Łoczydło

  1. Strona główna
  2. Polska Wikipedia
  3. Łoczydło
Łoczydło
Ilustracja
Łoczydło apulijskie
Systematyka[1][2]
Domena eukarionty
Królestwo rośliny
Podkrólestwo rośliny zielone
Nadgromada rośliny telomowe
Gromada rośliny naczyniowe
Podgromada rośliny nasienne
Nadklasa okrytonasienne
Klasa Magnoliopsida
Nadrząd astropodobne
Rząd selerowce
Rodzina selerowate
Rodzaj łoczydło
Nazwa systematyczna
Thapsia Linnaeus
Sp. Pl. 261. 1 Mai 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

T. villosa Linnaeus[3]

Synonimy
  • Kenopleurum P. Candargy[4]
Multimedia w Wikimedia Commons

Łoczydło[5] (Thapsia L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych. Obejmował pierwotnie ok. 6 gatunków[5], ale po badaniach molekularnych już w XXI wieku włączonych zostało do niego szereg gatunków tu zagnieżdżonych, a wcześniej klasyfikowanych do innych rodzajów. W efekcie współcześnie zalicza się tu od 15[6][7] do ok. 21–24 gatunków[8]. Rośliny te występują w basenie Morza Śródziemnego – w południowej Europie, w Azji Mniejszej i w północnej Afryce[6][7][8].

Sok mleczny łoczydła apulijskiego, który po stężeniu ma postać brunatnych grudek, był stosowany już w starożytności i średniowieczu w lecznictwie[5].

Morfologia

Thapsia villosa
Pokrój
Nagie lub owłosione byliny[8].
Liście
W większości odziomkowe, u części gatunków też łodygowe, w ogólnym zarysie szeroko trójkątne lub jajowate, czasem podługowate. Blaszka liściowa bardzo rozmaicie podzielona – występują liście pojedynczo pierzaste do nawet 5-krotnie pierzastych. Bardzo zróżnicowany jest też kształt odcinków końcowych liścia – od zaokrąglonych, poprzez jajowate, eliptyczne do równowąskich[8].
Kwiaty
Zebrane w wielokwiatowe baldaszki, a te w baldachy złożone, o szypułkach i szypułach o zbliżonej długości. Pokrywki i pokrywy występują w różnej liczbie (od kilku do wielu, czasem też brak ich zupełnie. Działki kielicha silnie zredukowane. Płatki korony żółte, białe, czasem zaróżowione[8].
Owoce
Rozłupnie rozpadające się na dwie rozłupki, nagie lub owłosione, kulistawe, jajowate do elipsoidalnych, żebra nitkowate do szerokich, często faliste[8].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj w obrębie rodziny selerowatych (baldaszkowatych) Apiaceae klasyfikowany jest do podrodziny Apioideae, plemienia Scandiceae i podplemienia Daucinae[4].

Pierwotnie rodzaj obejmował tylko kilka (6[5]) gatunków, ale po badaniach molekularnych już w XXI wieku włączonych zostało szereg gatunków zagnieżdżonych tu, a wcześniej klasyfikowanych do innych rodzajów (Elaeoselinum, Distichoselinum, Guillonea, Margotia oraz dwa gatunki z rodzaju okrzyn Laserpitium[8].

Wykaz gatunków[7]

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-01-11] (ang.).
  3. ↑ a b Thapsia. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-01-11].
  4. ↑ a b Thapsia L.. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-01-11].
  5. ↑ a b c d Alicja i Jerzy Szweykowscy (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 2003, s. 478. ISBN 83-214-1305-6.
  6. ↑ a b David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 916. ISBN 978-1-107-11502-6.
  7. ↑ a b c Thapsia L.. W: Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-01-11].
  8. ↑ a b c d e f g K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. XV. Flowering Plants. Eudicots. Springer, 2018, s. 194. ISBN 978-3-319-93604-8.

Informacja

Artykuł Łoczydło w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

O stronie

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-12-02 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=4693443