Złota Piłka

  1. Strona główna
  2. Polska Wikipedia
  3. Złota Piłka

Złota Piłka (fr. Ballon d’Or, ang. The Golden Ball) – coroczny plebiscyt piłkarski. Trofeum przyznawane piłkarzowi, który zaprezentował się najlepiej w mijającym roku kalendarzowym. Na pomysł przyznawania Złotej Piłki wpadł szef „France Football” Gabriel Hanot, który w 1956 roku poprosił kolegów z redakcji o głosowanie na najlepszego gracza w Europie. Pierwszym zwycięzcą plebiscytu został Stanley Matthews grający wówczas w Blackpool[1].

Początkowo dziennikarze mogli głosować tylko na graczy pochodzących z Europy i dlatego też ani Diego Maradona, ani Pelé (uważani za jednych z najlepszych piłkarzy wszech czasów) nie mieli szans na otrzymanie tej nagrody[2]. W 1995 postanowiono zmienić przepisy i umożliwić udział w plebiscycie również graczom spoza Starego Kontynentu, którzy grają w europejskich klubach. Po zmianie przepisów przyznano po jednej honorowej Złotej Piłce dwóm piłkarzom: Diego Maradonie w 1995 oraz Pele w 2013 roku[3]. W 2016 dokonano wirtualnego przeliczenia historycznych dokonań piłkarzy i stwierdzono, że w 12 przypadkach Złota Piłka powinna zostać przyznana innemu piłkarzowi, gdyby wszyscy gracze świata mogliby ją otrzymać. Uznano, że 7 Złotych Piłek powinien otrzymać Pele (1958, 1959, 1960, 1961, 1963, 1964, 1970)[4], dwie Maradona (1986, 1990) i po jednej Garrincha (1962), Mario Kempes (1978) i Romario (1994)[5].

Pierwszym oficjalnym zdobywcą Złotej Piłki nieeuropejskiego pochodzenia był występujący we włoskim Milanie George Weah[6]. W 2007 ponownie zmieniono reguły i teraz każdy gracz z każdego klubu świata mógł być brany pod uwagę przy głosowaniu. Postanowiono również zwiększyć liczbę dziennikarzy biorących udział w plebiscycie. W 2006 roku swoje głosy oddawało 52 dziennikarzy, podczas gdy rok później było ich już 96[7]. W 2010 roku plebiscyty Złota Piłka „France Football” i Piłkarz Roku FIFA zostały połączone, zaś 10 stycznia 2011 roku w Zurychu nagroda została po raz pierwszy przyznana pod nazwą Złota Piłka FIFA[8]. Po sześciu latach zrezygnowano jednak z tej formuły i we wrześniu 2016 roku FIFA poinformowała o powrocie do własnego plebiscytu[9]. W tej sytuacji także France Football reaktywowało formułę sprzed 2010 roku, delikatnie tylko modyfikując zasady[10].

Tylko Lionel Messi zdobył to trofeum co najmniej sześć razy. Messi jako jedyny dokonał tego cztery razy z rzędu. Cristiano Ronaldo zdobył ją pięć razy. Trzem zawodnikom udało się zdobyć ją trzy razy. Są to: Johan Cruijff, Michel Platini i Marco van Basten. Ronaldo jest pierwszym brazylijskim zawodnikiem uhonorowanym tą nagrodą[6]. Najczęściej w plebiscycie „France Football” zwyciężali piłkarze z Holandii i Niemiec. Najwięcej Złotych Piłek zgromadzili gracze Barcelony, którzy zdobyli 12 statuetek[11]. Ostatnim zdobywcą tego trofeum jest Lionel Messi, który otrzymał Złotą Piłkę w 2023 roku.

W 2020 po raz pierwszy w historii plebiscytu Złota Piłka nie została przyznana, powodem tego była pandemia COVID-19[12]. Najwyżej sklasyfikowanym polskim zawodnikiem w historii plebiscytu jest Robert Lewandowski, który zajął drugie miejsce w 2021 roku. Wcześniej na podium uplasowali się także Kazimierz Deyna (1974) i Zbigniew Boniek (1982), którzy zostali sklasyfikowani na trzecim miejscu[13].

Zwycięzcy

Źródło: RSSSF[14]

Kevin Keegan, zdobywca Złotej Piłki w 1978 i 1979 roku
Franz Beckenbauer, dwukrotny zdobywca Złotej Piłki
Johan Cruijff, trzykrotny zdobywca Złotej Piłki
Ronaldo, dwukrotnie uhonorowany Złotą Piłką
Kaká, zdobywca Złotej Piłki w 2007 roku
Lionel Messi, ośmiokrotny zdobywca Złotej Piłki
Cristiano Ronaldo, pięciokrotny zdobywca Złotej Piłki
Rok Miejsce Zawodnik Kraj Klub Punkty Uwagi
1956 1. Stanley Matthews  Anglia Anglia Blackpool 47
2. Alfredo Di Stéfano  Hiszpania Real Madryt 44 [a]
3. Raymond Kopa  Francja Real Madryt 33
4. Ferenc Puskás  Węgry Budapest Honvéd 32
5. Lew Jaszyn  ZSRR Dinamo Moskwa 19
1957 1. Alfredo Di Stéfano  Hiszpania Real Madryt 72 [a]
2. Billy Wright  Anglia Anglia Wolverhampton Wanderers 19
3.= Duncan Edwards  Anglia Anglia Manchester United 16
3.= Raymond Kopa  Francja Real Madryt 16
5. Ladislao Kubala  Hiszpania FC Barcelona 15
1958 1. Raymond Kopa  Francja Real Madryt 71
2. Helmut Rahn  RFN Rot-Weiss Essen 40
3. Just Fontaine  Francja Francja Stade Reims 23
4.= Kurt Hamrin  Szwecja Włochy ACF Fiorentina 15
4.= John Charles  Walia Włochy Juventus F.C. 15
1959 1. Alfredo Di Stéfano  Hiszpania Real Madryt 80 [a]
2. Raymond Kopa  Francja Real Madryt 42
3. John Charles  Walia Włochy Juventus F.C. 24
4. Luis Suárez  Hiszpania FC Barcelona 22
5. Agne Simonsson  Szwecja Szwecja Örgryte IS 20
1960 1. Luis Suárez  Hiszpania FC Barcelona 54
2. Ferenc Puskás  Węgry Real Madryt 37
3. Uwe Seeler  RFN Hamburger SV 33
4. Alfredo Di Stéfano  Hiszpania Real Madryt 32
5. Lew Jaszyn  ZSRR Dinamo Moskwa 28
1961 1. Omar Sívori  Włochy Włochy Juventus F.C. 46 [b]
2. Luis Suárez  Hiszpania Włochy Inter Mediolan 40
3. Johnny Haynes  Anglia Anglia Fulham 22
4. Lew Jaszyn  ZSRR Dinamo Moskwa 21
5. Ferenc Puskás  Węgry Real Madryt 16
1962 1. Josef Masopust  Czechosłowacja Czechosłowacja Dukla Praga 65
2. Eusébio  Portugalia Portugalia SL Benfica 53
3. Karl-Heinz Schnellinger  RFN 1. FC Köln 33
4. Dragoslav Šekularac  Jugosławia Crvena zvezda 26
5. Joseph Jurion  Belgia Belgia RSC Anderlecht 15
1963 1. Lew Jaszyn  ZSRR Dinamo Moskwa 73
2. Gianni Rivera  Włochy Włochy A.C. Milan 55
3. Jimmy Greaves  Anglia Anglia Tottenham Hotspur 50
4. Denis Law  Szkocja Anglia Manchester United 45
5. Eusébio  Portugalia Portugalia SL Benfica 19
1964 1. Denis Law  Szkocja Anglia Manchester United 61
2. Luis Suárez  Hiszpania Włochy Inter Mediolan 43
3. Amancio  Hiszpania Real Madryt 38
4. Eusébio  Portugalia Portugalia SL Benfica 31
5. Paul Van Himst  Belgia Belgia RSC Anderlecht 28
1965 1. Eusébio  Portugalia Portugalia SL Benfica 67
2. Giacinto Facchetti  Włochy Włochy Inter Mediolan 59
3. Luis Suárez  Hiszpania Włochy Inter Mediolan 45
4. Paul Van Himst  Belgia Belgia RSC Anderlecht 25
5. Bobby Charlton  Anglia Anglia Manchester United 19
1966 1. Bobby Charlton  Anglia Anglia Manchester United 81
2. Eusébio  Portugalia Portugalia SL Benfica 80
3. Franz Beckenbauer  RFN Bayern Monachium 59
4. Bobby Moore  Anglia Anglia West Ham United 31
5. Flórián Albert  Węgry Ferencvárosi TC 23
1967 1. Flórián Albert  Węgry Ferencvárosi TC 68
2. Bobby Charlton  Anglia Anglia Manchester United 40
3. Jimmy Johnstone  Szkocja Szkocja Celtic F.C. 39
4. Franz Beckenbauer  RFN Bayern Monachium 37
5. Eusébio  Portugalia Portugalia SL Benfica 26
1968 1 George Best  Irlandia Północna Anglia Manchester United 61
2. Bobby Charlton  Anglia Anglia Manchester United 53
3. Dragan Džajić  Jugosławia Crvena zvezda 46
4. Franz Beckenbauer  RFN Bayern Monachium 36
5. Giacinto Facchetti  Włochy Włochy Inter Mediolan 30
1969 1. Gianni Rivera  Włochy Włochy A.C. Milan 83
2. Luigi Riva  Włochy Włochy Cagliari Calcio 79
3. Gerd Müller  RFN Bayern Monachium 38
4.= Johan Cruijff  Holandia Holandia AFC Ajax 30
4.= Ove Kindvall  Szwecja Holandia Feyenoord 30
1970 1. Gerd Müller  RFN Bayern Monachium 77
2. Bobby Moore  Anglia Anglia West Ham United 70
3. Luigi Riva  Włochy Włochy Cagliari Calcio 65
4. Franz Beckenbauer  RFN Bayern Monachium 32
5. Wolfgang Overath  RFN 1. FC Köln 29
1971 1. Johan Cruijff  Holandia Holandia AFC Ajax 116
2. Sandro Mazzola  Włochy Włochy Inter Mediolan 57
3. George Best  Irlandia Północna Anglia Manchester United 56
4. Günter Netzer  RFN Borussia Mönchengladbach 30
5. Franz Beckenbauer  RFN Bayern Monachium 27
1972 1. Franz Beckenbauer  RFN Bayern Monachium 81
2.= Gerd Müller  RFN Bayern Monachium 79
2.= Günter Netzer  RFN Borussia Mönchengladbach 79
4. Johan Cruijff  Holandia Holandia AFC Ajax 73
5. Piet Keizer  Holandia Holandia AFC Ajax 13
1973 1. Johan Cruijff  Holandia FC Barcelona 96 [c]
2. Dino Zoff  Włochy Włochy Juventus F.C. 47
3. Gerd Müller  RFN Bayern Monachium 44
4. Franz Beckenbauer  RFN Bayern Monachium 30
5. Billy Bremner  Szkocja Anglia Leeds United 22
1974 1. Johan Cruijff  Holandia FC Barcelona 116
2. Franz Beckenbauer  RFN Bayern Monachium 105
3. Kazimierz Deyna  Polska Polska Legia Warszawa 35
4. Paul Breitner  RFN Real Madryt 32
5. Johan Neeskens  Holandia FC Barcelona 21
1975 1. Ołeh Błochin  ZSRR Dynamo Kijów 122
2. Franz Beckenbauer  RFN Bayern Monachium 42
3. Johan Cruijff  Holandia FC Barcelona 27
4. Berti Vogts  RFN Borussia Mönchengladbach 25
5. Sepp Maier  RFN Bayern Monachium 20
1976 1. Franz Beckenbauer  RFN Bayern Monachium 91
2. Rob Rensenbrink  Holandia Belgia RSC Anderlecht 75
3. Ivo Viktor  Czechosłowacja Czechosłowacja Dukla Praga 52
4. Kevin Keegan  Anglia Anglia Liverpool 32
5. Michel Platini  Francja Francja AS Nancy 19
1977 1. Allan Simonsen  Dania Borussia Mönchengladbach 74
2. Kevin Keegan  Anglia Hamburger SV 71
3. Michel Platini  Francja Francja AS Nancy 70
4. Roberto Bettega  Włochy Włochy Juventus F.C. 39
5. Johan Cruijff  Holandia FC Barcelona 23
1978 1. Kevin Keegan  Anglia Hamburger SV 87
2. Hans Krankl  Austria Hiszpania FC Barcelona 81
3. Rob Rensenbrink  Holandia Belgia RSC Anderlecht 50
4. Roberto Bettega  Włochy Włochy Juventus F.C. 28
5. Paolo Rossi  Włochy Włochy Vicenza Calcio 23
1979 1. Kevin Keegan  Anglia Hamburger SV 118
2. Karl-Heinz Rummenigge  RFN Bayern Monachium 52
3. Ruud Krol  Holandia Holandia AFC Ajax 41
4. Manfred Kaltz  RFN Hamburger SV 27
5. Michel Platini  Francja Francja AS Saint-Étienne 23
1980 1. Karl-Heinz Rummenigge  RFN Bayern Monachium 122
2. Bernd Schuster  RFN Hiszpania FC Barcelona 34
3. Michel Platini  Francja Francja AS Saint-Étienne 33
4. Wilfried Van Moer  Belgia Belgia KSK Beveren 27
5. Jan Ceulemans  Belgia Belgia Club Brugge 20
1981 1. Karl-Heinz Rummenigge  RFN Bayern Monachium 106
2. Paul Breitner  RFN Bayern Monachium 64
3. Bernd Schuster  RFN Hiszpania FC Barcelona 39
4. Michel Platini  Francja Francja AS Saint-Étienne 36
5. Ołeh Błochin  ZSRR Dynamo Kijów 14
1982 1. Paolo Rossi  Włochy Włochy Juventus F.C. 115
2. Alain Giresse  Francja Francja Girondins Bordeaux 64
3. Zbigniew Boniek  Polska Włochy Juventus F.C. 53
4. Karl-Heinz Rummenigge  RFN Bayern Monachium 51
5. Bruno Conti  Włochy Włochy AS Roma 48
1983 1. Michel Platini  Francja Włochy Juventus F.C. 110
2. Kenny Dalglish  Szkocja Anglia Liverpool 26
3. Allan Simonsen  Dania Dania Vejle BK 25
4. Gordon Strachan  Szkocja Szkocja Aberdeen 24
5. Felix Magath  RFN Hamburger SV 20
1984 1. Michel Platini  Francja Włochy Juventus F.C. 128
2. Jean Tigana  Francja Francja Girondins Bordeaux 57
3. Preben Elkjær  Dania Włochy Hellas Verona 48
4. Ian Rush  Walia Anglia Liverpool 44
5. Fernando Chalana  Portugalia Francja Girondins Bordeaux 18
1985 1. Michel Platini  Francja Włochy Juventus F.C. 127
2. Preben Elkjær  Dania Włochy Hellas Verona 71
3. Bernd Schuster  RFN Hiszpania FC Barcelona 46
4. Michael Laudrup  Dania Włochy Juventus F.C. 14
5. Karl-Heinz Rummenigge  RFN Bayern Monachium 13
1986 1. Ihor Biełanow  ZSRR Dynamo Kijów 84
2. Gary Lineker  Anglia Hiszpania FC Barcelona 62 [d]
3. Emilio Butragueño  Hiszpania Hiszpania Real Madryt 59
4.= Manuel Amoros  Francja Francja AS Monaco 22
4.= Preben Elkjær  Dania Włochy Hellas Verona 22
1987 1. Ruud Gullit  Holandia Włochy A.C. Milan 106 [e]
2. Paulo Futre  Portugalia Hiszpania Atlético Madryt 91
3. Emilio Butragueño  Hiszpania Hiszpania Real Madryt 61
4. Míchel  Hiszpania Hiszpania Real Madryt 29
5. Gary Lineker  Anglia Hiszpania FC Barcelona 13
1988 1. Marco van Basten  Holandia Włochy A.C. Milan 129
2. Ruud Gullit  Holandia Włochy A.C. Milan 88
3. Frank Rijkaard  Holandia Włochy A.C. Milan 45
4. Ołeksij Mychajłyczenko  ZSRR Dynamo Kijów 41
5. Ronald Koeman  Holandia Holandia PSV Eindhoven 39
1989 1. Marco van Basten  Holandia Włochy A.C. Milan 119
2. Franco Baresi  Włochy Włochy A.C. Milan 80
3. Frank Rijkaard  Holandia Włochy A.C. Milan 43
4. Lothar Matthäus  RFN Włochy Inter Mediolan 24
5. Peter Shilton  Anglia Anglia Derby County 22
1990 1. Lothar Matthäus  Niemcy Włochy Inter Mediolan 137
2. Salvatore Schillaci  Włochy Włochy Juventus F.C. 84
3. Andreas Brehme  Niemcy Włochy Inter Mediolan 68
4. Paul Gascoigne  Anglia Anglia Tottenham Hotspur 43
5. Franco Baresi  Włochy Włochy A.C. Milan 37
1991 1. Jean-Pierre Papin  Francja Francja Olympique Marsylia 141
2.= Dejan Savićević  Jugosławia Crvena zvezda 42
2.= Darko Panczew  Jugosławia Crvena zvezda 42
2.= Lothar Matthäus  Niemcy Włochy Inter Mediolan 42
5. Robert Prosinečki  Jugosławia Hiszpania Real Madryt 34
1992 1. Marco van Basten  Holandia Włochy A.C. Milan 98
2. Christo Stoiczkow  Bułgaria Hiszpania FC Barcelona 80
3. Dennis Bergkamp  Holandia Holandia AFC Ajax 53
4. Thomas Häßler  Niemcy Włochy AS Roma 42
5. Peter Schmeichel  Dania Anglia Manchester United 41
1993 1. Roberto Baggio  Włochy Włochy Juventus F.C. 142
2. Dennis Bergkamp  Holandia Włochy Inter Mediolan 83
3. Éric Cantona  Francja Anglia Manchester United 34
4. Alen Bokšić  Chorwacja Włochy S.S. Lazio 29
5. Michael Laudrup  Dania Hiszpania FC Barcelona 27
1994 1. Christo Stoiczkow  Bułgaria Hiszpania FC Barcelona 210
2. Roberto Baggio  Włochy Włochy Juventus F.C. 136
3. Paolo Maldini  Włochy Włochy A.C. Milan 109
4.= Tomas Brolin  Szwecja Włochy Parma Calcio 1913 68
4.= Gheorghe Hagi  Rumunia Hiszpania FC Barcelona 68
1995 1. George Weah  Liberia Włochy A.C. Milan 144 [f]
2. Jürgen Klinsmann  Niemcy Niemcy Bayern Monachium 108
3. Jari Litmanen  Finlandia Holandia AFC Ajax 67
4. Alessandro Del Piero  Włochy Włochy Juventus F.C. 57
5. Patrick Kluivert  Holandia Holandia AFC Ajax 47
1996 1. Matthias Sammer  Niemcy Niemcy Borussia Dortmund 144
2. Ronaldo  Brazylia Hiszpania FC Barcelona 143
3. Alan Shearer  Anglia Anglia Newcastle United 107
4. Alessandro Del Piero  Włochy Włochy Juventus F.C. 69
5. Jürgen Klinsmann  Niemcy Niemcy Bayern Monachium 60
1997 1. Ronaldo  Brazylia Włochy Inter Mediolan 222 [g]
2. Predrag Mijatović  Jugosławia Hiszpania Real Madryt 68
3. Zinédine Zidane  Francja Włochy Juventus F.C. 63
4. Dennis Bergkamp  Holandia Anglia Arsenal 57
5. Roberto Carlos  Brazylia Hiszpania Real Madryt 47
1998 1. Zinédine Zidane  Francja Włochy Juventus F.C. 244
2. Davor Šuker  Chorwacja Hiszpania Real Madryt 68
3. Ronaldo  Brazylia Włochy Inter Mediolan 66
4. Michael Owen  Anglia Anglia Liverpool 51
5. Rivaldo  Brazylia Hiszpania FC Barcelona 45
1999 1. Rivaldo  Brazylia Hiszpania FC Barcelona 219
2. David Beckham  Anglia Anglia Manchester United 154
3. Andrij Szewczenko  Ukraina Włochy A.C. Milan 64
4. Gabriel Batistuta  Argentyna Włochy ACF Fiorentina 48
5. Luís Figo  Portugalia Hiszpania FC Barcelona 38
2000 1. Luís Figo  Portugalia Hiszpania Real Madryt 197 [h]
2. Zinédine Zidane  Francja Włochy Juventus F.C. 181
3. Andrij Szewczenko  Ukraina Włochy A.C. Milan 85
4. Thierry Henry  Francja Anglia Arsenal 57
5.= Alessandro Nesta  Włochy Włochy S.S. Lazio 39
5.= Rivaldo  Brazylia Hiszpania FC Barcelona 39
2001 1. Michael Owen  Anglia Anglia Liverpool 176
2. Raúl  Hiszpania Hiszpania Real Madryt 140
3. Oliver Kahn  Niemcy Niemcy Bayern Monachium 114
4. David Beckham  Anglia Anglia Manchester United 102
5. Francesco Totti  Włochy Włochy AS Roma 57
2002 1. Ronaldo  Brazylia Hiszpania Real Madryt 169 [i]
2. Roberto Carlos  Brazylia Hiszpania Real Madryt 145
3. Oliver Kahn  Niemcy Niemcy Bayern Monachium 110
4. Zinédine Zidane  Francja Hiszpania Real Madryt 78
5. Michael Ballack  Niemcy Niemcy Bayern Monachium 71
2003 1. Pavel Nedvěd  Czechy Włochy Juventus F.C. 190
2. Thierry Henry  Francja Anglia Arsenal 128
3. Paolo Maldini  Włochy Włochy A.C. Milan 123
4. Andrij Szewczenko  Ukraina Włochy A.C. Milan 67
5. Zinédine Zidane  Francja Hiszpania Real Madryt 64
2004 1. Andrij Szewczenko  Ukraina Włochy A.C. Milan 175
2. Deco  Portugalia Hiszpania FC Barcelona 139 [j]
3. Ronaldinho  Brazylia Hiszpania FC Barcelona 133
4. Thierry Henry  Francja Anglia Arsenal 80
5. Theodoros Zagorakis  Grecja Włochy Bologna FC 44
2005 1. Ronaldinho  Brazylia Hiszpania FC Barcelona 225
2. Frank Lampard  Anglia Anglia Chelsea 148
3. Steven Gerrard  Anglia Anglia Liverpool 142
4. Thierry Henry  Francja Anglia Arsenal 41
5. Andrij Szewczenko  Ukraina Włochy A.C. Milan 33
2006 1. Fabio Cannavaro  Włochy Hiszpania Real Madryt 173 [k]
2. Gianluigi Buffon  Włochy Włochy Juventus F.C. 124
3. Thierry Henry  Francja Anglia Arsenal 121
4. Ronaldinho  Brazylia Hiszpania FC Barcelona 73
5. Zinédine Zidane  Francja koniec kariery 71 [l]
2007 1. Kaká  Brazylia Włochy A.C. Milan 444
2. Cristiano Ronaldo  Portugalia Anglia Manchester United 277
3. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 255
4. Didier Drogba  Wybrzeże Kości Słoniowej Anglia Chelsea 108
5. Andrea Pirlo  Włochy Włochy A.C. Milan 41
2008 1. Cristiano Ronaldo  Portugalia Anglia Manchester United 446
2. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 281
3. Fernando Torres  Hiszpania Anglia Liverpool 179
4. Iker Casillas  Hiszpania Hiszpania Real Madryt 133
5. Xavi  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 97
2009 1. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 473
2. Cristiano Ronaldo  Portugalia Hiszpania Real Madryt 233 [m]
3. Xavi  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 170
4. Andrés Iniesta  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 149
5. Samuel Eto’o  Kamerun Włochy Inter Mediolan 75 [n]
2010 1. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 22,65%
2. Andrés Iniesta  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 17,36%
3. Xavi  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 16,48%
4. Wesley Sneijder  Holandia Włochy Inter Mediolan 14,48%
5. Diego Forlán  Urugwaj Hiszpania Atlético Madryt 7,61%
2011 1. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 47,88%
2. Cristiano Ronaldo  Portugalia Hiszpania Real Madryt 21,6%
3. Xavi  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 9,23%
4. Andrés Iniesta  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 6,01%
5. Wayne Rooney  Anglia Anglia Manchester United 2,31%
2012 1. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 41,60%
2. Cristiano Ronaldo  Portugalia Hiszpania Real Madryt 23,68%
3. Andrés Iniesta  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 10,91%
4. Xavi  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 4,08%
5. Radamel Falcao  Kolumbia Hiszpania Atlético Madryt 3,67%
2013 1. Cristiano Ronaldo  Portugalia Hiszpania Real Madryt 27,99%
2. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 24,72%
3. Franck Ribéry  Francja Niemcy Bayern Monachium 23,36%
4. Zlatan Ibrahimović  Szwecja Francja Paris Saint-Germain 5,29%
5. Neymar  Brazylia Hiszpania FC Barcelona 3,17% [o]
2014 1. Cristiano Ronaldo  Portugalia Hiszpania Real Madryt 37.66%
2. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 15.76%
3. Manuel Neuer  Niemcy Niemcy Bayern Monachium 15.72%
4. Arjen Robben  Holandia Niemcy Bayern Monachium 7.17%
5. Thomas Müller  Niemcy Niemcy Bayern Monachium 5.42%
2015 1. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 41.33%
2. Cristiano Ronaldo  Portugalia Hiszpania Real Madryt 27.76%
3. Neymar  Brazylia Hiszpania FC Barcelona 7.86%
4. Robert Lewandowski  Polska Niemcy Bayern Monachium 4.17%
5. Luis Suárez  Urugwaj Hiszpania FC Barcelona 3.38%
2016 1. Cristiano Ronaldo  Portugalia Hiszpania Real Madryt 745
2. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 319
3. Antoine Griezmann  Francja Hiszpania Atlético Madryt 198
4. Luis Suárez  Urugwaj Hiszpania FC Barcelona 91
5. Neymar  Brazylia Hiszpania FC Barcelona 68
2017 1. Cristiano Ronaldo  Portugalia Hiszpania Real Madryt 946
2. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 670
3. Neymar  Brazylia Francja Paris Saint-Germain 361 [p]
4. Gianluigi Buffon  Włochy Włochy Juventus 221
5. Luka Modrić  Chorwacja Hiszpania Real Madryt 84
2018 1. Luka Modrić  Chorwacja Hiszpania Real Madryt 753
2. Cristiano Ronaldo  Portugalia Włochy Juventus 476
3. Antoine Griezmann  Francja Hiszpania Atlético Madryt 414
4. Kylian Mbappé  Francja Francja Paris Saint-Germain 347
5. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 280
2019 1. Lionel Messi  Argentyna Hiszpania FC Barcelona 686
2. Virgil van Dijk  Holandia Anglia Liverpool 679
3. Cristiano Ronaldo  Portugalia Włochy Juventus 476
4. Sadio Mané  Senegal Anglia Liverpool 347
5. Mohamed Salah  Egipt Anglia Liverpool 178
2020 Plebiscyt został odwołany[12].
2021 1. Lionel Messi  Argentyna Francja Paris Saint-Germain 613 [q]
2. Robert Lewandowski  Polska Niemcy Bayern Monachium 580
3. Jorginho  Włochy Anglia Chelsea 460
4. Karim Benzema  Francja Hiszpania Real Madryt 239
5. N’Golo Kanté  Francja Anglia Chelsea 186
2022 1. Karim Benzema  Francja Hiszpania Real Madryt 549
2. Sadio Mané  Senegal Niemcy Bayern Monachium 193 [r]
3. Kevin De Bruyne  Belgia Anglia Manchester City 175
4. Robert Lewandowski  Polska Hiszpania FC Barcelona 170 [s]
5. Mohamed Salah  Egipt Anglia Liverpool 116
2023 1. Lionel Messi  Argentyna Stany Zjednoczone Inter Miami
2. Erling Haaland  Norwegia Anglia Manchester City
3. Kylian Mbappé  Francja Francja Paris Saint-Germain
4. Kevin De Bruyne  Belgia Anglia Manchester City
5. Rodri  Hiszpania Anglia Manchester City

Klasyfikacja piłkarzy

Źródło: RSSSF[14]

Zawodnik Liczba trofeów Lata
Argentyna Messi, LionelLionel Messi 8 2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021, 2023
Portugalia Ronaldo, CristianoCristiano Ronaldo 5 2008, 2013, 2014, 2016, 2017
Holandia Cruijff, JohanJohan Cruijff 3 1971, 1973, 1974
Francja Platini, MichelMichel Platini 3 1983, 1984, 1985
Holandia van Basten, MarcoMarco van Basten 3 1988, 1989, 1992
Di Stéfano, AlfredoAlfredo Di Stéfano 2 1957, 1959
Beckenbauer, FranzFranz Beckenbauer 2 1972, 1976
Anglia Keegan, KevinKevin Keegan 2 1978, 1979
Rummenigge, Karl-HeinzKarl-Heinz Rummenigge 2 1980, 1981
Brazylia , RonaldoRonaldo 2 1997, 2002

Klasyfikacja krajów

Źródło: RSSSF[14]

Kraj Liczba zawodników Liczba trofeów
 Argentyna 1 8
 Niemcy 5 7
 Francja 5 7
 Holandia 3 7
 Portugalia 3 7
 Anglia 4 6
 Włochy 5 5
 Brazylia 4 5
 ZSRR 3 3
 Hiszpania 2 3
 Bułgaria 1 1
 Czechy 1 1
 Czechosłowacja 1 1
 Dania 1 1
 Węgry 1 1
 Liberia 1 1
 Irlandia Północna 1 1
 Szkocja 1 1
 Ukraina 1 1
 Chorwacja 1 1

Klasyfikacja klubów

Źródło: RSSSF[14]

Klub Liczba zawodników Liczba trofeów
Hiszpania FC Barcelona 6 13
Hiszpania Real Madryt 8 12
Włochy Juventus 6 8
Włochy A.C. Milan 6 8
Niemcy Bayern Monachium 3 5
Anglia Manchester United 4 4
Ukraina Dynamo Kijów 2 2
Włochy Inter Mediolan 2 2
Niemcy Hamburger SV 1 2
Anglia Blackpool 1 1
Czechy Dukla Praga 1 1
Rosja Dinamo Moskwa 1 1
Portugalia SL Benfica 1 1
Węgry Ferencvárosi TC 1 1
Holandia AFC Ajax 1 1
Niemcy Borussia Mönchengladbach 1 1
Francja Olympique Marsylia 1 1
Niemcy Borussia Dortmund 1 1
Anglia Liverpool 1 1
Francja Paris Saint-Germain 1 1
Stany Zjednoczone Inter Miami 1 1

Napastnik roku

Rok Zawodnik Kraj Klub
2021 Robert Lewandowski  Polska Niemcy FC Bayern Monachium

Nagroda Sócratesa

Rok Zawodnik Kraj Klub
2022 Sadio Mané  Senegal Niemcy Bayern Monachium[t]
2023 Vinícius Júnior  Brazylia Hiszpania Real Madryt

Nagroda Gerda Müllera

Rok Zawodnik Kraj Klub
2022 Robert Lewandowski  Polska Hiszpania FC Barcelona[u]
2023 Erling Haaland  Norwegia Anglia Manchester City

Drużyna roku

Rok Klub
2021 Anglia Chelsea
2022 Anglia Manchester City
2023 Anglia Manchester City

Drużyna wszech czasów France Football

 Osobny artykuł: Drużyna wszech czasów.

Kopa Trophy

 Osobny artykuł: Kopa Trophy.

Yashin Trophy

 Osobny artykuł: Yashin Trophy.

Złota Piłka Kobiet

Rok Miejsce Zawodnik Kraj Klub Punkty Uwagi
2018 1. Ada Hegerberg  Norwegia Francja Olympique Lyon 136
2. Pernille Harder  Dania Niemcy Wolfsburg 130
3. Dzsenifer Marozsán  Niemcy Francja Olympique Lyon 86
4. Marta  Brazylia Stany Zjednoczone Orlando Pride 77
5. Sam Kerr  Australia Australia Perth Glory 61
2019 1. Megan Rapinoe  Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone Reign FC 230
2. Lucy Bronze  Anglia Francja Olympique Lyon 94
3. Alex Morgan  Stany Zjednoczone Stany Zjednoczone Orlando Pride 68
4. Ada Hegerberg  Norwegia Francja Olympique Lyon 67
5. Vivianne Miedema  Holandia Anglia Arsenal 38
2020 Plebiscyt został odwołany[12].
2021 1. Alexia Putellas  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 186
2. Jennifer Hermoso  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 84
3. Samantha Kerr  Australia Anglia Chelsea 46
4. Vivianne Miedema  Holandia Anglia Arsenal 46
5. Lieke Martens  Holandia Hiszpania FC Barcelona 40
2022 1. Alexia Putellas  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 178
2. Beth Mead  Anglia Anglia Arsenal 152
3. Samantha Kerr  Australia Anglia Chelsea 74
4. Lena Oberdorf  Niemcy Niemcy Wolfsburg 44
5. Aitana Bonmatí  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona 43
2023 1. Aitana Bonmatí  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona
2. Samantha Kerr  Australia Anglia Chelsea
3. Salma Paralluelo  Hiszpania Hiszpania FC Barcelona
4. Fridolina Rolfö  Szwecja Hiszpania FC Barcelona
5. Mary Earps  Anglia Anglia Manchester United

Klasyfikacja piłkarek

Zawodnik Liczba trofeów Lata
Hiszpania Alexia Putellas 2 2021, 2022
Norwegia Ada Hegerberg 1 2018
Stany Zjednoczone Megan Rapinoe 1 2019
Hiszpania Aitana Bonmatí 1 2023

Klasyfikacja krajów

Kraj Liczba zawodników Liczba trofeów
 Hiszpania 2 3
 Norwegia 1 1
 Stany Zjednoczone 1 1

Klasyfikacja klubów

Klub Liczba zawodników Liczba trofeów
Hiszpania FC Barcelona 2 3
Francja Olympique Lyon 1 1
Stany Zjednoczone Reign FC 1 1

Drużyna roku kobiet

Rok Klub
2023 Hiszpania FC Barcelona

Krytyka i kontrowersje

Johan Cruyff

Wybitny holenderski piłkarz w 2014 publicznie wypowiedział się na temat Złotej Piłki: „It’s a media circus. Everybody votes for their own man. Things should make sense in making one decision or another. It isn’t like that now. Therefore, we have to accept it for what it is, and then just do whatever we want”[24]
Wybitny holenderski piłkarz w 2014 publicznie wypowiedział się na temat Złotej Piłki: „It’s a media circus. Everybody votes for their own man. Things should make sense in making one decision or another. It isn’t like that now. Therefore, we have to accept it for what it is, and then just do whatever we want”[24]

Johan Cruyff, który został przez France Football oraz byłych zwycięzców złotej piłki wybrany najlepszym Europejskim piłkarzem stulecia[25] oraz był pierwszym piłkarzem w historii, który otrzymał złotą piłkę trzy razy; a także pierwszym wpływowym trenerem FC Barcelony, wielokrotnie powtarzał, że złota piłka się stała stronnicza w czasach komercjalizmu. Cruyff skrytykował wręczenie Złotej Piłki Messiemu za rok 2010, stwierdził, że Lionel Messi jest obecnie najlepszym piłkarzem na świecie, ale zgodnie z tradycyjnym i kultywacyjnym procesem nagrodę powinien otrzymać absolutnie Xavi, który miał więcej osiągnięć w danym roku[26]. Był o tym tak mocno przekonany, wskazał Xaviego ponownie jako faworyta złotej piłki za rok 2011, kiedy ponownie zwyciężył Messi[27]. W 2012 kiedy Cruyff wypowiedział się publicznie ciepło na temat Messiego skorzystał z okazji aby ogłosić, że media wybiorą go prawdopodobnie sześć lub siedem razy najlepszym piłkarzem świata[28], ale ostateczie nigdy nie zmienił swojego stanowiska, że zgodnie z tradycyjnym procesem złotą piłkę powinien wygrywać piłkarz, który ma najwięcej osiągnięć w roku. W styczniu 2015 roku Cruyff mocno skrytykował wyniki plebiscytu za rok 2014, kiedy złotą piłkę otrzymał Cristiano Ronaldo, Cruyff oznajmił, że Cristiano przez zły występ na mistrzostwach świata powinien zostać wykluczony z czołowej rywalizacji o pierwsze miejsce a nagrodę powinien zgarnąć Toni Kroos[29]. Cruyff nazwał wręczenie dla Cristiano Złotej Piki w 2014 roku „absurdem” i nawet powiedział, że Ronaldo nie zasługiwał na Złotą Piłkę również w 2013 roku[30]. kilka miesięcy wcześniej również zadeklarował, że nigdy więcej nie potraktuje tego plebiscytu poważnie; powiedział, że proces który w kolejnych latach wprowadziła organizacja France Football stał się bardzo stronniczy i wobec tego nie będzie nigdy zainteresowany więcej debatą wokół złotej piłki ani jej wynikami[24].

Bayern Monachium

W 2013 roku pierwszy raz w historii futbolu deadline plebiscytu został przesunięty o dwa tygodnie z 15 listopada na 29, wkrótce po strzeleniu hat-tricka przez Cristiano Ronaldo, kiedy najczęściej wymienianym faworytem do wygrania złotej piki był Franck Ribéry[31], były piłkarz Bayernu Monachium, który wygrał w 2013 roku z klubem Ligę Mistrzów. Wzbudziło to duże kontrowersje wokół społeczności byłych piłkarzy, trenerów, a także kibiców Bayernu Monachium. Złota Piłka straciła reputację i wartość w oczach osobowości piłkarskich i kibiców Bundesligi wielokrotnie. Byli piłkarze Bayernu Monachium (m.in. Franz Beckenbauer) korzystali z okazji aby skrytykować France Football, kiedy nagrody nie otrzymał żaden piłkarz z reprezentacji Niemiec, która zwyciężyła mundial 2014 (najczęściej wymienianymi niemieckimi piłkarzami, którzy kandydowali na Złotą Pikę 2014 byli: Müller, Neuer, Kroos i Lahm, zyskali oni także reputację za granicą)[32][33][34]. Złota Piłka wśród społeczności Bayernu Monachium straciła na wartości ponownie 2020 roku kiedy plebiscyt został pierwszy raz w historii odwołany ze względu na pandemię Covid-19[12], nagrody wówczas nie otrzymał Robert Lewandowski, który wygrał z Bayernem Ligę Mistrzów w sezonie 2019/2020 i stał się najczęściej wymienianym faworytem do wygrania tej nagrody. Lionel Messi kiedy otrzymał Złotą Piłkę 2021 na gali France Football powiedział publicznie do Lewandowskiego, że według niego on zasłużył na tę nagrodę w 2020 roku[35]. Odwołanie plebiscytu w 2020 roku spowodowało także dużą debatę w świecie piłkarskim, czy Lewandowski powinien zasłużyć na Złotą Piłkę też w 2021 roku[35]. Wśród byłych piłkarzy Bayernu Monachium najbardziej ofensywnie o całokształcie plebiscytu w XXI wieku wypowiedział się Lukas Podolski, który zarzucił, że Złota Piłka to tylko korupcja, która nigdy nie będzie sprawiedliwa[36]. Wybitny niemiecki piłkarz i trener Jürgen Klinsmann w jednym z wywiadów oznajmił, że w tym francuskim plebiscycie piłkarze z Bundesligi nigdy nie będą mieć jednakowych szans na zwycięstwo ze m.in. ze względu na to, że liga hiszpańska i angielska są najpopularniejsze i ich rozpoznawalność rośnie w mediach społecznościowych[37].

Krytyka za niespójność z innymi równoległymi plebiscytami

Niespójność z BBC Sports Personality of the Year Award(inne języki) i BBC Sports Personality World Sport Star of the Year(inne języki) w 1966

Nagroda za złotą piłkę w 1966 stała się jedną z najbardziej kontrowersyjnych w historii. Bobby Charlton otrzymał Złotą Piłkę w 1966 pomimo, że został prześcignięty przez swojego rodaka w plebistycie BBC Sports Personality of the Year Award(inne języki), z kolei zarówno Bobby Moore, jak i Bobby Charlton zostali prześcignięci przez Eusebio, który jako pierwszy piłkarz w całej historii futbolu wywalczył nagrodę BBC Sports Personality World Sport Star of the Year(inne języki). Eusebio w plebiscycie na najlepszego piłkarza globu według France Football przegrał z Bobby Charltonem zaledwie o 1.25% (81-80 biorąc pod uwagę proes ordynacji preferencyjnej), był to pierwszy przypadek w historii kiedy piłkarz zwyciężył z tak drastycznie minimalną różnicą[38]

Niespójność z Piłkarzem roku w ZSRR 1986

Złota Piłka 1986 również stała się jedną z najbardziej kontrowersyjnych w historii. Bowiem w tym roku złotą piłkę otrzymał piłkarz, który nie został Piłkarzem roku w ZSRR 1986. Mimo słabego występu Związku Radzieckiego na mistrzostwach świata w 1986, Biełanow i Zawarow stali się jednymi z faworytów do zgarnięcia nagrody, ponieważ piłkarze spoza Europy (m.in. Diego Maradona) według obecnych kryteriów nie mogli zostać nominowani do nagrody. Biełanow w 1986 stał się znany jako zwycięzca złotej piłki a Zawarow jako zwycięzca nagrody Piłkarz roku ZSRR[39].

Niespójność z Piłkarzem Roku FIFA

Złota Piłka i Piłkarz Roku FIFA to dwie różne nagrody, które mają inne kryteria i zostały wprowadzone przez inne organizacje, niezależnie w innym czasie. Pomimo to oba plebiscyty czasami są krytykowane za to, że są wzajemnie niespójne, np. kiedy plebiscyt Złotej Piłki został odwołany w 2020 roku przez pandemię COVID-19, polskie media skrytykowały to jako niespójność z plebiscytem Piłkarz Roku FIFA, gdzie nagrodę zwyciężył Robert Lewandowski i zachęcały do tego aby uznać ten drugi plebiscyt za bardziej wiarygodny[40].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ a b c Mimo iż urodził się w Argentynie, Alfredo Di Stéfano w 1956 roku nabył hiszpańskie obywatelstwo i zdecydował się występować w reprezentacji tego kraju[15]
  2. ↑ Mimo iż urodził się w Argentynie, Omar Sívori w 1961 roku nabył włoskie obywatelstwo i zdecydował się występować w reprezentacji tego kraju[16].
  3. ↑ Johan Cruijff przeniósł się do Barcelony w połowie 1973 roku z Ajaxu Amsterdam[17].
  4. ↑ Gary Lineker przeniósł się do Barcelony w połowie 1986 roku z Evertonu.
  5. ↑ Ruud Gullit przeniósł się do Milanu w połowie 1987 roku z PSV Eindhoven[18].
  6. ↑ George Weah przeniósł się do Milanu w połowie 1995 roku z Paris Saint-Germain[19].
  7. ↑ Ronaldo przeniósł się do Interu w połowie 1997 roku z Barcelony[20].
  8. ↑ Luís Figo przeniósł się do Realu Madryt w połowie 2000 roku z Barcelony[21].
  9. ↑ Ronaldo przeniósł się do Realu Madryt w połowie 2002 roku z Interu[22].
  10. ↑ Deco przeniósł się do Barcelony w połowie 2004 roku z FC Porto.
  11. ↑ Fabio Cannavaro przeniósł się do Realu Madryt w połowie 2006 roku z Juventusu[23].
  12. ↑ Zinédine Zidane zakończył karierę po sezonie 2005/06. Wcześniej był zawodnikiem Realu Madryt.
  13. ↑ Cristiano Ronaldo przeniósł się do Realu Madryt w połowie 2009 roku z Manchesteru United.
  14. ↑ Samuel Eto’o przeniósł się do Interu Mediolan w połowie 2009 roku z Barcelony.
  15. ↑ Neymar przeniósł się do Barcelony w połowie 2013 roku z Santosu FC.
  16. ↑ Neymar przeniósł się do Paris Saint-Germain w połowie 2017 roku z Barcelony.
  17. ↑ Lionel Messi przeniósł się do Paris Saint-Germain w połowie 2021 roku z Barcelony.
  18. ↑ Sadio Mané przeniósł się do Bayernu Monachium w połowie 2022 roku z Liverpoolu.
  19. ↑ Robert Lewandowski przeniósł się do FC Barcelony w połowie 2022 roku z Bayernu Monachium.
  20. ↑ Sadio Mané przeniósł się do Bayernu Monachium w połowie 2022 roku z Liverpoolu.
  21. ↑ Robert Lewandowski przeniósł się do FC Barcelony w połowie 2022 roku z Bayernu Monachium.

Przypisy

  1. ↑ Ronaldo joins legendary list. BBC, 2008-12-01. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  2. ↑ Matthews wins first Golden Ball. BBC, 2008-12-01. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  3. ↑ Alberto Llopis, What is the Super Golden Ball and why not give again?, Hanging by Futbol, 3 grudnia 2019 [dostęp 2020-12-31] (ang.).
  4. ↑ Pelé devait être le recordman, France Football [dostęp 2020-12-31].
  5. ↑ Pele Has Won More Ballon d’Or Awards Than Lionel Messi Or Cristiano Ronaldo, sportbible.com [dostęp 2020-12-31] (ang.).
  6. ↑ a b The 1990s Ballon d’Or winners. BBC, 2008-12-01. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  7. ↑ Kaka wins 2007 award. BBC, 2008-12-01. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  8. ↑ The FIFA Ballon d’Or is born. FIFA, 2010-07-05. [dostęp 2010-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-18)]. (ang.).
  9. ↑ Ballon d’Or: Fifa ends association with world player of the year award. BBCA, 2016-09-16. [dostęp 2016-09-18]. (ang.).
  10. ↑ France Football announces changes to Ballon d’Or award after FIFA split. ESPN, 2016-09-20. [dostęp 2016-09-25]. (ang.).
  11. ↑ Rankings by Wins. Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation, 2008-10-09. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  12. ↑ a b c d Złota Piłka nie zostanie przyznana za rok 2020! Fatalna informacja dla Roberta Lewandowskiego. [dostęp 2020-07-20].
  13. ↑ Złota Piłka: Robert Lewandowski na drugim miejscu, 90minut.pl [dostęp 2021-11-30].
  14. ↑ a b c d European Footballer of the Year („Ballon d’Or”). Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. (ang.).
  15. ↑ Europe dazzled by Di Stéfano. UEFA, 2004-11-22. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  16. ↑ Juve legend Sívori dies. UEFA, 2005-02-18. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  17. ↑ Johan Cruyff. Laureus World Sports Awards. [dostęp 2009-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-13)]. (ang.).
  18. ↑ Sexy football to sexy golf, Gullit shows his class. The Scotsman, 2008-10-04. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  19. ↑ Nick Harris: George Weah: favourite to win biggest battle – leading his country off the field. The Independent, 2004-12-07. [dostęp 2009-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-11)]. (ang.).
  20. ↑ Fast facts on Ronaldo. Sports Illustrated, 2002-08-31. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  21. ↑ Elizabeth Nash: Figo defects to Real Madrid for record £37.2m. The Independent, 2000-07-25. [dostęp 2009-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-11)]. (ang.).
  22. ↑ Real ropes Ronaldo. Sports Illustrated, 2002-08-31. [dostęp 2009-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-05)]. (ang.).
  23. ↑ Real sign Cannavaro and Emerson. BBC, 2006-07-19. [dostęp 2009-11-30]. (ang.).
  24. ↑ a b Marca.com: Cruyff o Złotej Piłce. [dostęp 2022-04-09].
  25. ↑ RSSSF: Klasyfikacja zwycięzców jeden. [dostęp 2022-04-09].
  26. ↑ Goal.com: Cruyff wypowiada się, że Xavi zasługuje na Złotą Piłkę. [dostęp 2022-04-09].
  27. ↑ Insidefutbol: Xavi, wyżej niż Cristiano i Messi według Cruyffa. [dostęp 2022-04-09].
  28. ↑ Barcauniversal: Cruyff przewidział, że Messi otrzyma siedem złotych piłek. [dostęp 2022-04-09].
  29. ↑ Vavel.com: Jak postrzegane są wyniki plebiscytu Złotej Piłki 2014 w Niemczech. [dostęp 2022-04-09].
  30. ↑ standard.co.uk: Cruyff: Cristiano Ronaldo nie zasługuje na Złotą Piłkę po raz drugi. [dostęp 2022-04-11].
  31. ↑ ESPN: FIFA przedłuża termin Deadlineu. [dostęp 2022-04-09].
  32. ↑ Reuteres: Neuer jako faworyt na Złotą Piłkę?. [dostęp 2022-04-09].
  33. ↑ The42.ie: Joahim Lew o Philippie Lahmie i innych niemieckich piłkarzach. [dostęp 2022-04-09].
  34. ↑ Goal.com: Muller zasługuje na Złotą Piłkę według Henry’ego. [dostęp 2022-04-09].
  35. ↑ a b Talksport: Złota Piłka 2021. [dostęp 2022-04-09].
  36. ↑ TVPsport: Łukasz Podolski: Złota Piłka? G***o mnie to obchodzi. [dostęp 2022-04-09].
  37. ↑ Sport.pl: Klinsmann wie czego brakuje Lewandowskiemu do Messiego i Ronaldo. [dostęp 2022-04-09].
  38. ↑ Sportskeeda.com: Najbardziej marginalne różnice w historii Złotej Piłki. [dostęp 2022-04-09].
  39. ↑ Sport.onet.pl: Co to Złota Piłka. [dostęp 2022-04-09].
  40. ↑ Sport.interia.pl: Jerzy Dudek: Złota Piłka traci na wiarygodności. [dostęp 2022-04-09].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Laureaci Złotej Piłki

Informacja

Artykuł Złota Piłka w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

O stronie

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2023-11-04 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=2851022