Zbigniew Boniek

Zbigniew Boniek
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia 3 marca 1956
Bydgoszcz
Prezes Polskiego Związku Piłki Nożnej
Okres urzędowania od 26 października 2012
Poprzednik Grzegorz Lato
Wiceprezydent UEFA
Okres urzędowania od 20 kwietnia 2021
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Order Zasługi Republiki Włoskiej III Klasy (1951-2001)
Zbigniew Boniek
Ilustracja
Zbigniew Boniek, Amsterdam 1986
Pełne imię i nazwisko Zbigniew Kazimierz Boniek
Miejsce urodzenia Polska
Wzrost 181 cm
Pozycja pomocnik
Kariera juniorska
Lata Klub
1968–1973 Zawisza Bydgoszcz
Kariera seniorska
Lata Klub Wyst. Gole
1973–1975 Zawisza Bydgoszcz 41 (14)
1975–1982 Widzew Łódź 172 (50)
1982–1985 Juventus F.C. 81 (14)
1985–1988 AS Roma 76 (17)
W sumie: 370 (95)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole
1976–1988  Polska 80 (24)
Kariera trenerska
Lata Drużyna
1990–1991 US Lecce
1991–1992 FC Bari 1908
1992–1993 SS Sambenedettese
1994–1996 US Avellino 1912
2002 Polska
Dorobek medalowy
III miejsce Hiszpania 1982 Piłka nożna

Zbigniew Kazimierz Boniek (ur. 3 marca 1956 w Bydgoszczy) – polski piłkarz, trener, działacz piłkarski i biznesmen.

Umieszczony na liście stu najlepszych piłkarzy w historii światowej piłki nożnej według FIFA. Członek Klubu Wybitnego Reprezentanta, kapitan reprezentacji Polski w piłce nożnej, uczestnik 3. turniejów finałowych mistrzostw świata – Argentyna 1978, Hiszpania 1982 (3. miejsce), Meksyk 1986 (łącznie 16 meczów i 6 goli). Dwukrotny klubowy mistrz Polski w barwach Widzewa Łódź, mistrz Włoch, zdobywca Pucharu Włoch, a także m.in. Pucharu Europy (1985) i Pucharu Zdobywców Pucharów (1984) z Juventusem, zdobywca Pucharu Włoch i medalista mistrzostw Włoch z AS Romą. Jeden z pięciu polskich piłkarzy, którzy zdobyli Puchar Europy.

Laureat III. miejsca w Plebiscycie Złotej Piłki w 1982. Piłkarz 50 i 60-lecia tygodnika Piłka Nożna[1]. Jako pomocnik wybrany do jedenastki stulecia Polskiego Związku Piłki Nożnej[2].

W 2002 selekcjoner reprezentacji Polski w piłce nożnej. W latach 1999–2002 wiceprezes Polskiego Związku Piłki Nożnej ds. marketingu, od 26 października 2012 prezes Polskiego Związku Piłki Nożnej. Od 5 kwietnia 2017 członek Komitetu Wykonawczego UEFA. Od 2021 wiceprezydent UEFA[3].

Młodość

Jest synem byłego piłkarza Zawiszy i Polonii Bydgoszcz, Józefa oraz Jadwigi Bońków. Ukończył studia na Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie[4].

Kariera klubowa

Jest wychowankiem Zawiszy Bydgoszcz, w którym grał od 1968[5]. W 1975 roku trafił do Widzewa Łódź[6][7], w którym zadebiutował 16 sierpnia 1975[7][8]. Z tym klubem dwukrotnie zdobył Mistrzostwo Polski (1981, 1982). W łódzkim klubie rozegrał 172 ligowe mecze, strzelając 50 bramek[9].

Przed Mistrzostwami Świata w 1982 r., w ostatnim dniu okienka transferowego (30 kwietnia 1982) podpisał kontrakt z Juventusem[10]. Polski zawodnik obok Paolo Rossiego i Michela Platiniego był jednym z filarów zespołu. W latach 1984–1985 zdobył z tym klubem wszystkie najważniejsze międzynarodowe trofea, na czele z Pucharem Europy i Pucharem Zdobywców Pucharów[11]. Był nazywany „Pięknością nocy”, gdyż najlepsze występy notował w meczach rozgrywanych przy sztucznym oświetleniu[9].

W barwach Juventusu uczestniczył w spotkaniu finałowym Pucharu Europy w 1985 na Heysel w Brukseli, gdzie przed spotkaniem doszło do zamieszek, w wyniku których śmierć poniosło 39 kibiców[10] (następnego dnia, grając w Tiranie, strzelił zwycięską bramkę dla reprezentacji Polski w meczu z Albanią w eliminacjach mistrzostw świata 1986). W lipcu 1985 za 3 miliardy lirów przeszedł do AS Roma[12][13]. Z klubem tym w 1986 roku zdobył Puchar Włoch. Właśnie tam w 1988 roku zakończył karierę piłkarską[7][14].

Reprezentacja narodowa

Kazimierski i Boniek (1986)

W reprezentacji Polski zadebiutował w wieku 20 lat, 24 marca 1976 roku, w meczu przeciwko reprezentacji Argentyny, jeszcze pod wodzą Kazimierza Górskiego[15]. Na stałe zadomowił się w reprezentacji za kadencji Jacka Gmocha, w trakcie Finałów Mistrzostw Świata w Argentynie w 1978 r. W turnieju tym popisał się zwłaszcza strzeleniem dwóch bramek w meczu z Meksykiem. Polacy odpadli z rozgrywek po drugiej rundzie, zajmując w grupie miejsce 3-cie, co było równoznaczne z zajęciem miejsca 5-6 w turnieju.

W 1980 r. był zamieszany w tzw. Aferę na Okęciu i w konsekwencji zawieszony w prawach reprezentanta. Szybko jednak wrócił do kadry i odegrał czołową rolę w występie polskiej reprezentacji na Mistrzostwach Świata w Hiszpanii w 1982 r. W pamięci kibiców szczególnie zapamiętany dzięki hat-trickowi w Barcelonie w spotkaniu z reprezentacją Belgii. W meczu przeciwko Związkowi Radzieckiemu obejrzał drugą żółtą kartkę na tym turnieju, przez co zmuszony był pauzować w meczu półfinałowym przeciwko Włochom, przegranym przez Polskę 0:2. Do składu wrócił na mecz o trzecie miejsce z Francją wygranym przez Polskę 3:2. Na Mistrzostwa Świata w Meksyku w 1986 r. pojechał jako kapitan reprezentacji Polski. Reprezentacja odpadła w 1/8 finału po porażce z Brazylią 0:4. Na trzech turniejach finałowych Mistrzostw Świata (1978, 1982, 1986) rozegrał 16 spotkań, strzelając 6 goli.

Znakomite występy podczas Mistrzostw Świata oraz w Juventusie zaowocowały trzecim miejscem w plebiscycie czasopisma France Football na najlepszego piłkarza Europy 1982 (jako drugi Polak w historii – po Kazimierzu Deynie). Wcześniej wybrany został do drużyny gwiazd mistrzostw świata. Także w 1982 roku, jako drugi – po Wacławie Kucharze – piłkarz w historii, został najlepszym sportowcem Polski w plebiscycie „Przeglądu Sportowego”. Dwukrotnie w 1978 r. i 1982 r. został najlepszym piłkarzem roku w Polsce w plebiscycie „Piłki Nożnej”. W 1976 r. został wybrany piłkarskim odkryciem roku w Polsce w plebiscycie „Piłki Nożnej”.

Ostatni występ reprezentacyjny Zbigniewa Bońka miał miejsce 23 marca 1988 roku w meczu z Irlandią Północną. W reprezentacji rozegrał łącznie 80 meczów i zdobył 24 bramki[9]. Jest członkiem Klubu Wybitnego Reprezentanta.

W 1979 roku wybrany do drużyny „Reszty Świata” na mecz z mistrzem świata, Argentyną, wygranym przez drużynę gwiazd 2:1. W drużynie „Reszty Świata” wystąpił także w meczu z Francją w 1986 r., podczas pożegnalnego występu Michela Platiniego[9].

Kariera trenerska

Boniek po wręczeniu trofeum Pucharu Polski Zawiszy Bydgoszcz (2014)
Zbigniew Boniek i Gianni Infantino podczas losowania fazy grupowej UEFA EURO 2012 (13 października 2011)
Zbigniew Boniek (2011)
Boniek oglądający mecz tenisa (2008)

W latach 1989–1990 odbył kurs trenerski w Coverciano. W sezonie 1990/1991 prowadził drużynę US Lecce, występującą wówczas w Serie A. Sezon ten zakończył się spadkiem do Serie B. W następnym sezonie Boniek prowadził drużynę AS Bari, grającą w Serie A. Zespół zakończył sezon na piętnastym miejscu i spadł do Serie B. W sezonie 1992/1993 Zbigniew Boniek został zatrudniony w grającym w Serie C1 Sambenedettese, skąd został jednak zwolniony przed końcem rozgrywek.

8 lipca 2002 objął funkcję selekcjonera reprezentacji Polski w piłce nożnej[16]. Na ławce trenerskiej reprezentacji zadebiutował 21 sierpnia 2002 w zremisowanym 1:1, towarzyskim spotkaniu z Belgią. Łącznie, jako trener, poprowadził kadrę w 5 spotkaniach. Bilans drużyny narodowej pod jego wodzą to: 2 zwycięstwa, 1 remis i 2 porażki. 3 grudnia 2002 zrezygnował z funkcji selekcjonera reprezentacji Polski[17].

Kariera działacza

Za kadencji Michała Listkiewicza do sierpnia 2002 roku pełnił funkcję wiceprezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej, po czym objął stanowisko selekcjonera reprezentacji.

Od 2004 do 20 lipca 2006 ponownie związany z Widzewem jako jeden ze współwłaścicieli i członków zarządu stowarzyszenia. Od 18 czerwca 2007 do września 2008 był członkiem rady nadzorczej Klubu Sportowego Widzew Łódź SA.

30 października 2008 bez powodzenia kandydował w wyborach na prezesa polskiej federacji piłkarskiej (przegrał z Grzegorzem Latą)[18], jednak w następnych wyborach, 26 października 2012, zwyciężył (otrzymując w drugiej turze 61 głosów delegatów - przy wymaganych co najmniej 59) i objął urząd prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej[19]. Po objęciu przez niego urzędu, poprawił się wizerunek związku - federacja odzyskała transparentność i zaufanie kibiców. Pod jego rządami reprezentacja Polski w piłce nożnej, w 2016 roku zakwalifikowała się na Euro 2016, a następnie dotarła do ćwierćfinału tego turnieju, osiągając najlepszy wynik na Mistrzostwach Europy w historii. Od początku kadencji Bońka, Polska awansowała w rankingu FIFA o 47 lokat (z 54. miejsca w 2012, na 7. miejsce w 2017)[20]. 28 października 2016 po raz drugi został wybrany na prezesa PZPN[21]. Od września 2017 jest członkiem rady nadzorczej Ekstraklasy S.A.

5 kwietnia 2017 podczas 41. Kongresu Europejskiej Unii Piłkarskiej w Helsinkach, otrzymując 45 na 55 możliwych głosów, został wybrany w skład Komitetu Wykonawczego UEFA. Boniek został tym samym, drugim, po Leszku Rylskim (lata 1956-64 i 1966-68), Polakiem w Komitecie Wykonawczym UEFA[22]. Pełni funkcję przewodniczącego Komisji UEFA ds. Statusu Zawodników, Transferów, Agentów i Agentów Meczowych, wiceprzewodniczącego Komisji UEFA ds. Rozwoju i Wspierania Szkolenia. Jest także członek Panelu Doradczego ds. Szkolenia (TAP) w Międzynarodowej Radzie Piłkarskiej (IFAB). 20 kwietnia 2021 podczas kongresu UEFA w Montreux uzyskał reelekcję na kolejną kadencję komitetu wykonawczego europejskiej unii piłkarskiej[23], a także został wybrany jednym z czterech wiceprezydentów UEFA[24].

Uhonorowanie

W 2004 Pelé umieścił go na liście FIFA 100[25]. Jest jedynym polskim piłkarzem umieszczonym na tej liście.

W 2009, za całokształt kariery, otrzymał nagrodę Golden Foot „All-Time”[26].

Jako jedna z legend Juventusu, Boniek uhonorowany został przyznaniem mu jednej z 50 gwiazd otaczających Juventus Stadium. Spotkało się to ze sprzeciwem fanów, którzy wypominali Polakowi nieprzychylne wypowiedzi na temat klubu. Nowe władze Juventusu, pod naciskiem kibiców, postanowiły poddać ten temat pod ich głosowanie. Kibice zdecydowali, że ostatnia gwiazda trafi do Edgara Davidsa. Holender zdobył w głosowaniu 60%. Drugi był Boniek, z 5% poparcia. 14 lutego 2011, jego gwiazda została zamieniona na gwiazdę wspomnianego Edgara Davidsa[27].

19 czerwca 2018 otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Województwa Łódzkiego[28], a 18 listopada 2020 tytuł Honorowego Obywatela Miasta Łodzi[29].

W 2019 został uznany za najbardziej wpływowego człowieka w polskim sporcie w rankingu magazynu Forbes i Pentagon Research[30].

W 2020 ukazała się jego książka biograficzna pt. Zibi, czyli Boniek, autorstwa dziennikarza i publicysty Romana Kołtonia[31], a także autobiografia pt. Zbigniew Boniek. Mecze mojego życia, wydana nakładem Wydawnictwa SGN[32].

Życie prywatne

Mieszka w Rzymie. Posiada obywatelstwo polskie i włoskie[33]. Ma żonę Wiesławę, romanistkę, z którą pobrali się w 1976 roku. Mają troje dzieci: dwie córki, Karolinę i Kamilę oraz syna, Tomasza[34]. Mężem córki Karoliny jest były włoski tenisista, Vincenzo Santopadre[35]. Mają syna Mateo (ur. 2004) oraz córkę Giulię (ur. 2006)[36]. 17 grudnia 2015, na świat przyszła jego druga wnuczka, Emma Catterina Boniek[37].

Statystyka

  • 24 bramki strzelone w reprezentacji narodowej
  • 21 spotkań, w których strzelał bramki
  • 80 występów w reprezentacji narodowej

Reprezentant nr 447-48.

Sukcesy

Klubowe

Widzew Łódź
Juventus
AS Roma

Reprezentacyjne

  • Pamiątkowy medal upamiętniający Bońka
    Silver medal with cup.svg III miejsce Mistrzostw Świata: 1982
Odcisk stóp w Alei Gwiazd Piłki Nożnej na promenadzie Stadionu Narodowego w Warszawie

Indywidualne

Odznaczenia

Wyróżnienia

Ciekawostki

Przypisy

  1. Wywiad tygodnia z Piłkarzem 60-lecia PN: Nie zamierzam nikogo przepraszać, PiłkaNożna.pl [dostęp 2016-02-05].
  2. Poznaliśmy Reprezentację 100-lecia! Zobacz najlepszy zespół w historii Polski! - Federacja, PZPN - Łączy nas piłka [dostęp 2021-04-26] (pol.).
  3. Zbigniew Boniek wiceprezydentem UEFA! Wielkie wyróżnienie Polaka, Sport.pl [dostęp 2021-04-20] (pol.).
  4. Who is who. absolwenci-awf-warszawa.pl. [dostęp 2016-08-11].
  5. Tomasz Malinowski: Zbigniew Boniek: Starałem się wspierać Radka Osucha, który w pewnym momencie stracił wiarę w przedsięwzięcie. pomorska.pl, 2013-07-19. [dostęp 2013-11-05].
  6. Polskie transfery 100-lecia: Lubański, Deyna, Boniek, Olisadebe. se.pl, 2012-09-14. [dostęp 2013-11-05].
  7. a b c Zbigniew Boniek: Historia polskiej i łódzkiej piłki. halolodz.pl, 2012-10-30. [dostęp 2013-11-05].
  8. Nowa era Widzewa. widzewlodz.pl. [dostęp 2013-11-05].
  9. a b c d Legendy futbolu: Zbigniew Boniek. legendyfutbolu.com. [dostęp 2012-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-10)].
  10. a b Zibì Boniek, il bello di notte che fece litigare Roma e Juve (wł.). gazzetta.it, 2008-10-31. [dostęp 2013-11-05].
  11. Kluby Ligi Mistrzów – Juventus Turyn. gazeta.pl, 2008-12-03. [dostęp 2013-11-05].
  12. Calciatori – La raccolta completa Panini 1961-2012. T. 2: (1985-1986). Panini, 2012-05-14, s. 10. (wł.)
  13. CEREZO: 'A ROMA NON RESTO’. „La Repubblica”, s. 22, 1985-07-04. Gruppo Editoriale L’Espresso Spa (wł.). 
  14. CARO CALCIO TI SALUTO. „La Repubblica”, s. 22, 1988-05-15. Gruppo Editoriale L’Espresso Spa (wł.). 
  15. Polska – Urugwaj: Kolejny debiut Bońka. przegladsportowy.pl, 2012-11-14. [dostęp 2013-11-05].
  16. RMF FM., Boniek trenerem reprezentacji Polski [dostęp 2017-03-22].
  17. Zbigniew Boniek zrezygnował z funkcji trenera reprezentacji Polski, „pb.pl” [dostęp 2017-03-22] (pol.).
  18. Lato prezesem PZPN. Boniek przegrał z kretesem. sportfan.pl, 2008-10-30. [dostęp 2012-10-25].
  19. Zbigniew Boniek nowym prezesem Polskiego Związku Piłki Nożnej. eurosport.onet.pl, 2012-10-26. [dostęp 2012-10-27].
  20. http://www.fifa.com/fifa-world-ranking/index.html, 20 stycznia 2018 [dostęp 2017-03-13] (pol.).goły link w tytule
  21. Boniek dalej rządzi. 99:16, to był nokaut (www.tvn24.pl). tvn24.pl. [dostęp 2016-10-28].
  22. Boniek członkiem parlamentu europejskiego futbolu, „PrzegladSportowy.pl” [dostęp 2017-04-05] (pol.).
  23. Zbigniew Boniek wiceprezydentem UEFA! Wielkie wyróżnienie Polaka, Sport.pl [dostęp 2021-04-20] (pol.).
  24. Zbigniew Boniek wiceprezydentem UEFA - Polsat Sport, polsatsport.pl [dostęp 2021-04-20] (pol.).
  25. BBC: Pele’s list of the greatest (ang.). [dostęp 11 września 2009].
  26. Zbigniew Boniek to receive Golden Foot career award (ang.). espnfc.com, 2009-10-02. [dostęp 2013-11-05].
  27. JuvePoland News, www.juvepoland.com [dostęp 2017-05-09].
  28. Boniek honorowym obywatelem województwa łódzkiego, „Polsat Sport” [dostęp 2018-06-20].
  29. Zbigniew Boniek Honorowym Obywatelem Miasta Łodzi, widzew.com [dostęp 2021-01-18] (pol.).
  30. Zbigniew Boniek na czele rankingu 50 Najbardziej Wpływowych Ludzi w Polskim Sporcie, www.laczynaspilka.pl [dostęp 2021-01-18].
  31. Zibi, czyli Boniek, empik.com [dostęp 2020-07-20].
  32. Zbigniew Boniek. Mecze mojego życia. lubimyczytać.pl. [dostęp 2020-12-10].
  33. Grupa Wirtualna Polska, Boniek: jestem obywatelem Włoch!, „sportowybar.wp.pl”, 14 stycznia 2013 [dostęp 2017-03-13] (pol.).
  34. Maciej Polkowski: Boniek w pięciu smakach. [dostęp 1 października 2012].
  35. Wnuczka Bońka miała wypadek, uratował ją piłkarz Lazio. sport.pl. [dostęp 2013-01-21].
  36. Dziadek Boniek, czyli polski rzymianin. naszemiasto.pl, 2004-06-04. [dostęp 2013-11-05].
  37. Fakt.pl, Boniek znów dziadkiem! Niecodzienne imię wnuczki, 17 marca 2016 [dostęp 2017-03-13] (pol.).
  38. Poznaliśmy Reprezentację 100-lecia! Zobacz najlepszy zespół w historii Polski!, www.laczynaspilka.pl [dostęp 2019-12-06].
  39. Commendatore Ordine al Merito della Repubblica Italiana (wł.). quirinale.it, 7 kwietnia 1997. [dostęp 7 lipca 2010].
  40. MŚ: Boniek będzie kibicował... Bońkowi - Onet Sport, „archive.is”, 16 lipca 2012 [dostęp 2017-03-13].
  41. Boniek, Figo i van Basten reklamują Tyskie na „5 Stadionie” (wideo) [dostęp 2017-03-13] (pol.).
  42. Zbigniew Boniek: Nigdy nie pracowałem. 2018-02-08. [dostęp 2018-02-19].

Linki zewnętrzne

Informacja

Artykuł Zbigniew Boniek w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=73109