| |||
Państwo | Polska | ||
Rodzaj | wybory prezydenckie | ||
Data przeprowadzenia | 20 czerwca 2010 (I tura) 4 lipca 2010 (II tura) | ||
Data zarządzenia | 21 kwietnia 2010 przez: marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego | ||
Podstawa prawna | kodeks wyborczy | ||
Koszt | 106 994 121 zł[1] | ||
Głosowanie | |||
| |||
| |||
| |||
poprzednie: Wybory 2005 |
następne: Wybory 2015 | ||
Strona internetowa | |||
Portal Polska |
Wybory prezydenckie w Polsce w 2010 wyłoniły piątego prezydenta w III Rzeczypospolitej, następcę zmarłego w trakcie kadencji prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Pierwsza tura wyborów odbyła się 20 czerwca, a druga tura dwa tygodnie później – 4 lipca. Wybory zakończyły się zwycięstwem Bronisława Komorowskiego, który pokonał w drugiej turze Jarosława Kaczyńskiego.
Początkowo wybory miały odbyć się w związku z upływem kadencji (w dniu 23 grudnia 2010) urzędującego prezydenta, Lecha Kaczyńskiego. Głosowanie – zgodnie z art. 128 ust. 2 Konstytucji RP – miało zostać przeprowadzone między 19 września a 3 października 2010. Termin wyborów miał zostać ogłoszony przez Marszałka Sejmu między 23 maja a 23 czerwca 2010. Wstępnie skłaniano się za datą 3 października (II tura – 17 października)[2].
W związku ze śmiercią Lecha Kaczyńskiego w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku 10 kwietnia 2010, czego skutkiem było opróżnienie urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej, Marszałek Sejmu został zobligowany do wyznaczenia terminu wyborów w ciągu 14 dni po opróżnieniu urzędu, czyli do 24 kwietnia 2010. Zaś dzień głosowania – zgodnie z art. 128 ust. 2 Konstytucji RP – powinien zostać wyznaczony na dzień wolny od pracy przypadający w ciągu 60 dni od dnia zarządzenia wyborów (najpóźniejszy możliwy termin to 20 czerwca 2010)[18]. Jednak w związku z tzw. „kalendarzem wyborczym” określonym w ustawie z dnia 27 września 1990 o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2000 r. nr 47, poz. 544), termin ten nie może być krótszy niż 55 dni[19].
Ostatecznie 21 kwietnia marszałek Sejmu zarządził wybory na 20 czerwca 2010[20].
Ogłaszając termin wyborów, zgodnie z art. 8 ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałek Sejmu określa dni, w których upływają terminy wykonania czynności wyborczych przewidzianych w ustawie (kalendarz wyborczy). Postanowieniem Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 kwietnia 2010 o zarządzeniu wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej[20] (Dz.U. z 2010 r. nr 65, poz. 405) ustalony został następujący kalendarz wyborczy:
Głosowanie (I tura wyborów) odbyło się 20 czerwca 2010 w godzinach 6:00–20:00. Ze względu na nieotrzymanie przez żadnego kandydata więcej niż połowy ważnych głosów zostało, zgodnie z Konstytucją, przeprowadzone 2 tygodnie później (czyli 4 lipca) ponowne głosowanie (II tura wyborów), w którym uczestniczyło 2 kandydatów z najwyższą liczbą głosów otrzymanych w pierwszym głosowaniu. Jeżeli którykolwiek z tych dwóch kandydatów wycofałby zgodę na kandydowanie, utracił prawo wyborcze lub umarł, w jego miejsce, zgodnie z art. 8b ust. 3 ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, do wyborów w ponownym głosowaniu dopuszczony byłby kandydat, który otrzymał kolejno największą liczbę głosów w pierwszym głosowaniu. W takim wypadku datę ponownego głosowania (II tury) odraczałoby się o dalszych 14 dni, czyli do 18 lipca 2010.
Obwody głosowania | ||
Typ obwodu | Liczba obwodów | Dla osób niepełnosprawnych |
Powszechny | 24 145 | 6319 |
Szpital | 731 | 285 |
Zakład karny | 100 | 7 |
Areszt śledczy | 74 | 7 |
Zakład pomocy społecznej | 441 | 202 |
Oddział zewnętrzny zakładu karnego i aresztu śledczego | 15 | 2 |
Obwód głosowania za granicą | 263 | 122 |
Obwód głosowania na polskim statku morskim | 5 | 0 |
Razem | 25 774 | 6944 |
Zgodnie z art. 40 ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej kandydatem na Prezydenta Rzeczypospolitej jest osoba zgłoszona przez co najmniej 100 000 obywateli, mających prawo wybierania do Sejmu. Wcześniej mamy do czynienia z osobą chcącą zostać kandydatem na Prezydenta Rzeczypospolitej. Zanim nastąpi ogłoszenie danej osoby kandydatem musi być utworzony komitet wyborczy. Powstaje on po pisemnym wyrażeniu zgody danej osoby na kandydowanie w wyborach i utworzenie jej komitetu wyborczego. Komitet wyborczy może utworzyć minimum 15 osób. Po zebraniu co najmniej 1000 podpisów obywateli popierających kandydowanie danej osoby w wyborach komitet wyborczy może zostać zgłoszony Państwowej Komisji Wyborczej do zarejestrowania. Jeżeli zgłoszenie kandydatury poparło podpisami co najmniej 100 000 obywateli, Państwowa Komisja Wyborcza rejestruje kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej.
Pierwszym etapem przy zgłaszaniu kandydatów na prezydenta, jest utworzenie i zarejestrowanie komitetów wyborczych poszczególnych kandydatów. W wymaganym terminie, do 26 kwietnia 2010 do godz. 16:15, do Państwowej Komisji Wyborczej wpłynęły zawiadomienia o utworzeniu od 24 komitetów wyborczych. Państwowa Komisja Wyborcza przyjęła 17 z tych zawiadomień, 7 zaś odrzuciła[27]. Zarejestrowano następujące komitety wyborcze kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej:
Kolejnym etapem było zarejestrowanie kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, czego dokonała Państwowa Komisja Wyborcza, wobec komitetów, które do dnia 6 maja 2010 dostarczyły podpisy 100 000 osób popierających daną kandydaturę. PKW zarejestrowała dziesięciu kandydatów na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej[28]. Kandydatowi Andrzejowi Lepperowi początkowo odmówiono rejestracji[29] z powodu braku biernych praw wyborczych. Ta decyzja została uchylona przez PKW 11 maja 2010 i tym samym Andrzej Lepper został zarejestrowany jako kandydat[30]. Siedem komitetów nie dostarczyło wymaganej liczby podpisów[31].
Zdjęcie | Imię i nazwisko | Wiek | Wykształcenie | Przynależność partyjna | Partie udzielające poparcia (łącznie z macierzystymi) | Hasło wyborcze[32] |
---|---|---|---|---|---|---|
Marek Jurek | 49 | wyższe historyczne (mgr) | Prawica Rzeczypospolitej | Najważniejsza jest wiarygodność | ||
Jarosław Aleksander Kaczyński | 61 | wyższe prawnicze (dr) | Prawo i Sprawiedliwość |
|
Polska jest najważniejsza | |
Bronisław Maria Komorowski | 58 | wyższe historyczne (mgr) | Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej | Zgoda buduje | ||
Janusz Ryszard Korwin-Mikke | 67 | wyższe filozoficzne (mgr) | Wolność i Praworządność | Wolność i praworządność | ||
Andrzej Zbigniew Lepper | 56 | średnie zawodowe | Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej, Nasz Dom Polska – Samoobrona Andrzeja Leppera | Prezydent zwykłych ludzi | ||
Kornel Andrzej Morawiecki | 69 | wyższe w zakresie nauk fizycznych (dr) | bezpartyjny | Razem. Polacy dla Polski | ||
Grzegorz Bernard Napieralski | 36 | wyższe politologiczne (mgr) | Sojusz Lewicy Demokratycznej | Razem zmienimy Polskę | ||
Andrzej Marian Olechowski | 62 | wyższe ekonomiczne (dr) | bezpartyjny | Wybierz swój dobrobyt | ||
Waldemar Pawlak | 50 | wyższe techniczne (mgr) | Polskie Stronnictwo Ludowe | Dialog i porozumienie | ||
Bogusław Zbigniew Ziętek | 45 | średnie | Polska Partia Pracy – Sierpień 80 |
Dziewięciu kandydatów złożyło zgodne z prawdą oświadczenia lustracyjne, potwierdzone postanowieniami sądu. Dziesiąty kandydat Grzegorz Napieralski z uwagi na wiek[b] nie został objęty wymogiem lustracji. Kandydat Andrzej Olechowski oświadczył, że był współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa w rozumieniu przepisów ustawy (Dz.U. z 2020 r. poz. 2141), pozostali kandydaci oświadczyli, że nie byli współpracownikami.
Oficjalne wyniki I tury wyborów Państwowa Komisja Wyborcza podała 21 czerwca 2010[52]:
Kandydat | Głosy | Procent |
---|---|---|
Bronisław Maria Komorowski | 6 981 319 | 41,54% |
Jarosław Aleksander Kaczyński | 6 128 255 | 36,46% |
Grzegorz Bernard Napieralski | 2 299 870 | 13,68% |
Janusz Ryszard Korwin-Mikke | 416 898 | 2,48% |
Waldemar Pawlak | 294 273 | 1,75% |
Andrzej Marian Olechowski | 242 439 | 1,44% |
Andrzej Zbigniew Lepper | 214 657 | 1,28% |
Marek Jurek | 177 315 | 1,06% |
Bogusław Zbigniew Ziętek | 29 548 | 0,18% |
Kornel Andrzej Morawiecki | 21 596 | 0,13% |
Głosy nieważne | 117 662 | – |
Razem | 16 923 832 | 100,00% |
Frekwencja | 54,94% |
Bronisław Komorowski | Jarosław Kaczyński | Grzegorz Napieralski | Janusz Korwin-Mikke |
Waldemar Pawlak | Andrzej Olechowski | Andrzej Lepper | Marek Jurek | Bogusław Ziętek | Kornel Morawiecki | Frekwencja | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % | # | % |
dolnośląskie | 588 665 | 47,29% | 384 363 | 30,88% | 176 713 | 14,20% | 32 814 | 2,64% | 13 013 | 1,05% | 19 911 | 1,60% | 14 348 | 1,15% | 10 020 | 0,80% | 2103 | 0,17% | 2879 | 0,23% | 1 253 478 | 53,57% |
kujawsko-pomorskie | 393 848 | 45,82% | 246 976 | 28,73% | 148 731 | 17,30% | 17 652 | 2,05% | 16 868 | 1,96% | 11 474 | 1,33% | 15 369 | 1,79% | 5937 | 0,69% | 1585 | 0,18% | 1134 | 0,13% | 865 755 | 52,46% |
lubelskie | 251 287 | 27,65% | 443 119 | 48,76% | 116 152 | 12,78% | 21 991 | 2,42% | 31 536 | 3,47% | 11 381 | 1,25% | 19 715 | 2,17% | 10 687 | 1,18% | 1795 | 0,20% | 1201 | 0,13% | 914 939 | 52,20% |
lubuskie | 207 727 | 51,09% | 102 643 | 25,24% | 66 626 | 16,39% | 9042 | 2,22% | 4926 | 1,21% | 5344 | 1,31% | 5539 | 1,36% | 3548 | 0,87% | 692 | 0,17% | 511 | 0,13% | 409 414 | 50,73% |
łódzkie | 411 978 | 36,11% | 453 492 | 39,75% | 176 764 | 15,49% | 28 492 | 2,50% | 24 942 | 2,19% | 15 701 | 1,38% | 17 224 | 1,51% | 8967 | 0,79% | 2024 | 0,18% | 1407 | 0,12% | 1 149 476 | 55,73% |
małopolskie | 527 089 | 35,35% | 682 548 | 45,78% | 156 454 | 10,49% | 44 523 | 2,99% | 22 000 | 1,48% | 21 517 | 1,44% | 12 821 | 0,86% | 20 419 | 1,37% | 2057 | 0,14% | 1589 | 0,11% | 1 500 679 | 57,46% |
mazowieckie | 1 049 997 | 39,73% | 1 071 040 | 40,52% | 302 257 | 11,44% | 68 450 | 2,59% | 49 864 | 1,89% | 41 836 | 1,58% | 23 117 | 0,87% | 29 637 | 1,12% | 3774 | 0,14% | 3039 | 0,11% | 2 661 996 | 61,24% |
opolskie | 197 935 | 51,62% | 102 261 | 26,67% | 49 276 | 12,85% | 9798 | 2,56% | 5302 | 1,38% | 5719 | 1,49% | 6255 | 1,63% | 5728 | 1,49% | 644 | 0,18% | 538 | 0,14% | 386 536 | 46,59% |
podkarpackie | 240 441 | 26,69% | 487 206 | 54,09% | 95 223 | 10,57% | 21 273 | 2,36% | 19 438 | 2,16% | 9627 | 1,07% | 10 958 | 1,22% | 14 147 | 1,57% | 1380 | 0,15% | 1016 | 0,12% | 906 382 | 53,80% |
podlaskie | 178 775 | 36,32% | 214 338 | 43,54% | 57 233 | 11,63% | 10 908 | 2,22% | 11 079 | 2,25% | 5351 | 1,09% | 8242 | 1,67% | 5349 | 1,09% | 606 | 0,12% | 404 | 0,08% | 495 712 | 51,66% |
pomorskie | 534 622 | 52,66% | 288 374 | 28,41% | 115 198 | 11,35% | 24 731 | 2,44% | 10 385 | 1,02% | 17 333 | 1,71% | 12 123 | 1,19% | 9867 | 0,97% | 1317 | 0,13% | 1234 | 0,12% | 1 022 598 | 57,85% |
śląskie | 917 326 | 45,14% | 660 888 | 32,52% | 299 217 | 14,72% | 53 380 | 2,63% | 17 126 | 0,84% | 31 406 | 1,55% | 16 047 | 0,79% | 28 408 | 1,40% | 5956 | 0,29% | 2525 | 0,12% | 2 045 464 | 54,92% |
świętokrzyskie | 151 945 | 29,54% | 228 884 | 44,49% | 85 907 | 16,70% | 11 188 | 2,17% | 17 308 | 3,36% | 5900 | 1,15% | 7941 | 1,54% | 3743 | 0,73% | 990 | 0,19% | 607 | 0,12% | 518 072 | 49,50% |
warmińsko-mazurskie | 267 183 | 47,89% | 157 892 | 28,30% | 86 082 | 15,43% | 12 843 | 2,30% | 9994 | 1,79% | 7603 | 1,36% | 10 237 | 1,83% | 4462 | 0,80% | 968 | 0,17% | 684 | 0,12% | 562 714 | 48,97% |
wielkopolskie | 703 756 | 47,00% | 424 999 | 28,38% | 241 656 | 16,14% | 32 548 | 2,17% | 32 615 | 2,18% | 21 945 | 1,47% | 23 506 | 1,57% | 11 705 | 0,78% | 2651 | 0,18% | 1937 | 0,13% | 1 507 908 | 55,95% |
zachodniopomorskie | 358 745 | 49,99% | 179 232 | 24,97% | 126 381 | 17,61% | 17 265 | 2,41% | 7877 | 1,10% | 10 391 | 1,45% | 11 215 | 1,56% | 4691 | 0,65% | 1006 | 0,14% | 891 | 0,12% | 722 709 | 52,53% |
Polska | 6 981 319 | 41,54% | 6 128 255 | 36,46% | 2 299 870 | 13,68% | 416 898 | 2,48% | 294 273 | 1,75% | 242 439 | 1,44% | 214 657 | 1,28% | 177 315 | 1,06% | 29 548 | 0,18% | 21 596 | 0,13% | 16 923 832 | 54,94% |
Bronisław Komorowski wygrał głosowanie w dziewięciu województwach, natomiast Jarosław Kaczyński w siedmiu. W powiatach zwyciężali także jedynie ci kandydaci – kandydat PO uzyskał najwięcej głosów w 215 z nich, natomiast kandydat PiS w 160.
Druga tura wyborów prezydenckich odbyła się 4 lipca 2010. Wystartowało w niej dwóch kandydatów, którzy w pierwszej turze zdobyli najwięcej głosów. Wyborcy mogli głosować w niej na Bronisława Komorowskiego albo Jarosława Kaczyńskiego.
Uchwałę stwierdzającą wyniki II tury wyborów Państwowa Komisja Wyborcza podjęła 5 lipca 2010[53]. 7 lipca została ona opublikowana w formie obwieszczenia w Dzienniku Ustaw[54].
Kandydaci: | |||||
Zdjęcie | Imię i nazwisko | Przynależność partyjna | Partie udzielające poparcia | Kandydaci z pierwszej tury deklarujący poparcie | |
---|---|---|---|---|---|
Jarosław Aleksander Kaczyński | Prawo i Sprawiedliwość |
|
|||
Bronisław Maria Komorowski | Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej |
Kandydat | Głosy | Procent | Procent z wliczeniem głosów nieważnych |
---|---|---|---|
Bronisław Maria Komorowski | 8 933 887 | 53,01% | 52,397% |
Jarosław Aleksander Kaczyński | 7 919 134 | 46,99% | 46,445% |
Głosy nieważne | 197 396 | – | 1,158% |
Razem | 17 050 417 | 100,00% | 100,00% |
Frekwencja | 55,31% | – |
Województwo | Bronisław Komorowski | Jarosław Kaczyński | Frekwencja | |||
---|---|---|---|---|---|---|
# | % | # | % | # | % | |
dolnośląskie | 728 760 | 60,08% | 484 254 | 39,92% | 1 227 115 | 52,82% |
kujawsko-pomorskie | 504 798 | 60,60% | 328 186 | 39,40% | 843 263 | 51,33% |
lubelskie | 351 782 | 37,15% | 595 231 | 62,85% | 957 411 | 54,70% |
lubuskie | 262 403 | 66,70% | 130 982 | 33,30% | 397 926 | 49,45% |
łódzkie | 535 195 | 47,33% | 595 470 | 52,67% | 1 145 137 | 56,00% |
małopolskie | 671 446 | 43,88% | 858 839 | 56,12% | 1 545 756 | 59,02% |
mazowieckie | 1 311 786 | 49,42% | 1 342 415 | 50,58% | 2 686 568 | 61,55% |
opolskie | 246 526 | 64,62% | 135 004 | 35,38% | 386 131 | 46,67% |
podkarpackie | 324 716 | 34,81% | 608 121 | 65,19% | 942 192 | 55,91% |
podlaskie | 248 843 | 47,79% | 271 867 | 52,21% | 526 345 | 54,82% |
pomorskie | 683 601 | 64,72% | 372 701 | 35,28% | 1 068 501 | 58,67% |
śląskie | 1 136 925 | 57,40% | 843 875 | 42,60% | 2 004 200 | 54,29% |
świętokrzyskie | 220 921 | 40,44% | 325 343 | 59,56% | 552 676 | 52,83% |
warmińsko-mazurskie | 355 339 | 62,30% | 215 064 | 37,70% | 577 676 | 49,74% |
wielkopolskie | 870 489 | 60,55% | 567 137 | 39,45% | 1 455 974 | 54,33% |
zachodniopomorskie | 480 357 | 66,28% | 244 645 | 33,74% | 733 546 | 52,28% |
Polska | 8 933 887 | 53,01% | 7 919 134 | 46,99% | 17 050 417 | 55,31% |
Podobnie jak w pierwszym głosowaniu, tak i w drugim stosunek liczby zwycięskich województw obydwu kandydatów wynosi 9:7. W przypadku liczby powiatów sytuacja ta wygląda następująco: 213 do 165. W trzech gminach wystąpił remis.
3 sierpnia 2010 Sąd Najwyższy w składzie Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych na podstawie sprawozdania z wyborów przedstawionego przez Państwową Komisję Wyborczą oraz po rozpoznaniu protestów rozstrzygnął o ważności wyborów z 20 czerwca i 4 lipca 2010[63].
Zaprzysiężenie Bronisława Komorowskiego na Prezydenta odbyło się przed Zgromadzeniem Narodowym 6 sierpnia 2010.
Ostatnim etapem proceduralnym wyborów prezydenckich było podjęcie 6 sierpnia 2010 przez Państwową Komisję Wyborczą uchwały o rozwiązaniu okręgowych i obwodowych komisji wyborczych.
Artykuł Wybory prezydenckie w Polsce w 2010 roku w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:
Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=1861045