Wiktor Medwedczuk

Wiktor Medwedczuk
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia 7 sierpnia 1954
Poczet
Szef Administracji Prezydenta Ukrainy
Okres od czerwca 2002
do stycznia 2005
Przynależność polityczna Zjednoczona Socjaldemokratyczna Partia Ukrainy
Poprzednik Wołodymyr Łytwyn
Następca Ołeksandr Zinczenko
podpis

Wiktor Wołodymyrowicz Medwedczuk, ukr. Віктор Володимирович Медведчук (ur. 7 sierpnia 1954 w m. Poczet w Kraju Krasnojarskim) – ukraiński polityk, parlamentarzysta i prawnik. W latach 2002–2005 szef Administracji Prezydenta Ukrainy Łeonida Kuczmy.

Życiorys

Urodził się w Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republice Radzieckiej. Z wykształcenia prawnik. Pod koniec lat 70. został z urzędu wyznaczony na obrońcę oskarżonego o działalność antyradziecką dysydenta Wasyla Stusa. Domagał się wówczas wyższego wyroku dla poety niż prokurator. Na początku lat 90. założył firmę prawniczą BAM, awansując do czołówki najbogatszych ludzi na Ukrainie. Wśród jego klientów był wówczas Hryhorij Surkis, właściciel klubu piłkarskiego Dynamo Kijów oraz prezes Ukraińskiego Związku Piłki Nożnej.

W latach 1997–2002 sprawował mandat deputowanego Rady Najwyższej. W 1998 został przewodniczącym Zjednoczonej Partii Socjaldemokratycznej Partii Ukrainy, do której należał też Łeonid Krawczuk. Należał do liderów tak zwanego klanu kijowskiego, rywalizującego o wpływy wraz z klanami dniepropietrowskim i donieckim.

Po wyborach parlamentarnych w 2002 został mianowany szefem administracji prezydenckiej Łeonida Kuczmy w miejsce Wołodymyra Łytwyna. Był oskarżany o liczne nadużycia władzy. Miał wysyłać do mediów instrukcje, jak mają relacjonować obrady parlamentu oraz wybory prezydenckie w 2004. Uzyskał kontrolę nad spółkami zarejestrowanymi na Cyprze i w Belize, ukraińskimi bankami, towarzystwem ubezpieczeniowym, klubem Dynamo Kijów oraz grupą zakładów energetycznych, a także kilkoma stacjami telewizyjnymi. W 2003 znajdował się na 50. pozycji na liście najzamożniejszych obywateli Europy Środkowej i Wschodniej według „Wprost”. Jego pozycja polityczna osłabła po pomarańczowej rewolucji, która przyczyniła się także do rozpadu kierowanego przez niego ugrupowania. W wyborach parlamentarnych w 2006 przegrał wraz z Opozycyjnym Blokiem „Nie Tak!”, wkrótce ustąpił z funkcji przewodniczącego SDPU(O).

W późniejszych latach kontynuował politykę prorosyjską, jawnie wspierając prezydenta Rosji Władimira Putina (prywatnie chrzestnego jego córki[1]), został m.in. przewodniczącym prorosyjskiego ruchu politycznego Ukraiński Wybór[2]. W 2014 sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy Andrij Parubij stwierdził, że Wiktor Medwedczuk nie może pełnić funkcji mediatora w negocjacjach z samozwańczymi wschodnimi republikami, gdyż jego zdaniem od 2012 finansował tworzenie grup ekstremistycznych, które spowodowały konflikt w Donbasie[3]. W 2016 sąd w Kijowie uwzględnił pozew polityka o ochronę dóbr osobistych, nakazując Andrijowi Parubijowi przeproszenie Wiktora Medwedczuka[4].

W wyborach parlamentarnych w 2019 został wybrany do Rady Najwyższej z ramienia ugrupowania Opozycyjna Platforma – Za Życie[5].

W 2020 w prokuraturze generalnej wszczęto przeciwko niemu postępowanie karne o zdradę stanu w związku z wyjazdem jego i innych polityków jego ugrupowania do Rosji, gdzie odbyli spotkania z rosyjskimi politykami[6]. W maju 2021 zastosowano wobec niego areszt domowy[7]. Wiktor Medwedczuk uciekł w 2022 w trakcie inwazji Rosji na Ukrainę[8]. W marcu tegoż roku Opozycyjna Platforma – Za Życie usunęła go z kierownictwa partii[9]. W pierwszej połowie kwietnia 2022 zatrzymany w wyniku specjalnej operacji przeprowadzonej przez SBU[10].

Odznaczenia

Przypisy

  1. Медведчук і Марченко помінялися місцями, pravda.com.ua, 11 listopada 2007 [dostęp 2018-09-07] (ukr.).
  2. Ukraiński faworyt Putina, rp.pl, 16 lipca 2012 [dostęp 2018-09-07].
  3. Парубій: Медведчук – один з організаторів заколоту на Донбасі, lb.ua, 4 lipca 2014 [dostęp 2020-10-21] (ukr.).
  4. Медведчук выиграл суд у Парубия, korrespondent.net, 8 listopada 2016 [dostęp 2020-10-21] (ros.).
  5. Позачергові вибори народних депутатів України 2019, cvk.gov.ua [dostęp 2019-07-24] (ukr.).
  6. Офис генпрокурора расследует поездку Медведчука и компании в Москву как государственную измену, hromadske.ua, 17 czerwca 2020 [dostęp 2020-10-21] (ros.).
  7. Ukrainian court orders house arrest for pro-Russian lawmaker, reuters.com, 13 maja 2021 [dostęp 2021-11-22] (ang.).
  8. Hollie McKay, Ukrainian civilians – inspired by 'The Matrix' – hunt Russian 'saboteurs' in Kyiv, nypost.com, 2 marca 2022 [dostęp 2022-03-16] (ang.).
  9. Tania Matiasz, Бойко став головою політради ОПЗЖ. Медведчука позбавили посади співголови, lb.ua, 8 marca 2022 [dostęp 2022-03-16] (ukr.).
  10. Kum Putina zatrzymany na Ukrainie. Zełenski pokazał zdjęcie skutego Medwedczuka, tvp.info, 12 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-12].
  11. Указ Президента України № 874/2004 від 7 серпня 2004 року «Про нагородження В. Медведчука орденом князя Ярослава Мудрого», rada.gov.ua, 7 sierpnia 2004 [dostęp 2020-10-21] (ukr.).
  12. Указ Президента України № 1116/98 від 7 жовтня 1998 року «Про нагородження відзнакою Президента України – орденом „За заслуги”», rada.gov.ua, 7 października 1998 [dostęp 2020-10-21] (ukr.).
  13. Указ Президента України № 753/96 від 22 серпня 1996 року «Про нагородження Почесною відзнакою Президента України», rada.gov.ua, 22 sierpnia 1996 [dostęp 2020-10-21] (ukr.).
  14. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana, quirinale.it, 4 grudnia 2002 [dostęp 2020-10-21] (wł.).
  15. Rad bieleho dvojkríža, II. trieda, prezident.sk [zarchiwizowane 2013-10-17] (słow.).

Bibliografia

Informacja

Artykuł Wiktor Medwedczuk w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2022-04-20 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=122859