Vangelis

Vangelis
Ilustracja
Vangelis (2012)
Imię i nazwisko

Ewangelos Odiseas Papatanasiu

Data i miejsce urodzenia

29 marca 1943
Agria k. Wolos

Data i miejsce śmierci

17 maja 2022
Paryż

Instrumenty

pianino, syntezator, instrument klawiszowy, organy Hammonda, gitara basowa, perkusja

Gatunki

muzyka instrumentalna, muzyka elektroniczna, muzyka filmowa, new age, muzyka poważna, rock progresywny

Zawód

kompozytor, muzyk, producent, aranżer

Aktywność

od 1961

Wydawnictwo

RCA Records, Atlantic Records, Sony Music, Warner Music Group, Polydor Records

Powiązania

Forminx, Aphrodite’s Child, Jon and Vangelis

Współpracownicy
Jon Anderson
Demis Roussos
Irene Papas
Milva
Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
Strona internetowa

Vangelis (gr. Βαγγέλης), właśc. Ewangelos Odiseas Papatanasiu (gr. Ευάγγελος Οδυσσέας Παπαθανασίου; ur. 29 marca 1943 w Agrii koło Wolos[1], zm. 17 maja 2022 w Paryżu[2]) – grecki twórca muzyki elektronicznej i muzyki filmowej. Charakterystyczną cechą muzyki artysty jest bogate brzmienie instrumentów elektronicznych.

Życiorys

Okres młodzieńczy

Vangelis urodził się 29 marca 1943 roku w Agrii koło Wolos, w Grecji. Edukację muzyczną rozpoczął w wieku 4 lat, a już w wieku 6 lat miał swój pierwszy publiczny występ, na którym prezentował własne kompozycje. Vangelis był w dużej części samoukiem – odmawiał pobierania lekcji gry na pianinie, a w ciągu swojej kariery nie zdobył formalnej wiedzy na temat notacji muzycznej. Uczył się muzyki poważnej, malarstwa i reżyserii filmowej na Akademii Sztuk Pięknych w Atenach.

We wczesnych latach sześćdziesiątych założył grupę Forminx, która stała się w Grecji bardzo popularna. W 1968 roku pod wpływem zamieszek studenckich w Grecji przeniósł się do Paryża, gdzie założył wraz z Demisem Roussosem i Loukasem Siderasem zespół Aphrodite’s Child (Dziecko Afrodyty). Grupa została rozwiązana w 1972 roku.

Początek kariery solowej

Twórczość solową Vangelis rozpoczął pisząc muzykę do dwóch filmów Frederica Rossifa w 1973 roku. Pierwszym oficjalnym solowym albumem Vangelisa był Earth z 1974 roku. W tym okresie Vangelis odbywał też próby z zespołem Yes, do którego jednak nie dołączył. Zaprzyjaźnił się jednak z Jonem Andersonem, wokalistą zespołu, z którym później wielokrotnie współpracował.

Po przeprowadzce do Londynu Vangelis podpisał kontrakt z RCA Records, założył własne studio (Nemo Studios) i rozpoczął nagrywanie własnych albumów elektronicznych. Razem z Jonem Andersonem wydał w latach 80. i 90. kilka albumów jako Jon & Vangelis.

Muzyka filmowa i sukces komercyjny

Vangelis na premierze filmu El Greco (2007).

W 1982 roku Vangelis dostał Oscara za muzykę do filmu Rydwany ognia. W tym samym roku rozpoczął współpracę z Ridleyem Scottem, co zaowocowało stworzeniem muzyki do filmów Łowca androidów i 1492. Wyprawa do raju. Vangelis jest również autorem muzyki do wielu filmów dokumentalnych Jacques’a Cousteau.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 44. MFF w Cannes (1991). W 1992 Francja uhonorowała go Orderem Sztuki i Literatury.

Wydana w 2001 roku Mythodea (pierwotnie napisana w roku 1993) została użyta przez NASA jako motyw marsjańskich misji kosmicznych. W roku 2004 został autorem ścieżki dźwiękowej do filmu „Aleksander”. Jest także twórcą hymnu piłkarskich mistrzostw świata, które odbyły się w 2002 roku w Korei i Japonii.

Odznaczenia

Twórczość Vangelisa

Solowe płyty studyjne

Okładka płyty El Greco, 1998.

Opublikowane płyty z muzyką filmową

Kompilacje solowe

Albumy nagrane z Aphrodite’s Child

Albumy nagrane w duecie jako

Albumy nieoficjalne

Obydwa albumy to nagrania jam session z 1971 roku, wydane nielegalnie, bez wiedzy i zgody Vangelisa[4]. Dobór i układ nagrań oraz ich tytuły są własną inwencją wydawcy albumów.

  • 1995 Themes II (składanka)

Współpraca

Ważniejsza filmografia

Vangelis z aktorami grającymi w scenicznej adaptacji Chariots of Fire (Rydwanów ognia) w londyńskim Gielgud Theatre, lipiec 2012.

Przypisy

  1. Vangelis | Biography, Albums, Streaming Links | AllMusic, allmusic.com [dostęp 2017-11-27] (ang.).
  2. Tim Greiving: Vangelis, Oscar-winning composer of ‘Chariots of Fire’ theme, dies at 79 (ang.). washingtonpost.com, 2022-05-19. [dostęp 2022-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-19)].
  3. Złote płyty CD przyznane w 1996 roku, ZPAV [dostęp 2020-06-09].
  4. „Spin”, Volume One Number Two, June 1985, s. 49.
  5. the growing bin: Vangelis – The Tegos Tapes, thegrowingbin.blogspot.com [dostęp 2017-11-27].

Linki zewnętrzne

Informacja

Artykuł Vangelis w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2022-05-31 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=37373