Swiatłana Cichanouska

Swiatłana Cichanouska Святлана Ціханоўская
Swiatłana Cichanouska (2020)
Data i miejsce urodzenia	11 września 1982 Mikaszewicze, Białoruska SRR
Przynależność polityczna	bezpartyjna
Multimedia w Wikimedia Commons

Swiatłana Hieorhijeuna Cichanouska z domu Pilipczuk^[1] (biał. Святлана Георгіеўна Ціханоўская / Піліпчук; ur. 11 września 1982 w Mikaszewiczach, Białoruska SRR) – białoruska działaczka polityczna, kandydatka na prezydenta Białorusi w wyborach prezydenckich w 2020 roku.

Życiorys

Wczesne lata i aktywność zawodowa

Urodziła się 11 września 1982 roku w Mikaszewiczach w obwodzie brzeskim. W 2000 ukończyła II Liceum w Mikaszewiczach, a następnie studia językoznawcze na Państwowym Uniwersytecie Pedagogicznym w Mozyrzu. Cichanouska pracowała jako tłumaczka w różnych organizacjach, w tym w irlandzkiej organizacji charytatywnej Chernobyl Life Line^[2].

Działalność polityczna

15 maja 2020, po odmowie przez Centralną Komisję Republiki Białorusi ds. Wyborów i Prowadzenia Referendów Krajowych (CKW) rejestracji grupy inicjatywnej, jak również aresztowaniu jej męża, Siarhieja, Swiatłana Cichanouska złożyła w CKW dokumenty w celu zarejestrowania własnej grupy inicjatywnej w wyborach prezydenckich^[3].

20 maja 2020 CKW, na czele której stała Lidzija Jarmoszyna, zarejestrowała grupę inicjatywną Swiatłany Cichanouskiej^[4]. Jej mąż, Siarhej Cichanouski, został przewodniczącym sztabu grupy inicjatywnej. 29 maja 2020 w Grodnie odbyło się zgromadzenie w celu zebrania podpisów w celu rejestracji Swiatłany Cichanouskiej jako kandydatki na urząd prezydenta Białorusi, podczas której zatrzymano Siarheja Cichanouskiego, koordynatora grupy inicjatywnej Dmitrija Furmanowa^[5] i innych. W sumie zatrzymano 10 osób^[6].

Kolejne zgromadzenia zbierające podpisy wsparcia Swiatłany Cichanouskiej gromadziły kolejki w Mińsku i innych miastach Białorusi^[7]. Na członków grupy inicjatywnej Swiatłany Cichanouskiej wywierano presję; koordynatorów i działaczy zatrzymywano w całym kraju^[8]. 15 maja 2020 zatrzymano sekretarza prasowego grupy inicjatywnej Aleksandra Kabanowa^[9]. Razem z członkami grupy inicjatywnej zatrzymano już zebrane podpisy^[10]. 11 czerwca 2020 Cichanouska opublikowała apel, w którym powiedziała, że odwołuje wszystkie zgromadzenia w celu zbierania podpisów w Mińsku i miastach regionalnych w dniach 12, 13 i 14 czerwca z powodu obaw, że może tam dojść do prowokacji przeciwko członkom jej grupy inicjatywnej^[11]. 16 czerwca poinformowano, że zebrano ponad 100 tysięcy podpisów poparcia dla Cichanouskiej^[12].

Swiatłana Cichanouska przemawiająca na wiecu w Mińsku (czerwiec 2020)

16 czerwca 2020 podczas podróży w celu przekazania list podpisów komisjom wyborczym Swiatłana Cichanouska odebrała telefon, w którym nieznana osoba zażądała zaprzestania udziału w kampanii prezydenckiej, grożąc Cichanouskiej i jej dzieciom^[13]. Później Swiatłana Cichanouska ogłosiła, że zamierza nadal uczestniczyć w wyborach^[14]. 30 czerwca Cichanouska złożyła dokumenty do CKW w celu jej rejestracji jako kandydatki na urząd prezydenta^[15].

14 lipca 2020 odbyło się posiedzenie CKW w sprawie rejestracji kandydatów na urząd prezydenta, w wyniku którego zarejestrowano Swiatłanę Cichanouską mimo błędu w zeznaniu podatkowym – Cichanouska nie wskazała, że jej mąż posiada dom w obwodzie homelskim. Członkowie CKW jednogłośnie przegłosowali zarejestrowanie Cichanouskiej jako kandydatki na prezydenta^[16].

16 lipca 2020 odbyło się spotkanie przedstawicieli sztabu Swiatłany Cichanouskiej, Wiktara Babaryki i Waleryja Cepkały. W wyniku spotkania sztaby zgodziły się na zjednoczenie i przedstawiły wspólne cele, w tym wezwanie do głosowania 9 sierpnia, udział w obserwacji wyborów, uwolnienie więźniów politycznych i ekonomicznych. Istotnym motywem zjednoczenia są ponowne wybory, w których będą uczestniczyły kandydaci alternatywni, którzy obecnie przebywają w więzieniu^[17].

W wyborach prezydenckich na Białorusi w 2020 roku według oficjalnych danych uzyskała wynik 10,1% (588 622 głosów), jednocześnie przegrywając z urzędującym prezydentem Alaksandrem Łukaszenką^[18]. Wynik nie został uznany przez samą Cichanouską, a także przeciwników obecnego prezydenta. Przez kraj przetoczyły się fale protestów i strajków, a ich inicjatorzy oskarżali białoruskie władze o fałszerstwo^[19].

10 sierpnia 2020 media podały, że Swiatłana Cichanouska jest przetrzymywana w biurze CKW^[20]. Jej sztab potwierdził tę informację, a także przekazał, że z byłą kandydatką nie ma kontaktu^[21]. Następnego dnia w internecie został opublikowany film, w którym Cichanouska potwierdza informację o swoim wyjeździe na Litwę^[22]: „Sama podjęłam decyzję o wyjeździe z kraju [na Litwę] (...) Nie daj Boże, by ktoś stanął przed takim wyborem, przed jakim stanęłam ja”^[23].

14 sierpnia 2020 Cichanouska opublikowała film, w którym twierdzi, że wygrała wybory prezydenckie na Białorusi w 2020 roku uzyskując od 60 do 70% głosów^[24][25] i zaapelowała do społeczności międzynarodowej o uznanie jej za zwycięzcę^[26]. Cichanouska poinformowała również o utworzeniu Rady Koordynacyjnej, która zajmie się przekazaniem władzy od Łukaszenki^[25]. O członkostwo w radzie mógł ubiegać się każdy obywatel Białorusi, który uznał wybory za sfałszowane, a któremu zaufała grupa społeczna, będący autorytetem, np. lekarzem, nauczycielem, przedstawiciel biznesu, pisarzem czy sportowcem^[27]. 17 sierpnia 2020 Cichanouska ogłosiła, że jest gotowa zostać narodowym liderem Białorusi^[28].

Życie prywatne

Jest żoną Siarhieja Cichanouskiego. Ma z nim dwójkę dzieci^[29].

Przypisy

• p
• d
• e

Protesty na Białorusi (od 2000 roku)

Protesty	Marsz wolności Dżinsowa rewolucja Plac 2010 protesty na Białorusi (2011) Pluszowy desant protesty na Białorusi (2017) protesty na Białorusi (od 2020)
Każdego roku	Dzień Wolności Czarnobylski szlak Dzień Solidarności z Białorusią
Organizacje	Mów prawdę! Karta'97 Białoruski Wolny Teatr Rada Białoruskiej Republiki Ludowej Rada Koordynacyjna
Liderzy	Siarhiej Cichanouski Swiatłana Cichanouska Wiktar Babaryka Waleryj Cepkała Wieranika Cepkała Maryja Kalesnikawa Mikałaj Statkiewicz Iwonka Surwiłła