Sagrada Família

Ten artykuł dotyczy świątyni w Barcelonie. Zobacz też: inne artykuły o tej nazwie.
Sagrada Família
Temple Expiatori de la Sagrada Família
Templo Expiatorio de la Sagrada Familia
Ilustracja
Widok od strony Fasady Narodzenia Pańskiego.
Państwo  Hiszpania
Wspólnota autonomiczna  Katalonia
Miejscowość Barcelona
Wyznanie katolickie
Kościół rzymskokatolicki
bazylika mniejsza od 7 listopada 2010
Wezwanie Świętej Rodziny
Położenie na mapie Barcelony
Mapa konturowa Barcelony, po prawej znajduje się punkt z opisem „Sagrada Família”
Położenie na mapie Hiszpanii
Mapa konturowa Hiszpanii, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Sagrada Família”
Położenie na mapie Katalonii
Mapa konturowa Katalonii, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Sagrada Família”
Ziemia41°24′13″N 2°10′28″E/41,403611 2,174444
Dzieła Antoniego Gaudíego[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
ilustracja
Państwo  Hiszpania
Typ kulturowy
Spełniane kryterium I, II, IV
Numer ref. 320
Region[b] Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę 2005
na 29. sesji
Sagrada Família od strony Fasady Męki Pańskiej

Sagrada Família (właśc. hiszp. Templo Expiatorio de la Sagrada Familia, katal. Temple Expiatori de la Sagrada Família, (pol.) Świątynia Pokutna Świętej Rodziny) – secesyjny kościół w Barcelonie w Katalonii o statusie bazyliki mniejszej, uważany za główne osiągnięcie projektanta Antoniego Gaudíego.

Historia

W założeniu architekta sama konstrukcja budowli miała przypominać jeden wielki organizm. Budowę świątyni rozpoczęto w 1882 roku. Początkowo jej projekt zlecono innemu architektowi, ale ten wszedł w konflikt ze stowarzyszeniem finansującym budowę świątyni. Wówczas zlecenie na budowę otrzymał Gaudí, który całkowicie zmienił projekt, nadając mu własny styl. Przez następne cztery dekady pracował intensywnie nad konstrukcją, poświęcając jej całkowicie ostatnie 15 lat życia. Podczas prac nieustannie dostosowywał i zmieniał pierwotne założenia.

Z wszystkich 18 wież 4 ukończono w 1920 roku jeszcze za życia Gaudiego. Sześć lat później architekt zginął, wpadając pod przejeżdżający tramwaj, pozostawiając tylko jedną z trzech zaprojektowanych fasad. Pochowano go w krypcie wewnątrz kościoła. Fasada narodzenia oraz krypta to jedyne ukończone elementy świątyni za życia architekta, który był świadomy tego, iż nie dożyje zakończenia budowy. Budowa jest w całości realizowana z dobrowolnych datków wiernych oraz biletów wstępu.

Z powodu organicznej formy budowli oraz niepowtarzalności detali architektonicznych (tak jak w naturze żaden z nich nie jest identyczny i musi być osobno rzeźbiony) do dziś nie zdołano jej ukończyć. Projekty świątyni pozostawione przez architekta zostały zniszczone w czasie hiszpańskiej wojny domowej przez katalońskich anarchistów.

7 listopada 2010 w niedzielę podczas uroczystej mszy świętej, w której uczestniczyło 62 tys. osób, papież Benedykt XVI konsekrował Świątynię Świętej Rodziny (Sagrada Familia) podnosząc ją do godności bazyliki mniejszej[1].

W październiku 2018 poinformowano, iż świątynia od 136 lat budowana jest bez pozwolenia. Nie jest to ścisła prawda, ponieważ Gaudi uzyskał w 1885 r. stosowne zezwolenie, od władz miejskich Sant Marti de Provenals, właściwych ze względu na usytuowanie miejsca budowy, a obecnie stanowiącym część Barcelony. Strony sporu doszły jednak do porozumienia i kuria diecezjalna musi zapłacić 41 milionów dolarów amerykańskich[2].

22 lutego 2019 urząd miejski w Barcelonie zatwierdził decyzję o wydaniu pozwolenia na budowę w tym mieście bazyliki Sagrada Familia. Według umowy władze bazyliki w ciągu 10 lat przekażą na rzecz miasta kwotę 36 mln euro. Ostateczną datą ukończenia bazyliki ma być 2026 r., w którym przypada stulecie śmierci głównego architekta świątyni Antoniego Gaudiego[3].

Projekt

Świątynia zawiera 3 fasady – Narodzenia, Pasji oraz Chwały, każda z nich wybudowana w innym stylu[4]. Zawiera elementy gotyckie, oraz secesyjne. Kościół jest zbudowany na planie krzyża.

Żyrandol z postacią Jezusa

Chronologia

  • 1867 – Josep María Bocabella (1815-1892) powołał Związek Wielbicieli Świętego Józefa, założycieli Świątyni.
  • 1881 – Josep M. Bocabella kupił plac, gdzie dziś stoi świątynia.
  • 1882 – Architektem świątyni został Francisco de Paula del Villar (1828-1901), wmurowanie kamienia węgielnego.
  • 1883 – Antoni Gaudí został architektem Świątyni.
  • 1889 – Ukończenie krypty.
  • 1890 – Rysunki wstępnego rozwiązania całego kompleksu.
  • 1892 – Rozpoczęcie budowy Fasady Narodzenia Pańskiego.
  • 1894 – Ukończono Wejście Różane w klasztorze.
  • 1909 – Budowa szkoły parafialnej.
  • 1910 – Na wystawie w Paryżu pokazano Fasadę Narodzenia Pańskiego.
  • 1917 – Projekt Fasady Męki Pańskiej.
  • 1923 – Modele gipsowe ostatecznego rozwiązania naw i zadaszenia wykonane w skali 1:10 i 1:25.
  • 1925 – 30 listopada, ukończenie pierwszej dzwonnicy (wieża Świętego Barnaby). Wysokość 100 m.
  • 1926 – Antoni Gaudí zginął w wypadku 10 czerwca.
  • 1930 – Ukończenie ostatniej, czwartej dzwonnicy Fasady Narodzenia Pańskiego.
  • 1936 – Wojna Domowa. Profanacja i zniszczenie Świątyni. Zniszczenie studia Gaudíego.
  • 1940 – Rekonstrukcja krypty i modeli gipsowych.
  • 1954 – Rozpoczęcie budowy Fasady Męki Pańskiej.
  • 1977 – Zakończenie budowy czterech dzwonnic Fasady Męki Pańskiej.
  • 1978 – Początek budowy ścian naw.
  • 1986-1990 – Fundamenty naw. Pierwsze rzeźby Fasady Męki Pańskiej.
  • 1995-1996 – Rozpoczęcie budowy filarów i zamknięcie sklepienia bocznych naw (1000 m²).
  • 1998 – Zbudowanie nawy środkowej.
  • 2000 – Zamknięcie sklepienia transeptu i budowa fundamentów Fasady Chwały Pańskiej.
  • 2002 – Rozpoczęcie odbudowy budynku szkoły parafialnej i kolumn apsydy krużganków.
  • 2003 – Budowa klasztoru Łaski Pańskiej.
  • 2004-2005 – Budowa sklepienia ewangelistów Mateusza i Jana.
  • 2006 – Budowa chóru Fasady Chwały Pańskiej.
  • 2010 – 7 listopada 2010 papież Benedykt XVI konsekrował świątynię.
  • 2026 – Przewidywany koniec prac[5]

W 2005 roku fasada Narodzenia Pańskiego i krypta świątyni Sagrada Familia znalazły się na liście dziedzictwa UNESCO w Europie.

Ciekawostki

  • Niezwykła architektura sanktuarium stała się inspiracją dla Tomasza Bagińskiego do realizacji nominowanego do Oscara filmu animowanego Katedra z 2002 r. Animacja jest adaptacją opowiadania Jacka Dukaja pod tym samym tytułem. W tym filmie katedra jest przedstawiona jako ogromny żywy organizm wabiący i pochłaniający nieostrożnych ludzi[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. TVP Info: Papież poświęcił Sagrada Familia. [dostęp 2010-11-07].
  2. Bazylika Sagrada Familia zapłaci 41 milionów dolarów
  3. Budynkowo.pl., Kara za budowę kościoła Sagrada Familia, Budynkowo.pl [dostęp 2019-04-08] (pol.).
  4. Sztuka Architektury, Sagrada Familia opis, wnętrze, historia, architektura, Sztuka Architektury, 2000 [dostęp 2020-04-16] (pol.).1 stycznia
  5. Sagrada Família to be completed between 2026 and 2028 – www.dezeen.com.
  6. Paweł Wojtyczka: Skarby cywilizacji. Katedry i kościoły świata. Poznań: Horyzonty, 2018, s. 136, seria: Skarby Cywilizacji. ISBN 978-83-66136-71-7.

Linki zewnętrzne

Informacja

Artykuł Sagrada Família w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=122727