Artykuł |
50°28′28″N 23°55′39″E |
---|---|
- błąd |
39 m |
WD |
50°32'N, 24°0'E |
- błąd |
19664 m |
Odległość |
530 m |
wieś | |
Kościół pw. Świętego Brata Alberta | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
530[1] |
Strefa numeracyjna |
84 |
Kod pocztowy |
22-540[2] |
Tablice rejestracyjne |
LHR |
SIMC |
0887026 |
Położenie na mapie gminy Dołhobyczów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego | |
50°28′28″N 23°55′39″E/50,474444 23,927500 |
Przewodów (ukr. Переводів[3][4]) – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Dołhobyczów[5][6].
Wieś stanowi sołectwo gminy Dołhobyczów[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań (III 2011) liczyła 530 mieszkańców[1] i była drugą co do wielkości miejscowością gminy Dołhobyczów.
Wieś położona jest w staropolskim powiecie bełskim. W 1403 wchodziła w skład łacińskiej parafii rzeplińskiej, należała podówczas do Benedykta (Radzanowskiego?) z Przewodowa i Wasylowa. W 1435 roku od Radzanowskich wieś kupił kasztelan bełski Jan Magier (Magiera[8]). W II połowie XV wieku przeszła do Andrzeja Magiera, zaś w 1554 roku dziedziczka Zofia z Magierów Secygniowska (córka Mikołaja[9] sprzedała ją Andrzejowi Dembowskiemu, ówczesnemu staroście hrubieszowskiemu. W 1564 roku w miejscowości tej znajdowało się 8 łanów (134,4 ha) gruntów uprawnych[10]. W 1880 roku wieś liczyła 120 domostw i 682 mieszkańców, w tym kilkudziesięciu katolików[11]. Na przełomie XIX i XX w. wieś (gmina miejscowa, gmina katastralna) Przewodów składała się ze wsi właściwej i obszaru dworskiego. Ten drugi miał niewiele mniejszą powierzchnię, ale znacznie mniejszą populację. Powierzchnia całej wsi wynosiła 1205 ha, z czego 100 ha pokrywał las. Miejscowość należała do powiatu (starostwa) sokalskiego, podlegając powiatowi sądowemu w Bełzie. We wsi znajdowała się jednoklasowa szkoła ludowa, filialna cerkiew greckokatolicka i stacjonowali żandarmi. Katolicy łacińscy podlegali parafii w Żniatynie, uniccy parafii w Liskach, a Żydzi gminie w Bełzie[12]. Spis z r. 1921 (wówczas Przewodów był w powiecie sokalskim województwa lwowskiego) wykazał 140 domów oraz 737 mieszkańców, w tym 34 Żydów i 658 Ukraińców[10]. Z roku 1947 pochodzą dane o ówczesnej aktywności w rejonie Przewodowa oddziałów Ukraińskiej Powstańczej Armii[13]. W okresie PRL wieś była siedzibą kombinatu Państwowego Gospodarstwa Rolnego, który w 1981 r. obejmował obszar 4572 ha, głównie bardzo dobrej jakości gleb - czarnoziemów na lessach, miał ośrodki rolnicze w sześciu pobliskich miejscowościach: Białystok, Lipina, Majdan, Myców, Setniki i Wasylów, a także bazę transportowo-remontową[14]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa zamojskiego. W latach 1981–1986 wybudowano kościół św. Brata Alberta, przy którym w 1988 r. erygowano parafię pod tym samym wezwaniem. Parafia ta przejęła cmentarz, który pierwotnie był greckokatolicki[15].
W 1937 w Przewodowie znaleziono skarb w postaci co najmniej 150 rzymskich denarów, z których najmłodsze bite były w czasach panowania cesarza Kommodusa, czyli w okresie 180–192 n.e.[16] W miejscowości tej odkryto także cmentarzysko kultury przeworskiej[17]
15 listopada 2022 na terenie wsi spadł pocisk; w wyniku eksplozji zginęły dwie osoby[18].
Artykuł Przewodów w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:
Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2022-11-25 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=374208