Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego

  1. Strona główna
  2. Polska Wikipedia
  3. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
Polska
Godło RP
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Polski
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna
Portal Polska
Małgorzata Gersdorf, Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego w latach 2014–2020
Fotografie Pierwszych Prezesów SN w holu gmachu Sądu Najwyższego

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego – organ polskiego Sądu Najwyższego.

Opis

Powołuje go Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na sześcioletnią kadencję spośród sędziów Sądu Najwyższego (SN) w stanie czynnym (obowiązuje ograniczenie następujących bezpośrednio po sobie kadencji do dwóch), a wyboru dokonuje spośród pięciu kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego. Osoba powołana na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego może zajmować to stanowisko tylko do czasu przejścia w stan spoczynku, przeniesienia w stan spoczynku albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego Sądu Najwyższego[1].

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego z urzędu jest Przewodniczącym Trybunału Stanu oraz nieistniejącego de facto Najwyższego Trybunału Narodowego. Jest także z urzędu członkiem Krajowej Rady Sądownictwa.

Według ustawy o Sądzie Najwyższym Pierwszy Prezes kieruje pracami Sądu Najwyższego i reprezentuje go na zewnątrz. Ma szereg uprawnień w zakresie funkcjonowania Sądu Najwyższego. Do końca VIII kadencji Sejmu RP spośród sędziów SN wskazywał także trzech członków Państwowej Komisji Wyborczej[2].

Osoby pełniące dotychczas ten urząd

  1. Stanisław Pomian-Srzednicki (1 września 1917 – 28 lutego 1922)
  2. Franciszek Nowodworski (1 marca 1922 – 3 sierpnia 1924)
  3. Władysław Seyda (22 września 1924 – 17 stycznia 1929)
  4. Leon Supiński (17 stycznia 1929 – 1945[3])
  5. Wacław Barcikowski (26 stycznia 1945 – 12 listopada 1956)
  6. Jan Wasilkowski (12 grudnia 1956 – 22 maja 1967)
  7. Zbigniew Resich (23 maja 1967 – 21 stycznia 1972)
  8. Jerzy Bafia (21 stycznia 1972 – 1 kwietnia 1976)
  9. Włodzimierz Berutowicz (1 kwietnia 1976 – 14 maja 1987)
  10. Adam Łopatka (14 maja 1987 – 30 czerwca 1990)
  11. Adam Strzembosz (1 lipca 1990 – 17 października 1998)
  12. Lech Gardocki (17 października 1998 – 18 października 2010)[4]
  13. Stanisław Dąbrowski (19 października 2010 – 9 stycznia 2014)
  14. Małgorzata Gersdorf (30 kwietnia 2014 – 30 kwietnia 2020)[6][7]
    • p.o. Józef Iwulski (4 lipca 2018 – 12 września 2018) – na czas nieobecności sędzi Małgorzaty Gersdorf[8][9]
    • p.o. Dariusz Zawistowski (13 września 2018 – 1 stycznia 2019[a]) – na czas nieobecności sędzi Małgorzaty Gersdorf[10]
    • p.o. Kamil Zaradkiewicz (1 maja 2020 – 15 maja 2020) – po upływie kadencji sędzi Małgorzaty Gersdorf i niewyłonieniu jej następcy[11].
    • p.o. Aleksander Stępkowski (15 maja 2020 – 25 maja 2020) – po upływie kadencji sędzi Małgorzaty Gersdorf i niewyłonieniu jej następcy oraz rezygnacji p.o. Kamila Zaradkiewicza[12]
  15. Małgorzata Manowska (od 26 maja 2020[13])

Uwagi

  1. ↑ 1 stycznia 2019 weszła w życie uchwalona z wniosku posłów partii Prawo i Sprawiedliwość przez Sejm 21 listopada 2018 ustawa o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym uznającą kadencję Małgorzaty Gersdorf jako Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego za nieprzerwaną.

Przypisy

  1. ↑ Art. 12 § 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 2021 r. poz. 154)
  2. ↑ Art. 157 § 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1319)
  3. ↑ Po agresji ZSRR na Polskę od 17 września 1939 na uchodźstwie, nie wykonywał funkcji. Funkcjonowanie Sądu Najwyższego w Polsce zostało zawieszone przez okupanta niemieckiego.
  4. ↑ Pierwsza kadencja w okresie 17 X 1998 – 17 X 2004, druga kadencja 18 X 2004 – 18 X 2010.
  5. ↑ Pogrzeb Stanisława Dąbrowskiego, Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego. sn.pl. [dostęp 2020-05-01].
  6. ↑ Małgorzata Gersdorf I Prezesem Sądu Najwyższego. Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 30.04.2014. [dostęp 2016-05-02].
  7. ↑ Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego – prof. dr hab. Małgorzata Gersdorf. sn.pl. [dostęp 2018-07-21].
  8. ↑ Małgorzata Gersdorf idzie na urlop i wyznacza pełniącego obowiązki sędziego Józefa Iwulskiego. wyborcza.pl. [dostęp 2018-09-11].
  9. ↑ Oficjalna strona Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej / Aktualności / Wydarzenia / Komunikat ws. przejścia w stan spoczynku grupy sędziów Sądu Najwyższego. www.prezydent.pl. [dostęp 2018-09-19].
  10. ↑ Duda zdecydował, kto stanie na czele Sądu Najwyższego. Siedmiu sędziów pójdzie w odstawkę | Polityka – Wiadomości Gazeta.pl. wiadomosci.gazeta.pl. [dostęp 2018-09-19].
  11. ↑ To on zastąpi Gersdorf w SN. Jest decyzja prezydenta. dorzeczy. [dostęp 2020-04-30].
  12. ↑ Prezydent powierzył obowiązki I Prezesa SN sędziemu Aleksandrowi Stępkowskiemu. www.prezydent.pl. [dostęp 2020-05-15].
  13. ↑ Małgorzata Manowska powołana na stanowisko I Prezesa Sądu Najwyższego. www.prezydent.pl. [dostęp 2020-05-30].
Pierwsi Prezesi Sądu Najwyższego
II Rzeczpospolita
(1917–1939)
PRL
(1945–1990)
III Rzeczpospolita
(od 1990)

Godło Polski

Informacja

Artykuł Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

O stronie

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=430220