Nikodem Skotarczak

Nikodem Skotarczak, ps. „Nikoś” (ur. 29 czerwca 1954 w Pruszczu Gdańskim, zm. 24 kwietnia 1998 w Gdyni) – polski gangster.

Życiorys

Urodził się i dorastał w Pruszczu Gdańskim. Pracował w Gdańsku jako ochroniarz w nocnym klubie „Lucynka”. Z wykształcenia był ogrodnikiem^[1]. Był także ochroniarzem „Mecenasa” – największego pasera z Trójmiasta.

W połowie lat 70. stał się cinkciarzem oraz założył pierwszą zorganizowaną grupę przestępczą zajmującą się przemytem kradzionych samochodów z Niemiec i Austrii do Polski, ale oficjalnie próbowano udowodnić mu paserstwo zaledwie dwudziestu kilku samochodów.

Na początku lat 80. był sponsorem Lechii Gdańsk, a po zdobyciu przez nią Pucharu Polski w sezonie 1982/1983, otrzymał z rąk Kazimierza Rynkowskiego, ówczesnego prezydenta miasta, tytuł „Zasłużonego dla Gdańska”. W połowie lat 80. wyemigrował do Niemiec Zachodnich, skąd nadal kierował przemytem kradzionych samochodów. Mieszkał z trzecią żoną w Hamburgu, gdzie był współwłaścicielem firmy „Skotex” oraz sklepu z elektroniką. W listopadzie 1986 przeniósł się z Hamburga do Berlina, gdzie w 1989 został zatrzymany przez policjantów podczas jazdy kradzionym samochodem marki Audi Coupé. Został za to skazany na karę 1 roku i 9 miesięcy pozbawienia wolności i został osadzony w więzieniu Moabit w Berlinie. 4 grudnia 1989, po niecałych trzech miesiącach odbywania kary, uciekł: podczas widzenia w zakładzie karnym Berlin-Tegel zamienił się ubraniami ze swoim bratem i spokojnie wyszedł.

Na początku lat 90. powrócił do Polski nielegalnie przez Austrię. W 1992 w Krakowie wymknął się z policyjnej obławy. W lipcu tego samego roku uciekł z policyjnego konwoju w Warszawie. Poszukiwany na podstawie listu gończego, przez kilka miesięcy ukrywał się. Został zatrzymany w lutym 1993 na Żoliborzu w Warszawie, pod zarzutem posługiwania się fałszywym paszportem i ucieczki z policyjnego konwoju. W roku został skazany na karę dwóch lat pozbawienia wolności. Zakład karny opuścił w lutym 1994 – oficjalnie za dobre sprawowanie, a w rzeczywistości dzięki łapówkom wręczanym funkcjonariuszom Służby Więziennej^[1].

Po odzyskaniu wolności zaczął inwestować w legalne interesy. Był też znany z tego, iż należące do znanych osób ukradzione samochody odzyskiwał za darmo. W październiku 1996 w ówczesnym Sądzie Wojewódzkim w Gdańsku rozpoczął się proces w sprawie Skotarczaka, oskarżanego przez śledczych z prokuratury m.in. o kierowanie grupą przestępczą zajmującą się kradzieżami samochodów.

W 1997 wystąpił w filmie pt. Sztos, debiucie reżyserskim Olafa Lubaszenki; zagrał w tym filmie rolę epizodyczną jako mężczyzna witający się z Erykiem (granym przez Jana Nowickiego)^[2].

Strzelanina w agencji towarzyskiej w Gdyni

Grób Nikodema Skotarczaka

Został zastrzelony 24 kwietnia 1998, gdy około południa do agencji towarzyskiej „Las Vegas” mieszczącej się przy ul. Chwarznieńskiej 170a w Gdyni weszło dwóch zamaskowanych mężczyzn. Jeden z nich strzałami z małej odległości zabił Nikodema Skotarczaka i rykoszetem zranił jego przyjaciela Wojciecha K., ps. „Kura”. W agencji przebywały także żony „Nikosia” i „Kury”^[3]. Śledztwo prowadzone przez prokuratorów z Prokuratury Okręgowej w Gdańsku nie przyniosło rezultatów. Zabójcy, ani ewentualnych zleceniodawców, nie schwytano. Postępowanie umorzono. Śmierć Nikodema Skotarczaka mogła być też efektem jego konfliktu z członkami grupy pruszkowskiej, co potwierdzał w swoich zeznaniach świadek koronny Jarosław Sokołowski, pseudonim „Masa”^[1]. Według innej teorii zleceniodawcą był gdańszczanin Daniel Zacharzewski, ps. „Zachar”^[4].

W sprawie zabójstwa Skotarczaka, jako zleceniodawca, sądzony był także Krzysztof Jędrzejczak z łódzkiej „ośmiornicy”. Postępowanie umorzono jednak z powodu „rażących uchybień”, a proces ruszył ponownie w 2010. „Nikoś” został pochowany na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku^[5] (rejon I, polana I)^[6].

Filmy

W 1996 powstał dokumentalny film telewizyjny Kraina złudzeń w reżyserii Wojciecha Szumowskiego, opowiadający o „Nikosiu”^[7].

W 2021 powstał film fabularny w reżyserii Macieja Kawulskiego Jak pokochałam gangstera, inspirowany życiorysem „Nikosia”^[8].

Przypisy

Bibliografia

• Rixdorf, Werner: Das steinerne Gesicht: Der Pate von Danzig Nikodem Skotarczak (Kamienna twarz: ojciec chrzestny z Gdańska Nikodem Skotarczak), Karin Kramer Verlag Berlin 1993, 167 s., ISBN 3-87956-117-6.
• Zadworny, Adam: Antyballada o Nikosiu, [w:] Gazeta Wyborcza 11.07.2005 [1]

Linki zewnętrzne

• Nikodem Skotarczak w bazie filmpolski.pl
• Kraina złudzeń w bazie filmpolski.pl