Młodzieżowe Słowo Roku – coroczny plebiscyt organizowany przez Wydawnictwo Naukowe PWN we współpracy z projektem „Słowa klucze” w ramach programu „Ojczysty – dodaj do ulubionych”[1]. Jego celem jest wyłonienie najbardziej popularnych wśród młodych ludzi słów, określeń lub wyrażeń w danym roku[2].
W konkursie niekoniecznie musi wygrać propozycja, która została zgłoszona przez największą liczbę uczestników. Zwycięzców w tym plebiscycie wyłania jury, oceniając oryginalność, pomysłowość, kreatywność oraz poprawność językową zgłoszonych propozycji[3][4]. Zgodnie z regulaminem, z konkursu są eliminowane słowa, które po analizie dokonanej przez jury, zostały uznane za wulgarne, obraźliwe, zawierające treści niezgodne z prawem, nawołujące do nietolerancji/przemocy, należące do mowy nienawiści bądź naruszające dobre obyczaje[3][4]. Z konkursu eliminowane są też wyrazy, które już zostały wyróżnione w poprzednich edycjach.
Młodzieżowym słowem roku 2016 był „sztos”[1].
W 2017 wygrał – „xD”, chociaż więcej razy zgłaszano „sztos” i „dwudzionek”. Pierwszy z nich nie mógł jednak zostać młodzieżowym słowem roku, ponieważ wygrał już w 2016, a „dwudzionek” odpadł, gdyż komisja PWN uznała, że jest to „słabo akceptowany purystyczny pomysł” zastąpienia weekendu[5]. Ponadto wyróżniono pomysł na słowo „smartwica/smartfica”, neologizm „odjaniepawlić”/„odjaniepawlać” oraz neosemantyzm „pocisk” wraz z pokrewnym czasownikiem „pocisnąć kogoś”, w znaczeniu „cięta riposta / pogrążyć przeciwnika ciętą ripostą”[6].
W 2018 słowem roku został „dzban”[7]. Wyróżniono także wyrazy „masny” oraz „prestiż”. W kategorii „słowo ciekawie zbudowane” wybrano słowa „zwyklak” oraz „mamadżer”[8].
W 2019 roku plebiscyt wygrało słowo „alternatywka” a na podium znalazły się kolejno wyrazy „jesieniara” oraz „eluwina”[9], jednocześnie podjęto decyzję o dyskwalifikacji najczęściej zgłaszanego słowa „p0lka”[10].
W 2020 roku plebiscyt nie został rozstrzygnięty. Jury uznało najczęściej zgłaszane słowa za „wulgarne, wyśmiewające konkretne osoby, poglądy, postawy lub płeć”[11]. Mimo braku rozstrzygnięcia, kapituła konkursu zdecydowała o wyróżnieniu neologizmu „tozależyzm”[12].
W 2021 roku plebiscyt wygrało słowo " śpiulkolot". Słowo pochodzi od memów z platformy facebook, w których śpiulkolot odnosi się do spania/śpiukania. Wybranie tej frazy spotkało się jendak z dużą dezaprobatą młodzieży. Okazuje się jednak, że Jury wybrało inne słowo, jednakże głosowanie, w którym głosowały głownie starsze osoby sprawiło iż około 60% młodzieży nie miało pojęcia skąd się to słowo wzięło.
| Rok | 1. miejsce | 2. miejsce | 3. miejsce |
|---|---|---|---|
| 2016 | sztos | ogarnąć/ogarniać się | beka/masakra[a] |
| 2017 | xD | sztos | dwudzionek |
| 2018 | dzban | masny/masno | prestiż/prestiżowy |
| 2019 | alternatywka | jesieniara | eluwina |
| 2020 | Konkurs nierozstrzygnięty – wyróżnienie słowa „tozależyzm”[11] | ||
| 2021 | śpiulkolot | naura | twoja stara |
Artykuł Młodzieżowe Słowo Roku w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:
Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-12-15 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=4420899