Miki

Biotyt

Muskowit

Miki, łyszczyki – grupa minerałów zaliczana do gromady krzemianów. Nazwa „mika” pochodzi od łac. mica (ziarno) lub micare (błyszczeć).

Właściwości

Wzór chemiczny: AB_2-3(OH,F)₂(Si,Al₄O₁₀) – zasadowe glinokrzemiany potasu, sodu, wapnia, glinu, magnezu, żelaza, manganu rzadziej rubidu, cezu, baru, cynku, wanadu, litu, tytanu, chromu.
gdzie: A – potas, sód, wapń; B – żelazo, magnez, mangan, lit, glin
układ krystalograficzny: jednoskośny
pokrój: tabliczkowy, krótkosłupowy, płytkowy, blaszkowy, pseudoheksagonalny
barwa: miki jasne: bezbarwne, srebrzystobiałe, żółtawe; miki ciemne: ciemnoszare, brunatne, czarne
rysa: biała
połysk: szklisty, metaliczny, jedwabisty
łupliwość: doskonała, jednokierunkowa
przełam: nierówny
twardość: około 2-3
gęstość: waha się od 2,75 do 3,4 g/cm³
dobre właściwości dielektryczne
niepalna
odporna na temperaturę
odporna na czynniki chemiczne
odporna na starzenie.

Tworzą skupienia zbite, ziarniste, blaszkowe, czasami rozetowe. Tworzą kryształy wrosłe i narosłe w druzach – szczotki krystaliczne. Są giętkie, elastyczne i sprężyste. Tylko niewiele wśród nich jest wyraźnie kruchych oraz łamliwych (są to: margaryt, clintonit, ksantofyllit).

Występowanie

Łyszczyki występują powszechnie w wielu skałach, najobficiej w Indiach, Rosji, Kanadzie (w Polsce są spotykane w pegmatytach na Dolnym Śląsku). Należą do głównych minerałów skał magmowych. Są ważnymi składnikami skał metamorficznych i często występują w skałach osadowych. Dzięki doskonałej łupliwości często spotykane w postaci cienkich, elastycznych blaszek o różnym zabarwieniu (tzw. kocie złoto).

Zastosowanie

jako dielektryk w kondensatorach o małej pojemności
do izolowania wycinków komutatorów
jako izolacja żłobkowa
do odizolowywania elementów elektronicznych (np. tranzystorów od radiatorów)
do produkcji gumy, papieru przemysłowego, tapet ściennych, tworzyw sztucznych, lakierów, ceramiki, przezroczystych okienek wziernikowych do pieców
do wyrobu okienek w licznikach Geigera, mogących przepuszczać cząstki alfa (które nie są w stanie przeniknąć kartki papieru ani kilku centymetrów powietrza)^[1]
jako posypka do papy
jako połyskujący dodatek do ozdobnych szlachetnych tynków
wypełniacz do środków ochrony roślin
źródło otrzymywania litu
są poszukiwane i cenione przez kolekcjonerów
muskowit chromowy (fuchsyt) jest wykorzystywany jako kamień ozdobny oraz surowiec rzeźbiarski
jako składnik kosmetyków mineralnych (podkładów, pudrów itp.)

Odmiany miki

ze względu na zabarwienie:
- miki jasne: (muskowit, serycyt, paragonit, fengit)
- miki ciemne: (biotyt, flogopit)
ze względu na skład chemiczny:
- miki litowe (lepidolit, cynwaldyt)
- biotyt
- potasowa – muskowit
- potasowo magnezowa – flogopit
- syntetyczna – fluoroflogopit

Wyroby z miki

mikafolia
mikaleks
mikanit
samika – papier o stosunkowo dużej wytrzymałości mechanicznej i elektrycznej (> 20 kV/mm)^[2]

Przypisy

↑ Ryszard Jan Barczyński: Liczniki promieniowania jonizującego. [dostęp 2014-09-19].
↑ Aleksy Brodowski, Jerzy Chabłowski, Jerzy Auerbach: Radio i Telewizja. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1971, s. 332.

[1] Ryszard Jan Barczyński: Liczniki promieniowania jonizującego. [dostęp 2014-09-19].

[2] Aleksy Brodowski, Jerzy Chabłowski, Jerzy Auerbach: Radio i Telewizja. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1971, s. 332.

[1]

[2]