Mariusz Walter

Mariusz Walter
Data i miejsce urodzenia

4 stycznia 1937
Lwów

Data śmierci

13 grudnia 2022

Zawód

reżyser filmów dokumentalnych i programów telewizyjnych, dziennikarz, przedsiębiorca

Współmałżonek

Bożena Walter

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Mariusz Walter (ur. 4 stycznia 1937 we Lwowie[1], zm. 13 grudnia 2022[2]) – polski reporter, reżyser, pracownik naukowy, menedżer, producent, współwłaściciel Grupy ITI, założyciel telewizji TVN, przedsiębiorca, od kilkunastu lat notowany na liście 100 najbogatszych Polaków tygodnika „Wprost”. Od 1 stycznia 2013 do 2018 honorowy prezes Grupy ITI[3][4][5].

Życiorys

Syn Marii z domu Kozłowskiej i Karola Waltera (1891–1940), sędziego we Lwowie, ofiary zbrodni katyńskiej[6][7][8]. Miał brata Zygmunta (ur. ok. 1930) i siostrę Michalinę (ur. ok. 1934, po mężu Horst)[9]. Siostrzeniec aktora Janusza Warneckiego (właśc. Kozłowskiego)[10][11]. Jako dziecko wraz z bliskimi uniknął aresztowania przez NKWD i deportacji w głąb ZSRR w 1940, a w 1944 przetrwał w stolicy powstanie warszawskie[12]. Następnie przebywał w Pruszkowie i Sochaczewie, a tuż po wojnie przez Kraków trafił do Kasinki Małej, gdzie osiadł z rodziną[13].

Maturę zdał w Technikum Sanitarnym[14]. Ukończył studia na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Pracę magisterską napisał o odpylaniu pyłów dymnicowych[14]. Pracę w mediach zaczynał w studenckim radiowęźle. Z czasem przeniósł się do Warszawy[14].

W latach 70. stał się jednym z najbardziej znanych dziennikarzy i producentów telewizyjnych. Był dziennikarzem TVP w latach 1963–1982. W latach 1967–1983 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[15][16]. Wchodził w skład egzekutywy Oddziałowej Organizacji Partyjnej w Komitecie Zakładowym PZPR przy Komitecie do spraw Radia i Telewizji[17]. Redaktor naczelny Redakcji Widowisk Publicystycznych i Form Dokumentalnych Studia-2 TVP w latach 1978–1982. Współtworzył takie programy telewizyjne, jak: „Turniej Miast” czy „Studio 2”. W stanie wojennym zakończył współpracę z TVP[18]. W latach 1979–1984[potrzebny przypis] wykładał na Uniwersytecie Śląskim[16].

W lutym 1983 Jerzy Urban zaproponował gen. Czesławowi Kiszczakowi utworzenie w ramach MSW PRL specjalnego zespołu propagandowego, który miał prowadzić czarną propagandę antysolidarnościową i kampanię na rzecz poprawy wizerunku służb podległych MSW w społeczeństwie; do takiego zespołu rekomendował Mariusza Waltera[19]. W swoim liście do Kiszczaka określił Waltera jako „najzdolniejszego redaktora telewizyjnego w Polsce, organizatora i koncepcjonistę”[16], „członka PZPR”, ale „raczej profesjonalistę niż polityka”[18]. Koncepcja utworzenia zespołu została odrzucona przez MSW[20]. Według „Newsweeka” sam Mariusz Walter nawet nie wiedział o planach powstania tego organu.

W 1976 poznał Jana Wejcherta, wraz z którym przez cztery lata organizował mecze pokazowe tenisisty Wojciecha Fibaka[21]. Po swoim odejściu z pracy w TVP początkowo planował założyć biuro turystyczne, lecz po perswazji ze strony Wejcherta został zatrudniony w jego przedsiębiorstwie Konsuprod[21]. Zajmował się tam produkcją chipsów, reklamą, rynkiem wideo[21]. W 1984 wraz z J. Wejchertem założył holding ITI (International Trading and Investment). Przedsiębiorstwo otrzymało koncesję od władz PRL na sprowadzanie sprzętu elektronicznego z zagranicy i dystrybucję w Polsce filmów na kasetach wideo. W 1997 stanął na czele telewizji TVN, której kierownictwo w 2001 przekazał synowi Piotrowi.

Reżyser filmów Prawo Archimedesa (1977), Scena zbiorowa ze świętym (1974), 28 minut jazzu i Papa (1973), Gra o wszystko (1970). Członek Kapituły nagrody Polskiej Rady Biznesu.

Życie prywatne

Był mężem dziennikarki i długoletniej spikerki TVP w okresie PRL, Bożeny, ojcem prezenterki Sandry Nowak oraz przedsiębiorcy Piotra Waltera. Został pochowany 21 grudnia 2022 na cmentarzu w Wilanowie[22].

Miejsce na liście najbogatszych Polaków tygodnika „Wprost”

  • 2013 – miejsce 34. (850 mln zł)
  • 2012 – miejsce 33. (750 mln zł)
  • 2011 – miejsce 28. (850 mln zł)
  • 2009 – miejsce 44. (510 mln zł)
  • 2008 – miejsce 27. (1200 mln zł)
  • 2007 – miejsce 22. (1200 mln zł)
  • 2006 – miejsce 16. (1000 mln zł)
  • 2005 – miejsce 29. (500 mln zł)
  • 2004 – miejsce 34. (450 mln zł)

Źródło: Wprost[23].

Nagrody

Jego film Pierwszy. Szósty zdobył nagrodę Miasta Wenecji w kategorii „Dokument” podczas Prix Italia – 1971.

Laureat Nagrody Specjalnej Zarządu Konfederacji Lewiatan, przyznawanej osobom wybitnie zasłużonym na polu kultury, polityki, nauki, życia publicznego i gospodarki – 2012[24].

Odznaczenia

Postanowieniem Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 7 listopada 2001, „za wybitne zasługi w działalności telewizyjnej” został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[25].

Przypisy

  1. Mariusz Walter w bazie filmpolski.pl
  2. Mariusz Walter nie żyje. Miał 85 lat, tvn24.pl, 13 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-13].
  3. ITI ma nowego wiceprezesa. Walter zastąpił Waltera.
  4. Piotr Walter zastąpi Mariusza Waltera na stanowisku członka Zarządu Grupy ITI, iti.pl [zarchiwizowane z adresu 2013-04-04].
  5. ITI CORPORATION | Rejestr.io, rejestr.io [dostęp 2021-01-15] (pol.).
  6. Maliszewski 2010 ↓, s. 231.
  7. Rafał Kalukin, Radosław Omachel, Mariusz Walter: Koniec wyścigu, newsweek.pl, 22 listopada 2012 [dostęp 2015-09-19] [zarchiwizowane z adresu 2015-05-22].
  8. Ukraińska Lista Katyńska, Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994, s. 102 [dostęp 2015-09-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-31].
  9. Maliszewski 2010 ↓, s. 231, 233, 235, 237.
  10. Maliszewski 2010 ↓, s. 233.
  11. Janusz Warnecki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [online] [dostęp 2022-12-14].
  12. Maliszewski 2010 ↓, s. 231, 233.
  13. Maliszewski 2010 ↓, s. 237.
  14. a b c Maliszewski 2010 ↓, s. 240.
  15. Mariusz Walter w serwisie „Ludzie Wprost”.
  16. a b c Majchrzak 2006 ↓, s. 107.
  17. Informacje w BIP IPN [dostęp 2022-03-05].
  18. a b Majchrzak 2006 ↓, s. 108.
  19. Majchrzak 2006 ↓, s. 103.
  20. Majchrzak 2006 ↓, s. 109.
  21. a b c Agnieszka Kowalska, Wolę zarabiać niż wydawać, „Trybuna Śląska”, Nr 234, 6 października 2000, s. 19.
  22. Pogrzeb Mariusza Waltera. Wśród żałobników liczne gwiazdy TVN - Rusin, Olejnik, Wojciechowska, a także Szymon Hołownia, warszawa.wyborcza.pl, 21 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-21] (pol.).
  23. 100 Najbogatszych Polaków 2017 – Rankingi Wprost, 100najbogatszych.wprost.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
  24. Mariusz Walter uhonorowany „za biznesowy sukces”, „TVN24.pl” [dostęp 2017-07-25].
  25. M.P. z 2002 r. nr 3, poz. 55 – pkt 3.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Informacja

Artykuł Mariusz Walter w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2022-12-31 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=76517