| ||
Marian Lichtman (2013) | ||
Data i miejsce urodzenia | 30 marca 1947 Łódź | |
Instrumenty | perkusja | |
Zawód | wokalista, perkusista, kompozytor | |
Aktywność | od 1960 | |
Zespoły | ||
Trubadurzy (od 1963) | ||
Odznaczenia | ||
Strona internetowa |
Marian Lichtman (ur. 30 marca 1947[1][2] w Łodzi) – polski kompozytor, perkusista i wokalista.
Wraz z Krzysztofem Krawczykiem, Sławomirem Kowalewskim, Jerzym Krzemińskim i Bogdanem Borkowskim stworzył w 1963 zespół Trubadurzy, w którym występuje do dzisiaj[3]. Należy do grona czołowych polskich przedstawicieli tworzących utwory w stylu scat, charakteryzującym się dźwiękonaśladowczym sposobem śpiewania.
Urodził się w Łodzi w rodzinie żydowskiej, jako syn Stanisława (zm. 1994) i Anny (zm. 1995)[4].
W 1960 zajął drugie miejsce na Festiwalu Młodych Talentów w Sopocie. W 1963 wraz z Krzysztofem Krawczykiem, Sławomirem Kowalewskim, Jerzym Krzemińskim i Bogdanem Borkowskim założył zespół Trubadurzy. Obok Czerwonych Gitar byli najbardziej popularną polską grupą bigbitową łączącą elementy rocka z polską muzyką ludową. Z Trubadurami wylansował wiele przebojów, m.in. „Kasia”, „Znamy się tylko z widzenia”, „Krajobrazy”, „Byłaś tu”, „Kim jesteś”, „Ej, Sobótka, Sobótka”, „Cóż wiemy o miłości” i „Przyjedź mamo na przysięgę”.
W 1967 po odejściu Jerzego Krzemińskiego i Bogdana Borkowskiego do zespołu No To Co wraz z Krawczykiem i Mikołajczyk stworzyli eksperymentalny zespół Izomorf 67. Po kilku miesiącach wraz z Krawczykiem wrócili do Trubadurów. W 1974 na pewien czas rozstał się z zespołem i wyjechał do Danii – zamieszkał w Kopenhadze, dokąd po antysemickiej nagonce z 1968 wyemigrowali jego rodzice. Zapisał się tam do szkoły jazzu. Równocześnie podszkolił swój angielski oraz nauczył się języka duńskiego. Zaczął wtedy występować w składzie skandynawskiej supergrupy Mosala Dosa u boku Randy’ego Castillo i Marilyn Mazur. Dwa lata później zgłosił się na casting do zespołu Red Square, który wygrał, pokonując ponad 200 przesłuchiwanych perkusistów. W tym czasie otworzył muzyczny klub „Roxana”, w którym odbywało się wiele koncertów.
Na początku lat 90. zaczął co jakiś czas przyjeżdżać do Polski, by wspólnie koncertować z Trubadurami. W 1998 wydał wraz z zespołem dwie płyty: Zagrajmy rock and rolla jeszcze raz i Znamy się tylko z widzenia – Złote przeboje, która zyskała status Złotej Płyty. W latach 1993-1996 na antenie Polsatu w programie „Disco Relax" emitowane były piosenki biesiadne i weselne, które nagrał wspólnie ze Sławomirem Kowalewskim. Największą popularność na liście przebojów programu z tego zestawu zyskała piosenka „Zdrowie Jana"[5].
W 1999 ukazała się płyta Trubadurzy śpiewają Lichtmana, na której wykonał także samodzielnie kilka utworów: „Moje rodzinne miasteczko”, „Dla Ciebie nie znaczy nic”, „Taki jazz”, „Mariana samba” i „Witamy rok 2000”.
W 2005 wraz z Trubadurami zaangażował się w kampanię wyborczą Samoobrony RP[6], co spowodowało, że z zespołu odszedł na kilka lat Ryszard Poznakowski[7]. Obecnie razem z Lichtmanem w zespole śpiewają Sławomir Kowalewski i Piotr Kuźniak, a na instrumencie klawiszowym gra Jacek Malanowski. Okazjonalnie z grupą koncertuje też Poznakowski.
Równocześnie będąc członkiem zespołu, próbował także kariery solowej, śpiewając i nagrywając płyty z muzyką jazzową oraz dyskotekową. W 2006 nagrał z Iwoną Węgrowską piosenki „Moja zima” oraz „Mogę wszystko ci dać”[8]. W 2008 wydał solowy album pt. Traces in the Sand, na którym znalazła się m.in. przeróbka piosenki „Znamy się tylko z widzenia”, nagrana z młodymi wykonawcami w wersji hip-hop z nieznacznie zmienionym tekstem, a także nowe utwory, m.in. „Moje lato” i „Szał pod sufitem”. Większą popularność odniosły teledyski z tej płyty umieszczone na YouTube. Utworem promującym krążek była piosenka „Call of the Desert” wykonana w stylu muzycznym – orient scat.
W 2008 wraz z zespołem nagrał piosenkę „Nic nie wychodzi”, do której powstał również teledysk promujący stronę internetową zespołu. W grudniu 2008 razem ze Sławomirem Kowalewskim stworzył płytę Imieniny z premierowymi piosenkami. Dwa utwory wraz z nimi wykonała Krystyna Giżowska[9].
W styczniu 2010 wraz z Trubadurami nagrał piosenkę „W zimowy wieczór”, do której powstał teledysk[10]. W tym roku nagrali jeszcze wraz z Krzysztofem Krawczykiem i Krzysztofem Jerzym Krawczykiem utwór „Marynarze szos”, do którego nagrano również teledysk[11]. W 2010 wraz z zespołem nagrał utwór „Bez Ciebie tak mi źle” wraz z wideoklipem[12].
W latach 2011–2013 był menadżerem Pikeja, rapera i wykonawcy muzyki hip-hop, który jest bratem Natalii Kukulskiej. Napisał także kilka tekstów do jego piosenek. Za muzykę i beaty odpowiedzialna była natomiast jego firma[13]. W 2012 wykonał z zespołem Chanel piosenkę i teledysk pt. „Polska Samba”[14].
Poza działalnością w zespole Trubadurzy, nagrywa i tworzy głównie w nurcie dance (w tym także disco polo), przede wszystkim z wokalistą Zbyszkiem Lemańskim. Ich duet nosi nazwę „Maniek & LeMan[15]. Wspólnie stworzyli płytę Ipreza – piosenki na każdą okazję, wydaną w 2016. Nagrywał także i śpiewał z discopolowym zespołem Masters. Ich najbardziej znanym nagraniem jest piosenka „Tylko muzyka”. W 2018 Mr Sebii nagrał wraz z nim piosenkę „Do przodu biec”, do której powstał klip. Znany jest też z nagrywania utworów w stylu scat.
W 2018 ukazała się jego płyta Bez Ciebie tak mi źle, która jest zbiorem najlepszych – według piosenkarza – utworów z jego kariery solowej. W grudniu tego samego roku wystąpił z koncertem w radiowej Czwórce w audycji Hejterska 4 (czyt. Hejterska Cztery), podczas którego scatował m.in. do sampli Molesty, Żabsona, Hemp Gru czy Toto granych przez DJ-a Berta[16]. W trakcie występu swoje pałeczki Lichtmanowi przekazał Michał Bryndal, perkusista zespołu Voo Voo[17][18].
W lutym 2019 wydał utwór „Dziękuję bardzo”, będący podziękowaniem dla jego rodziny, fanów i przyjaciół za okazane wsparcie i sympatię podczas jego kariery[19], w czerwcu ukazał się teledysk do utworu „Emigranci”, który powstał już kilka lat wcześniej[20].
Pod koniec marca 2020 wydał piosenkę „La Ula La”, nagraną z gościnnym udziałem saksofonisty Witolda Ambroziaka (ps. Brozzi). W maju włączył się w drugą edycję ogólnopolskiej akcji muzycznej Hot16Challenge, w której poprzez muzykę ludzie kultury, sztuki czy polityki zachęcali do wsparcia finansowego zbiórki na rzecz walki z koronawirusem[21]. Niespełna miesiąc wcześniej wziął udział w nagraniu piosenki pt. „Matka Ziemia – epidemia”, do której powstał również teledysk. Utwór wykonało wspólnie z nim wielu piosenkarzy i instrumentalistów (śpiewali w nim m.in.: Zbigniew Fil, Krzysztof Jaryczewski, Kasia Nova, Paweł Stasiak, Stanisław Wenglorz), którzy nagrali swoje partie z własnych domów[22]. 23 maja na YouTube ukazała się jego piosenka „Życzenia dla medyków”, a 2 czerwca zaprezentował utwór „Nasze Reggae”, do którego zrealizował teledysk. W czerwcu i lipcu wystąpił z kilkoma kameralnymi koncertami w stylu scat pt. Marian Lichtman-Trubadur. Jepepepej. Odbywały się one w łódzkim centrum biurowo-rozrywkowo-kulturalnym Monopolis. Występy można było oglądać również w systemie pay-per-view na stronie artkombinat.pl[23].
W lutym 2021 ukazał się nowy utwór Lichtmana pt. „Zippy Zap”, wykonany w stylu scat z towarzyszeniem polsko-szwajcarskiego duetu dj-skiego o nazwie „Lord & Eight"[24].
W 2004 wraz z pozostałymi członkami zespołu Trubadurzy został odznaczony przez Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego Złotym Krzyżem Zasługi[25].
18 kwietnia 2011 w Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina, podczas jubileuszowego koncertu Trubadurów, otrzymał z rąk wojewody łódzkiego Jolanty Chełmińskiej nadany przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego Bogdana Zdrojewskiego Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[26].
W 2017 podczas koncertu z racji 50-lecia istnienia zespołu Trubadurzy otrzymał z rąk Piotra Glińskiego, ministra kultury i dziedzictwa narodowego Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[27].
Wraz z żoną Bożeną mają dwoje dorosłych dzieci: Roksanę i Maksa. W 2002 roku przyszedł na świat ich wnuk Antoni Samuel. Jego córka Roksana od 2005 do 2008 roku występowała w TVP2 w programie „Europa da się lubić”, gdzie reprezentowała Danię. W 2010 został członkiem Łódzkiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w wyborach prezydenckich.
Artykuł Marian Lichtman w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:
Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=1580342