Marek Safjan

Marek Safjan
Ilustracja
Marek Safjan jako sędzia TK
Państwo działania Polska
Data i miejsce urodzenia 28 sierpnia 1949
Warszawa
Profesor nauk prawnych
Specjalność: prawo cywilne, prawo europejskie, prawo handlowe, prawo medyczne
Alma Mater Uniwersytet Warszawski
Doktorat 1980 – prawo
Uniwersytet Warszawski
Habilitacja 1990 – prawo
Uniwersytet Warszawski
Profesura 22 października 1998
Doktor honoris causa
(Europejski Instytut Uniwersytecki – 2012)
Nauczyciel akademicki
Uczelnia Katolicki Uniwersytet Lubelski
Uczelnia Uniwersytet Warszawski
Polski sędzia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Okres spraw. od 2009
Poprzednik Jerzy Makarczyk
Prezes Trybunału Konstytucyjnego
Okres spraw. 1998–2006
Poprzednik Andrzej Zoll
Następca Jerzy Stępień
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Order Zasługi Republiki Włoskiej II Klasy (1951-2001) Krzyż Komandorski Orderu Wielkiego Księcia Giedymina (Litwa)

Marek Henryk Safjan (ur. 28 sierpnia 1949 w Warszawie) – polski prawnik, sędzia, profesor nauk prawnych, specjalista w zakresie prawa cywilnego, w latach 1997–2006 sędzia, w latach 1998–2006 prezes Trybunału Konstytucyjnego, a od 2009 sędzia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, nieetatowy pracownik Uniwersytetu Warszawskiego.

Życiorys

W 1971 ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego[1]. W 1973 zdał egzamin sędziowski[1]. Był uczestnikiem prac Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności[2]. W 1980 uzyskał stopień doktora nauk prawnych, a w 1990 stopień doktora habilitowanego[3]. Za pracę habilitacyjną pt. Prawo wobec ingerencji w naturę ludzkiej prokreacji[4] otrzymał I nagrodę przyznaną przez czasopismo „Państwo i Prawo[1]. W 1998 otrzymał tytuł naukowy profesora[4]. Jest również absolwentem studium prawa porównawczego w Strasburgu[3]. Specjalizuje się m.in. w prawie cywilnym i prawie medycznym[4].

W latach 80. przyjął otrzymaną od Adama Strzembosza propozycję pracy na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim[5], dołączając m.in. do Wojciecha Łączkowskiego, Hanny Suchockiej, Wiesława Chrzanowskiego czy Alicji Grześkowiak – kadry tworzącej w późniejszych latach – jak sam stwierdził – „struktury nowego, demokratycznego państwa”[5]. Na lubelskim uniwersytecie pracował do 1998[6], kiedy to został prezesem Trybunału Konstytucyjnego. W latach 1993–1996 pełnił funkcję dyrektora Instytutu Prawa Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego, a w latach 1996–1997 funkcję prorektora tego uniwersytetu[3]. Był tutorem[7], a także członkiem rady naukowej[8] Collegium Invisibile. Pełnił też funkcję przewodniczącego rady naukowej Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości[3]. Na UW był zatrudniony na stanowisku profesora zwyczajnego[4], a późniejszych latach został pracownikiem nieetatowym tej uczelni[9].

W latach 1994–1998 był sekretarzem generalnym sekcji polskiej Association Henri Capitant des amis de la culture juridique française, a w latach 1991–1997 przedstawicielem Polski w Komitecie ds. Bioetyki Rady Europy[10]. Od 1994 członek Académie internationale de droit comparé, a od 2010 jej wiceprzewodniczący[10]. W 1995 został członkiem Association internationale droit, éthique et science[10]. Członek krajowy korespondent Polskiej Akademii Umiejętności[11], członek Komitetu Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk[12], a także rady Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka[13]. Wszedł w skład rad naukowych „Studiów Prawniczych KUL”[14] oraz „Roczników Nauk Prawnych”[15] wydawanych na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[16].

W listopadzie 1997 objął urząd sędziego Trybunału Konstytucyjnego, a w styczniu 1998 został powołany przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego na stanowisko prezesa TK[3]. 5 listopada 2006 zakończył dziewięcioletnią kadencję sędziego[17].

W lutym 2009 został nominowany do objęcia stanowiska polskiego sędziego w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej[18]. 6 października 2009 podczas uroczystej sesji inauguracyjnej złożył ślubowanie jako nowy sędzia TSUE, zastępując na tym stanowisku Jerzego Makarczyka[18]. W kwietniu 2015 otrzymał nominację na drugą sześcioletnią kadencję[19].

Wszedł w skład Komitetu Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie[20].

Życie prywatne

Jest synem Doroty i Zbigniewa Safjanów[21]. Jego żoną jest Dorota Safjan[22]. Włada językiem angielskim, francuskim i rosyjskim[23]. Publikował na łamach „Newsweeka[12].

Odznaczenia i wyróżnienia

Ordery i odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia

W 2003 otrzymał Nagrodę im. Księdza Idziego Radziszewskiego Towarzystwa Naukowego KUL[27]. W 2006 został laureatem Nagrody Kisiela[28], a w 2007 został uhonorowany w Strasburgu Medalem Pro merito za działalność jako prezes Trybunału Konstytucyjnego oraz za zaangażowanie w prace i działalność europejskich instytucji badawczych i akademickich[29].

Wyróżniony tytułem doktora honoris causa Europejskiego Instytutu Uniwersyteckiego we Florencji (2012)[30].

Wybrane publikacje

  • Instytucja rodzin zastępczych: problemy prawno-organizacyjne, 1982[31]
  • Koszty sądowe w sprawach cywilnych: raport z badań (współautor), 1994[32]
  • Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej (po 1 września 2004 roku), 2004[33]
  • Osamotnione dzieci: rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka, 1983[34]
  • Prawo i medycyna: ochrona praw jednostki a dylematy współczesnej medycyny, 1998[35]
  • Prawo wobec ingerencji w naturę ludzkiej prokreacji, 1990[36]
  • Wyzwania dla państwa prawa, 2007[37]
  • Zobowiązania: zarys wykładu. Witold Czachórski (współautor aktualizacji), 1994 (wielokrotnie wznawiane)[38]

Przypisy

  1. a b c Marek Safjan – Prezes, Trybunał Konstytucyjny [dostęp 2020-05-31].
  2. Kazimierz Barczyk, Stanisław Grodziski, Stefan Grzybowski, Obywatelskie Inicjatywy Ustawodawcze Solidarności 1980–1990, Warszawa: Kancelaria Sejmu, 2001, ISBN 83-7059-503-0 [dostęp 2016-04-05].
  3. a b c d e Laureaci – Prof. dr hab. Marek Henryk Safjan, kul.pl [zarchiwizowane 2013-06-21].
  4. a b c d Prof. dr hab. Marek Henryk Safjan, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2016-04-06].
  5. a b Laudacja Marka Safjana na cześć Adama Strzembosza z okazji przyznania nagrody Peryklesa, Monitor Konstytucyjny, 10 września 2017 [dostęp 2020-05-30].
  6. Profesorowie KUL, kul.lublin.pl [dostęp 2020-05-31] [zarchiwizowane 1998-07-06].
  7. Lista tutorów Collegium Invisibile, Collegium Invisibile [dostęp 2016-04-05].
  8. Władze 2006, Collegium Invisibile [dostęp 2020-05-30].
  9. Prof. dr hab. Marek Safjan, USOSweb [dostęp 2020-05-30].
  10. a b c Marek Safjan, curia.europa.eu [zarchiwizowane 2017-06-03].
  11. Członkowie Wydziału II Historyczno-Filozoficznego, pau.krakow.pl [dostęp 2020-05-30].
  12. a b Safjan będzie sędzią Trybunału w Luksemburgu, newsweek.pl, 23 lutego 2009 [dostęp 2020-05-30].
  13. Zasady działania, hfhr.pl [zarchiwizowane 2019-11-24].
  14. Studia Prawnicze KUL: Rada Naukowa, kul.pl [dostęp 2020-05-30].
  15. Roczniki Nauk Prawnych: Rada Naukowa, kul.pl [dostęp 2020-05-30].
  16. Czasopisma i serie wydawnicze, kul.pl [dostęp 2020-05-30].
  17. Nowi sędziowie TK wybrani, wp.pl, 27 października 2006 [dostęp 2020-05-30].
  18. a b Marek Safjan sędzią Europejskiego Trybunału, interia.pl, 6 października 2009 [dostęp 2020-05-30].
  19. Marek Safjan ponownie sędzią TSUE, uniaeuropejska.org, 3 kwietnia 2015 [zarchiwizowane 2015-04-14].
  20. Komitet Wspierania Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. Muzeum Historii Żydów Polskich Polin. [dostęp 2021-06-01].
  21. Diana Klimowicz, Marek Safjan, wp.pl, 25 kwietnia 2010 [dostęp 2020-05-30].
  22. Stanisław Janecki, UJAWNIAMY. Kim właściwie jest Marek Safjan, były prezes TK, sędzia Trybunału Sprawiedliwości UE?, wpolityce.pl, 9 września 2016 [dostęp 2020-05-30].
  23. Marek Safjan, Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie [dostęp 2020-05-30].
  24. M.P. z 2011 r. nr 20, poz. 212
  25. Safjan Sig. Marek: Grande Ufficiale Ordine al Merito della Repubblica Italiana, quirinale.it, 14 marca 2000 [dostęp 2016-04-05] (wł.).
  26. Apdovanotų asmenų duomenų bazė (lit.). lrp.lt. [dostęp 2020-10-22].
  27. Nagroda im. Księdza Idziego Radziszewskiego, kul.pl [zarchiwizowane 2020-02-07].
  28. Historia nagrody 2006, wprost.pl [dostęp 2020-05-30].
  29. To oni zmienili Polskę w 20 lat, forsal.pl, 3 czerwca 2009 [dostęp 2020-05-30].
  30. Doctor Honoris Causa of the EUI, European University Institute [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  31. Instytucja rodzin zastępczych: problemy prawno-organizacyjne, bs.sejm.gov.pl [dostęp 2020-05-31].
  32. Koszty sądowe w sprawach cywilnych: raport z badań, bs.sejm.gov.pl [dostęp 2020-05-31].
  33. Marek Safjan, Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej (po 1 września 2004 r.), Warszawa: LexisNexis, 2004, ISBN 83-7334-373-3, OCLC 749608265.
  34. Marek Safjan, Osamotnione dzieci: rodziny zastępcze i rodzinne domy dziecka, Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1983, ISBN 83-219-0201-4, OCLC 11030308.
  35. Marek Safjan, Prawo i medycyna: ochrona praw jednostki a dylematy współczesnej medycyny, wyd. I, Warszawa: Oficyna Naukowa, 1998, ISBN 83-85505-72-5, OCLC 41469060.
  36. Prawo wobec ingerencji w naturę ludzkiej prokreacji, Katalog Bibliotek Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach – Prolib Integro [dostęp 2020-05-30].
  37. Marek Safjan, Wyzwania dla państwa prawa, Warszawa: Wolters Kluwer, 2007, ISBN 978-83-7526-595-8, OCLC 189644805.
  38. Zobowiązania: zarys wykładu, bn.org.pl [dostęp 2020-05-31].

Linki zewnętrzne

Informacja

Artykuł Marek Safjan w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-08-06 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=155955