Manchester United F.C.

Manchester United
Ilustracja
Pełna nazwa Manchester United Football Club
Przydomek Red Devils (Czerwone Diabły)
Maskotka Fred The Red
Barwy               
czerwono-biało-czarne
Data założenia 1878 jako Newton Heath L&YR
Liga Premier League
Państwo  Wielka Brytania
Adres Manchester United Football Club
Sir Matt Busby Way
Old Trafford M16 OQR;
Manchester, Anglia
Stadion Old Trafford
Właściciel Rodzina Glazerów
Prezes Joel i Avram Glazer
Trener Ole Gunnar Solskjær
Asystent trenera Mike Phelan
Kieran McKenna
Michael Carrick
Mark Dempsey
Martyn Pert
Darren Fletcher
Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Trzeci
strój
Strona internetowa

Manchester United Football Club (bryt. wym. [ˌmænɛstə juˈnaɪtɪd]) – angielski klub piłkarski z siedzibą w Stretford, w hrabstwie Greater Manchester. Występuje w Premier League, której był jednym z założycieli w 1992 roku.

Zespół powstał w 1878 roku jako Newton Heath LYR Football Club[1]. W 1902, dziesięć lat po dołączeniu do The Football League i sześć lat przed pierwszym mistrzostwem kraju, był blisko bankructwa i zmienił swoją nazwę na obecną. W 1910 roku Manchester United przeniósł się na Old Trafford, na którym do dziś rozgrywa swoje spotkania (jest trzecim pod względem wielkości stadionem piłkarskim w Wielkiej Brytanii). Klub pod wodzą Matta Busby’ego zdobył Puchar Europy w 1968 roku i było to pierwsze zwycięstwo dla Anglii w tych rozgrywkach. Sukces przypadł dziesięć lat po monachijskiej katastrofie lotniczej, w której śmierć poniosło wielu pasażerów, w tym ośmiu zawodników pierwszej drużyny. 6 listopada 1986 roku trenerem zespołu został Alex Ferguson, który podczas swojej 26-letniej pracy sięgnął po najwięcej sukcesów w historii klubu.

Manchester United dwudziestokrotnie zostawał mistrzem Anglii, zdobył także 12 Pucharów Anglii i pięciokrotnie triumfował w rozgrywkach o Puchar Ligi. Ponadto jest jedną z najbogatszych i najpopularniejszych drużyn na świecie. Największymi rywalami piłkarzy z Old Trafford są: Liverpool, Arsenal, Manchester City oraz Leeds United. W 1991 roku klub znalazł się na London Stock Exchange, a w maju 2005 został kupiony za prawie 800 milionów funtów przez rodzinę Glazerów.

Manchester United jest marką światową wycenianą w 2021 r. przez „Forbes” na 4,2 miliarda dolarów, co plasuje go na czwartym miejscu wśród klubów piłkarskich, za Barceloną, Realem Madryt i Bayernem[2].

Od 18 do 20 kwietnia 2021 roku, członek i jednocześnie założyciel europejskiej Superligi[3].

Historia

Pierwsze lata (1878–1945)

Pozycje zajmowane przez klub w lidze od 1892 do 2021

Manchester United został założony w 1878 jako Newton Heath LYR Football Club przez pracowników wagonowni kolei Lancashire i Yorkshire w Newton Heath[4]. Początkowo rozgrywał mecze przeciwko innym wydziałom i przewoźnikom kolejowym, a w 1888 został jednym z założycieli The Combination – regionalnej ligi piłkarskiej. Po jednym sezonie rozgrywki rozpadły się, a zespół dołączył do nowo powstałej Football Alliance, która była rozgrywana przez trzy lata, zanim połączyła się z the Football League. Z tego powodu sezon 1892/1893 drużyna rozpoczęła w First Division. W tym samym czasie stała się niezależna od przewoźnika kolejowego i zmieniła nazwę na Newton Heath Football Club. Po dwóch sezonach występów w First Division spadła do Second Division[4].

W styczniu 1902 klub otrzymał polecenie rozpoczęcia postępowania upadłościowego, ponieważ jego długi wynosiły 2670 funtów, co odpowiada dzisiejszym 210 tysiącom[5][6]. Kapitan zespołu Harry Stafford znalazł czterech biznesmenów, w tym Johna Henry’ego Daviesa – późniejszego prezesa klubu. Każdy z nich zainwestował 500 funtów w zamian za udział w prowadzeniu Newton Heath, który następnie zmienił nazwę[7]; 24 kwietnia 1902 oficjalnie powstał Manchester United Football Club[8][9]. Pod wodzą Ernesta Mangnalla – trenera United w latach 1903–1912 – zespół zakończył rozgrywki Second Division w 1906 roku na drugim miejscu i awansował do First Division. Ligę tę wygrał dwa lata później, pierwszy raz sięgając po mistrzostwo Anglii. Na początku kolejnego sezonu piłkarze Mangnalla triumfowali w premierowej edycji Tarczy Dobroczynności[10], a rozgrywki zakończyli z pierwszym w historii zwycięstwem w Pucharze Anglii. W 1911 roku klub po raz drugi zdobył mistrzostwo kraju, a po zakończeniu kolejnego sezonu Mangnall opuścił Old Trafford i trafił do Manchesteru City[11].

W 1922, trzy lata po zakończeniu przerwy w rozgrywkach spowodowanych I wojną światową, Manchester United spadł do Second Division, gdzie występował do 1925 roku. Ponownie został relegowany w 1931, a trzy lata później zajął najniższe w historii miejsce w lidze – 20. w Second Division. Po śmierci głównego sponsora J. H. Daviesa w październiku 1927, sytuacja finansowa Manchesteru United pogorszyła się do tego stopnia, że klub prawdopodobnie zbankrutowałby, gdyby nie James W. Gibson, który w grudniu 1931 zainwestował dwa tysiące funtów i przejął nad nim kontrolę. W sezonie 1938/1939, ostatnim przed wybuchem II wojny światowej, zespół zajął 14. miejsce w First Division[12].

Era Matta Busby’ego (1945–1969)

Dzieci Busby’ego w 1955

W październiku 1945 trenerem Manchesteru United został Matt Busby, który objął wielką kontrolę nad selekcją zawodników, transferami i sesjami treningowymi[13]. Busby doprowadził zespół do drugiego miejsca w lidze w 1947, 1948 i 1949, a także do zwycięstwa w Pucharze Anglii w 1948. Cztery lata później klub zdobył pierwsze mistrzostwo Anglii od 41 lat[14]. Wygrał także rozgrywki ligowe w 1956 i 1957. Ówczesny Manchester United media określiły mianem „Dzieci Busby’ego”, ponieważ średnia wieku zawodników wynosiła 22 lata[15]. W 1957 został pierwszym angielskim zespołem, który uczestniczył w Pucharze Europy, mimo obiekcji ze strony the Football League, która w poprzednim sezonie odmówiła udziału w tych rozgrywkach Chelsea[16]. Podczas drogi do półfinału, w którym United przegrali z Realem Madryt, drużyna odniosła najwyższe zwycięstwo w historii, pokonując 10:0 RSC Anderlecht[17].

Tablica upamiętniająca katastrofę w Monachium

6 lutego 1958, w czasie podróży z ćwierćfinałowego meczu Pucharu Europy z Crveną zvezdą Belgrad, samolot z zawodnikami Manchesteru United, pracownikami klubu i dziennikarzami rozbił się podczas startowania po tankowaniu w Monachium. W katastrofie śmierć poniosły 23 osoby, w tym ośmiu piłkarzy – Geoff Bent, Roger Byrne, Eddie Colman, Duncan Edwards, Mark Jones, David Pegg, Tommy Taylor i Billy Whelan. Kilkunastu innych pasażerów zostało rannych[18][19].

Szkoleniowiec zespołu rezerw Jimmy Murphy tymczasowo objął pierwszą drużynę, podczas gdy Busby dochodził do zdrowia. Doprowadził on Manchester United do finału Pucharu Anglii, w którym przegrał z Boltonem Wanderers 0:2. Z powodu tragedii jaka spotkała klub, UEFA zaprosiła go do uczestnictwa w kolejnej edycji Pucharu Europy. Mimo zgody the Football Association, the Football League nie pozwoliło drużynie uczestniczyć w tych rozgrywkach, ponieważ się do nich nie zakwalifikowała[20][21]. W latach 60. Busby przebudował zespół, sprowadzając takich piłkarzy jak Denis Law, czy Pat Crerand. Wprowadził także kolejną generację młodych zawodników, z których najbardziej wyróżniał się George Best. Manchester United zdobył w 1963 roku Puchar Anglii, a w kolejnym sezonie zajął drugie miejsce w lidze. Rok później udało mu się wygrać rozgrywki ligowe, a sukces ten powtórzył także w 1967. W następnej kampanii stał się pierwszym angielskim zespołem, który zdobył Puchar Europy, pokonując w finale 4:1 Benficę[22]. W ówczesnej drużynie Manchesteru United występowało trzech zdobywców Złotej PiłkiBobby Charlton, Denis Law i George Best[23]. Matt Busby w 1969 zrezygnował ze stanowiska trenera i zastąpił go szkoleniowiec zespołu rezerw, a także były zawodnik klubu – Wilf McGuinness[24].

Finał Pucharu Mistrzów

1968-05-29 Anglia Manchester United 4:1 Portugalia SL Benfica Wembley, Londyn
Widzów: 92 225
Sędzia: Concetto Lo Bello (Włochy)
Bobby Charlton Gol 53', Gol 99', George Best Gol 92',
Brian Kidd Gol 94'
0:0 Jaime Graça Gol 79'


Alex StepneyShay Brennan, Bill Foulkes, David Sadler, Tony Dunne – Pat Crerand, Bobby Charlton (kapitan), Nobby StilesGeorge Best, Brian Kidd, John Aston; Trener: Matt Busby José Henrique – Adolfo Calisto, Humberto Fernandes, Jacinto Santos, Fernando CruzJaime Graça, Mário Coluna (kapitan), José AugustoJosé Torres, Eusébio, António Simões; Trener: Otto Glória

1969–1986

Bryan Robson był kapitanem Manchesteru United przez 12 lat, więcej niż jakikolwiek inny zawodnik[25]

Manchester United w sezonie 1969/1970 zajął ósme miejsce w lidze, a kolejne rozgrywki rozpoczął słabo. Z tego powodu Busby tymczasowo został trenerem pierwszego zespołu, a McGuinness powrócił na stanowisko trenera drużyny rezerw. W czerwcu 1971 zatrudniono Franka O’Farrella, ale w grudniu 1972 zastąpił go Tommy Docherty[26]. Docherty uchronił Manchester United w tamtych rozgrywkach przed spadkiem, ale w 1974 już mu się to nie udało. W tym czasie Best, Law i Charlton opuścili klub[22]. W pierwszym sezonie w drugiej lidze zespół wywalczył awans, a w 1976 dotarł do finału Pucharu Anglii, w którym przegrał z Southampton 0:1. Rok później triumfował w tym turnieju, pokonując Liverpool 2:1. Niedługo potem Docherty został zwolniony, ponieważ wykryto jego romans z żoną klubowego fizjoterapeuty[24][27].

Dave Sexton zastąpił Docherty’ego latem 1977. Do zespołu sprowadził między innymi Joego Jordana, Gordona McQueena, Gary’ego Baileya i Raya Wilkinsa. Manchester United przegrał w finale Pucharu Anglii 1979 z Arsenalem 2:3, a następnie zajął drugie miejsce w lidze w sezonie 1979/1980. Sexton został zwolniony w 1981, mimo iż zespół wygrał ostatnie siedem meczów pod jego wodzą[28]. Następca Anglika, Ron Atkinson, zakontraktował Bryana Robsona z West Bromwich Albion za najwyższą kwotę w historii brytyjskiej piłki nożnej. Nowy trener doprowadził Manchester United do dwóch zwycięstw w Pucharze Anglii w ciągu trzech lat (1983 i 1985). W sezonie 1985/1986, w pierwszych 15 meczach, drużyna odniosła 13 wygranych i dwukrotnie zremisowała. Była z tego powodu faworytem do tytułu mistrza kraju, ale ostatecznie zajęła czwarte miejsce. W listopadzie Atkinson został zwolniony[29].

Era Aleksa Fergusona (1986–2013)

W dzień zwolnienia Atkinsona do klubu przybył Alex Ferguson (Aberdeen) i jego asystent Archie Knox[30]. Doprowadzili zespół do 11. miejsca w lidze[31]. Mimo zajęcia drugiej lokaty w kolejnym sezonie, rok później Manchester United ponownie zakończył rozgrywki na 11. miejscu[32]. Pojawiły się plotki o planowanym zwolnieniu Fergusona, ale zwycięstwo nad Crystal Palace w finale Pucharu Anglii 1990 uratowało jego posadę[33][34]. W kolejnym sezonie Manchester United zdobył Puchar Zdobywców Pucharów (po finałowym zwycięstwie nad Barceloną 2:1) i wygrał Superpuchar Europy, pokonując 1:0 Crveną Zvezdę Belgrad.

Finał Pucharu Zdobywców Pucharów

1991-05-15 Anglia Manchester United 2:1 Hiszpania FC Barcelona De Kuip, Rotterdam
Widzów: 45 000
Sędzia: Bo Karlsson (Szwecja)
Mark Hughes Gol 67', Gol 74' 0:0 Ronald Koeman Gol 79'


Les Sealey – Denis Irwin, Steve Bruce, Gary Pallister, Clayton BlackmoreMike Phelan, Paul Ince, Bryan Robson (kapitan), Lee SharpeBrian McClair, Mark Hughes; Trener: Alex Ferguson Carles BusquetsNando, José Ramón Alexanko (kapitan) (72' Antonio Pinilla), Albert FerrerRonald KoemanAndoni Goikoetxea, Eusebio, José Mari Bakero, Txiki BegiristainJulio Salinas, Michael Laudrup; Trener: Johan Cruijff
Alex Ferguson – trener Manchesteru United w latach 1986–2013

W letnim okienku transferowym klub pozyskał za sumę 1,8 mln euro Érica Cantonę. W 1992 zespół po raz drugi z rzędu zagrał w finale Pucharu Ligi Angielskiej – tym razem zwyciężył 1:0 Nottingham Forest w meczu rozegranym na Wembley[29]. W sezonie 1992/1993 drużyna po raz pierwszy od 1967 roku została mistrzem Anglii, a w rozgrywkach 1993/1994 po raz pierwszy od 1957 roku uczyniła to dwa razy z rzędu; wygrała również Puchar Anglii, przez co udało jej się zdobyć pierwszy w klubowej historii dublet[29]. Rok później do zespołu dołączył Andrew Cole.

Ryan Giggs jest najbardziej utytułowanym zawodnikiem w historii angielskiej piłki nożnej[35]

W sezonie 1998/1999 Manchester United został pierwszym angielskim klubem, który wygrał Premier League, Ligę Mistrzów i zdobył Puchar Anglii podczas jednych rozgrywek – tak zwaną „potrójną koronę”[36]. W finale Ligi Mistrzów rozgrywanym na Camp Nou podopieczni szkockiego trenera przegrywali do 90. minuty z Bayernem Monachium 0:1, ale gole Teddy’ego Sheringhama i Ole Gunnara Solskjæra zapewniły Manchesterowi United zwycięstwo w doliczonym czasie gry[37]. Zespół sięgnął także po Puchar Interkontynentalny, po pokonaniu w finale 1:0 SE Palmeirasu[38]. W uznaniu zasług Alex Ferguson otrzymał od królowej Elżbiety II tytuł szlachecki[39].

Finał Pucharu Mistrzów

1999-05-26 Anglia Manchester United 2:1 Niemcy Bayern Monachium Camp Nou, Barcelona
Widzów: 90 245
Sędzia: Pierluigi Collina (Włochy)
Teddy Sheringham Gol 90+1',
Ole Gunnar Solskjær Gol 90+3'
0:1 Mario Basler Gol 6'


Peter Schmeichel (kapitan) – Gary Neville, Ronny Johnsen, Jaap Stam, Denis IrwinRyan Giggs, David Beckham, Nicky Butt, Jesper Blomqvist (67' Teddy Sheringham) – Dwight Yorke, Andy Cole (81' Ole Gunnar Solskjær); Trener: Alex Ferguson Oliver Kahn (kapitan) – Lothar Matthäus (80' Thorsten Fink) – Markus Babbel, Thomas Linke, Samuel Kuffour, Michael TarnatStefan Effenberg, Jens JeremiesMario Basler (87' Hasan Salihamidžić), Carsten Jancker, Alexander Zickler (71' Mehmet Scholl); Trener: Ottmar Hitzfeld

W 2000 roku kontrakt z klubem podpisał francuski stoper Laurent Blanc. Zespół prowadzony przez Fergusona wygrał Premier League w 2000 oraz 2001 roku. Mimo, że do United pozyskano takie gwiazdy jak Ruud van Nistelrooy, Juan Sebastián Verón, czy Diego Forlán, rozgrywki w kolejnym sezonie zawodnicy zakończyli na drugim miejscu. Rok później odzyskali jednak tytuł. Latem 2002 roku Ferguson pozyskał środkowego obrońcę Rio Ferdinanda za rekordową sumę 46 mln euro. W 2004 roku Manchester United zdobył Puchar Anglii, pokonując w finale na Millennium Stadium w Cardiff 3:0 Millwall[40]. W letnim okienku transferowym, poprzedzającym sezon 2005/06, klub sprowadził Patrice’a Evrę, Parka Ji-Sunga, Nemanję Vidicia oraz Edwina van der Sara. Niespodziewanie w ówczesnych rozgrywkach po raz pierwszy od ponad dekady klub nie awansował do fazy pucharowej Ligi Mistrzów. Zajął jednak w lidze drugie miejsce oraz pokonał Wigan Athletic w finale Pucharu Ligi. W kolejnych dwóch latach zespół ponownie zostawał mistrzem kraju, a w 2008 wygrał także Ligę Mistrzów po pokonaniu w finale na moskiewskich Łużnikach Chelsea – 1:1 po dogrywce, 6:5 w rzutach karnych. Był to 759. mecz w barwach „Czerwonych Diabłów” Ryana Giggsa, który pobił tym samym rekord należący do Bobby’ego Charltona[41].

Finał Pucharu Mistrzów

2008-05-21 Anglia Manchester United 1:1 Anglia Chelsea Łużniki, Moskwa
Widzów: 67 310
Sędzia: Ľuboš Micheľ (Słowacja)
Cristiano Ronaldo Gol 26' 1:1 Frank Lampard Gol 45'


Edwin van der SarWes Brown (120+5' Anderson), Rio Ferdinand (kapitan), Nemanja Vidić, Patrice EvraOwen Hargreaves, Paul Scholes (87' Ryan Giggs), Michael Carrick, Cristiano RonaldoWayne Rooney (101' Nani), Carlos Tévez;
Trener: Alex Ferguson
Petr ČechMichael Essien, Ricardo Carvalho, John Terry (kapitan), Ashley ColeClaude Makélélé (120+4' Juliano Belletti) – Michael Ballack, Frank LampardJoe Cole (99' Nicolas Anelka), Florent Malouda (92' Salomon Kalou) – Didier Drogba; Trener: Awram Grant
    Rzuty karne    
Carlos Tévez Karny–gol
Michael Carrick Karny–gol
Cristiano Ronaldo Pudło
Owen Hargreaves Karny–gol
Nani Karny–gol
Anderson Karny–gol
Ryan Giggs Karny–gol
6:5 Karny–gol Michael Ballack
Karny–gol Juliano Belletti
Karny–gol Frank Lampard
Karny–gol Ashley Cole
Pudło John Terry
Karny–gol Salomon Kalou
Pudło Nicolas Anelka
Cristiano Ronaldo jako zawodnik United

W grudniu zespół wygrał Klubowe Mistrzostwa Świata, a wiosną zdobył trzeci z rzędu tytuł mistrza kraju i sięgnął po Puchar Ligi[42][43]. Piłkarze z Old Trafford wystąpili również w finale Ligi Mistrzów, ale tym razem musieli uznać wyższość Barcelony, przegrywając na Stadio Olimpico w Rzymie 0:2.

Latem 2009 roku, za rekordową kwotę 80 milionów funtów, do Realu Madryt został sprzedany Cristiano Ronaldo[44]. Na jego miejsce sir Alex Ferguson sprowadził Mame Dioufa, Michaela Owena oraz Antonio Valencię. W 2010 roku, po pokonaniu w finale Aston Villi, podopieczni Fergusona obronili wywalczony sezon wcześniej Puchar Ligi[45].

Po zajęciu drugiego miejsca w sezonie 2009/2010, Manchester United w 2011 roku wywalczył 19. tytuł mistrzowski[46]. Dotarł także do finału Ligi Mistrzów, w którym ponownie nie dał rady Barcelonie (porażka 1:3)[47].

Latem 2012 roku klub zakupił napastnika Robina van Persiego. Sezon 2012/2013 zespół zakończył zdobyciem 20. tytułu mistrza Anglii – trofeum zapewnił sobie cztery kolejki przed końcem rozgrywek (3:0 z Aston Villą). Transfer Holendra na Old Trafford okazał się znakomitym posunięciem – van Persie zdobył 26 bramek i został królem strzelców angielskiej ekstraklasy. W tym samym sezonie United odpadli w 1/8 finału Ligi Mistrzów z Realem Madryt (1:1 w Madrycie, 1:2 w Manchesterze) oraz w ćwierćfinale FA Cup z Chelsea (2:2 w Manchesterze, 0:1 w Londynie).

8 maja 2013 Alex Ferguson podjął decyzję, że po zakończeniu sezonu zakończy pracę w Manchesterze United[48][49]. 1 lipca 2013 zastąpił go David Moyes, dotychczasowy menedżer Evertonu F.C.[50] .

David Moyes (2013–2014)

David Moyes – szkoleniowiec klubu w sezonie 2013/2014

9 maja 2013 ogłoszono, że nowym trenerem Manchesteru United został David Moyes. Pierwszym transferem Szkota na stanowisku menedżera był Guillermo Varela. Urugwajski obrońca został zakupiony za 2,8 mln euro z Club Atlético Penarol. Tuż przed zamknięciem okienka transferowego do klubu sprowadzono belgijskiego pomocnika Marouane Fellainiego za kwotę 27,5 mln funtów. Wraz z odejściem sir Alexa Fergusona karierę piłkarską zakończył Paul Scholes. 11 sierpnia 2013 roku gracze United pokonali 2:0 Wigan Athletic i tym samym wywalczyli Tarczę Wspólnoty. Było to pierwsze i zarazem ostatnie trofeum zdobyte z Moyesem. 22 września na Etihad Stadium Manchester United zmierzył się w meczu derbowym z Manchesterem City. Zawodnicy z Old Trafford zostali pokonani 1:4. Jedyną bramkę zdobył w 87. minucie meczu Wayne Rooney. W zimowym oknie transferowym klub pozyskał hiszpańskiego pomocnika Juana Matę za rekordową w historii klubu kwotę 37,1 mln funtów[51]. Hiszpan zadebiutował w wygranym przez United 2:0 meczu z Cardiff City[52]. 25 marca 2014 na stadionie Manchesteru United drugi raz w sezonie odbyły się derby miasta. Mecz i tym razem zakończył się porażką „Czerwonych Diabłów” (0:3). 22 kwietnia Moyes został zwolniony przez zarząd z funkcji menedżera pierwszej drużyny. Powodem tej decyzji były słabe wyniki zespołu. Prowadzona przez niego jedenastka zajęła dopiero siódme miejsce w ligowej tabeli, nie kwalifikując się nawet do Ligi Europy. Tymczasowym następcą Szkota został Ryan Giggs. Kilka tygodni później na stanowisku zakontraktowano Louisa van Gaala.

Louis van Gaal (2014–2016)

Louis van Gaal – menedżer „Czerwonych Diabłów” w latach 2014–2016

19 maja 2014 roku zarząd klubu ogłosił nazwisko nowego szkoleniowca – Louisa van Gaala. Asystentem Holendra został Ryan Giggs, który po 24 latach gry dla „Czerwonych Diabłów” zakończył piłkarską karierę. Pierwszym transferem trenera był hiszpański pomocnik Ander Herrera. Klub pozyskał go za sumę 29 milionów funtów z Athleticu Bilbao[53]. Debiut pod wodzą menedżera miał miejsce 24 lipca 2014, gdy Manchester United w spotkaniu towarzyskim pokonał Los Angeles Galaxy 7:0[54]. 26 sierpnia 2014 roku pozyskano pomocnika Ángela Di Maríę za kwotę 59,7 mln funtów – Argentyńczyk został przy tym najdrożej kupionym piłkarzem na Wyspach Brytyjskich[55]. Kolejnym nabytkiem okazał się Kolumbijczyk Radamel Falcao, którego wypożyczono z możliwością pierwokupu. W tym samym okienku zakontraktowano również Luka Shawa oraz Daleya Blinda; w styczniu piłkarzem United został Víctor Valdés. W swoim premierowym sezonie van Gaal zajął 4. miejsce w Premier League, doszedł do ćwierćfinału Pucharu Anglii (przegrywając 1:2 z Arsenalem) oraz odpadł w II rundzie Pucharu Ligi, ulegając MK Dons 0:4.

Przed rozpoczęciem kolejnych rozgrywek nabytkiem transferowym został Memphis Depay, a po nim do klubu dołączyli: Matteo Darmian, Bastian Schweinsteiger, Morgan Schneiderlin, Sergio Romero oraz Anthony Martial. Sezon 2015/2016 zakończył się zwycięstwem Manchesteru United w rywalizacji o Puchar Anglii. W finale zawodnicy z Old Trafford pokonali Crystal Palace 2:1 po dogrywce. W Premier League zajęli 5. miejsce, odpadli w 1/8 finału Pucharu Ligi z Middlesbrough (0:0 po dogrywce, 1:3 w rzutach karnych). Przygodę z Ligą Mistrzów zakończyli na fazie grupowej; „Czerwone Diabły” zajęły 3. miejsce, premiowane automatycznym awansem do 1/16 finału Ligi Europy – odpadły tam jednak na etapie 1/8 turnieju, ulegając w dwumeczu 1:3 Liverpoolowi. 23 maja 2016 roku Louis van Gaal został zwolniony z funkcji menedżera Manchesteru United.

José Mourinho (2016–2018)

José Mourinho – trener w latach 2016–2018

27 maja 2016 roku oficjalna strona internetowa klubu poinformowała, że José Mourinho objął stanowisko menedżera pierwszej drużyny Manchesteru United[56]. Pierwszym transferem nowego trenera był pozyskany z Villarreal CF, Eric Bailly. Następnie zakontraktowani zostali Zlatan Ibrahimović, Henrich Mychitarian oraz Paul Pogba. W roli szkoleniowca Portugalczyk zadebiutował 16 lipca 2016 roku w wygranym 2:0 towarzyskim meczu z Wigan Athletic. Swój pierwszy sezon rozpoczął od zwycięstwa w meczu o Tarczę Wspólnoty na Wembley – 2:1 z mistrzem Anglii Leicester City. Podopieczni Mourinho ponownie wystąpili w Londynie 26 lutego 2017 roku, w finale Pucharu Ligi, w którym okazali się lepsi od Southampton, wygrywając 3:2. Rozgrywki o Puchar Anglii zakończyli na ćwierćfinale, przegrywając z Chelsea 0:1. Na zakończenie sezonu ligowego klub z Old Trafford uplasował się na szóstej pozycji. 24 maja 2017 roku Manchester United pokonał AFC Ajax 2:0 w finale Ligi Europy, zdobywając trofeum po raz pierwszy w swojej historii[57].

Finał Ligi Europy

2017-05-24 Anglia Manchester United 2:0 Holandia AFC Ajax Friends Arena, Solna
Widzów: 46 961
Sędzia: Damir Skomina (Słowenia)
Paul Pogba Gol 18'
Henrich Mychitarian Gol 48'
1:0


Sergio RomeroAntonio Valencia, Chris Smalling, Daley Blind, Matteo DarmianAnder Herrera, Juan Mata (90' Wayne Rooney (kapitan)), Marouane Fellaini, Paul Pogba, Henrich Mychitarian (74' Jesse Lingard) – Marcus Rashford (84' Anthony Martial);
Trener: José Mourinho
André OnanaJoël Veltman, Davinson Sánchez, Matthijs de Ligt, Jaïro Riedewald (82' Frenkie de Jong) – Davy Klaassen (kapitan), Lasse Schöne (70' Donny van de Beek), Hakim ZiyechBertrand Traoré, Kasper Dolberg (62' David Neres), Amin Younes; Trener: Peter Bosz

W sezonie 2017/2018 pierwszym transferem został Victor Lindelöf, pozyskany za 35 milionów euro z Benfiki. 10 lipca 2017 poinformowano o zakontraktowaniu napastnika Romelu Lukaku (wcześniej Everton) – za Belga zapłacono 85 milionów euro. Trzecim nabytkiem został, sprowadzony z Chelsea, Nemanja Matić. Sezon rozpoczął się 8 sierpnia meczem o Superpuchar Europy, w którym to Manchester United uległ 1:2 Realowi Madryt. 24 sierpnia z klubem ponownie związał się Zlatan Ibrahimović, parafując roczną umowę. 20 grudnia podopieczni Mourinho zakończyli udział w rozgrywkach o Puchar Ligi, przegrywając w ćwierćfinale z Bristol City 1:2. 22 stycznia 2018 roku piłkarzem „Czerwonych Diabłów” został Alexis Sánchez, pozyskany z Arsenalu[58] – w jego miejsce w ramach transakcji „Kanonierzy” sprowadzili Henricha Mychitariana. 25 stycznia José Mourinho podpisał z klubem nowy kontrakt, który miał obowiązywać do czerwca 2020 roku, z opcją przedłużenia o kolejny sezon. 13 marca Manchester United odpadł w 1/8 finału Ligi Mistrzów, przegrywając na Old Trafford z Sevillą 1:2 (w pierwszym meczu padł bezbramkowy remis). 22 marca klub pożegnał się ze Zlatanem Ibrahimoviciem, rozwiązując umowę Szweda[59]. W Premier League Manchester United uplasował się na drugim miejscu. 19 maja 2018 roku „Czerwone Diabły” przegrały w finale Pucharu Anglii z Chelsea 0:1.

W kolejnym sezonie zakontraktowani zostali: Diogo Dalot, Fred i Lee Grant. 25 września 2018 roku Manchester United odpadł w 3. rundzie Pucharu Ligi, przegrywając z Derby County po rzutach karnych 7:8 (spotkanie zakończyło się wynikiem 2:2). 18 grudnia 2018 José Mourinho został zwolniony z funkcji trenera Manchesteru United[60].

Ole Gunnar Solskjær (2018–)

Ole Gunnar Solskjær – od grudnia 2018 roku pełni funkcję menedżera

19 grudnia, dzień po zwolnieniu portugalskiego szkoleniowca, tymczasowym trenerem pierwszego zespołu został Ole Gunnar Solskjær. W nowej roli Norweg zadebiutował trzy dni później, 22 grudnia, w wygranym 5:1 wyjazdowym meczu przeciwko Cardiff City. 13 stycznia 2019 roku w meczu przeciwko Tottenhamowi Hotspur odniósł szóste zwycięstwo w swoich sześciu pierwszych meczach prowadząc Manchester United tym samym pobił rekord Sir Matta Busby'ego, który zwyciężył w swoich pięciu pierwszych meczach. Ogólnie Solskjær zwyciężył w ośmiu pierwszych meczach prowadząc Manchester United. 16 marca 2019 roku Manchester United odpadł w ćwierćfinale Pucharu Anglii, przegrywając 2:1 z Wolverhampton Wanderers. 28 marca 2019 roku podpisał trzyletni kontrakt z Manchesterem United. 16 kwietnia 2019 roku Manchester United odpadł w ćwierćfinale Ligi Mistrzów, przegrywając w dwumeczu 4:0 z FC Barceloną (pierwszy mecz 1:0). W Premier League Manchester United zajął 6 miejsce, tracąc do zwycięskiego Manchesteru City 32 punkty.

Pierwszym transferem nowego trenera był pozyskany ze Swansea City, Daniel James[61]. Następnie zakontraktowani zostali Aaron Wan-Bissaka i Harry Maguire. 29 stycznia 2020 roku Manchester United odpadł w półfinale Puchar Ligi, przegrywając w dwumeczu 3:2 z Manchesterem City (pierwszy mecz 3:1). W zimowym okienku transferowym do klubu dołączyli Bruno Fernandes, Nathan Bishop oraz do końca sezonu wypożyczony został Odion Ighalo. 19 lipca 2020 roku Manchester United odpadł w półfinale Pucharu Anglii, przegrywając 3:1 z Chelsea. W Premier League Manchester United zajął 3 miejsce, tracąc do zwycięskiego Liverpoolu 33 punkty. 16 sierpnia 2020 roku Manchester United odpadł w półfinale Ligi Europy, przegrywając 2:1 z Sevillą.

W kolejnym sezonie pierwszym transferem został Donny van de Beek pozyskany z AFC Ajax. Następnie do klubu dołączyli Alex Telles, Edinson Cavani i Facundo Pellistri. Udział w Lidze Mistrzów Manchester United zakończył na fazie grupowej zajmując w grupie 3 miejsce. 6 stycznia 2021 roku Manchester United odpadł w półfinale Puchar Ligi, przegrywając 0:2 z Manchesterem City. W zimowym okienku transferowym do klubu dołączył Amad Diallo. 21 marca 2021 roku Manchester United odpadł w ćwierćfinale Puchar Anglii, przegrywając 3:1 z Leicester City. W Premier League Manchester United zajął 2 miejsce, tracąc do zwycięskiego Manchesteru City 12 punktów. 26 maja 2021 roku Manchester United przegrał w finale Ligi Europy po rzutach karnych 11:10 (spotkanie zakńczyło się wynikiem 1:1) z Villarrealem.

Trofea międzynarodowe

FIFA Zdobyte trofea w rozgrywkach międzynarodowych (stan na: 26-05-2021)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)
FIFA Club World Cup.png
Klubowe MŚ
zdobywca 1 2008
finalista 0

Puchar Interkontynentalny
zdobywca 1 1999
finalista 0
Coppa Campioni.svg
Liga Mistrzów
(Puchar Europy)
zdobywca 3 1968, 1999, 2008
finalista 2 2009, 2011
UEFA Cup (adjusted).png
Liga Europy
(Puchar UEFA)
zdobywca 1 2017
finalista 1 2021
Coppacoppe.png
Puchar Zdobywców
zdobywca 1 1991
finalista 0
Supercoppa UEFA.svg
Superpuchar UEFA
zdobywca 1 1991
finalista 3 1999, 2008, 2017
UEFA - Inter-Cities Fairs Cup.svg
Puchar Miast Targowych
zdobywca 0
finalista 0
półfinalista 1 1965

Trofea krajowe

Anglia Zdobyte trofea w rozgrywkach Anglii (stan na: 18-05-2021)
Rozgrywki Osiągnięcie Razy Sezon(y)
Premier league trophy icon (adjusted).png
Mistrzostwo
I miejsce 20
(rekord)
1908, 1911, 1952, 1956, 1957, 1965, 1967, 1993, 1994, 1996, 1997, 1999, 2000, 2001, 2003, 2007, 2008, 2009, 2011, 2013
II miejsce 17 1947, 1948, 1949, 1951, 1959, 1964, 1968, 1980, 1988, 1992, 1995, 1998, 2006, 2010, 2012, 2018, 2021
III miejsce 7 1976, 1982, 1983, 2002, 2004, 2005, 2020
FA Cup.png
Puchar
zdobywca 12 1909, 1948, 1963, 1977, 1983, 1985, 1990, 1994, 1996, 1999, 2004, 2016
finalista 8 1957, 1958, 1976, 1979, 1995, 2005, 2007, 2018
CommunityShield.png
Superpuchar
zdobywca 21
(rekord)
1908, 1911, 1952, 1956, 1957, 1965*, 1967*, 1977*, 1983, 1990*, 1993, 1994, 1996, 1997, 2003, 2007, 2008, 2010, 2011, 2013, 2016
finalista 9 1948, 1963, 1985, 1998, 1999, 2000, 2001, 2004, 2009
Carling.png
Puchar Ligi
zdobywca 5 1992, 2006, 2009, 2010, 2017
finalista 4 1983, 1991, 1994, 2003
Football league championship cup.svg
II liga
I miejsce 2 1936, 1975
II miejsce 5 1892, 1897, 1906, 1925, 1938
III miejsce 3 1895, 1904, 1905

* Zwycięzca nie został rozstrzygnięty i puchar wręczono obydwu finalistom (wspólny puchar).

Inne trofea

  • BBC Sports Personality of the Year Team Award:
    • zdobywca (2x): 1968, 1999
  • Amsterdam Tournament:
    • zdobywca (1x): 2006
  • Międzynarodowy Puchar Mistrzów (ICC):
    • zdobywca (1x): 2014

Herb i barwy

Logotyp klubu wywodzi się z herbu rady Manchesteru, mimo że pozostał z niego tylko statek[62]. Diabeł pochodzi od przydomku zespołu – „Czerwone Diabły”; znajdował się on na programach meczowych i szalikach w latach 60., a na herbie pojawił się w 1970, chociaż na koszulkach do 1971 roku nie było znaku klubu[62].

Na zdjęciu zespołu Newton Heath z 1892 roku piłkarze nosili czerwono-białe koszulki i niebieskie spodenki[63]. W latach 1894–1896 koszulki były zielone i złote[63], a później zostały zastąpione przez białe, noszone wraz z niebieskimi spodenkami[63]. Po zmianie nazwy klubu w 1902, barwy zespołu również przearanżowano. Od tego czasu piłkarze nosili czerwone koszulki, białe spodenki i czarne getry[63]. Do 1922 w trykocie poczyniono tylko kilka zmian. Wówczas barwę koszulek zmieniono na białą, a wokół szyi dodano czerwony kształt w kształcie litery „V”. Podobny trykot użyto w finale Pucharu Anglii w 1909. Takie koszulki noszono przez następne pięć lat[63]. W 1934 piłkarze nosili koszulki w wiśniowo-białe pasy, ale w następnym sezonie powrócono do czerwonego stroju[63]. W latach 1959–1965 czarne getry zostały zmienione na białe, a przez następne sześć lat na czerwone. W 1971 roku postanowiono powrócić do czarnych. Piłkarze noszą obecnie jednolite czerwone koszulki, białe spodenki z czerwonymi pasami po bokach oraz czarne getry[64].

Podczas wyjazdowych spotkań piłkarze Manchesteru United nosili najczęściej białe koszulki, czarne spodenki i białe getry, ale były od tego wyjątki. W kampanii 1995/1996 piłkarze ubrani byli na zielono, ale po pięciu spotkaniach zmieniono barwy, ponieważ zawodnicy mieli trudności ze znajdowaniem się nawzajem na boisku[65]. W sezonie 1999/2000 koszulki były granatowe z małymi srebrnymi paskami[66]. Rok później, z okazji stulecia nazwy „Manchester United”, w sprzedaży był dwustronny biało-złoty wyjazdowy trykot, chociaż ten używany przez piłkarzy taki nie był[66]. W rozgrywkach 2011/2012 wyjazdowy trykot składał się z koszulek w czarno-niebieskie paski oraz czarnych spodenek i getrów[67].

Trzeci strój często był niebieski, tak jak w sezonie 2008/2009, kiedy to świętowano 40. rocznicę zdobycia pierwszego w historii klubu Pucharu Europy[68]. Wyjątkami były między innymi koszulki w niebiesko-białe paski noszone w sezonie 1995/1996, czarny trykot trzy lata później oraz białe koszulki z czarno-czerwonymi małymi paskami w latach 2003–2005[66].

Stroje w ostatnich dziesięciu sezonach

2011/12
2012/13
2013/14
2014/15
2015/16
2016/17
2017/18
2018/19
2019/20
2020/21

Stadiony

Zespół Newton Heath początkowo rozgrywał swoje spotkania na North Road, który znajdował się blisko zajezdni kolejowej; jego pojemność wynosiła 12 tysięcy, ale władze uznały, że nie nadaje się na występy w The Football League[69]. W 1887 roku przeprowadzono kilka renowacji, a cztery lata później klub dzięki niewielkim oszczędnościom zakupił dwie trybuny, mogące pomieścić po tysiąc osób każda[70]. Nie ma danych co do liczby kibiców na wielu pierwszych meczach na Norh Road, ale największą frekwencję odnotowano 4 marca 1893 roku. Wówczas na ligowy mecz z Sunderlandem przyszło około 15 tysięcy kibiców[71]. Podobna liczba osób oglądała towarzyskie spotkanie z Gorton Villą 5 września 1889 roku[72].

W czerwcu 1893 roku właściciele North Road zmusili klub do opuszczenia obiektu, ponieważ uznali, że nie powinien on pobierać opłat za wstęp na mecze. Następnie Newton Heath przeniósł się na Bank Street[73]. Początkowo obiekt ten nie posiadał trybun, ale przed rozpoczęciem sezonu 1893/1894 wybudowano dwie – jedną wzdłuż boiska, a drugą za jedną z bramek[73]. Pierwszy ligowy mecz na nowym stadionie zespół rozegrał 1 września 1893 roku, kiedy to pokonał 3:2 Burnley. Alf Farman zdobył wszystkie trzy gole, a spotkanie oglądało 10 tysięcy osób. Na następne ligowe spotkanie z Nottingham Forest, które rozegrano trzy tygodnie później, były gotowe już pozostałe trybuny[73]. W październiku 1895 roku, tuż przed wizytą Manchesteru City, klub zakupił od zespołu rugby league Broughton Rangers trybunę mogącą pomieścić 2 tysiące kibiców. Jednak z powodu warunków atmosferycznych derbowe spotkanie obejrzało tylko 12 tysięcy osób[74].

W 1902 roku Bank Street został tymczasowo zamknięty przez sąd, ale kapitan zespołu Harry Stafford uzbierał wystarczająco pieniędzy, by zapłacić za następne wyjazdowe spotkanie z Bristol City i znaleźć tymczasowy stadion w Harpurhey na mecz rezerw z Padiham[75]. Następnie nowy prezes Newton Heath, J.H. Davies, zapłacił 500 funtów za postawienie nowej trybuny z miejscami siedzącymi, która może pomieścić tysiąc fanów[76]. W przeciągu czterech lat stadion obudowano kolejnymi trybunami i obiekt mógł pomieścić około 50 tysięcy widzów[76].

Widok na trybunę Stretford End

Po pierwszym tytule mistrza kraju w 1908 roku i zdobyciu Pucharu Anglii rok później Davies przyznał, że nie będzie można rozbudować Bank Street do stanu, jaki sobie wymarzył[76]; w lutym 1909 roku, sześć tygodni przed finałem Pucharu Anglii, klub przeniósł się na Old Traford, wcześniej zakupując ziemię za około 60 tysięcy funtów. Architekt Archibald Leitch otrzymał budżet w wysokości 30 tysięcy na konstrukcję obiektu; początkowe plany zakładały, że jego pojemność będzie wynosić 100 tysięcy, ale ograniczenia finansowe zmusiły do jej zmniejszenia – do liczby 77 tysięcy. Stadion wybudował Messrs Brameld and Smith of Manchester. Największą frekwencję odnotowano 25 marca 1939 roku, kiedy to półfinał Pucharu Anglii między Wolverhampton Wanderers a Grimsby Town obejrzało 76 962 widzów[77].

Większość stadionu została zburzona na skutek bombardowań podczas II wojny światowej. Po wojnie klub otrzymał rekompensatę w wysokości 22 278 funtów. Podczas odbudowy obiektu zespół rozgrywał mecze na Maine Road, który należał do Manchesteru City; United zobowiązali się płacić 5 tysięcy funtów rocznie oraz odprowadzać część zysków[78]. Na Old Trafford później zamontowano także dachy – pierwszy z nich pojawił się nad Stretford End, a kolejny na trybunach północnej i wschodniej. Dachy były wspierane przez filary, które przeszkadzały w oglądaniu meczów niektórym kibicom i ostatecznie zastąpiono je wspornikami. Stretford End był ostatnią trybuną, na której je zamontowano. Odbudowę dachu na tej części stadionu zakończono dopiero przed sezonem 1993/1994[24]. 25 marca 1957 roku po raz pierwszy zastosowano cztery pylony o wysokości 55 metrów, na których znajdowały się po 54 reflektory. Ich budowa kosztowała 40 tysięcy funtów. Zdemontowano je w 1987 roku i od tego czasu stadion oświetlany jest przez system znajdujący się na dachu każdej z trybun[79].

Z powodu wymagań Raportu Taylora w 1993 roku pojemność Old Trafford musiała zostać zmniejszona do około 44 tysięcy. Dwa lata później północna trybuna została zmieniona na trzypoziomową, dzięki czemu spotkania mogło oglądać o 11 tysięcy osób więcej. Po zakończeniu sezonu 1998/1999 rozbudowano także trybuny zachodnią i wschodnią, co zwiększyło pojemność Old Trafford do 67 tysięcy. Od lipca 2005 roku do maja następnego roku na północno-zachodnim i północno-wschodnim rogach stadionu zamontowano kolejne 8 tysięcy miejsc siedzących. Część z nich użyto 26 marca 2006 roku, kiedy to mecz z Birmingham City obejrzało 69 070 widzów, ustanawiając tym samym nowy rekord Premier League[80]. Został on wyśrubowany 31 marca 2007 roku. Wówczas na mecz z Blackburn Rovers przyszło 76 098 fanów. Jedynie 114 krzesełek, tj. 0,15% pojemności stadionu, było wolnych[81]. W 2009 roku z powodu reorganizacji miejsc siedzących pojemność stadionu zmalała do 75 957[82][83].

Obecny skład

Stan na 27 maja 2021[84][85]
Nr Poz. Piłkarz
1 BR Hiszpania David de Gea
2 OB Szwecja Victor Lindelöf
3 OB Wybrzeże Kości Słoniowej Eric Bailly
4 OB Anglia Phil Jones
5 OB Anglia Harry Maguire Captain sports.svg
6 PO Francja Paul Pogba
7 NA Urugwaj Edinson Cavani
8 PO Hiszpania Juan Mata
9 NA Francja Anthony Martial
10 NA Anglia Marcus Rashford
11 NA Anglia Mason Greenwood
13 BR Anglia Lee Grant
14 PO Anglia Jesse Lingard
15 PO Brazylia Andreas Pereira
17 PO Brazylia Fred
18 PO Portugalia Bruno Fernandes
19 PO Wybrzeże Kości Słoniowej Amad Diallo
20 OB Portugalia Diogo Dalot
21 PO Walia Daniel James
22 BR Argentyna Sergio Romero
Nr Poz. Piłkarz
23 OB Anglia Luke Shaw
26 BR Anglia Dean Henderson
27 OB Brazylia Alex Telles
28 PO Urugwaj Facundo Pellistri
29 OB Anglia Aaron Wan-Bissaka
30 BR Anglia Nathan Bishop
31 PO Serbia Nemanja Matić
33 OB Anglia Brandon Williams
34 PO Holandia Donny van de Beek
37 PO Anglia James Garner
38 OB Anglia Axel Tuanzebe
39 PO Szkocja Scott McTominay
40 BR Portugalia Joel Castro Pereira
43 OB Anglia Teden Mengi
44 NA Holandia Tahith Chong
46 PO Tunezja Hannibal Mejbri
48 OB Anglia Will Fish
54 PO Irlandia Północna Ethan Galbraith
56 NA Szwecja Anthony Elanga
74 NA Anglia Shola Shoretire

Piłkarze na wypożyczeniu

Nr Poz. Piłkarz
Nr Poz. Piłkarz

Obecni zawodnicy grający w reprezentacjach narodowych

Zawodnik Reprezentacja Lata w reprezentacji Gole w reprezentacji Mecze w reprezentacji Uwagi
Edinson Cavani  Urugwaj od 2008 51 118 Mistrz Ameryki Płd. z 2011
Sergio Romero  Argentyna od 2009 0 96 Wicemistrz Świata z 2014
Wicemistrz Ameryki Płd. z 2015
Wicemistrz Ameryki Płd. z 2016
Paul Pogba  Francja od 2013 10 80 Wicemistrz Europy z 2016
Mistrz Świata z 2018
Nemanja Matić  Serbia 2008–2019 2 48
David de Gea  Hiszpania od 2014 0 45
Marcus Rashford  Anglia od 2016 12 41 Brązowy medalista Ligi Narodów 2019
Juan Mata  Hiszpania 2009–2016 10 41 Brązowy medalista Pucharu Konfederacji 2009
Mistrz Świata z 2010
Mistrz Europy z 2012
Wicemistrz Pucharu Konfederacji 2013
Victor Lindelöf  Szwecja od 2016 3 41
Eric Bailly  Wybrzeże Kości Słoniowej od 2015 2 38 Mistrz Afryki z 2015
Harry Maguire  Anglia od 2017 3 32 Brązowy medalista Ligi Narodów 2019
Bruno Fernandes  Portugalia od 2017 4 29 Mistrz Ligi Narodów 2019
Jesse Lingard  Anglia od 2016 4 29 Brązowy medalista Ligi Narodów 2019
Anthony Martial  Francja od 2015 1 27 Wicemistrz Europy z 2016
Phil Jones  Anglia od 2011 0 27
Scott McTominay  Szkocja od 2018 0 23
Daniel James  Walia od 2018 4 21
Donny van de Beek  Holandia od 2017 3 19 Wicemistrz Ligi Narodów UEFA 2018/2019
Fred  Brazylia od 2014 0 13
Luke Shaw  Anglia od 2014 0 10
Alex Telles  Brazylia od 2019 0 4
Amad Diallo  Wybrzeże Kości Słoniowej od 2021 1 3
Ethan Galbraith  Irlandia Północna od 2019 0 2
Hannibal Mejbri  Tunezja od 2021 0 2
Mason Greenwood  Anglia od 2020 0 1
Dean Henderson  Anglia od 2020 0 1
Andreas Pereira  Brazylia od 2018 0 1

Stan na 12 czerwca 2021 r.

Trenerzy

Lata[86] Imię i nazwisko Sukcesy
1878–1892 Nieznany
1892–1900 Anglia A.H. Albut
1900–1903 Anglia James West
1903–1912 Anglia Ernest Mangnall Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png FA Cup.png CommunityShield.png CommunityShield.png
1912–1914 Anglia John Bentley
1914–1922 Anglia Jack Robson
1922–1926 Szkocja John Chapman[87]
1926–1927 Anglia Lal Hilditch
1927–1931 Anglia Herbert Bamlett
1931–1932 Anglia Walter Crickmer
1932–1937 Szkocja Scott Duncan Football league championship cup.svg
1937–1945 Anglia Walter Crickmer
1945–1969 Szkocja Matt Busby Coppacampioni.png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png FA Cup.png FA Cup.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png
1969–1970 Anglia Wilf McGuinness
1970–1971 Szkocja Matt Busby
1971–1972 Irlandia Frank O’Farrell[88]
1972–1977 Szkocja Tommy Docherty FA Cup.png Football league championship cup.svg
1977–1981 Anglia Dave Sexton CommunityShield.png
1981–1986 Anglia Ron Atkinson FA Cup.png FA Cup.png CommunityShield.png
1986–2013 Szkocja Alex Ferguson[89] Coppacampioni.png Coppacampioni.png FIFA Club World Cup.png FIRS Intercontinental Cup.svg Coppacoppe.png UEFA Super Cup.svg Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png Premier league trophy icon (adjusted).png FA Cup.png FA Cup.png FA Cup.png FA Cup.png FA Cup.png Carling.png Carling.png Carling.png Carling.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png CommunityShield.png
2013–2014 Szkocja David Moyes CommunityShield.png
2014 Walia Ryan Giggs[90]
2014–2016 Holandia Louis van Gaal[91] FA Cup.png
2016–2018 Portugalia José Mourinho UEFA Cup (adjusted).png Carling.png CommunityShield.png
2018– Norwegia Ole Gunnar Solskjær[92]

Kapitanowie

Lp. Imię i nazwisko[93] Okres urzędowania
1.
Nieznany
1878
1882
2.
E. Thomas
1882
1883
3.
Anglia Sam Black
1883
1887
4.
Walia Jack Powell[94]
1887
1891
5.
Szkocja Bob McFarlane
1891
1892
6.
Szkocja Joe Cassidy
1892
1893
7.
Nieznany
1893
1894
8.
Szkocja James McNaught
1894
1896
9.
Walia Caesar Jenkyns
1896
1897
10.
Anglia Harry Stafford
1897
1903
11.
Anglia John Willie Sutcliffe
1903
1904
12.
Szkocja Jack Peddie
1904
1905
13.
Anglia Charlie Roberts
1905
1913
14.
Anglia George Stacey
1913
1914
15.
Anglia George Hunter
1914
1915
16.
Irlandia Patrick O’Connell
1915
1917
17.
Anglia George Anderson
1917
1918
18.
Anglia Jack Mew
1918
1919
19.
Anglia Lal Hilditch
1919
1922
Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania
20.
Anglia Frank Barson
1922
1928
21.
Anglia Jack Wilson
1928
1929
22.
Anglia Charlie Spencer
1929
1930
23.
Anglia Jack Silcock
1930
1931
24.
Szkocja George McLachlan
1931
1932
25.
Anglia Louis Page
1932
1932
26.
Anglia Jack Silcock
1932
1934
27.
Szkocja Bill McKay
1934
1935
28.
Szkocja James Brown
1935
1937
29.
Anglia George Roughton
1937
1939
30.
Szkocja Bill McKay
1939
1940
31.
Brak[95]
1940
1944
32.
Anglia George Roughton
1944
1945
33.
Irlandia Johnny Carey[96]
1945
1953
34.
Anglia Stan Pearson
1953
1953
35.
Anglia Allenby Chilton
1953
1955
36.
Anglia Roger Byrne
1955
1958
37.
Anglia Bill Foulkes
1958
1959
38.
Anglia Dennis Viollet
1959
1960
Lp. Imię i nazwisko Okres urzędowania
39.
Anglia Maurice Setters
1960
1962
40.
Irlandia Noel Cantwell[97]
1962
1967
41.
Szkocja Denis Law[98]
1964
1968
42.
Anglia Bobby Charlton
1968
1973
43.
Szkocja George Graham
1973
1974
44.
Szkocja Willie Morgan
1974
1975
45.
Szkocja Martin Buchan
1975
1982
46.
Anglia Ray Wilkins
1982
1982
47.
Anglia Bryan Robson[99]
1982
1994
48.
Anglia Steve Bruce[100]
1992
1996
49.
Francja Éric Cantona[101]
1996
1997
50.
Irlandia Roy Keane
1997
2005
51.
Anglia Gary Neville
2005
2011
52.
Serbia Nemanja Vidić
2011
2014
53.
Anglia Wayne Rooney
2014
2017
54.
Anglia Michael Carrick
2017
2018
55.
Ekwador Antonio Valencia[102]
2018
2019
56.
Anglia Ashley Young
2019
2020
57.
Anglia Harry Maguire
2020
obecnie

Indywidualne sukcesy piłkarzy

Mistrzowie świata

Mistrzowie Europy

Mistrzowie Ameryki Południowej

Piłkarze z listy FIFA 100

W nawiasach kariera w Manchesterze United. Na podstawie BBC Sport

Królowie strzelców Pucharu Europy i Ligi Mistrzów

Dotyczy Pucharu Europy (1955-1992) i Ligi Mistrzów (od 1992/93). Na podstawie RSSSF

Królowie strzelców Ligi Europy

Dotyczy Ligi Europy (od 2009/10). Na podstawie RSSSF

Królowie strzelców ligi

Dotyczy Premier League (od 1992/93) i Football League First Division (1892–1992). Na podstawie RSSSF

Złote Rękawice

Nagroda przyznawana w Premier League od sezonu 2004/05.

Piłkarz sezonu Premier League

Nagroda przyznawana w Premier League od sezonu 1994/95. Wyboru dokonują przedstawiciele angielskich władz piłkarskich, mediów oraz fani

Piłkarz roku w Anglii FWA

Nagroda przyznawana od sezonu 1947/48. Wyboru dokonują członkowie Football Writers' Association (Stowarzyszenia Dziennikarzy Piłkarskich)

Piłkarz roku w Anglii PFA

Nagroda przyznawana od sezonu 1973/74. Wyboru dokonują członkowie Professional Footballers' Association (Stowarzyszenia Zawodowych Piłkarzy)

Laureaci Złotego Buta

Na podstawie RSSSF

Laureaci Złotej Piłki

Na podstawie celebrazio.net

Rekordy

Rekordy klubowe

Najwyższe zwycięstwo u siebie
Mecz Wynik Data
 United – RSC Anderlecht 10:0 26.09.1956
 Newton Heath – Wolverhampton 10:1 15.10.1892
 United – Ipswich Town 9:0 4.03.1995
 United – Southampton 9:0 2.02.2021
 United – Arsenal 8:2 28.08.2011
 United – AS Roma 7:1 10.04.2007
 United – Blackburn Rovers 7:1 27.11.2010
Najwyższe zwycięstwo na wyjeździe
 Nottingham Forest F.C. – United 1:8 6.02.1999
 Northampton Town – United 2:8 7.02.1970
Najwyższa porażka u siebie
 United – Blackburn Rovers 0:7 21.10.1926
 United – Manchester City 1:6 23.01.1926
 United – Manchester City 1:6 23.10.2011
 United – Tottenham Hotspur 1:6 4.10.2020
Najwyższa porażka na wyjeździe
 Blackburn Rovers – United 7:0 26.12.1931
 Grimsby Town – Newton Heath 7:0 26.12.1890
 Newcastle United – United 7:1 10.09.1927

Rekordy indywidualne

Mecze

Lp. Zawodnik Lata Liga Puchar Anglii Puchar Ligi Europa Inne Razem
1. Walia Ryan Giggs 1991–2014 672 74 41 157 19 963
2. Anglia Bobby Charlton 1956–1973 606 78 24 45 5 758
3. Anglia Paul Scholes 1994–2013 499 49 21 134 15 718
4. Anglia Bill Foulkes 1952–1969 566 61 3 52 6 688
5. Anglia Gary Neville 1992–2011 400 47 25 117 13 602
6. Anglia Wayne Rooney 2004–2017 393 40 20 98 8 558
7. Anglia Alex Stepney 1966–1978 433 44 35 23 4 539
8. Irlandia Tony Dunne 1960–1973 414 55 21 40 5 535
9. Irlandia Denis Irwin 1990–2002 368 43 31 75 12 529
10. Anglia Joe Spence 1919–1933 481 29 0 0 0 510
21. Hiszpania David de Gea 2011– 339 21 14 63 4 441

Bramki

Lp. Zawodnik Lata Liga Puchar Anglii Puchar Ligi Europa Inne Razem
1. Anglia Wayne Rooney 2004–2017 183 22 5 39 4 253
2. Anglia Bobby Charlton 1956–1973 199 19 7 22 2 249
3. Szkocja Denis Law 1962–1973 171 34 3 28 1 237
4. Anglia Jack Rowley 1937–1955 182 26 0 0 3 211
5. Irlandia Północna George Best 1963–1974 137 21 9 11 1 179
Anglia Dennis Viollet 1949–1962 159 5 1 13 1 179
7. Walia Ryan Giggs 1991–2014 114 12 12 29 1 168
Anglia Joe Spence 1919–1933 158 10 0 0 0 168
9. Walia Mark Hughes 1983–1986, 1988–1995 120 17 16 9 1 163
10. Anglia Paul Scholes 1994–2013 107 13 9 26 0 155
24. Anglia Marcus Rashford 2015– 55 7 8 18 0 88

Mecze w lidze

Lp. Zawodnik Lata Mecze
1. Walia Ryan Giggs 1991–2014 672
2. Anglia Bobby Charlton 1956–1973 606
3. Anglia Bill Foulkes 1952–1969 566
4. Anglia Paul Scholes 1994–2013 499
5. Anglia Joe Spence 1919–1933 481
6. Anglia Alex Stepney 1966–1978 433
7. Anglia John Silcock 1919–1934 423
8. Irlandia Tony Dunne 1960–1973 414
9. Anglia Gary Neville 1992–2011 400
10. Anglia Wayne Rooney 2004–2017 393
21. Hiszpania David de Gea 2011– 339

Bramki w lidze

Lp. Zawodnik Lata Mecze
1. Anglia Bobby Charlton 1956–1973 199
2. Anglia Wayne Rooney 2004–2017 183
3. Anglia Jack Rowley 1937–1955 182
4. Szkocja Denis Law 1962–1973 171
5. Anglia Dennis Viollet 1949–1962 159
6. Anglia Joe Spence 1919–1933 158
7. Irlandia Północna George Best 1963–1974 137
8. Anglia Stan Pearson 1936–1954 127
9. Walia Mark Hughes 1983–1986, 1988–1995 120
10. Walia Ryan Giggs 1991–2014 114
Szkocja David Herd 1961–1968 114
31. Francja Anthony Martial 2015– 55
Anglia Marcus Rashford 2015– 55

Mecze w Pucharze Anglii

Lp. Zawodnik Lata Mecze
1. Anglia Bobby Charlton 1956–1973 78
2. Walia Ryan Giggs 1991–2014 74
3. Anglia Bill Foulkes 1952–1969 61
4. Irlandia Tony Dunne 1960–1973 55
5. Anglia Paul Scholes 1994–2013 49
6. Anglia Gary Neville 1992–2011 47
7. Irlandia Północna George Best 1963–1974 46
Walia Mark Hughes 1983–1986, 1988–1995 46
Irlandia Roy Keane 1993–2005 46
Szkocja Denis Law 1962–1973 46
57. Francja Anthony Martial 2015– 25

Bramki w Pucharze Anglii

Lp. Zawodnik Lata Mecze
1. Szkocja Denis Law 1962–1973 34
2. Anglia Jack Rowley 1937–1955 26
3. Anglia Wayne Rooney 2004–2017 22
4. Irlandia Północna George Best 1963–1974 21
Anglia Stan Pearson 1936–1954 21
6. Anglia Bobby Charlton 1956–1973 19
7. Walia Mark Hughes 1983–1986, 1988–1995 17
8. Szkocja David Herd 1961–1968 15
9. Szkocja Brian McClair 1987–1998 14
Holandia Ruud van Nistelrooy 2001–2006 14
31. Anglia Marcus Rashford 2015– 7

Mecze w europejskich pucharach

Lp. Zawodnik Lata Mecze
1. Walia Ryan Giggs 1991–2014 157
2. Anglia Paul Scholes 1994–2013 134
3. Anglia Gary Neville 1992–2011 117
4. Anglia Wayne Rooney 2004–2017 98
5. Anglia Rio Ferdinand 2002–2014 91
6. Anglia Michael Carrick 2006–2018 86
7. Anglia David Beckham 1994–2003 83
8. Irlandia Roy Keane 1993–2005 82
9. Norwegia Ole Gunnar Solskjær 1996–2007 81
10. Irlandia John O’Shea 1998–2011 76
18. Hiszpania David de Gea 2011– 63

Bramki w europejskich pucharach

Lp. Zawodnik Lata Mecze
1. Anglia Wayne Rooney 2004–2017 39
2. Holandia Ruud van Nistelrooy 2001–2006 38
3. Walia Ryan Giggs 1991–2014 29
4. Szkocja Denis Law 1962–1973 28
5. Anglia Paul Scholes 1994–2013 26
6. Anglia Bobby Charlton 1956–1973 22
7. Norwegia Ole Gunnar Solskjær 1996–2007 20
8. Anglia Andrew Cole 1995–2001 19
9. Anglia Marcus Rashford 2015– 18
10. Portugalia Cristiano Ronaldo 2003–2009 16

Stan na 26 maja 2021

Zobacz też

Przypisy

  1. England – List of Foundation Dates.
  2. Mike Ozanian, The World’s Most Valuable Soccer Teams: Barcelona Edges Real Madrid To Land At No. 1 For First Time, Forbes [dostęp 2021-05-08] (ang.).
  3. MANCHESTER UNITED WITHDRAW FROM EUROPEAN SUPER LEAGUE (ang.). www.manutd.com, 2021-04-20. [dostęp 2021-04-21].
  4. a b Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 8
  5. Tyrrell & Meek (1996), s. 99.
  6. Measuring Worth – UK Earnings and Prices (ang.). Measuring Worth. [dostęp 2010-08-16].
  7. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 9
  8. James (2008), s. 92.
  9. Źródła podają różne daty spotkania i zmiany nazwy. Oficjalne źródła klubowe sądzą, że stało się to 26 kwietnia, ale wydanie Manchester Evening Chronicle z 25 kwietnia sugueruje, że nastąpiło ono 24 kwietnia.
  10. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 118.
  11. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 11.
  12. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 12
  13. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 13.
  14. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 10.
  15. Murphy (2006), s. 71.
  16. Brian Glanville: The great Chelsea surrender (ang.). The Times, 2005-04-27. [dostęp 2010-08-22].
  17. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 14–15.
  18. 1958: United players killed in air disaster (ang.). BBC News, 1958-02-06. [dostęp 2010-08-22].
  19. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 16–17.
  20. White, Jim (2008), s. 136.
  21. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 17.
  22. a b Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 18–19
  23. Rob Moore, Karel Stokkermans: European Footballer of the Year („Ballon d’Or”) (ang.). RSSSF, 2009-12-11. [dostęp 2010-08-23].
  24. a b c Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 19
  25. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 110.
  26. Murphy (2006), s. 134.
  27. 1977: Manchester United sack manager (ang.). BBC News, 1977-07-04. [dostęp 2010-08-23].
  28. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 20
  29. a b c Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 20–21
  30. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 21.
  31. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 148.
  32. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 148–149.
  33. Arise Sir Alex? (ang.). BBC News, 1995-05-27. [dostęp 2010-08-27].
  34. Chris Bevan: How Robins saved Ferguson’s job (ang.). BBC Sport, 2006-11-04. [dostęp 2010-08-27].
  35. Ryan Giggs wins 2009 BBC Sports Personality award (ang.). BBC Sport, 2009-12-13. [dostęp 2010-08-27].
  36. United crowned kings of Europe (ang.). BBC Sport, 1999-05-26. [dostęp 2010-08-27].
  37. Sport’s greatest ever comebacks (ang.). Daily Mail, 2005-05-26. [dostęp 2010-08-27].
  38. Loris Magnani, Karel Stokkermans: Intercontinental Club Cup (ang.). RSSSF, 2005-04-30. [dostęp 2012-07-22].
  39. Rob Hughes: Ferguson and Magnier: a truce in the internal warfare at United (ang.). W: International Herald Tribune [on-line]. 2004-03-08. [dostęp 2012-07-22].
  40. Man Utd win FA Cup (ang.). BBC Sport, 2004-05-22. [dostęp 2012-07-22].
  41. Peter Shuttleworth: Spot-on Giggs overtakes Charlton (ang.). BBC Sport, 2008-05-21. [dostęp 2012-07-22].
  42. Phil McNulty: Man Utd 0–0 Tottenham (aet) (ang.). BBC Sport, 2009-03-01. [dostęp 2012-07-22].
  43. Phil McNulty: Man Utd 0–0 Arsenal (ang.). BBC Sport, 2009-05-16. [dostęp 2012-07-22].
  44. Mark Odgen: Cristiano Ronaldo transfer: World-record deal shows football is booming, says Sepp Blatter (ang.). W: The Daily Telegraph [on-line]. 2009-06-12. [dostęp 2012-07-22].
  45. Rooney the hero as United overcome Villa (ang.). ESPNsoccernet, 2010-02-28. [dostęp 2012-07-22].
  46. Simon Stone: Manchester United clinch record 19th english title (ang.). W: The Independent [on-line]. Independent Print, 2011-05-14. [dostęp 2012-07-22].
  47. Phil McNulty: Barcelona 3 – 1 Man Utd (ang.). BBC Sport, 2011-05-28. [dostęp 2012-07-22].
  48. Sir Alex retires (ang.). www.manutd.com, 8 maja 2013. [dostęp 2013-05-08].
  49. Sir Alex Ferguson po sezonie odejdzie z Manchesteru United. Obejmie funkcje Dyrektora i Absadora Manchester United.. eurosport.onet.pl, 8 maja 2013. [dostęp 2013-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  50. Welocme to our new manager David Moyes (ang.). manutd.com. [dostęp 10 maja 2013].
  51. Juan Mata signs for United (ang.). manutd.com. [dostęp 7 lutego 2014].
  52. Man Utd 2-0 Cardiff City (ang.). bbc.com. [dostęp 7 lutego 2014].
  53. Ander Herrera: Man Utd confirm deal for Athletic Bilbao midfielder (ang.). bbc.com. [dostęp 27 czerwca 2014].
  54. LA Galaxy 0, Manchester United 7 – International Friendly (ang.). mlssoccer.com. [dostęp 27 lipca 2014].
  55. Manchester United sign di Maria.
  56. Club statement: Jose Mourinho becomes United manager (ang.). manutd.com. [dostęp 27 maja 2016].
  57. Ajax 0-2 Manchester United (ang.). bbc.com. [dostęp 24 maja 2017].
  58. Alexis signs for Manchester United (ang.). manutd.com. [dostęp 22 stycznia 2018].
  59. Informacja o rozwiązaniu kontraktu (pol.). devilpage.pl. [dostęp 22 marca 2018].
  60. José Mourinho leaves United (ang.). manutd.com, 18 grudnia 2018. [dostęp 2018-12-18].
  61. Daniel James signs for Manchester United (ang.). manutd.com, 12 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-12].
  62. a b Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 49
  63. a b c d e f Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 48
  64. Manchester United (ang.). Historical Football Kits. [dostęp 2012-07-22].
  65. 13.04.96 Manchester United’s grey day at The Dell (ang.). Independent, 2006-04-15. [dostęp 2012-07-22].
  66. a b c Devlin (2005), s. 154–159.
  67. Reds unveil new away kit (ang.). ManUtd.com (Manchester United), 2011-07-15. [dostęp 2012-07-22].
  68. New blue kit for 08/09 (ang.). ManUtd.com (Manchester United), 2008-08-28. [dostęp 2012-07-22].
  69. White, Jim (2008) s. 21.
  70. James (2008), s. 392.
  71. Shury & Landamore (2005), s. 54.
  72. Shury & Landamore (2005), s. 51.
  73. a b c Shury & Landamore (2005), s. 21–22.
  74. Shury & Landamore (2005), s. 24.
  75. Shury & Landamore (2005), s. 33–34.
  76. a b c Inglis (1996), s. 234.
  77. Rollin and Rollin, s. 254–255.
  78. White, John (2007), s. 11.
  79. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 44–45.
  80. Man Utd 3-0 Birmingham (ang.). BBC Sport, 2006-03-26. [dostęp 2012-07-28].
  81. Nick Coppack: Report: United 4 Blackburn 1 (ang.). ManUtd.com (Manchester United), 2007-03-31. [dostęp 2012-07-28].
  82. Morgan (2010), s. 44–48.
  83. Steve Bartram: OT100 #9: Record gate (ang.). ManUtd.com (Manchester United), 2009-11-19. [dostęp 2012-07-28].
  84. First Team (ang.). ManUtd.com. [dostęp 2021-01-09].
  85. Manchester United FC Squad Information 2020/2021 (ang.). premierleague.com. [dostęp 2021-01-09].
  86. Barnes, Bostock i Butler 2001 ↓, s. 54–57.
  87. Pierwszy trener spoza Anglii
  88. Pierwszy trener spoza Wielkiej Brytanii
  89. Najbardziej utytułowany trener w historii piłki nożnej
  90. Menedżer tymczasowy, poprowadził drużynę w czterech ostatnich meczach sezonu
  91. Pierwszy trener spoza Wysp Brytyjskich
  92. Od grudnia 2018 do marca 2019 menedżer tymczasowy
  93. Newton Heath & Manchester United Club Captains [2015-05-15] (ang.).
  94. Pierwszy kapitan spoza Anglii.
  95. Rozgrywki nie były prowadzone z powodu II wojny światowej.
  96. Pierwszy kapitan spoza Wielkiej Brytanii.
  97. W latach 1964–1967 był kapitanem wspólnie z Denisem Lawem.
  98. W latach 1964–1967 był kapitanem wspólnie z Noelem Cantwellem.
  99. Najwięcej lat w roli kapitana w historii Manchesteru United, w latach 1992–1994 był kapitanem wspólnie ze Steve’em Bruce’em.
  100. W latach 1992–1994 był kapitanem wspólnie z Bryanem Robsonem.
  101. Pierwszy kapitan spoza Wysp Brytyjskich.
  102. Pierwszy kapitan spoza Europy.
  103. a b c England in World Cup 1966 (ang.). England Football Online. [dostęp 2010-03-22].
  104. European Championship 1992 – Full Details Final Tournament (ang.). RSSSF. [dostęp 2004-06-22].
  105. Copa América 2004 (ang.). RSSSF. [dostęp 2010-03-23].
  106. Copa América 2015 (ang.). RSSSF. [dostęp 2015-07-05].

Bibliografia

  • Justyn Barnes, Adam Bostock, Cliff Butler: The Official Manchester United Illustrated Encyclopedia. Wyd. trzecie. London: Manchester United Books, 2001. ISBN 0-233-99964-7.
  • Tom Tyrrell, David Meek: The Hamlyn Illustrated History of Manchester United 1878–1996. Wyd. piąte. London: Hamlyn, 1996. ISBN 0-600-59074-7.
  • Gary James: Manchester: A Football History. Halifax: James Ward, 2008. ISBN 978-0-9558127-0-5.
  • Alex Murphy: The Official Illustrated History of Manchester United. London: Orion Books, 2006. ISBN 0-75287-603-1.
  • Jim White: Manchester United: The Biography. London: Sphere, 2008. ISBN 978-1-84744-088-4.
  • John Devlin: True Colours: Football Kits from 1980 to the Present Day. London: A & C Black, 2005. ISBN 0-7136-7389-3.

Linki zewnętrzne


Informacja

Artykuł Manchester United F.C. w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=73027