Manat karaibski

	Manat karaibski
	Manat karaibski
	Trichechus manatus
	Linnaeus, 1758
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	brzegowce
Rodzina	manatowate
Rodzaj	manat
Gatunek	manat karaibski
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Manat karaibski^[3] (Trichechus manatus) znany także, jako manat, manat amerykański, lamantyna lub brzegowiec – gatunek ssaka z rodziny manatowatych (Trichechidae), zamieszkujący wybrzeża zachodniego wybrzeża Oceanu Atlantyckiego od Florydy po północno-wschodnią Brazylię, a także wybrzeża Karaibów.

Wymiary

Długość: 2,5–4,5 m Waga: 300–600 kg największe osobniki ważą 1500 kg

Cechy wyglądu

Ciało o szarym kolorze pokrywają rzadkie włosy. Duży i płaski ogon jest wspaniałym przystosowaniem do pływania. Przednie kończyny przypominają płetwy. Wysunięte nozdrza umożliwiają zaczerpnięcie powietrza bez wynurzania się. Głowa jest szeroka i masywna, natomiast pysk pokrywają wibrysy.

Środowisko

Ssak ten zamieszkuje słodkie i słone wody strefy zwrotnikowej i strefy podzwrotnikowej, których temperatura nie jest niższa od 20 °C. Wody, które zamieszkuje znajdują się w pobliżu brzegów i ujść rzek. Zwierzę to można spotkać także w okolicach, gdzie jest spuszczana woda z elektrowni lub w pobliżu ciepłych źródeł.

Pożywienie

Trawy morskie, algi, czasami fragmenty roślin lądowych, małe ryby i skorupiaki.

Zachowanie

Zwierzę to jest samotnikiem. Większą liczbę manatów można spotkać tam, gdzie jest dużo pożywienia. Trwałą grupę tworzą jedynie matka i jej potomstwo. Manat pływa powoli ( ok. 3 - 7 km/h, uciekając – do 25 km/h). Bez zaczerpnięcia powietrza może wytrzymać nawet do 5 minut. Ssak ten jest koczownikiem. W czasie chłodnych miesięcy przemieszcza się w poszukiwaniu ciepłych wód 150 - 200 km. Wędrówki są wynikiem powolnych przemian materii w organizmie i posiadania niewielkiego zapasu tłuszczu, co sprawia, że nie jest odporny na chłód.

Pożywienia szuka na dnie zbiornika. Na odżywianiu spędza 6–8 godzin dziennie.

Rozmnażanie

Samica w rui sygnalizuje samcom obecność, ocierając się o przedmioty znajdujące się pod wodą, pozostawiając przy tym wydzielinę z gruczołów zapachowych. Samce podążające za samicą prawdopodobnie walczą ze sobą. Ciąża trwa 12 - 13 miesięcy. Na świat przychodzi zazwyczaj jedno młode. Noworodek waży 30 kg, przy 120-140 cm długości. Najpierw młode podąża za matką, która jest bardzo opiekuńcza. Młode ssie mleko przez 13-18 m-cy. Po ukończeniu 2. roku życia staje się samodzielny.

Ochrona

Manaty są zagrożone wyginięciem. Ludzie zabijają je ze względu na mięso, a także na cenne wyroby galanteryjne. Duże zagrożenie stanowią także motorówki, które często powodują śmierć manatów. W ramach ochrony wyznaczono strefy wód, gdzie zabronione jest pływanie motorówką. Niektóre akwaria leczą ranne i chore osobniki, po czym wypuszczają je na wolność.

Ogrody zoologiczne zrzeszone w EAZA prowadzą hodowlę zachowawczą tego gatunku. Bierze w nim udział jeden polski ogród – ZOO we Wrocławiu, gdzie mieszka obecnie (2020 r.) pięć osobników. To dwa bliźniacze samce z duńskiego ZOO w Odense – Armastrong i Gumle, dwie samice z ZOO w Singapurze – Abel i Ling oraz samiec urodzony 23 maja 2020 r. – Ambroży. Wcześniej urodzone samice – Lavia i Piraya, wyjechały w ramach hodowli do francuskiego ZooParc de Beauval.

Inne

Średnia długość życia manata wynosi 30 lat, choć niektóre mogą dożyć nawet 50.
Samiec dojrzałość płciową osiąga w wieku 4 - 8 lat, natomiast samica mając 10.
Temperatura ciała manata wynosi 36,4 °C
Jego jelita mają długość 40-45 m.

Przypisy

↑ Trichechus manatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ Trichechus manatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 24. ISBN 978-83-88147-15-9.

Bibliografia

Edwards, H.: Trichechus manatus (ang.). (On-line), Animal Diversity Web, 2000. [dostęp 8 maja 2008].

[itis-1] Trichechus manatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[iucn-2] Trichechus manatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[miiz-3] Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 24. ISBN 978-83-88147-15-9.

[1]

[2]

[3]