Lista prezydentów Polski

  1. Strona główna
  2. Polska Wikipedia
  3. Lista prezydentów Polski
Prezydent Polski
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Ilustracja
Gabriel Narutowicz - pierwszy prezydent Polski
Obecny prezydent
Obecny Prezydent Polski
Obecny prezydent – Andrzej Duda
Stanowisko
Państwo

 Polska

Data utworzenia

9 grudnia 1922[1]

Pierwszy prezydent

Gabriel Narutowicz

Obecny prezydent

Andrzej Duda

Obecny od

6 sierpnia 2015

Siedziba

Kancelaria Prezydenta

Strona internetowa
Proporzec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
List Władysława Raczkiewicza do Ignacego Jana Paderewskiego, notyfikujący mu przekazanie władzy prezydenckiej przez Ignacego Mościckiego w 1939 roku

Prezydenci Polski – chronologiczna lista prezydentów Polski i innych osób sprawujących urząd głowy państwa polskiego od 1918 roku.

Królestwo Polskie i II Rzeczpospolita (1918–1939)

Lp. Zdjęcie Imię i nazwisko Okres sprawowania Przynależność partyjna lub partia popierająca
od do
– Regency Council.jpg Rada Regencyjna: 12 września 1917[3][4] 14 listopada 1918
– Jozef Pilsudski1.jpg Józef Piłsudski – sprawował urząd głowy państwa jako:
  • Naczelny Dowódca Wojsk Polskich (do 29 listopada 1918)
  • Tymczasowy Naczelnik Państwa (do 20 lutego 1919)
  • Naczelnik Państwa
 14 listopada 1918 14 grudnia 1922[1][5] bezpartyjny, popierany i związany z obozem PPS[6]
1. Gabriel narutowicz.jpg Gabriel Narutowicz 14 grudnia 1922[1] 16 grudnia 1922[7] bezpartyjny, zgłoszony przez Polskie Stronnictwo Ludowe „Wyzwolenie”
– Rataj.jpg Maciej Rataj 16 grudnia 1922[8] 20 grudnia 1922 Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
2. Stanisław Wojciechowski.jpg Stanisław Wojciechowski 20 grudnia 1922 14 maja 1926[9] Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
– Rataj.jpg Maciej Rataj 15 maja 1926[8] 4 czerwca 1926[10] Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
3. Ignacy Mościcki (-1934) (cropped).jpg Ignacy Mościcki 4 czerwca 1926[11] 30 września 1939[12] bezpartyjny, związany z sanacją

Władze Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie (1939–1990)[13]

Lp. Zdjęcie Imię i nazwisko Okres sprawowania Przynależność partyjna lub partia popierająca
od do
– Marshal Rydz-Smigly LOC hec 27123.jpg Edward Śmigły-Rydz 1 września 1939[14][15] 25 września 1939[16][17] Obóz Zjednoczenia Narodowego
– Wieniawa długoszowski.jpg Bolesław Wieniawa-Długoszowski 25 września 1939[18][17] 29 września 1939[19][20] związany z Obozem Zjednoczenia Narodowego
1. (4.) Władysław Raczkiewicz 1 (cropped).jpg Władysław Raczkiewicz 30 września 1939 6 czerwca 1947[21] związany z Obozem Zjednoczenia Narodowego
2. AZaleski.jpg August Zaleski 9 czerwca 1947 7 kwietnia 1972 bezpartyjny, związany z sanacją
–
Rada Trzech[22]

W skład Rady wchodzili:

3 sierpnia 1954 7 kwietnia 1972 Polska Partia Socjalistyczna (Arciszewski i Urbański), Stronnictwo Narodowe (Mglej), bezpartyjni, związani z sanacją (Anders, Raczyński, Bór-Komorowski, Odzierzyński, Kopański)
3. Stanislaw Ostrowski (cropped).gif Stanisław Ostrowski 9 kwietnia 1972 8 kwietnia 1979 bezpartyjni, związani z sanacją
4. Edward Bernard Raczyński (cropped).jpg Edward Bernard Raczyński 8 kwietnia 1979 8 kwietnia 1986
5. Sabbat Klub (Sabbat cropped2).jpg Kazimierz Sabbat 8 kwietnia 1986 19 lipca 1989
6. Kaczorowski z wnukami (cropped).jpg Ryszard Kaczorowski 19 lipca 1989 22 grudnia 1990[28]

Rzeczpospolita Polska (1944–1952)

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej (1944-52)[29]

Lp. Zdjęcie Imię i nazwisko Okres sprawowania Przynależność partyjna lub partia popierająca
od do
- Franciszek Trąbalski[30] 4 lutego 1947 4 lutego 1947[31] Polska Partia Socjalistyczna
- Marszałek Sejmu Władysław Kowalski.jpg Władysław Kowalski[32] 4 lutego 1947 5 lutego 1947 Stronnictwo Ludowe (lubelskie)
1. (5.) PL Bolesław Bierut (1892-1956).jpg Bolesław Bierut – sprawował urząd głowy państwa jako:
  • Przewodniczący Krajowej Rady Narodowej (od 20 września do 31 grudnia 1944)[33][34]
  • Prezydent Krajowej Rady Narodowej (od 31 grudnia 1944 do 4 lutego 1947)[21]
  • Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej (od 5 lutego 1947)[35]
 5 lutego 1947[36] 20 listopada 1952 bezpartyjny, popierany przez Polską Partię Robotniczą (do sierpnia 1948)[37]
Polska Partia Robotnicza (od sierpnia do 15 grudnia 1948)
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (od 15 grudnia 1948)

Polska Rzeczpospolita Ludowa (1952–1989)

Przewodniczący Rady Państwa[38]

 Osobny artykuł: Rada Państwa (Polska).
Lp. Zdjęcie Przewodniczący Rady Państwa Od Do Przynależność partyjna lub partia popierająca
1. PL Bolesław Bierut (1892-1956).jpg Bolesław Bierut
(1892–1956) 		20 lutego 1947[39] 20 listopada 1952 bezpartyjny (do sierpnia 1948), popierany przez Polską Partię Robotniczą[37]
Polska Partia Robotnicza (od sierpnia do 15 grudnia 1948)
Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (od 15 grudnia 1948)
2. Aleksander Zawadzki 1.jpg Aleksander Zawadzki
(1899–1964) 		20 listopada 1952 7 sierpnia 1964 Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
–
Urząd nieobsadzony – zastępcy przewodniczącego:
7 sierpnia 1964 12 sierpnia 1964 Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (Ochab i Lange) i jej partie satelickie: Stronnictwo Demokratyczne (Kulczyński), Zjednoczone Stronnictwo Ludowe (Podedworny)
3. Edward Ochab(1).jpg Edward Ochab
(1906–1989) 		12 sierpnia 1964 11 kwietnia 1968 Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
4. 1968 12 27 MSpychalski, 50 rocznica Powstania Wlkp (1969 03) (cropped3).jpg Marian Spychalski
(1906–1980) 		11 kwietnia 1968 23 grudnia 1970
5. Cyrankiewicz (cropped).jpg Józef Cyrankiewicz
(1911–1989) 		23 grudnia 1970 28 marca 1972
6. Henryk Jabłoński, The Chairman of the Council of State (Head of State) of the People's Republic of Poland 1972-1985.jpg Henryk Jabłoński
(1909–2003) 		28 marca 1972 6 listopada 1985
7. Gen. Wojciech Jaruzelski 13 grudnia 1981.JPG Wojciech Jaruzelski
(1923–2014) 		6 listopada 1985 19 lipca 1989[40]

III Rzeczpospolita (od 1989 roku)[41]

Lp. Zdjęcie Imię i nazwisko Okres sprawowania Przynależność partyjna lub partia popierająca
od do
1. (6.)
Wojciech Jaruzelski 1987.jpg
 Wojciech Jaruzelski 19 lipca 1989[42] 22 grudnia 1990[43] Polska Zjednoczona Partia Robotnicza (do 29 stycznia 1990), bezpartyjny, popierany przez SdRP (od 29 stycznia 1990)
2. (7.) Lech Wałęsa (1991) (cropped).JPG Lech Wałęsa 22 grudnia 1990[44][45][28] 22 grudnia 1995 „Solidarność” (od 1980 do 2005), Porozumienie Centrum (od 1990 do 1993)
3. (8.) Z Aleksandrem Kwaśniewskim- gratulacje 1995 po wyborach prezydenckich (cropped2).jpg Aleksander Kwaśniewski 23 grudnia 1995 23 grudnia 2005[46] Sojusz Lewicy Demokratycznej
4. (9.) Lech Kaczyński.jpg Lech Kaczyński 23 grudnia 2005 10 kwietnia 2010[47] Prawo i Sprawiedliwość
–
Bronisław Komorowski (2).jpg
 Bronisław Komorowski 10 kwietnia 2010[8][48] 8 lipca 2010 Platforma Obywatelska
–
Bogdan Borusewicz 02 Senate of Poland.jpg
 Bogdan Borusewicz 8 lipca 2010[49] 8 lipca 2010[50][51] bezpartyjny, popierany przez Platformę Obywatelską
–
Grzegorz Schetyna (cropped).jpg
 Grzegorz Schetyna 8 lipca 2010[52] 6 sierpnia 2010[51] Platforma Obywatelska
5. (10.)
Bronisław Komorowski (2).jpg
 Bronisław Komorowski 6 sierpnia 2010 6 sierpnia 2015 Platforma Obywatelska
6. (11.)
Polish officials at the 2021 Independence Day celebration in Warsaw (2) (cropped).jpg
 Andrzej Duda 6 sierpnia 2015 obecnie[53] Prawo i Sprawiedliwość

Długość urzędowania prezydentów

Najdłużej urzędującym prezydentem Polski był August Zaleski, pełniący tę funkcję przez 9069 dni. W okresie międzywojennym najdłużej urzędującym prezydentem był Ignacy Mościcki (4866 dni), wśród głów państwa PRL Henryk Jabłoński (4971 dni), a w III RP Aleksander Kwaśniewski (3653 dni).

Najkrócej urzędującym prezydentem Polski był Gabriel Narutowicz, sprawujący urząd przez 2 dni. Wśród prezydentów na uchodźstwie najkrócej urzędującym prezydentem był Ryszard Kaczorowski (521 dni), wśród głów państwa PRL Józef Cyrankiewicz (461 dni), a w III RP Wojciech Jaruzelski (356 dni).

Wiek prezydentów

Najmłodszym prezydentem Polski był Aleksander Kwaśniewski. Kiedy zaczynał pełnić tę funkcję miał 41 lat. W okresie międzywojennym najmłodszy był Stanisław Wojciechowski (53 l.), wśród prezydentów na uchodźstwie Władysław Raczkiewicz (54 l.), a wśród głów państwa PRL Aleksander Zawadzki (52 l.).

Najstarszym prezydentem Polski był prezydent na uchodźstwie Edward Bernard Raczyński. Kiedy kończył pełnić tę funkcję miał 95 lat. W okresie międzywojennym najstarszy był Ignacy Mościcki (71 l.), wśród głów państwa PRL Henryk Jabłoński (75 l.), a w III RP Bronisław Komorowski (63 l.)

Najmłodszym prezydentem Polski w ostatnim dniu urzędowania był Aleksander Kwaśniewski. Kiedy kończył pełnić tę funkcję miał 51 lat. W okresie międzywojennym najmłodszy był Gabriel Narutowicz (57 l.), wśród prezydentów na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski (71 l.), a wśród głów państwa PRL Bolesław Bierut (60 l.).

Najstarszym prezydentem Polski w pierwszym dniu urzędowania był prezydent na uchodźstwie Edward Bernard Raczyński. Kiedy zaczynał pełnić tę funkcję miał 87 lat. W okresie międzywojennym najstarszy był Ignacy Mościcki (58 l.), wśród głów państwa PRL Wojciech Jaruzelski (62 l.), a w III RP Bronisław Komorowski (58 l.)

Byli prezydenci

Żyjący byli prezydenci Rzeczypospolitej Polskiej:

Niedokończone kadencje

Prezydenci zmarli w trakcie pełnienia funkcji:

Prezydenci, którzy ustąpili z funkcji przed upływem kadencji:

Prezydenci, których kadencja została skrócona na mocy ustawy konstytucyjnej:

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c 9 grudnia 1922 Gabriel Narutowicz wygrał wybory, 11 grudnia 1922 r. Gabriel Narutowicz zaprzysiężony został na Urząd Prezydenta RP, ale dopiero 14 grudnia J. Piłsudski przekazał mu władzę jako Naczelnik Państwa, co zostało ujęte w oficjalnym protokole
  2. ↑ Od 11 listopada 1918 wraz z Józefem Piłsudskim, jako zwierzchnikiem sił zbrojnych
  3. ↑ Data powołania. Rada objęła urząd 27 października 1917
  4. ↑ Niepodległość Polski została zadeklarowana 7 października 1918 roku przez Radę Regencyjną
  5. ↑ J. Piłsudski: Pisma zbiorowe, t. V. Warszawa: Instytut Józefa Piłsudskiego, 1937 s. 296
  6. ↑ Podczas manifestanci z PPS dnia 10 listopada 1918 działacze próbowali wręczyć Piłsudskiemu sztandar Pogotowia Bojowego PPS. Piłsudski sztandaru nie przyjął, co skomentował "nie mogę przyjąć znaku jednej partii, mam obowiązek działać w imieniu całego narodu" Bohdan Urbankowski: Józef Piłsudski. Marzyciel i strateg. T. I. Warszawa: 1997. ISBN 83-7001-914-5
  7. ↑ Zamordowany przez Eligiusza Niewiadomskiego
  8. ↑ a b c Tymczasowo wykonywał obowiązki Prezydenta RP po opróżnieniu urzędu, jako marszałek Sejmu
  9. ↑ Zrezygnował po zamachu majowym
  10. ↑ 31 maja 1926 r. Zgromadzenie Narodowe wybrało na urząd prezydenta Józefa Piłsudskiego, nie przyjął on jednak urzędu
  11. ↑ Od przewrotu majowego w 1926 do śmierci w maju 1935 faktycznie najwyższą władzę w państwie sprawował Józef Piłsudski, który piastował urzędy Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, Ministra Spraw Wojskowych i – przez krótki czas – Prezesa Rady Ministrów
  12. ↑ Wybrany na drugą kadencję 8 maja 1933 roku, zaprzysiężenie prezydenta odbyło się 9 maja
  13. ↑ Urząd ten stanowił kontynuację prezydentury II RP
  14. ↑ Wyznaczony 1 września 1939 r. przez prezydenta Mościckiego „na swego następcę na wypadek opróżnienia się urzędu przed zawarciem pokoju – zgodnie z art. 24 Konstytucji kwietniowej”
  15. ↑ Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 września 1939 r. o wyznaczeniu następcy Prezydenta Rzeczypospolitej (M.P. z 1939 r. nr 202, poz. 489)
  16. ↑ Decyzja odwołana 25 września 1939
  17. ↑ a b Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 września 1939 r. o wyznaczeniu następcy Prezydenta Rzeczypospolitej M.P. 1939 nr 213, poz. 2
  18. ↑ Wyznaczony 25 września 1939 r. przez prezydenta Mościckiego „na swego następcę na wypadek opróżnienia się urzędu przed zawarciem pokoju – zgodnie z art. 24 Konstytucji kwietniowej”
  19. ↑ Zrzekł się urzędu następcy prezydenta RP, decyzja o wyznaczeniu następcy odwołana 29 września 1939
  20. ↑ M.P. 1939 nr 214, poz. 3
  21. ↑ a b Do 5 lipca 1945 r. Rząd RP na uchodźstwie miał pełne uznanie międzynarodowe (z wyjątkiem ZSRR, III Rzeszy i jej sojuszników), w tym samym dniu poparcie na świecie zyskał Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej
  22. ↑ Organ powstały po odmowie przez Zaleskiego ustąpienia z urzędu Prezydenta RP na uchodźstwie po zakończeniu kadencji. Działając w sprzeczności z zapisami konstytucyjnymi ogłosiła się ona za kolegialną głowę państwa polskiego. Uznawana za legalną przez większą część emigracji polskiej
  23. ↑ Po śmierci Arciszewskiego
  24. ↑ Po śmierci Bór-Komorowskiego
  25. ↑ Po rezygnacji Odzierzyńskiego
  26. ↑ Po odejściu Mgleja
  27. ↑ Po śmierci Andersa
  28. ↑ a b Ryszard Kaczorowski po zaprzysiężeniu Lecha Wałęsy przekazał mu insygnia prezydenckie, a rząd emigracyjny utworzył komisję likwidacyjną, która do 31 grudnia 1991 zakończyła działalność wszelkich emigracyjnych struktur władzy
  29. ↑ Mołdawa T.: Ludzie władzy 1944–1991. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991, s. 89
  30. ↑ tymczasowo pełniący obowiązki przewodniczącego Krajowej Rady Nardodowej
  31. ↑ kilka godzin
  32. ↑ Można doszukiwać się jego sprawowania zastępczo urzędu Prezydenta RP od momentu wyboru na funkcję Marszałka Sejmu Ustawodawczego, do zaprzysiężenia Bieruta na urząd Prezydenta RP. Art. 2 ustawy z dnia 11 września 1944 r. o kompetencji Przewodniczącego KRN (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 23) stanowił, że wobec opróżnienia urzędu Prezydenta RP, zastępuje go Przewodniczący KRN. Jednak zgodnie z art. 5 tej ustawy, wygasała ona automatycznie z chwilą ukonstytuowania się ciał parlamentarnych wybranych na zasadzie powszechnych wyborów. W mocy pozostawał więc art. 40 ustawy z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucja RP (obowiązującej zgodnie z Manifestem PKWN), w myśl którego jeżeli Prezydent RP nie może sprawować urzędu, oraz w razie opróżnienia urzędu Prezydenta RP wskutek śmierci, zrzeczenia się lub innej przyczyny – zastępuje go Marszałek Sejmu (Ustawa z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucja RP (Dz.U. z 1921 r. nr 44, poz. 267))
  33. ↑ Pełnił tę funkcję od 1 stycznia 1944, ale przed 19 września nie miała ona uprawnień głowy państwa
  34. ↑ W oparciu o przepisy Ustawy z dnia 11 września 1944 r. o kompetencji Prezydenta Krajowej Rady Narodowej w związku z uznaniem opróżnienia urzędu Prezydenta RP jego obowiązki sprawuje tymczasowo od chwili ogłoszenia ustawy 20 września 1944 Przewodniczący Krajowej Rady Narodowej, a od 31 grudnia 1944 Prezydent Krajowej Rady Narodowej
  35. ↑ Od 20 lutego 1947 do końca prezydentury był też przewodniczącym Rady Państwa
  36. ↑ Od 20 września do 4 lutego 1947 tymczasowo wykonywał obowiązki
  37. ↑ a b Faktycznie tajny członek Biura Politycznego PPR na polecenie Józefa Stalina. Ryszard Terlecki, Miecz i tarcza komunizmu. Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944–1990, Kraków 2007, ISBN 978-83-08-04105-5, s. 34
  38. ↑ Konstytucja PRL z 22 lipca 1952 r. znosiła urząd prezydenta. Jego rolę przejęła Rada Państwa (urząd istniejący już pod rządami Małej Konstytucji z 1947 r.) – konstytucyjna kolegialna głowa państwa, na czele z Przewodniczącym Rady Państwa. Najważniejszą osobą w PRL był jednak de facto I Sekretarz Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Kolejnymi I sekretarzami byli: Bolesław Bierut (1948-1956), Edward Ochab (1956), Władysław Gomułka (1956-1970), Edward Gierek (1970-1980), Stanisław Kania (1980-1981), Wojciech Jaruzelski (1981-1989) i Mieczysław Rakowski (1989-1990)
  39. ↑ Przez całą kadencję Przewodniczącego Rady Państwa był również prezydentem
  40. ↑ W 1989 r. Radę Państwa zastąpiono urzędem prezydenta PRL. Rada Państwa działała do 19 lipca 1989 – dnia wyboru pierwszego Prezydenta PRL
  41. ↑ 31 grudnia 1989 roku weszła w życie ustawa konstytucyjna o zmianie nazwy państwa na Rzeczpospolita Polska. Do czasu zaprzysiężenia na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Lecha Wałęsy, urząd ten sprawował Wojciech Jaruzelski (wcześniej Prezydent PRL)
  42. ↑ Do 30 grudnia 1989 Prezydent Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
  43. ↑ Ustawa z dnia 27 września 1990 r. o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej: Art. 2. 1. Kadencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wybranego przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 19 lipca 1989 r. ulega skróceniu i wygasa z chwilą objęcia urzędu przez Prezydenta wybranego w wyborach powszechnych
  44. ↑ Pierwszy prezydent RP wybrany w demokratycznych wyborach po II wojnie światowej
  45. ↑ Pierwsze powszechne wybory prezydenckie. infor.pl. [dostęp 2020-01-20].
  46. ↑ 23 grudnia 2000 rozpoczął drugą kadencję
  47. ↑ Zginął w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku
  48. ↑ Bronisław Komorowski: Oświadczenie Marszałka Sejmu. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, 2010-04-11. [dostęp 2015-08-07].
  49. ↑ Tymczasowo wykonywał obowiązki Prezydenta RP jako marszałek Senatu
  50. ↑ Przez kilka godzin
  51. ↑ a b Marszałek Borusewicz głową państwa. Do osiemnastej?
  52. ↑ Tymczasowo wykonywał obowiązki Prezydenta RP jako marszałek Sejmu
  53. ↑ 6 sierpnia 2020 rozpoczął drugą kadencję
  54. ↑ Dz.U. z 1990 r. nr 67, poz. 397
Prezydenci Polski
Rzeczpospolita Polska (1922–1939)
Rząd na Obczyźnie (1939–1990)
Rzeczpospolita Polska (1944–1952)
Polska Rzeczpospolita Ludowa (1989)
Rzeczpospolita Polska (od 1989)
Pełniący obowiązki prezydenta RP
Zobacz też:

Proporzec Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

  1. ↑ odczytując literalnie art. 40 ustawy z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązującej w tym czasie zgodnie z Manifestem PKWN.
Władze Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie
Rząd RP na uchodźstwie
Partie
Wojsko
Instytucje finansowe
Herb Rzeczypospolitej Polskiej (1956 - 1990).png

Informacja

Artykuł Lista prezydentów Polski w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

O stronie

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2022-11-25 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=4681