Korek (surowiec)

Panel korkowy
Korek od butelki z winem
Ten artykuł dotyczy surowca roślinnego. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Korek – nieprzepuszczalny, utrzymujący się na wodzie, elastyczny i ognioodporny materiał, otrzymywany z kory dębu korkowego (endemicznego dla Europy południowo-zachodniej i Afryki północno-zachodniej). Składa się głównie z wysyconej suberyną tkanki korkowej. Używany przede wszystkim do produkcji korków do butelek.

Obserwacje mikroskopowe korka przez Roberta Hooke'a doprowadziły do odkrycia komórki[1].

Pochodzenie

Około połowy rocznej produkcji korka pochodzi z Portugalii[2].

Na świecie jest ok. 2 200 000 hektarów lasu korkowego, z tego 32,4% w Portugalii i 22,4% w Hiszpanii. Roczna produkcja wynosi ok. 300 000 ton, w tym 52,5% pochodzi z Portugalii, 29,5% z Hiszpanii, a 5,5% z Włoch[3].

Przemysł korkowy jest zwykle uważany za przyjazny dla środowiska[4]. Drzewa żyją nawet 200 lat, a korek można z nich pozyskiwać co ok. 10–12 lat. Ponadto korek jest łatwy w recyklingu. Dąbrowy z dębem korkowym dodatkowo przeciwdziałają pustynnieniu i są miejscem życia zagrożonych gatunków[5], np. rysia iberyjskiego.

Pozyskiwanie

Pozyskiwanie korka w południowej Hiszpanii

Korek pozyskuje się w okresie od początku maja do końca sierpnia, gdy kora łatwiej się oddziela, nie uszkadzając rośliny. Pierwszy raz robi się to, gdy drzewo ma 25–30 lat i obwód przynajmniej 60 cm. Kolejne zbiory można wykonywać co 10 lat (minimalny okres wymagany prawnie).

Korę oddziela się bardzo ostrą siekierą, wykonując jedno poziome cięcie dookoła rośliny i dwa-trzy pionowe. Następnie wsuwa się płaski trzonek siekiery między korę a drzewo i używa go jako dźwigni.

Wykorzystanie

Korek pokryty werniksem może być wykorzystany jako podłoga.

Elastyczność i nieprzepuszczalność korka sprawiają, że jest świetnym materiałem na korki do butelek, np. od wina czy szampana. Ok. 60% korka przetwarzane jest w ten sposób.

Bąbelkowa struktura i ognioodporność pozwalają na wykorzystanie go do izolacji akustycznej i termicznej ścian, podłóg i sufitów domów. Produkuje się z niego też tablice korkowe oraz materiały podłogowe.

Niska gęstość pozwala na wykorzystanie go do produkcji spławików i rączek od wędek (zamiast neoprenu).

Granulki korkowe mogą być wymieszane z betonem. Taki beton ma niższe przewodnictwo cieplne, niższą gęstość i dobrze absorbuje energię[6].

Inne

Batuta z korkową rączką

Korek jest stosowany również:

  • w instrumentach muzycznych, przede wszystkim dętych, aby połączyć elementy konstrukcji; z korka wykonuje się też rączki batut
  • jako wypełnienie piłek do baseballu i krykieta
  • wewnątrz butów dla zwiększenia komfortu, w tym lepszej izolacji cieplnej
  • jako hełm korkowy

Przypisy

  1. Robert Hooke (ang.). [dostęp 2011-06-30].
  2. J. L. Calheiros e Meneses, President, Junta Nacional da Cortiça, Portugal: The cork industry in Portugal (ang.). www.uwec.edu. [dostęp 2011-07-02].
  3. Cork Information Bureau: Cork Sector In Numbers. 2010, s. 5. [dostęp 2011-07-02].
  4. Skidmore, Sarah, USA Today (August 26, 2007). "Stopper pulled on cork debate"
  5. BBC.com: Urging vintners to put a cork in it (ang.). W: Paul Henley [on-line]. news.bbc.co.uk, 18 września 2008. [dostęp 2011-07-02].
  6. S. R. Karade: An Investigation of Cork Cement Composites (PhD Thesis. BCUC. Brunel University, UK). 2003. (ang.)

Bibliografia

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Informacja

Artykuł Korek (surowiec) w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=2340710