Kitty O'Neil

Kitty O'Neil
Pełne imię i nazwisko

Kitty Linn O'Neil

Data i miejsce urodzenia

24 marca 1946
Corpus Christi

Data i miejsce śmierci

2 listopada 2018
Eureka

Przyczyna śmierci

zapalenie płuc

Zawód, zajęcie

kaskaderka, kierowca wyścigowy

Małżeństwo

Ronald „Duffy” Hableton[1]

Kitty Linn O'Neil (ur. 24 marca 1946 w Corpus Christi, zm. 2 listopada 2018 w Eurece) – amerykańska kaskaderka, kierowca wyścigowy . W latach 1976–2019 rekordzistka w kategorii największej prędkości na lądzie kobiet.

Życiorys

Kitty Linn O'Neil urodziła się 24 marca 1946 roku w Corpus Christi w Teksasie. Gdy miała 4 miesiące, zachorowała na odrę i ospę, w wyniku czego straciła słuch. Jej rodzicie nie zauważyli, że ich córka nie słyszy, aż do wieku dwóch lat[2]. Matka Kitty, pochodząca z plemienia Czirokezów, zabroniła jej nauki języka migowego, zamiast tego ucząc ją mówienia na podstawie wibracji krtani oraz czytania z ruchu warg[3].

W szkole średniej Kitty O'Neil zaczęła uprawiać nurkowanie. W 1962 rozpoczęła trening pod okiem Sammy’ego Lee z nadzieją na udział w Igrzyskach Olimpijskich w 1964 roku, jednak złamany nadgarstek i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych uniemożliwiły to[2][3]. Mimo początkowej diagnozy lekarzy, że przez chorobę być może nigdy nie będzie chodzić, Kitty O'Neil szybko stanęła na nogi[3]. Niedługo potem zachorowała na raka, co wymagało dwóch operacji[1].

Nie mogąc wystartować w igrzyskach olimpijskich, Kitty O'Neil zaczęła interesować się różnorakimi wyścigami pojazdów, od motorówek po motocykle. Ustanowiła m.in. rekord prędkości na nartach wodnych kobiet, osiągając prędkość 168,7 kilometrów na godzinę (105 mp/h)[2] czy rekord prędkości na wodzie w 1977, osiągając 442,6 kilometry na godzinę (275 mp/h)[1].

Podczas wyścigów motocyklowych w Valencii w Kalifornii poznała swojego przyszłego męża, Duffy’ego Hambletona[3]. Hambelton pomógł jej po wypadku. Niektóre źródła kwestionują fakt małżeństwa[4], inne podają, że trwało do 1982 roku[1].

W latach 70’ rozpoczęła naukę kaskaderstwa. W 1976 jako pierwsza kobieta dołączyła do grupy Stunts Unlimited[2].

Wśród jej najsławniejszych wyczynów kaskaderskich jest skok z 39 metrów z hotelu Valley Hilton w Sherman Oaks podczas kręcenia serialu Wonder Woman[2]. Sama pobiła swój rekord wysokości, skacząc potem z helikoptera z wysokości 55 metrów[1].

6 grudnia 1976 roku pobiła rekord prędkości kobiet na lądzie na pustyni Alvord w stanie Oregon. Kierując trójkołowym pojazdem „SMI Motivator” na nadtlenek wodoru, na dystansie 5/8 mili osiągnęła prędkość 825,13 km/h (512,7 mp/h)[2]. Była bliska pobicia rekordu mężczyzn wynoszącego 1009,5 km/h (627,3 mp/h) i nieoficjalnie osiągnęła już prędkość 994,6 km/h (618 mp/h), jednak reprezentant firmy zabawkarskiej Marvin Glass, mających prawa do samochodu, kazał jej przerwać próby. Przyczyną były jednoczesne próby pobicia rekordu przez Hala Needhama (współzałożyciela Stunts Unlimited) – firma Marvin Glass miała kontrakt z kierowcą na lalkę na jego podstawie[3][5]. Rekord ustanowiony przez Kitty O'Neil został pobity w 2019 roku przez Jessi Combs, która zmarła w wypadku podczas bicia tego rekordu. Wynik uznano w 2020 roku[6]. Starania Combs trwały kilka lat. W 2015 roku O'Neil powiedziała, że jest dumna z Combs. Dodała, że jeżeli jej rekord zostanie pobity, będzie musiała pobić go jeszcze raz[1].

Kitty O'Neil przeszła na emeryturę w 1982 roku. W 1993 przeniosła się do Eureki w stanie Dakota Południowa, gdzie w 2018 roku zmarła w Eureka Community Hospital. Przyczyną śmierci było zapalenie płuc oraz niedawno przebyty atak serca[2].

Filmografia

Kitty O'Neil była kaskaderką m.in. w następujących produkcjach:

W kulturze masowej

  • W 1978 roku, w ramach serii „TV’s Star Women” powstała lalka Barbie wzorowana na Kitty O'Neil[7].
  • W 1979 roku powstał film „Silent Victory: The Kitty O’Neil Story”, opowiadający o życiu Katie O'Neil. W kaskaderkę wcieliła się Stockard Channing[8].
  • 24 marca 2023 upamiętniona Google Doodle[9].

Przypisy

  1. a b c d e f g Harrison Smith, Kitty O’Neil, deaf daredevil who became ‘world’s fastest woman,’ dies at 72, The Washington Post, 4 listopada 2018 [dostęp 2021-12-19] (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o Mike Barnes, Kitty O'Neil, Famed Hollywood Stuntwoman and Daredevil, Dies at 72, „Hollywood Reporter”, 5 listopada 2018 [dostęp 2021-11-14].
  3. a b c d e Sue Ellen Jares, The Renaissance Woman of Danger—That's Tiny Kitty O'Neil, People, 24 stycznia 1977 [dostęp 2021-12-19] (ang.).
  4. Pamela Hutchinson, Kitty O'Neil: the incredible story of the fastest woman in the world, The Guardian, 7 listopada 2018 [dostęp 2021-12-19] (ang.).
  5. a b c Marnee Cobb, he Day Kitty O'Neil Couldn't Break the Record, Lakeland Register, 18 maja 1977 [dostęp 2021-12-19] (ang.).
  6. American jet-car racer and Mythbusters host Jessi Combs posthumously awarded world land-speed record for a woman, ABC News, 25 czerwca 2020 [dostęp 2021-12-19] (ang.).
  7. 1978 TV’s Star Women, Fashiondollz.info [dostęp 2021-12-19] (ang.).
  8. Kathleen Joyce, Legendary stuntwoman Kitty O’Neil dead at 72, Fox News [dostęp 2021-12-19] (ang.).
  9. Patrycja Klimek, Kitty O'Neil bohaterką Google Doodle. Kim była?, wiadomosci.wp.pl, 24 marca 2023 [dostęp 2023-03-24] (pol.).

Linki zewnętrzne


Informacja

Artykuł Kitty O'Neil w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2023-04-01 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=5196984