| |||||||||
Jean-Paul Belmondo (1960) | |||||||||
Imię i nazwisko | Jean-Paul Charles Belmondo | ||||||||
Data i miejsce urodzenia | 9 kwietnia 1933 Neuilly-sur-Seine | ||||||||
Data i miejsce śmierci | 6 września 2021 Paryż | ||||||||
Zawód | aktor, producent filmowy | ||||||||
Współmałżonek |
Elodie Constantin | ||||||||
Lata aktywności | 1953–2015 | ||||||||
| |||||||||
Odznaczenia | |||||||||
Jean-Paul Charles Belmondo, zwany Bébel (ur. 9 kwietnia 1933 w Neuilly-sur-Seine, zm. 6 września 2021 w Paryżu[1]) – francuski aktor i producent filmowy. Jedna z twarzy francuskiej Nowej Fali. Najbardziej znany z ról w filmach Do utraty tchu (1960), Szpicel (1962), Szalony Piotruś (1965) i Podróż rozpieszczonego dziecka (1988)[2].
Urodził się w Neuilly-sur-Seine[3][4], w regionie Île-de-France, w departamencie Hauts-de-Seine jako syn paryskiego rzeźbiarza Pied-Noir Paula Belmondo (1898-1982), urodzonego w Algierii, którego rodzice pochodzili z Sycylii i Piemontu[5] i tancerki Sarah Rainaud-Richard (1901-1997). Ma starszego brata – Alaina (ur. 1931). Jako dziecko chciał być klownem[6]. W młodości nie był dobrym uczniem w szkole, ale rozwinął wielką pasję do boksu i piłki nożnej.
10 maja 1949 w Paryżu brał udział w zawodach boksu amatorskiego, gdzie w jednej rundzie znokautował René Desmaraisa. W latach 1949-1950 odniósł trzy w sezonie pucharowe zwycięstwa[7]. W swojej bokserskiej karierze stoczył na zawodowym ringu dwie walki[8].
W wieku 17 lat zaczął grać na scenie. W 1954 roku studiował w szkole sztuk dramatycznych Conservatoire national supérieur d'art dramatique (CNSAD) w Paryżu[9]. Od roku 1955 rozpoczął karierę filmową, grając drobne role, w tym w filmie krótkometrażowym Molière (1956) i komedii Pieszo, konno i wozem (À pied, à cheval et en voiture, 1957). Na planie komedii Bądź piękna i milcz (Sois belle et tais-toi, 1958) w roli Pierrota poznał Alaina Delona, z którym zagrał jeszcze w następnych czterech innych obrazach – Sławne miłości (Amours célèbres, 1961), Czy Paryż płonie? (Paris brûle-t-il?, 1966), Borsalino (1970) i Dziewczyna dla dwóch (Une chance sur deux, 1998)[10].
Jednak dopiero rola Michela Poiccarda / Laszlo Kovacsa w Jeana-Luca Godarda Do utraty tchu (À bout de souffle, 1960) przyniosła mu sławę i stała się jedną z kluczowych postaci francuskiej Nowej Fali[11]. Za tytułową rolę w dramacie wojennym Jean-Pierre’a Melville’a Ksiądz Leon Morin (Léon Morin, prêtre, 1961) był nominowany do Nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej jako najlepszy aktor zagraniczny[12]. W komedii Skórka z banana (Peau de banane, 1963) u boku Jeana-Pierre'a Marielle wystąpił jako Michel Pollard Thibault, były mąż Jeanne Moreau. Jako Ferdinand „Piotruś” Griffon w melodramacie Jean-Luca Godarda Szalony Piotruś (Pierrot le Fou, 1965) zdobył nominację do Nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej jako najlepszy aktor zagraniczny[12]. Za rolę ekscentrycznego policjanta Antoniego Ceruttiego (komisarza dywizji Stanislasa Borowitza), który zaczyna działać na granicy prawa, by dopaść przestępców odpowiedzialnych za zabójstwo w komedii kryminalnej Georges’a Lautnera Glina czy łajdak (Flic ou voyou, 1979) był nominowany do Nagrody Jupitera[12].
W wieku trzydziestu lat wydał autobiografię 30 lat, 25 filmów, choć grał w nich zaledwie od sześciu lat. Filmy przyniosły mu sławę i pieniądze, lecz jego pasją pozostał teatr.
Odznaczony Orderem Narodowym Zasługi (klasa IV – 1986[potrzebny przypis], klasa III – 1994[13], klasa II – 2017[14]), odznaczony Legią Honorową (klasa V – 1980[potrzebny przypis], klasa IV – 1991[potrzebny przypis], klasa III – 2007[15], klasa II – 2019[16]).
Za kreację Sama Liona w komediodramacie Claude’a Leloucha Podróż rozpieszczonego dziecka (Itinéraire d'un enfant gâté, 1988) zdobył nagrodę Cezara 1989 dla najlepszego aktora[12]. W 2011 odebrał honorową Złotą Palmę na 64. Festiwalu Filmowym w Cannes[12], a w 2016 został uhonorowany Złotym Lwem za całokształt twórczości na 73. Festiwalu Filmowym w Wenecji[12].
Był na okładkach magazynów takich jak „Life” (w listopadzie 1966), „Film” (w marcu 1974, w sierpniu 1985), „L’Officiel Hommes” (w lutym 1979), „Ekran” (w październiku 1983), „Paris Match” (w kwietniu 1993), „Gala” (w maju 2011), „GQ” (w kwietniu 2014, w kwietniu 2018) i „Esquire” (w lutym 2015, w listopadzie 2017)[17].
4 grudnia 1953 poślubił Elodie Constantin, z którą miał trójkę dzieci: córki – Patricie (ur. 1953, zm. 1993)[18] i Florence (ur. 1960) oraz syna Paula Alexandre (ur. 23 kwietnia 1963)[19], który został kierowcą wyścigowym. Jednak 29 września 1966 doszło do rozwodu. Związany był z Ursulą Andress (1965-1972) i Laurą Antonelli (1972-1980)[20]. 29 grudnia 2002 ożenił się z Natty Tardivel, z którą miał córkę Stellę (ur. 13 sierpnia 2003). 5 września 2008 rozwiódł się[21]. W latach 2008–2012 związany był z Barbarą Gandolfi[22].
22 sierpnia 2001 wyszedł z paryskiego szpitala, w którym spędził dwa tygodnie z powodu udaru mózgu.
Zmarł 6 września 2021 w swoim domu w Paryżu w wieku 88 lat, po okresie złego stanu zdrowia[23]; został pochowany 10 września na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu.
Artykuł Jean-Paul Belmondo w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:
Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-09-20 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=281583