Idiotes (ἰδιώτης lm. ἰδιῶται) – termin wywodzący się z języka starogreckiego, używany do określenia postawy osoby skupionej na swoim prywatnym życiu, w opozycji do społeczności; przeciwieństwo polites.

Charakterystyka

Słowo wywodzi się od określeń: idion (to, co prywatne)[1][2], idios (własny, swoisty, prywatny)[3].

Cechą życia społecznego starożytnych Greków była silnie akcentowana wspólnotowość, a w jej ramach szczególnie podkreślano równość[4]. Jej osiągnięcie było możliwe jedynie wśród polites[5], zaś wycofanie się do życia prywatnego oznaczało wręcz utratę pełni człowieczeństwa i możliwości pełnego rozwoju[6]. Sytuacja ta powodowała, że daną jednostkę w takich okolicznościach traktowano jako upośledzoną w kontekście braku jej aktywności w życiu społeczno-publicznym[7].

Pojęcie to nie ma nic wspólnego ze współczesnym potocznym rozumieniem słowa idiota. Wskazuje się jedynie, że może być też tłumaczone jako „niespecjalista” bądź „ignorant”[8].

Przypisy

  1. S. Gałkowski, A. Gałkowska, Koniec prywatności? , „Rocznik Przemyski”, 44, 2008, z. 5: Socjologia, s. 4.
  2. K. Koseła, Polska młodzież w świetle badań międzykrajowych, „Polityka Społeczna”, 2007, 10 (403).
  3. W. Andrukowicz, Szkoły wyższe wobec mitu indywidualizacji, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, 2, 2016, s. 44.
  4. M.A. Krąpiec, O ludzką politykę! , Gutenberg-Print, Warszawa 1996, s. 9. ISBN 83-86381-75-2
  5. F. Nowicki, Marek Siemek a ideologia świata nowoczesnego, „Przegląd Filozoficzny-Nowa Seria”, 23, 2014, nr 1, (89), s. 269.
  6. S. Gałkowski, A. Gałkowska, Koniec prywatności? , „Rocznik Przemyski”, 44, 2008, z. 5: Socjologia, s. 4-5.
  7. P. Tarasiewicz, Edukacja a naród, [w:] Filozofia i edukacja, red. P. Jaroszyński, Lublin 2005, s. 124, przypis nr 26.
  8. J. Morbitzer, Medialność a sprawność edukacyjna ucznia, „Edukacja i Dialog”, 2012, nr 11/12.

Bibliografia

  • M. Wasilewski, Geneza pojęcia edukacji liberalnej w antycznej Helladzie, „Paedagogia Christiana”, 33, 2014, nr 1, s. 35-36.
  • Dzielska Maria. Coraz więcej idiotes, coraz mniej polites. „Wiara, Patriotyzm i Sztuka”. 10, s. 10-11, 2018. ISSN 2083-084X. 

Informacja

Artykuł Idiotes w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2022-05-01 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=4100024