|
Afryka
|
Ameryka
|
Azja
|
Europa
|
Oceania
|
XI wiek
|
1054 Ustanowienie dynastii Almorawidów[1]
1060 Państwo Kanem przyjmuje Islam[1]
1075 Almorawidzi zdobywają Ghanę[1]
|
1000 Cahokia (dzisiaj w stanie Illinois w USA) staje się centrum Kultury Missisipi
|
1008 Ukończenie Opowieści o Księciu Promienistym[2]
1005 Podpisanie Traktatu z Shanyuan
1044 Opublikowanie przepisu na proch strzelniczy[2]
|
1054 Wielka schizma wschodnia dzieli kościół chrześcijański
1088 Założenie pierwszego uniwersytetu[2]
1095 Pierwsza wyprawa krzyżowa[2]
|
|
XII wiek
|
1143 Dynastia Almohadów przejmuje kontrolę nad Almorawidami[1]
1171 Po śmierci kalifa Fatymidów Saladyn przejmuje władzę w Egipcie i zakłada dynastię Ajjubidów[1]
1173 Ajjubidzi zdobywają Qasr Ibrim w Nubii[1]
|
1100 Toltekowie zakładają stolicę w Tula[3]
1124 Arnaldur nominowany na pierwszego biskupa Grenlandii[3]
1175 Upadek cywilizacji Tolteków[3]
|
1117 Kompas magnetyczny jest używany na morzu[2]
1120 Meng Yuanlao opisuje czterogwiazdkowe jadłodajnie w Kaifeng[2]
1150 Zbudowanie Angkor Wat[2]
|
1169 Awerroes tłumaczy dzieła Arystotelesa[2]
|
|
|
Afryka
|
Ameryka
|
Azja
|
Europa
|
Oceania
|
XIII wiek
|
1200 Królestwo Mutapa założone w Zimbabwe[1]
1203 Sumaguru Kante z Sosso podbija Imperium Ghany[1]
1250 Mamelucy zdobywają władzę w Egipcie po obaleniu kurdyjskiej dynastii Ajjubidów[1]
|
1200 Opuszczenie Chichén Itzá[3]
1200 Założenie Cuzco[3]
1200 Ekspansja Chimú[3]
|
1211 Czyngis-chan buduje Imperium[2]
|
1215 Magna Carta[2]
1260 Otwarcie katedry w Chartres[2]
|
1200 Tahitańczycy kolonizują Hawaje[3]
|
XIV wiek
|
1324 Pielgrzymka Mansa Musy do Mekki[2]
1365 Krucjata prowadzona przez króla Cypru plądruje Aleksandrię[1]
1375 Królestwo Songhai odłącza się od Mali[1]
|
1315 Założenie Tenochtitlán[2]
1350 Opuszczenie Grenlandii[3]
1350 Wojna pomiędzy Inkami i Chimú[3]
|
1350 Kawa parzona po raz pierwszy[2]
1368 Zhu Yuanzhang wypiera Mongołów[4]
|
1348 Czarna śmierć[2]
1350 Pojawienie się zjawiska mody w ubiorze[2]
|
1300 Polinezyjczycy imigrują na Nową Zelandię[5]
1300 Hawajczycy wprowadzają strukturę kastową[6]
1300 Wzniesienie kamiennych posągów na Wyspie Wielkanocnej[6]
|
|
Afryka
|
Ameryka
|
Azja
|
Europa
|
Oceania
|
XV wiek
|
1483 Diogo Cão nawiązuje kontakt z Królestwem Kongo[1]
1496 Hiszpania opanowuje Melillę w Maroku[1]
1497 Vasco da Gama dociera do Przylądka Dobrej Nadziei[1]
|
1470 Inkowie podbijają imperium Chimú[3]
1428 Aztekowie zdobywają Atzcapotzalco, sprzymierzają się z Texcoco i Tlacopan, stają się dominującym państwem w Meksyku[3]
1492 Odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba[2]
|
1407 Rozpoczyna się budowa Zakazanego Miasta[4]
1431 Ayutthaya podbija Angkor[4]
1453 Imperium osmańskie zdobywa Konstantynopol[2]
|
1413 Opracowanie zasad perspektywy linearnej[2]
1455 Wydrukowanie Biblii Gutenberga (uznane za najważniejsze wydarzenie tysiąclecia)[2]
|
1400 Tongijczycy budują centrum ceremonialne w Mu'a[6]
|
XVI wiek
|
1509 Afrykańscy niewolnicy przybywają do Ameryki[2]
1517 Imperium osmańskie zdobywa Egipt[7]
1535 Cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego Karol V zdobywa Tunis[7]
|
1535 Europejczycy odkrywają tytoń[2]
1537 Europejczycy odkrywają ziemniaki[2]
1545 Odkrycie srebra w Andach[2]
|
|
1517 95 tez Marcina Lutra[2]
1543 Opublikowanie De humani corporis fabrica[2]
1596 Wynalezienie toalety[2]
|
1550 Maorysi z Nowej Zelandii budują ufortyfikowane ogrodzenia[8]
|
|
Afryka
|
Ameryka
|
Azja
|
Europa
|
Oceania
|
XVII wiek
|
1626 Francja zakłada kolonię na Madagaskarze[7]
1644 Wybuch Mauretańskiej wojny trzydziestoletniej[7]
|
1607 Założenie kolonii w Virginii[9]
1624 Wyspa Manhattan kupiona od Indian[9]
1697 Pokonanie Majów przez konkwistadorów[9]
|
1610 Herbata rozprzestrzenia się na świecie[2]
1637 Japoński zakaz kontaktów z Europą[10]
|
1603 Pierwsze wystawienie Hamleta[2]
1610 Galileusz publikuje wyniki swoich obserwacji Jowisza[2]
1666 Odkrycie grawitacji[2]
|
1600 Dynastia Tu'i Konokupolu przejmuje władzę w Tonga[8]
|
XVIII wiek
|
1787 Brytyjczycy zakładają kolonię we Freetown dla wyzwolonych niewolników[7]
1799 Odkrycie kamienia z Rosetty[2]
|
1742 Bunt Indian przeciwko Hiszpanom w Peru[2]
1776 Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych[2]
|
1751 Chiny okupują Tybet[10]
|
1722 Bach podzielił skalę na 12 równych półtonów[2]
1769 Wynalezienie silnika parowego[2]
1796 Pierwsze szczepienie[2]
|
|
|
Afryka
|
Ameryka
|
Azja
|
Europa
|
Oceania
|
XIX wiek
|
1801 USA blokują Trypolis[7]
1869 Otwarcie Kanału Sueskiego[2]
1884 Konferencja Berlińska[11]
|
1821 Bolivar wyzwala Wenezuelę[2]
1876 Otwarcie Menlo Park[2]
1876 Pierwsza rozmowa telefoniczna[2]
|
1868 Koniec japońskiej izolacji[2]
|
1830 Pierwsza kolej parowa[2]
1859 O powstawaniu gatunków[2]
1882 Dowód teorii drobnoustrojów chorobotwórczych[2]
|
1840 Podpisano Pokój Waitangi[12]
1845 Wojny maoryskie[13]
|
XX wiek
|
1956 Kryzys sueski[14]
1956 Wojna sześciodniowa[14]
1996 Koniec apartheidu[14]
|
1903 Pierwszy kontrolowany lot samolotu silnikowego[2]
1908 Ford buduje Model T[2]
1928 Pierwsza transmisja telewizyjna[2]
|
1917 Rewolucja rosyjska[2]
1934 Długi Marsz Mao[2]
1945 Atak atomowy na Hiroszimę i Nagasaki[2]
|
1901 Pierwsza transatlantycka transmisja radiowa[2]
1928 Odkrycie penicyliny[2]
1933 Adolf Hitler mianowany Kanclerzem[2]
|
1915 Australijczycy i Nowozelandczycy biorą udział w kampanii Gallipoli
1985 Ustanowienie Nowej Zelandii strefą wolną od energii atomowej[15]
|