Frontex

  1. Strona główna
  2. Polska Wikipedia
  3. Frontex
Europejska Agencja Straży Granicznej
i Przybrzeżnej
European Border and Coast Guard Agency
Logotyp / flaga
Język roboczy angielski
Siedziba plac Europejski 6
00-844 Warszawa[1]
Dyrektor wykonawczy Fabrice Leggeri
Utworzenie 26 października 2004
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Południowy budynek boczny w kompleksie biurowym Warsaw Spire – siedziba agencji Frontex w Warszawie
Demonstracja przeciwko agencji Frontex. Warszawa, czerwiec 2008

Frontex (od fr. Frontières extérieures, czyli „granice zewnętrzne”), Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej (ang. European Border and Coast Guard Agency)[2] – niezależna agencja Unii Europejskiej utworzona na podstawie rozporządzenia Rady UE z 26 października 2004. Rozporządzenie ustanawiające agencję było kilkukrotnie nowelizowane[3].

Działalność

Zadaniem Frontexu jest[4][5][6]:

  • koordynowanie współpracy operacyjnej między państwami członkowskimi w dziedzinie zarządzania granicami zewnętrznymi,
  • opracowywanie wspólnego zintegrowanego modelu analizy ryzyka i przygotowywanie ogólnych i szczegółowych ocen ryzyka,
  • wspomaganie państw członkowskich w szkoleniach krajowych funkcjonariuszy straży granicznych, w tym w ustanowieniu wspólnych standardów szkoleniowych, zapewnianie szkolenia na poziomie europejskim dla instruktorów szkolących krajowych funkcjonariuszy straży granicznej, organizowanie seminariów i oferowanie dodatkowego szkolenia urzędnikom właściwych organów,
  • monitorowanie badań mających znaczenie dla kontroli i ochrony granic zewnętrznych,
  • wspomaganie państw członkowskich w sytuacjach wymagających zwiększonej pomocy technicznej i operacyjnej na granicach zewnętrznych,
  • udzielanie państwom członkowskim niezbędnego wsparcia w organizowaniu wspólnych działań dotyczących powrotów. Agencja może korzystać z zasobów Unii Europejskiej dostępnych w tym celu oraz musi określać najlepsze praktyki w zakresie wydalania obywateli państw trzecich przebywających nielegalnie w państwach członkowskich,
  • wprowadzanie zespołów szybkiej interwencji na granicy do państw członkowskich w sytuacji pilnych i wyjątkowych zagrożeń wynikających, na przykład, z masowego napływu nielegalnych imigrantów.

Państwa członkowskie UE zarezerwowały sobie wyłączne prawo kontroli i ochrony granic zewnętrznych w traktacie lizbońskim oraz w rozporządzeniu powołującym Frontex. Zadania agencji mają ułatwić zastosowanie istniejących i przyszłych środków UE związanych z zarządzaniem tymi granicami.

Struktura i organizacja

Zarząd Fronteksu składa się z przedstawicieli państw członkowskich UE (po 1 osobie z każdego kraju z wyjątkiem nie należącej do strefy Schengen Irlandii), Islandii, Liechtensteinu, Norwegii oraz Szwajcarii (kraje te przystąpiły do układu z Schengen nie będąc członkami UE) oraz dwóch przedstawicieli Komisji Europejskiej. Każdy z członków Rady w razie swojej nieobecności musi wyznaczyć zastępcę.

Pierwszym dyrektorem wykonawczym agencji na pierwszym posiedzeniu zarządu w maju 2005 został przedstawiciel Finlandii, Ilkka Laitinen. Stanowisko to piastował do końca maja 2014. Od stycznia 2015 dyrektorem wykonawczym jest Fabrice Leggeri[7].

Początkowo pracowało w niej ponad 30 osób. W 2016 Frontex zatrudniał 320 osób[8]. W związku z rozszerzeniem działalności w 2018 agencja zatrudniała 600 osób i planowała dalszy wzrost zatrudnienia do 1000 osób[9]. Wszystkie osoby zatrudnione są wybierane w drodze konkursów, podobnie jak inni pracownicy instytucji unijnych.

Budżet agencji jest częścią ogólnego budżetu UE i składkami państw stowarzyszonych z Schengen. O wysokości dotacji z budżetu UE decyduje Rada UE oraz Parlament Europejski.

Siedziba agencji znajduje się w Warszawie na placu Europejskim 6 w kompleksie biurowym Warsaw Spire[10][1]. W marcu 2017 minister spraw wewnętrznych i administracji przekazał Frontexowi działkę przy ul. Racławickiej 132 pod budowę nowej siedziby[11].

Krytyka

Ze względu na słabą przejrzystość działań i ich kierownictwa, Frontex jest obiektem krytyki ze strony licznych instytucji i organizacji pozarządowych[12], między innymi Human Rights Watch i Parlamentu Europejskiego[13]. Podstawowy zarzut dotyczy łamania praw człowieka – w ramach operacji Frontexu okręty z imigrantami są często odsyłane bez kontroli, czy na ich pokładzie znajdowały się osoby, którym należy przyznać prawo do azylu. Frontex jest też obarczany odpowiedzialnością za zatonięcia łodzi z imigrantami[14].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Frontex - Contact (ang.). Frontex. [dostęp 2015-02-27].
  2. ↑ Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex). europa.eu. [dostęp 2017-02-20].
  3. ↑ Rozporządzenia dotyczące Fronteksu (pol.). baza aktów prawnych Unii Europejskiej.
  4. ↑ Rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 z dnia 26 października 2004 r. ustanawiające Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej 
  5. ↑ Agencja Frontex zostanie wzmocniona (pol.). Euractive.
  6. ↑ Agencja FRONTEX (pol.). Deutsche Welle.
  7. ↑ Executive Director (ang.). Frontex. [dostęp 2015-04-03].
  8. ↑ Jędrzej Bielecki. Nadzór granic z Warszawy. „Rzeczpospolita”, s. A8, 20 września 2016. 
  9. ↑ Michał Kokot, Tomasz Bielecki. Silniejszy Frontex ma uszczelnić zewnętrzne granice UE. „Gazeta Wyborcza”, s. 10, 14 września 2018. 
  10. ↑ Frontex przeniesie swoją siedzibę do Warsaw Spire, najwyższego biurowca Warszawy
  11. ↑ Michał Wojtczuk. Stadion schowany za biurowcem?. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 11–12 marca 2017. 
  12. ↑ Roderick Parks: It’s Not Frontex, It’s Us: Towards a More Honest EU Borders Debate (ang.). Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. [dostęp 2014-08-11].
  13. ↑ Migreurop (dir. Olivier Clochard), Atlas des migrants en Europe. Géographie critique des politiques migratoires, Armand Collin, 2012, s. 52-55.
  14. ↑ Frontex : Controlling or Saving Lives ? - Migreurop

Linki zewnętrzne

Agencje Unii Europejskiej
Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
Wykonawcze

Informacja

Artykuł Frontex w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

O stronie

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-11-15 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=378977