![]() Flaga i bandera narodowa | |
Informacje | |
W użyciu | ![]() |
---|---|
Proporcje | 10:19 |
Wprowadzona | 14 czerwca 1777 (pierwotna wersja z 13 gwiazdami) 4 lipca 1960 (obecna wersja z 50 gwiazdami) |
Opis flagi | Naprzemiennie 7 pasów czerwonych i 6 białych. W kantonie 50 białych gwiazd na niebieskim tle. |
Flaga Stanów Zjednoczonych Ameryki – jeden z symboli państwowych Stanów Zjednoczonych Ameryki.
Flaga składa się z trzynastu równej wysokości poziomych pasów, na przemian czerwonych i białych (czerwony na początku i końcu). W lewym górnym rogu flagi znajduje się niebieski kanton z pięćdziesięcioma pięcioramiennymi białymi gwiazdami. Są one rozmieszczone w dziewięciu poziomych rzędach po 6 (na górze i dole) i 5 gwiazd przemiennie. 50 gwiazd symbolizuje 50 stanów amerykańskich, zaś 13 pasów – 13 pierwotnych kolonii.
Flaga USA jest potocznie zwana Stars and Stripes (Gwiazdy i pasy) lub, mniej powszechnie, Old Glory (Dawna chwała). Druga z nazw została ukuta w latach 30. XIX wieku i najczęściej używano jej w czasach 48-gwiazdkowej wersji flagi (w latach 1912-1959).
Flaga przeszła aż 26 zmian od czasu przyjęcia jej przez unię 13 stanów. Obecnie obowiązująca flaga 50-gwiazdkowa jest najdłużej używaną wersją. 4 lipca 2008 roku wyprzedziła o rok wersję 48-gwiazdkową, która obowiązywała aż 47 lat.
14 czerwca 1777 roku Drugi Kongres Kontynentalny przyjął rezolucję o fladze, która głosiła: Postanawia się, że na fladze Stanów Zjednoczonych będzie trzynaście pasów, na przemian czerwonych i białych, a unię symbolizować będzie trzynaście gwiazd, białych na niebieskim polu, reprezentujących nową konstelację. Opisując nową flagę, Kongres napisał: Biel oznacza Czystość i Niewinność; czerwień – Niezłomność i Męstwo; błękit – Czujność, Wytrwałość i Sprawiedliwość. Dla upamiętnienia postanowień Kongresu, 14 czerwca obchodzone jest "Święto Flagi". Rezolucja o fladze nie określała ułożenia gwiazd. Pierwotnie używano wielu wariantów, jak np. aranżacja ich na linii okręgu, lecz stopniowo skłoniono się ku układowi poziomych rzędów. Wraz z przyłączaniem do Unii kolejnych stanów, dokładano do flagi kolejne gwiazdy i pasy, aż do momentu gdy spowodowało to bałagan. W końcu ustalono, że każdy stan będzie symbolizować osobna gwiazda, jednak liczba pasków będzie wynosić 13, dla upamiętnienia liczby pierwotnych kolonii (por. flaga Synów Wolności). Flaga z 15 pasami i 15 gwiazdami zainspirowała Francisa Scotta Keya do napisania pieśni The Star-Spangled Banner, będącej obecnie narodowym hymnem USA.
Gdy następują zmiany w wyglądzie flagi, na mocy the Flag Act (Ustawy o fladze) z 4 kwietnia 1818 r.[1] są one zawsze zatwierdzane 4 lipca danego roku w Filadelfii (4 lipca jest w USA świętem niepodległości). Ostatnia zmiana miała miejsce w 1960 r., po przyłączeniu do USA Hawajów. Rok wcześniej przyłączono do USA Alaskę, co dało początek krótkiemu żywotowi flagi z 49 gwiazdami.
Amerykańska flaga po raz pierwszy powiewała nad Cooch's Bridge w stanie Maryland podczas wojny o niepodległość 3 września 1777.
Pochodzenie projektu flagi USA nie jest znane. Popularna opowieść głosi, że niejaka Betsy Ross uszyła pierwszą flagę na podstawie szkicu George'a Washingtona, który osobiście zlecił jej tę pracę. Brytyjski historyk, sir Charles Fawcett, sugerował, że projekt flagi mógł być inspirowany flagą i banderą Brytyjskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej (ich porównanie czyni ową hipotezę prawdopodobną [1]). Inna popularna teoria mówi, że flagę zaprojektował Francis Hopkinson. Podobno pierwotnie chciał zaaranżować gwiazdy w czterech rzędach – jeden pionowy, drugi poziomy i dwa ukośne. Według tego samego przekazu, układ ten został odrzucony ze względu na podobieństwo do flagi brytyjskiej.
Prawo Stanów Zjednoczonych nakazuje zachowywać następujące proporcje:
Szerokość flagi | A=1 |
Długość flagi | B=1,9 |
Szerokość kantonu | C=0,5385 |
Długość kantonu | D=0,76 |
Odległość między rzędami gwiazd | E=F=0,0538 |
Odległość między kolumnami gwiazd | G=H=0,0633 |
Średnica gwiazdy | K=0,0616 |
Szerokość pasa | L=0,0769 |
Podczas gdy instytucje publiczne mają wywieszoną flagę przez cały rok, większość zwykłych mieszkańców wywiesza ją tylko na specjalne okazje. Są to przede wszystkim święta narodowe, takie jak Memorial Day (upamiętniające żołnierzy poległych w służbie ojczyźnie, obchodzone w ostatni poniedziałek maja), Veteran's Day (święto weteranów wojen, obchodzone 11 listopada), President's Day (święto prezydenta, pierwotnie dla upamiętnienia urodzin prezydentów Washingtona i Lincolna, w trzeci poniedziałek lutego) i Independence Day (święto niepodległości 4 lipca). W Memorial Day powszechne jest umieszczanie małych flag przy pomnikach i grobach ofiar wojen.
Dla obywateli USA ich flaga symbolizuje wiele rzeczy. Jest np. symbolem wolności i praw zagwarantowanych w konstytucji, wolności jednostki, po raz pierwszy ukonstytuowanej w Deklaracji Niepodległości.
Przyjętą metodą niszczenia starych, podartych flag jest palenie ich podczas specjalnej ceremonii. Palenie flagi jest też jednym z możliwych aktów obywatelskiego nieposłuszeństwa, w celu zaprotestowania przeciwko działaniom rządu, lub dla zamanifestowania postaw antyamerykańskich. Grupy obywateli zaniepokojonych takimi manifestacjami zaproponowały wprowadzenie poprawki do konstytucji, zakazującej palenia flagi w akcie protestu czy nieposłuszeństwa.
Flaga powieszona odwrotnie, dołem do góry, jest sygnałem niebezpieczeństwa. Sygnał ten jest zapisany w regulaminie wojskowym. Można go jednak wykonać tylko w sytuacji skrajnego niebezpieczeństwa.
Układ graficzny i kolorystyka flagi amerykańskiej zainspirowały projekty wielu innych flag, tak w przeszłości jak i obecnie. Oto kilka przykładów:
Flaga Chile (od 1949)
Flaga Grecji (od 1978)
Istnieje szereg wytycznych dotyczących używania i wywieszania flagi amerykańskiej. Są one zawarte w United States Flag Code (Kodeksie flagi amerykańskiej) wydanym przez rząd federalny.
W przeciwieństwie do powszechnego poglądu, kodeks flagowy nie nakazuje spalenia flagi, która dotknie ziemi. Powinna ona zostać po prostu podniesiona.
Gdy flaga jest nieużywana, powinna być złożona w trójkąt. Po całkowitym złożeniu powinien być widoczny jedynie trójkątny fragment niebieskiego prostokąta z gwiazdami.
Flag Act z roku 1818 zadeklarował, że każda nowa flaga zostanie przyjęta 4 lipca, więc po przyjęciu aktu nie było wariantów flag na 22, 39, 40, 41, 42 i 47 gwiazdek. Wariant 48-gwiazdkowy oficjalnie zaprojektowały władze Stanów Zjednoczonych.
Liczba gwiazd |
Wzór | Gwiazdy reprezentujące nowe stany |
W użyciu | Czas w latach (miesiące) |
---|---|---|---|---|
(0) | ![]() |
Nowa Anglia (ku pamięci Wlk. Brytanii, z której pochodzili kolonizatorzy, założyciele "nowego państwa" – kolonii na nowym kontynencie) | 8 stycznia 1776 – 14 czerwca 1777 | 1 (17 miesięcy) |
13 | ![]() |
Trzynaście kolonii | 14 czerwca 1777 – 1 maja 1795 | 18 (215 miesięcy) |
15 | ![]() |
Kentucky, Vermont | 1 maja 1795 – 3 lipca 1818 | 23 (278 miesięcy) |
20 | ![]() |
Indiana, Luizjana, Missisipi, Ohio, Tennessee |
4 lipca 1818 – 3 lipca 1819 | 1 (12 miesięcy) |
21 | ![]() |
Illinois | 4 lipca 1819 – 3 lipca 1820 | 1 (12 miesięcy) |
23 | ![]() |
Alabama, Maine | 4 lipca 1820 – 3 lipca 1822 | 2 (24 miesięcy) |
24 | ![]() |
Missouri | 4 lipca 1822 – 3 lipca 1836 | 14 (168 miesięcy) |
25 | ![]() |
Arkansas | 4 lipca 1836 – 3 lipca 1837 | 1 (12 miesięcy) |
26 | ![]() |
Michigan | 4 lipca 1837 – 3 lipca 1845 | 8 (96 miesięcy) |
27 | ![]() |
Floryda | 4 lipca 1845 – 3 lipca 1846 | 1 (12 miesięcy) |
28 | ![]() |
Teksas | 4 lipca 1846 – 3 lipca 1847 | 1 (12 miesięcy) |
29 | ![]() |
Iowa | 4 lipca 1847 – 3 lipca 1848 | 1 (12 miesięcy) |
30 | ![]() |
Wisconsin | 4 lipca 1848 – 3 lipca 1851 | 3 (36 miesięcy) |
31 | ![]() |
Kalifornia | 4 lipca 1851 – 3 lipca 1858 | 7 (84 miesięcy) |
32 | ![]() |
Minnesota | 4 lipca 1858 – 3 lipca 1859 | 1 (12 miesięcy) |
33 | ![]() |
Oregon | 4 lipca 1859 – 3 lipca 1861 | 2 (24 miesięcy) |
34 | ![]() |
Kansas | 4 lipca 1861 – 3 lipca 1863 | 2 (24 miesięcy) |
35 | ![]() |
Wirginia Zachodnia | 4 lipca 1863 – 3 lipca 1865 | 2 (24 miesięcy) |
36 | ![]() |
Nevada | 4 lipca 1865 – 3 lipca 1867 | 2 (24 miesięcy) |
37 | ![]() |
Nebraska | 4 lipca 1867 – 3 lipca 1877 | 10 (120 miesięcy) |
38 | ![]() |
Kolorado | 4 lipca 1877 – 3 lipca 1890 | 13 (156 miesięcy) |
43 | ![]() |
Idaho, Montana, Dakota Północna, Dakota Południowa, Waszyngton |
4 lipca 1890 – 3 lipca 1891 | 1 (12 miesięcy) |
44 | ![]() |
Wyoming | 4 lipca 1891 – 3 lipca 1896 | 5 (60 miesięcy) |
45 | ![]() |
Utah | 4 lipca 1896 – 3 lipca 1908 | 12 (144 miesiące) |
46 | ![]() |
Oklahoma | 4 lipca 1908 – 3 lipca 1912 | 4 (48 miesięcy) |
48 | ![]() |
Arizona, Nowy Meksyk | 4 lipca 1912 – 3 lipca 1959 | 47 (564 miesiące) |
49 | ![]() |
Alaska | 4 lipca 1959 – 3 lipca 1960 | 1 (12 miesięcy) |
50 | ![]() |
Hawaje | od 4 lipca 1960 | 61 lat 236 dni |
W standardzie Unikod flagę Stanów Zjednoczonych wpisuje się poprzez połączenie dwóch symboli U+(ang.)1F1FA, U+(ang.)1F1F8 🇺🇸 REGIONAL INDICATOR SYMBOL LETTER U, REGIONAL INDICATOR SYMBOL LETTER S.
Artykuł Flaga Stanów Zjednoczonych w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:
Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2022-02-25 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=83772