Cisza wyborcza

Ten artykuł dotyczy wyborów. Zobacz też: inne znaczenie słowa „cisza”.

Cisza wyborcza – okres, w którym pod groźbą kary zabroniony jest jakikolwiek rodzaj agitacji politycznej. Z założenia cisza wyborcza ma być czasem, w którym obywatele, po kampanii, mogą zastanowić się, jakiego chcą dokonać wyboru.

Zakazem objęte są wszelkie wystąpienia polityczne, manifestacje, audycje radiowe i telewizyjne z udziałem kandydatów, publikacje na ich temat, czy naklejanie plakatów. Zabronione jest także publikowanie sondaży wyborczych.

W prawodawstwie wielu krajów cisza wyborcza nie występuje (m.in. w Niemczech, ponadto w Stanach Zjednoczonych od roku 1992, w którym to Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych orzekł, że cisza wyborcza jest niezgodna z konstytucją, a zakazane może być tylko wieszanie plakatów, czy inna forma agitacji, lecz tylko w obrębie komisji wyborczych).

Cisza wyborcza w Polsce

W Polsce (od 1991 r.) cisza wyborcza rozpoczyna się o północy w dniu poprzedzającym dzień głosowania, a kończy się po zakończeniu głosowania (po zamknięciu lokali wyborczych); dotyczy także kampanii referendalnej[1].

Za naruszenie ciszy wyborczej będącej wykroczeniem grozi grzywna[2]. Za naruszenie ciszy wyborczej uważa się nie tylko prowadzenie agitacji, ale również wszelkie dynamiczne nośniki reklamy politycznej. Zgodnie z prawem, w czasie ciszy wyborczej mogą wisieć plakaty powieszone przed ciszą, ale nie mogą pojawiać się nowe. Kontrowersyjną sprawą są plakaty umieszczone na środkach transportu publicznego. Zostały one naklejone przed ciszą, ale w czasie ciszy wyborczej pojawiają się w miejscach, gdzie wcześniej ich nie było. Naruszeniem ciszy wyborczej nie jest zachęcanie do wzięcia udziału w wyborach, jeżeli nie agituje się na rzecz określonego kandydata lub komitetu wyborczego. Zachęcanie lub zniechęcanie do głosowania w referendum stanowi jednak naruszenie ciszy referendalnej, gdyż frekwencja w przypadku takiego głosowania decyduje o tym, czy referendum jest wiążące.

Poniżej w tabeli przedstawiono dni ciszy wyborczej przed i w trakcie poszczególnych wyborów i referendów w Polsce.

Wybory prezydenckie Wybory parlamentarne Wybory samorządowe Wybory do Parlamentu Europejskiego Referenda
23-25 listopada
8-9 grudnia 1990
27 października 1991 26-27 maja 1990 12-13 czerwca 2004 17-18 lutego 1996
4-5 listopada
18-19 listopada 1995
18-19 września 1993 18-19 czerwca 1994 6-7 czerwca 2009 24-25 maja 1997
7-8 października 2000 20-21 września 1997 10-11 października 1998 24-25 maja 2014 6-8 czerwca 2003
8-9 października 2005
22-23 października 2005
22-23 września 2001 26-27 października 2002 25-26 maja 2019 5-6 września 2015
19-20 czerwca 2010
3-4 lipca 2010
24-25 września 2005 11-12 listopada 2006
9-10 maja 2015
23-24 maja 2015
20-21 października 2007 20-21 listopada 2010
27-28 czerwca 2020
11-12 lipca 2020
8-9 października 2011 15-16 listopada 2014
24-25 października 2015 20-21 października 2018
12-13 października 2019

Przypisy

  1. Art. 104 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1319); dalej: Kodeks wyborczy.
  2. Art. 498 Kodeksu wyborczego.

Zobacz też

Informacja

Artykuł Cisza wyborcza w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=251005