| |||||||||||||||||||||
Christopher Plummer (2014) | |||||||||||||||||||||
Imię i nazwisko | Arthur Christopher Orme Plummer | ||||||||||||||||||||
Data i miejsce urodzenia | 13 grudnia 1929 Toronto | ||||||||||||||||||||
Data i miejsce śmierci | 5 lutego 2021 Weston | ||||||||||||||||||||
Zawód | aktor, producent filmowy | ||||||||||||||||||||
Współmałżonek |
Tammy Grimes | ||||||||||||||||||||
Lata aktywności | 1946–2021 | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Odznaczenia | |||||||||||||||||||||
Christopher Plummer, właśc. Arthur Christopher Orme Plummer[1] (ur. 13 grudnia 1929 w Toronto, zm. 5 lutego 2021 w Weston) – kanadyjski aktor teatralny, filmowy i głosowy, którego kariera trwała sześć dekad, poczynając od debiutu filmowego w dramacie Sidneya Lumeta Zostać gwiazdą (Stage Struck, 1958)[2].
Zdobywca Oscara, Nagrody Genie, dwóch nagród Emmy, dwóch nagród Tony, Złotego Globu, Nagrody Gildii Aktorów Ekranowych i Nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej[3]. Otrzymał Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego w wieku 82 lat za występ w tragikomedii romantycznej Debiutanci (Beginners, 2010), stając się najstarszym aktorem, który zdobył nagrodę aktorską[4]. Odznaczony Orderem Kanady.
Urodził się w Toronto w Ontario jako syn Isabelli Mary (z domu Abbott) i Johna Orme’a Plummera[5]. Jego ojciec sprzedawał akcje i papiery wartościowe, a matka była sekretarką dziekana nauk na Uniwersytecie McGill i wnuczką kanadyjskiego premiera Sir Johna Abbotta[6]. Plummer był także drugim kuzynem brytyjskiego aktora Nigela Bruce’a[6], znanego z roli Doktora Watsona w filmie Sherlock Holmes u boku Basila Rathbone’a.
Rodzice Plummera rozwiedli się wkrótce po jego urodzeniu, a on został wychowany głównie przez matkę w domu rodzinnym Abbott w Senneville, Quebec, w regionie Montreal. Biegle mówił po angielsku i francusku. Jako uczeń rozpoczął studia pianistyczne, ale w młodym wieku rozwinął miłość do teatru i zaczął występować, gdy uczęszczał do High School of Montreal[7]. Po obejrzeniu filmu Laurence’a Oliviera Henryk V (1944) zdecydował, że zostanie aktorem. Uczył się podstaw aktorstwa w Montreal Repertory Theatre, gdzie grał także William Shatner[8].
W 1946 zwrócił uwagę krytyka teatralnego „Montreal Gazette” Herberta Whittakera, gdy wcielił się w rolę Pana Darcy’ego w montrealskiej produkcji Duma i uprzedzenie autorstwa Jane Austen. Whittaker był również amatorskim dyrektorem teatralnym montrealskiego teatru Repertory, a w wieku 18 lat obsadził Plummera jako Edypa w sztuce Jeana Cocteau La Machine infernale[9]. Legendarna aktorka i reżyserka Eva Le Gallienne sprowadziła go do Nowego Jorku, gdzie w 1954 trafił na Broadway u boku Mary Astor jako George Phillips w przedstawieniu The Starcross Story, które zeszło z afisza tego samego wieczoru. Następnie grał w głośnych inscenizacjach na Broadwayu, w Kanadzie i na londyńskim West Endzie[10]. Zdobył dwie prestiżowe nagrody teatralne Tony Award: w 1974 jako Cyrano de Bergerac (nagroda Drama Desk 1973) w musicalu Anthony’ego Burgessa Cyrano i w 1997 za postać Johna Barrymore w spektaklu Barrymore[11].
Zadebiutował na ekranie w roli Joego Sheridana w melodramacie Sidneya Lumeta Zostać gwiazdą (Stage Struck, 1958)[12] u boku Henry’ego Fondy. W melodramacie Nicholasa Raya Wiatr nad Everglades (Wind Across the Everglades, 1958) z Burlem Ivesem zagrał główną rolę konserwatora zabytków Walta Murdocka, który przybywa na Florydę w nadziei na egzekwowanie prawa ochrony. W 1959 był nominowany do nagrody Emmy jako Kenneth Boyd w spektaklu telewizyjnym NBC Little Moon of Alban (1958) z Julie Harris. Rola tytułowego duńskiego księcia w telewizyjnej wersji Hamleta - Hamlet at Elsinore (1964) przyniosła mu drugą nominację do nagrody Emmy. Grał rzymskiego cesarza Kommodusa w Upadku Cesarstwa Rzymskiego (1964) Anthony’ego Manna i wiele ważnych postaci historycznych, w tym kapitana Georga von Trappa w musicalu w Roberta Wise’a Dźwięki muzyki (1965) z Julie Andrews, 1. księcia Wellington w Bitwie pod Waterloo (Ватерлоо, 1970) Siergieja Bondarczuka, Rudyarda Kiplinga w Człowieku, który byłby królem (1975) Johna Hustona[13].
Plummer zdobył dwie nagrody Emmy: za kreację Roscoe Heywarda w miniserialu NBC Kantory walutowe (Arthur Hailey's the Moneychangers, 1976) na podstawie powieści Arthura Haileya w reżyserii Borisa Sagala i narrację serialu animowanego ABC Nowe przygody Madeline (The New Adventures of Madeline, 1995) opartego na popularnej serii książek dla dzieci. W 1980 został uhonorowany Nagrodą Genie za rolę Sherlocka Holmesa w brytyjsko-kanadyjskim filmie kryminalnym Boba Clarka Morderstwo na zamówienie (Murder by Decree, 1979). Był ponownie nominowany do Emmy jako arcybiskup Vittorio Contini-Verchese w miniserialu ABC Ptaki ciernistych krzewów (The Thorn Birds, 1983)[14].
Wystąpił w roli Mike’a Wallace’a w Informatorze (Insider, 1999) Michaela Manna, Lwa Tołstoja w Ostatniej stacji (2009). Pierwszą nominację do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego zdobył dopiero w 2010 mając 80 lat za rolę Lwa Tołstoja w melodramacie biograficznym Ostatnia stacja (The Last Station, 2009), jednak Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej statuetkę przyznała Christophowi Waltzowi. W 2012 w wieku 82 lat Plummer został najstarszym zwycięzcą Oscara w historii za drugoplanową rolę Hala Fieldsa, 75-letniego ojca, który przyznaje się swojemu synowi (Ewan McGregor) do homoseksualizmu w tragikomedii romantycznej Debiutanci (Beginners, 2010)[15]. W Ostatnim pocałunku cesarza (The Exception, 2016) zagrał Kaisera Wilhelma II. W wieku 88 lat zdobył nominację do nagrody Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego, Nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej dla najlepszego aktora drugoplanowego i Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę J. Paula Getty’ego we Wszystkich pieniądzach świata (All the Money in the World, 2017) Ridleya Scotta, co czyni go najstarszą osobą nominowaną w kategorii aktorskiej[16].
Był trzykrotnie żonaty. 19 sierpnia 1956 poślubił amerykańską aktorkę i piosenkarkę Tammy Grimes, z którą miał córkę Amandę Michael (ur. 23 marca 1957). 2 września 1960 doszło do rozwodu. 4 maja 1962 ożenił się z Patricią Lewis, z którą się rozwiódł 10 stycznia 1967. Od 2 października 1970 do jego śmierci trzecią żoną była Elaine Taylor.
Zmarł 5 lutego 2021 w wieku 91 lat w swoim domu w Weston, Connecticut, w następstwie komplikacji po upadku[17].
Artykuł Christopher Plummer w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:
Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=766145