Bronisław Cieślak

Bronisław Cieślak
Ilustracja
Bronisław Cieślak (2014)
Data i miejsce urodzenia 8 października 1943
Kraków
Data i miejsce śmierci 2 maja 2021
Kraków
Zawód aktor, dziennikarz, prezenter telewizyjny, polityk
Lata aktywności 1968–2019
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Bronisław Cieślak (ur. 8 października 1943 w Krakowie[1], zm. 2 maja 2021 tamże[2]) – polski aktor, dziennikarz, prezenter telewizyjny i polityk. Odtwórca roli Sławomira Borewicza w serialu telewizyjnym 07 zgłoś się (1976–1987) i Bronisława Malanowskiego w serialu paradokumentalnym Malanowski i Partnerzy (2009–2016). Poseł na Sejm III i IV kadencji (1997–2005).

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Wychowywał się na krakowskim Kazimierzu. Jego ojciec był kolejarzem, natomiast matka zajmowała się domem. Miał dwóch braci: Jacka i Witolda[3]. W 1962 został absolwentem I Liceum Ogólnokształcącego im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie[4][5]. Podczas nauki występował w klubie studenckim Pod Jaszczurami[6]. W latach 1963–1968 studiował etnografię na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskując absolutorium[4]. W młodości pracował jako ratownik wodny[7]. Był też zatrudniony jako kontysta oraz referent do spraw transportu[8].

Działalność zawodowa i aktorska

W 1968 rozpoczął pracę jako dziennikarz w Polskim Radiu, następnie pracował również w ośrodku krakowskim Telewizji Polskiej[9], gdzie w latach 1973–1991 był redaktorem i zastępcą redaktora naczelnego[4]. W 1976 prowadził program telewizyjny pod nazwą Bez togi[9].

W 1975 reżyser Roman Załuski zaproponował mu udział w zdjęciach próbnych do serialu obyczajowego Znaki szczególne[9]. Bronisław Cieślak był sceptyczny co do tego pomysłu. Do wzięcia udziału w tym przedsięwzięciu przekonał go Jacek Stwora, sugerując, że mimo prawdopodobnego niepowodzenia będzie to materia na ciekawy reportaż[9]. Ostatecznie zawodowy dziennikarz otrzymał rolę aktorską w tym serialu, wcielając się w nim w postać inżyniera Bogdana Zawady[2].

W 1976 Krzysztof Szmagier powierzył mu główną rolę w serialu kryminalnym 07 zgłoś się[10]. Reżyser i scenarzysta, mając do dyspozycji kontrkandydatów będących aktorami zawodowymi, zdecydował się na Bronisława Cieślaka, uznając go za „prawdziwy typ aktorski” (czyli kogoś, „komu wierzy się, gdy mówi z ekranu”)[9]. Rola porucznika Sławomira Borewicza, w którą wcielał się w 21 odcinkach produkcji wyprodukowanych w latach 1976–1987[2], przyniosła mu największą rozpoznawalność i popularność[11]. Odgrywana przez niego postać stała się ikoną popkultury, a sam aktor określany był mianem polskiego Jamesa Bonda[12]. Jako komisarz Borewicz pojawił się także w filmie Latające machiny kontra Pan Samochodzik z 1991 w reżyserii Janusza Kidawy[3].

W latach 70. i 80 nadal wykonywał zawód dziennikarza i – jak sam przyznawał – „bywał też aktorem”[9][13]. W 1979 wystąpił w dwóch filmach fabularnych: w Kung-fu Janusza Kijowskiego zagrał dziennikarza Henryka Laskusa, a w filmie kryminalnym Wściekły w reżyserii Romana Załuskiego wcielił się w postać kapitana Zawady, próbującego rozwiązać sprawę tajemniczych morderstw[3]. W 1980 był lektorem w filmie dokumentalnym Od Rodezji do Zimbabwe[2]. We wrześniu 1984 pełnił rolę gospodarza podczas 9. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku[14]. W 1986 wystąpił w polsko-bułgarskim filmie dla młodzieży Złota mahmudia Kazimierza Tarnasa[2]. W 1987 był jednym z jurorów w wyborach Miss Małopolski[15][16]. W 1988 był reporterem w filmie dokumentalnym Reportaż z siedmiu dziesięcioleci[2]. W 1990 w Teatrze Telewizji wystąpił jako Naczelny w sztuce Woody’ego Allena pt. Bóg w reżyserii Wojciecha Biedronia[17].

W 1991 zakończył pracę w Telewizji Polskiej, następnie przez pewien czas pomagał żonie w prowadzeniu działalności handlowej w Krakowie[18]. Przez krótki okres był również zarejestrowany jako bezrobotny[7]. Później powrócił do współpracy z telewizją, prowadził m.in. Telewizyjne Biuro Śledcze[19].

Wystąpił gościnnie w takich serialach telewizyjnych jak Bank nie z tej ziemi, Świat według Kiepskich oraz Pierwsza miłość[2]. Był narratorem serialu kryminalnego Tak czy nie? Ryszarda Bugajskiego[3]. W 2006 zagrał warszawskiego komendanta policji Modesta Strumiłłę w 8 odcinkach Mrok w reżyserii Jacka Borcucha[2]. W latach 2009–2016 wcielał się w postać Bronisława Malanowskiego, grając w ponad 800 odcinkach serialu paradokumentalnego Malanowski i Partnerzy[2]. W 2019 wystąpił w filmie Na bank się uda Szymona Jakubowskiego, w którym zagrał ministra rolnictwa Sławomira Kowalika[2]. Brał również udział w Reality Shopka Szoł w krakowskim Teatrze „Groteska”[20].

Był członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich i Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej[5]. W latach 1993–1997 pełnił funkcję sekretarza zarządu krakowskiego oddziału drugiej z tych organizacji[4].

Działalność polityczna

W latach 1971–1990 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[4].

W wyborach w 1997 uzyskał mandat poselski z listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej w okręgu krakowskim nr 21[21]. W Sejmie III kadencji zasiadał m.in. w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu[22]. Po raz drugi został wybrany do Sejmu w wyborach w 2001 z ramienia koalicji SLD-UP w okręgu krakowskim nr 13 liczbą 24 252 głosów[23]. W IV kadencji pełnił funkcję rzecznika prasowego klubu parlamentarnego SLD. Zasiadał ponownie w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Kultury i Środków Przekazu. Był też członkiem Komisji Sprawiedliwości i Spraw Człowieka[1]. Podczas obu kadencji pracował także w szeregu podkomisji[1][22].

24 grudnia 2001 został zatrzymany przez policję podczas jazdy pod prąd ulicą jednokierunkową i odmówił poddania się badaniu na zawartość alkoholu we krwi. Komisja Etyki Poselskiej uznała jego zachowanie za nadużycie immunitetu[24]. W maju 2002 został ukarany za wykroczenie drogowe karą 1200 zł grzywny oraz zakazem prowadzenia pojazdów na okres sześciu miesięcy[25].

W 2005 i 2007 bez powodzenia kandydował w kolejnych wyborach parlamentarnych[26][27]. W wyborach samorządowych w 2006 bezskutecznie ubiegał się o mandat radnego Krakowa[28].

Życie prywatne

Pogrzeb Bronisława Cieślaka. W tle grupa młodzieży z transparentem z jego portretem i napisem 07 MO ŻEGNAJ

Z pierwszą żoną Jasną Krystyną Chrzanowską-Cieślak miał córkę Katarzynę (obie wystąpiły wraz z nim w filmie Wściekły z 1979[29]). Z drugą żoną Anną miał córkę Zofię i syna Jana[30]. Był stryjem aktorki Anny Cieślak[31].

Chorował na nowotwór prostaty[32]. W 2018 w związku z chorobą przeszedł operację[33], a także cykle radioterapii i chemioterapii[32].

Zmarł 2 maja 2021[34][35]. 4 maja Sejm IX kadencji uczcił jego pamięć minutą ciszy[36]. 10 maja 2021 został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Podgórskim w Krakowie[37]. Uroczystości pogrzebowe miały charakter świecki[38].

Odznaczenia

Filmografia

Przypisy

  1. a b c Strona sejmowa posła IV kadencji. [dostęp 2021-05-03].
  2. a b c d e f g h i j k l Bronisław Cieślak w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2019-11-05].
  3. a b c d Bronisław Cieślak jako dziennikarz. Można obejrzeć jego reportaż o Nowej Hucie. onet.pl, 3 maja 2021. [dostęp 2021-05-05].
  4. a b c d e Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. IV kadencja. Przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2002, s. 34.
  5. a b Zmarł Bronisław Cieślak – odtwórca głównej roli w serialu „07 zgłoś się”. tvp.pl, 2 maja 2021. [dostęp 2021-05-02].
  6. Karolina Gawlik: Cieślak: Pięć dni w tygodniu tęsknię za moją krakowską dziuplą. gazetakrakowska.pl, 10 grudnia 2013. [dostęp 2021-05-05].
  7. a b Nie zawsze był porucznikiem Borewiczem. Gdy stracił pracę w telewizji, sprzedawał w kiosku. plejada.pl, 2 maja 2021. [dostęp 2021-05-03].
  8. Angelika Swoboda: Cieślak: Dobrze jest dostać w tyłek od życia. Byłem wysoko, ale też stałem w kolejce po zasiłek. Szczycę się tym. gazeta.pl, 6 maja 2018. [dostęp 2021-05-04].
  9. a b c d e f Maciej Iwanowski. Na nasze pytania odpowiada: Bronisław Cieślak – dziennikarz Ośrodka Krakowskiego TVP, wykonawca głównych rol w serialach „Znaki szczególne” i „07-zgłoś się”. „Nowiny Rzeszowskie”. Nr 225, s. 8, 5–7 października 1979. [dostęp 2021-05-10]. 
  10. Życie na Gorąco”. Nr 19, s. 58–59, 8 maja 2014. 
  11. Artyści, dziennikarze, politycy żegnają Bronisława Cieślaka. „Serce ścisnęło wspomnienie”. tvn24.pl, 3 maja 2021. [dostęp 2021-05-03].
  12. Bronisław Cieślak nie żyje. Lewica chce odznaczenia dla zmarłego aktora. polsatnews.pl, 2 maja 2021. [dostęp 2021-05-03].
  13. Janusz Pawlak. Muzyczno-filmowy kalejdoskop. „Nowiny Rzeszowskie”. Nr 146, s. 5, 24 czerwca 1988. [dostęp 2021-05-10]. 
  14. Wojciech Klemiato. Akcenty krakowskie. „Gazeta Krakowska”. Nr 219, s. 1, 12 września 1984. [dostęp 2021-05-14]. 
  15. 07… zgłosił się. „Echo Krakowa”. Nr 37, s. 1, 23 lutego 1987. [dostęp 2021-05-14]. 
  16. Jeszcze 4 dni i poznamy Miss Małopolski. „Echo Krakowa”. Nr 43, s. 1–2, 3 marca 1987. [dostęp 2021-05-14]. 
  17. Bronisław Cieślak, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [online] [dostęp 2021-05-07].
  18. Olga Figaszewska: Los nie oszczędzał Bronisława Cieślaka, ale aktor nigdy się nie poddawał. Jak wyglądało jego życie?. viva.pl, 2 maja 2021. [dostęp 2021-05-03].
  19. Łukasz Knapik: „Telewizyjne Biuro Śledcze” w ATM Rozrywka TV. satkurier.pl, 19 grudnia 2012. [dostęp 2021-05-04].
  20. Arkadiusz Jastrzębski: Bronisław Cieślak nie żyje. Posłanki wspominają: Borewicz z „07 zgłoś się” w Sejmie. wp.pl, 2 maja 2021. [dostęp 2021-05-06].
  21. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25 września 1997 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 21 września 1997 r. (M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620).
  22. a b Strona sejmowa posła III kadencji. [dostęp 2021-05-03].
  23. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 26 września 2001 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 23 września 2001 r. (Dz.U. z 2001 r. nr 109, poz. 1186).
  24. Uchwała nr 17 Komisji Etyki Poselskiej z dnia 30 stycznia 2001 r.. „Kronika Sejmowa” nr 161 (465) III kadencja, 2001. [dostęp 2012-02-10].
  25. 07 zgłoś się za pół roku po prawo jazdy. wp.pl, 9 maja 2002. [dostęp 2012-02-10].
  26. Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2021-05-02].
  27. Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2021-05-02].
  28. Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 2021-05-02].
  29. „07” zgłosił się w Klubie Dziennikarzy…. „Echo Krakowa”. Nr 256, s. 2, 14 listopada 1979. 
  30. „07, zgłoś się!”: Bronisław Cieślak – Dołki nauczyły go doceniać górki. interia.pl, 12 maja 2015. [dostęp 2021-04-09].
  31. Anna Cieślak i Bronisław Cieślak. onet.pl, 29 marca 2007. [dostęp 2021-05-02].
  32. a b Bronisław Cieślak długo chorował. „Raka prostaty ciężko jest wyleczyć, ale nie poddaję się w walce”. plejada.pl, 2 maja 2021. [dostęp 2021-05-03].
  33. Bronisław Cieślak, czyli porucznik Borewicz, opowiedział o walce z chorobą. pinbook.pl, 18 października 2019. [dostęp 2019-11-11].
  34. Bronisław Cieślak nie żyje. „Sympatyczny, serdeczny, bardzo koleżeński”. tvn24.pl, 2 maja 2021. [dostęp 2021-05-02].
  35. Bronisław Cieślak nie żyje. Miał 77 lat. polsatnews.pl, 2 maja 2021. [dostęp 2021-05-02].
  36. Maciej Nycz: Bronisław Cieślak pożegnany minutą ciszy w Sejmie. „Pozostanie w pamięci”. rmf24.pl, 4 maja 2021. [dostęp 2021-05-04].
  37. Pogrzeb aktora Bronisława Cieślaka. polsatnews.pl, 10 maja 2021. [dostęp 2021-05-10].
  38. Pogrzeb Bronisława Cieślaka. Rodzina pożegnała go zgodnie z jego wolą i uszanowała jego poglądy. fakt.pl, 10 maja 2021. [dostęp 2021-05-10].
  39. Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2020-05-30].
  40. Bronisław Cieślak odznaczony pośmiertnie przez prezydenta Andrzeja Dudę. wprost.pl, 6 maja 2021. [dostęp 2021-05-06].

Linki zewnętrzne

Informacja

Artykuł Bronisław Cieślak w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=84940