| ||
Data i miejsce urodzenia | 24 lipca 1922 Wilno | |
Data i miejsce śmierci | 25 lipca 2020 Warszawa | |
Typ głosu | bas-baryton | |
Gatunki | opera | |
Zawód | solista operowy, aktor | |
Aktywność | 1941-2020 | |
Wydawnictwo | Columbia | |
Odznaczenia | ||
| ||
podpułkownik | ||
Data i miejsce urodzenia | 24 lipca 1922 Wilno | |
Data i miejsce śmierci | 25 lipca 2020 Warszawa | |
Przebieg służby | ||
Lata służby | 1939–1944, 1946–1950 | |
Siły zbrojne | Armia Krajowa Ludowe Wojsko Polskie | |
Jednostki | Centralny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego | |
Główne wojny i bitwy | II wojna światowa Akcja „Burza” | |
Późniejsza praca | solista operowy |
Bernard Ładysz (ur. 24 lipca 1922 w Wilnie[1], zm. 25 lipca 2020 w Warszawie[2]) – polski śpiewak operowy (bas-baryton), aktor i żołnierz.
Syn Adama i Jadwigi z Kłyszejków. W okresie okupacji niemieckiej i okupacji radzieckiej zmobilizowany żołnierz Wojska Polskiego, po przegranej kampanii wrześniowej służył jako sierżant Armii Krajowej (obwód wileński). Uczestnik akcji „Burza” na Wileńszczyźnie, aresztowany przez NKWD – zesłany w głąb RFSRR do Kaługi, miasta nad Oką, gdzie przebywał w latach 1944–1946[3]. Naukę śpiewu rozpoczął w Wilnie (1940–1941), kontynuował w latach 1946–1948 na studiach wokalnych w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie pod kierunkiem prof. Wacława Filipowicza. Karierę artystyczną rozpoczął w Zespole Reprezentacyjnym Wojska Polskiego. Przez wiele lat (1950–1979) był solistą Opery Warszawskiej i Teatru Wielkiego w Warszawie. W 1956 zwyciężył w międzynarodowym konkursie śpiewaczym w Vercelli, gdzie zdobył najwyższą nagrodę „Il primo premio assoluto”. Od tego momentu rozpoczęła się jego międzynarodowa kariera. Zaangażował się wtedy do Teatro Massimo w Palermo.
Artysta odnosił sukcesy na wszystkich kontynentach – od Australii przez obie Ameryki po Chiny w Azji. Jako pierwszy polski artysta został zaangażowany do partii solowej w kompletnym nagraniu opery przez wielką światową firmę fonograficzną „Columbia” – wystąpił (1959) obok Marii Callas w nagraniu Łucji z Lammermooru pod dyrekcją Tullio Serafina. Columbia zaprosiła potem B. Ładysza do nagrania całej płyty z ariami operowymi Verdiego i kompozytorów rosyjskich.
Występował na Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze[4].
Później wielkie role operowe m.in. w operach: Eugeniusz Oniegin, Straszny dwór, Halka, Faust, Cyrulik sewilski, Don Giovanni, Don Carlos, Nieszpory sycylijskie, Moc przeznaczenia, Aida, Rigoletto, Kniaź Igor, Borys Godunow, Jolanta, Król Roger. Nagrania radiowe i płytowe, udział w festiwalach, w prapremierze opery Diabły z Loudun oraz w prawykonaniach Pasji według św. Łukasza i Jutrzni Krzysztofa Pendereckiego. Także w lżejszym repertuarze, np. w partii Tewjego w musicalu Skrzypek na dachu, występy estradowe, oraz w radiu i telewizji polskiej. Dokonał brawurowego nagrania dźwiękowego i filmowego utworu Domenico Cimarosy „Il maestro di cappella”.
Igor Bełza, wybitny muzykolog, autor kilkunastu monografii poświęconych muzyce polskiej, po występach w Moskwie warszawskiego Teatru Wielkiego, napisał na łamach „Prawdy”: „Teatr Wielki dysponuje takimi świetnymi śpiewakami, jak jeden z najlepszych basów świata – Bernard Ładysz”.
Bernard Ładysz zmarł w dzień po swoich 98. urodzinach, 25 lipca 2020. Uroczystości pogrzebowe odbyły się 5 sierpnia i miały charakter państwowy. Po mszy w Katedrze polowej Wojska Polskiego artysta został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera G-tuje-58)[5]. Uroczystościom przewodniczył biskup polowy WP Józef Guzdek, a uczestniczyli w nich m.in.: najbliższa rodzina zmarłego (żona Leokadia Rymkiewicz-Ładysz, synowie Aleksander i Zbigniew), przedstawiciele władz i świata kultury oraz wielbiciele jego talentu. Prezydencki doradca Tadeusz Deszkiewicz odczytał list pożegnalny od Andrzeja Dudy. Rozkazem Ministra Obrony Narodowej Bernard Ładysz został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika[6][7].
W 2010 wszedł w skład warszawskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego jako kandydata na urząd Prezydenta RP[8].
Był uczestnikiem teleturnieju Pojedynek, gdzie rywalizował z Szymonem Kobylińskim.
Rok | Tytuł | Rola | Uwagi |
---|---|---|---|
1965 | Czas pokoju | radziecki sanitariusz | wojenny, reżyseria: Tadeusz Konwicki |
1968 | Lalka | Suzin | kostiumowy, reżyseria: Wojciech Jerzy Has |
1974 | Ziemia obiecana | rosyjski kupiec | obyczajowy, reżyseria: Andrzej Wajda |
1975 | Ziemia obiecana | rosyjski kupiec (odcinek 1) | serial telewizyjny, reżyseria: Andrzej Wajda |
1981 | Znachor | młynarz Prokop | dramat, reżyseria: Jerzy Hoffman |
1982 | Karate po polsku | proboszcz | obyczajowy, reżyseria: Wojciech Wójcik |
Dolina Issy | żołnierz zabity przez Baltazara | poetycki, reżyseria: Tadeusz Konwicki | |
1983 | Pastorale Heroica | generał | wojenny, reżyseria: Henryk Bielski |
1986 | Pierścień i róża | król Walorozo XXIV | baśniowy, reżyseria: Jerzy Gruza |
Pierścień i róża | król Walorozo XXIV | serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Gruza | |
1999 | Ogniem i mieczem | Did Lirnik | historyczny, reżyseria: Jerzy Hoffman |
2000 | Ogniem i mieczem | Did Lirnik | serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Hoffman |
Artysta współpracował też z Teatrem Syrena w Warszawie.
Artykuł Bernard Ładysz w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:
Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=75204