Bachmut
Бахмут
Ilustracja
Bachmut w kwietniu 2023
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 doniecki

Rejon

bachmucki

Powierzchnia

41,6 km²

Populacja (2021)
• liczba ludności


72 310[1]

Nr kierunkowy

+380-6274

Kod pocztowy

84500–84510

Tablice rejestracyjne

AH

Położenie na mapie obwodu donieckiego
Mapa konturowa obwodu donieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Bachmut”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po prawej znajduje się punkt z opisem „Bachmut”
Ziemia48°35′50″N 38°00′39″E/48,597222 38,010833
Strona internetowa
Portal Ukraina

Bachmut (ukr. Бахмут, w latach 1924–2016 Artiomowsk, ukr. Артемівськ, Artemiwśk) – miasto na Ukrainie (obwód doniecki), w Donieckim Zagłębiu Węglowym. W czasie inwazji Rosji na Ukrainę stał się miastem frontowym i w wyniku walk miasto zostało częściowo zniszczone. Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski określił, że miasto „zostało zredukowane do spalonych ruin”[2][3][4].

Nazwa

Nazwa Artiomowsk, którą miasto nosiło w latach 1924–2016 upamiętniała rosyjskiego bolszewika Artioma. We wrześniu 2015 rada miejska wystąpiła do Rady Najwyższej o przywrócenie nazwy Bachmut[5]. 4 lutego 2016 Rada zatwierdziła decyzję, zmieniając nazwę miasta[6]. Zmiana nazwy weszła w życie 18 lutego 2016.

Historia

Historia miasta sięga XVI wieku, kiedy Iwan Groźny nakazał utworzenie fortyfikacji granicznych, aby chronić południową granicę państwa rosyjskiego przed najazdami tatarsko-nogajskimi. W 1571 roku Bachmut został wspomniany jako posterunek graniczny[7].

W 1701 roku Piotr I nakazał rozbudować fort Bachmut i nadać sąsiedniej słobodzie status miasta[8]. W XVIII wieku główne miasto Słowiano-Serbii, utworzonej przez carat na ziemiach ukraińskich i zamieszkanej przez kolonistów m.in. z Serbii.

W XIX wieku Bachmut był częścią Imperium Rosyjskiego i ośrodkiem przemysłu metalurgicznego. W 1924 roku zmieniono nazwę miasta na Artiomowsk na cześć bolszewickiego rewolucjonisty Artema. Miasto ucierpiało podczas wielkiego głodu na Ukrainie w latach 1932–1933. Liczba zidentyfikowanych ofiar wynosi 3255 osób[9].

Podczas II wojny światowej wojska niemieckie okupowały Artiomowsk od 31 października 1941 do 5 września 1943. Na początku 1942 roku w podmiejskiej kopalni alabastru funkcjonariusze Einsatzgruppen zamordowali od 1,3 tys. do 3 tys. osób, w zdecydowanej większości Żydów[10]. Po wojnie Artiomowsk odzyskał swoją rolę jako centrum górnictwa i metalurgii.

W 2014 roku prorosyjscy separatyści proklamowali w mieście Doniecką Republikę Ludową[11]. W lipcu 2014 siły rządowe odbiły miasto wraz z Drużkiwką[12].

23 września 2015 rada miasta przegłosowała zmianę nazwy miasta z Artiomowsk na Bachmut[5]. 4 lutego 2016 Rada zatwierdziła decyzję, przywracając historyczną nazwę[6]. Zmiana nazwy weszła w życie 18 lutego 2016.

 Osobny artykuł: bitwa o Bachmut.

Po rozpoczęciu rosyjskiej inwazji na Ukrainę Bachmut stał się miastem frontowym i był regularnie ostrzeliwany[13][14][15]. Od sierpnia 2022 roku o miasto toczą się regularne walki[16]. Od połowy października toczyły się bezpośrednie zacięte walki o miasto, które doprowadziły do całkowitego zrujnowania Bachmutu i zdobycia ostatnich elementów zabudowy przez Rosjan 20 maja 2023 roku[17].

Demografia

  • 1989 – 90 279[18]
  • 2013 – 77 620[19]
  • 2017 – 75 798[20]
  • 2021 – 72 310[1]
  • 1 stycznia 2022 – 71 094[21]

Gospodarka

Ośrodek wydobycia soli kamiennej. Przemysł maszynowy, materiałów budowlanych, szklarski oraz spożywczy[22].

Transport

W mieście działa od 29 kwietnia 1968 sieć trolejbusowa składająca się z 6 linii (2, 3, 4, 5, 6, 7).

Przypisy

  1. a b Чисельність наявного населення України на 1 січня 2021 року, ukrcensus.gov.ua [dostęp 2021-08-18] (ukr.).
  2. Zelenskyy says Russia reduced Bakhmut city to a ‘burned ruin’, www.aljazeera.com [dostęp 2022-12-29] (ang.).
  3. Maciej Szefer, Rosjanie zniszczyli wszystko. Te zdjęcia obiegły świat, wiadomosci.wp.pl, 5 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-29] (pol.).
  4. Dziesięć miesięcy wojny. Mieszkańcy zniszczonego Bachmutu: my nie żyjemy, a próbujemy przetrwać, TVN24 [dostęp 2022-12-29] (pol.).
  5. a b Перейменування міста та вулиць, artemrada.gov.ua, 23 września 2015 [dostęp 2023-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-23] (ukr.).
  6. a b Decommunisation continues: Rada renames several towns and villages, www.unian.info [dostęp 2016-02-09].
  7. Bakhmut, encyclopediaofukraine.com [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  8. АРТЕМІВСЬК, imsu-doneck.info [dostęp 2023-03-03] (ukr.).
  9. Мартиролог. Донецька область, s. 108–189 [dostęp 2023-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-24] (ukr.).
  10. Yitzhak Arad: The Holocaust in the Soviet Union. Lincoln i Jerusalem: University of Nebraska Press i Yad Vashem, 2009, s. 194–195. ISBN 978-0-8032-4519-8. (ang.).
  11. В Артемівську сепаратисти на даху міськради підняли прапор „Донецької республіки”, tsn.ua, 13 kwietnia 2014 [dostęp 2023-03-03] [zarchiwizowane z adresu 2014-06-26] (ukr.).
  12. Ukraine flag raised over two cities, military tells Poroshenko, interfax.com.ua, 7 lipca 2014 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  13. Jorge Silva, Ivan Lubysh-Kirdey, Inside a Ukraine hospital where medics work as rockets fall, Reuters, 11 maja 2022 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  14. In Ukraine’s Bakhmut, war is never far away, france24.com, 12 lipca 2022 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  15. Horaci Garcia, Murals bring hope in Ukrainian city under Russian attack, Reuters, 15 sierpnia 2022 [dostęp 2023-03-03] (ang.).
  16. Bartosz Lewicki: Nagła aktywizacja Rosjan pod Bachmutem. Rzucają do ataku nowe pododdziały. dziennik.pl, 2.04.2023. [dostęp 2023-04-26].
  17. Michał Fiszer: 452. dzień wojny. Bachmut padł. Dlaczego niewiele to Rosjanom da?. Polityka.pl, 21 maja 2023.
  18. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.
  19. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України. Київ, 2013. стор.50.
  20. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2017 року. Державна служба статистики України. Київ, 2017. стор.21.
  21. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2022. ukrstat.gov.ua. [dostęp 2023-04-26]. (ukr.).
  22. Bachmut, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-10-19].

Informacja

Artykuł Bachmut w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2023-05-27 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=90326