Aleksandr Bortnikow (2020) | |
Data i miejsce urodzenia | 15 listopada 1951 Mołotow |
---|---|
Dyrektor Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej | |
Okres | od 12 maja 2008 |
Poprzednik | Nikołaj Patruszew |
Stały członek Rady Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej | |
Okres | od 25 maja 2008 |
Odznaczenia | |
Aleksandr Wasiljewicz Bortnikow (ros. Алекса́ндр Васи́льевич Бо́ртников; ur. 15 listopada 1951 w Mołotowie) – rosyjski polityk, oficer służb specjalnych i działacz państwowy. Od 2008 dyrektor Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej oraz stały członek Rady Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej[1]. Posiada stopień generała armii. Objęty sankcjami w związku z usiłowaniem otrucia opozycjonisty Aleksieja Nawalnego.
W 1966 wstąpił w szeregi Komsomołu. W 1973 ukończył Leningradzki Instytut Inżynierów Kolejnictwa. Krótko pracował w wyuczonej specjalności w Gatczynie.
W 1975 został absolwentem Wyższej Szkoły KGB ZSRR im. Feliksa Dzierżyńskiego i rozpoczął pracę w radzieckich organach bezpieczeństwa[2]. Od 1975 do 1991 był członkiem Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego.
Od 2003 był szefem UFSB miasta Petersburg i obwodu leningradzkiego, od 2004 zastępcą dyrektora – przewodniczącym Departamentu Bezpieczeństwa Ekonomicznego FSB, a od lipca 2004 – dyrektorem Służby Bezpieczeństwa Ekonomicznego FSB. 12 maja 2008 został dyrektorem Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. W tym samym roku został też stałym członkiem Rady Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej.
W 2014, w związku z konfliktem na wschodzie Ukrainy, Unia Europejska i Kanada wprowadziły przeciwko Bortnikowowi sankcje[3]. Nie znalazł się on jednak na amerykańskiej liście sankcji, obejmującej urzędników, deputowanych i biznesmenów bliskich prezydentowi Władimirowi Putinowi[4]. W lutym 2015, na zaproszenie strony amerykańskiej, Aleksandr Bortnikow wziął udział w szczycie w Waszyngtonie, poświęconemu zwalczaniu ekstremizmu[5].
W dniach 27–28 stycznia 2018, wraz z generałem Igorem Korobowem i Siergiejem Naryszkinem, ponownie odwiedził Stany Zjednoczone. Spotkał się wówczas z Mikiem Pompeo, dyrektorem Centralnej Agencji Wywiadowczej. Szefowie rosyjskich i amerykańskich służb specjalnych omówili głównie kwestię działań bojowników Państwa Islamskiego w Syrii[6].
15 października 2020 Unia Europejska i Wielka Brytania nałożyły sankcje na osobę Aleksandra Bortnikowa, w związku z otruciem opozycyjnego polityka Aleksieja Nawalnego. Osobom objętym tego typu działaniami nie wolno wjeżdżać do krajów UE, korzystać z tranzytu przez te kraje, ich majątek i fundusze w UE są zamrożone, obowiązuje zakaz udzielania im jakiejkolwiek pomocy ekonomicznej ze strony obywateli unijnych[7][8]. W 2022, po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, sankcjami objęty został również jego syn, Denis Aleksandrowicz Bortnikow[9].
W grudniu 2017 grupa ponad 30 naukowców i profesorów związanych z Rosyjską Akademią Nauk, w liście otwartym opublikowanym przez „Kommiersant”, skrytykowała Aleksandra Bortnikowa za wywiad udzielony przez niego i opublikowany w dzienniku „Rossijskaja Gazieta”, z okazji 100-lecia powstania Czeka, w której szef FSB, zdaniem naukowców, uzasadnia represje stalinowskie[10][11][12]. Historyk Nikita Pietrow nazwał wywiad Bortnikowa nihilizmem prawnym[13].
W 2015 w swoim oświadczeniu majątkowym zadeklarował posiadanie dochodów w wysokości 11,5 miliona rubli[16].
Artykuł Aleksandr Bortnikow w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:
Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2022-03-31 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=1514666