Intercity Nieuwe Generatie

Intercity Nieuwe Generatie (Projectnaam)
NS 3103 op station Rotterdam Centraal
Type	Coradia Stream
Aantal	99 (79 + 20)
Optie	150[1]
Nummering	5: 3101-3149 8: 3201-3230 8 (B): 3301-3320
Fabrikant	Alstom
Exploitant	NS
Bouwjaar	Vanaf 2018
Indienststelling	Vanaf 2021[2]
Aantal delen	49 treinstellen van 5 rijtuigen 30 treinstellen van 8 rijtuigen 20 treinstellen van 8 rijtuigen geschikt voor België
Asindeling	5: Bo'2'2'Bo' + 2'2'Bo 8: Bo'2'2'2'Bo' + Bo'2'2'2'Bo'
Spoorwijdte	1435 mm (normaalspoor)
Lengte over buffers	ICNG-V: 110 meter ICNG-VIII: 165 meter[3]
Maximumsnelheid	200 km/h
Dienstsnelheid	200 km/h
Vloerhoogte	810 mm
Deurbreedte	1300 mm
Aantal zitplaatsen	ICNG-V: 258 ICNG-VIII: 417[4]
Techniek
Stroomsysteem	= 1500 V ~ 25 kV 50 Hz = 3000 V (20 stuks)
Treinbeïnvloeding	ERTMS, ATB-EG, TBL 1+ (20 stuks)
Bijzonderheden	20 treinen aangepast voor het Belgisch spoornet
Portaal    Openbaar vervoer Verkeer & Vervoer

Intercity Nieuwe Generatie (afgekort ICNG) is de projectnaam voor de aanschaf van nieuwe enkeldeks treinstellen van de Nederlandse Spoorwegen (NS). De treinen van het type Coradia Stream worden ontworpen en gebouwd door Alstom,^[5] en zijn bedoeld voor het intercity-netwerk van NS.^[6] De treinen zijn bedoeld om ouder materieel (zoals de oudste ICMm en alle ICRm) te vervangen, maar ook om de groei van het aantal reizigers op te vangen. De treinstellen zullen worden ingezet op het hoofdrailnet, het klassieke spoorwegnet van NS, en ook op de HSL-Zuid, waar ze indirect de vervanger worden van de V250.

Geschiedenis

Voorgeschiedenis

Na de gunning van de concessie van de HSL-Zuid aan HSA werd er gezocht naar een serie aanvullende treinen, naast de Thalys-treinstellen (de hogesnelheidstrein naar Frankrijk), voor de exploitatie van binnenlandse en internationale treindiensten. Deze treinen konden dan het binnenlands treinverkeer over de HSL-Zuid verzorgen en de vervanging van de Beneluxtrein. Na een aanbesteding werd gekozen voor de Italiaanse treinenbouwer AnsaldoBreda, die het V250-model aanbood aan NS.

Vooruitlopend op de indienststelling van de V250 werden vanaf 2009 ICRm-rijtuigen ingezet op de Fyra-treindienst tussen Amsterdam, Rotterdam en later Breda. Deze rijtuigen moesten speciaal worden aangepast voor inzet op de HSL-Zuid, de tractie werd geleverd door gehuurde Bombardier TRAXX-locomotieven. Nadat begin 2013 de V250 door technische problemen buiten dienst gesteld moest worden, werd besloten om het volledige ICRm-rijtuigenpark te renoveren, voor gebruik op de HSL-Zuid. Door de renovatie van de ICRm-rijtuigen kon vanaf de herfst van 2015 de treindienst over de HSL-Zuid worden uitgebreid.

In 2015 was het duidelijk geworden dat de V250 niet meer terug zou keren in de treindienst, het materieel was teruggezonden naar de bouwer in Italië. Het ICRm-rijtuigenpark naderde de veertig dienstjaren (in dienst vanaf 1980), evenals het oudste ICMm, dat uitsluitend op het klassieke spoorwegnet wordt ingezet. De oudste ICMm-stellen zijn de 4011-4050 (in dienst vanaf 1984), de overige treinstellen van het type ICMm worden (voorlopig) niet vervangen door ICNG.

In de periode 2004-2013 is het aantal reizigers op het Hoofdrailnet bovendien met 24% gegroeid.^[7] Deze groei is grotendeels te verklaren door een bevolkingstoename, een groter aantal studenten, de gestegen brandstofprijzen en het laten rijden van meer treinen.^[7] De vraag naar materieel is dan ook groter geworden.

Aanbesteding

Om alle zaken op te lossen begon NS in juli 2014 met de aanbesteding voor de Intercity Nieuwe Generatie.^[8] In maart 2015 bleken nog vier bouwers in de race, het Franse Alstom, het Duitse Siemens Rail Systems, het Frans/Canadese Bombardier en het Zwitserse Stadler.^[9]

Op 2 mei 2016 maakte NS bekend dat het Franse Alstom de aanbesteding voor de Intercity Nieuwe Generatie gewonnen had. Het contract omvat circa 80 treinstellen, goed voor circa 25.000 zitplaatsen. Over verdere specificaties is verder niets officieel bekendgemaakt.^[10] Eind mei kondigde het Duitse Siemens aan een kort geding aan te spannen om de gunning aan Alstom ongedaan te maken. Op 15 juli 2016 werd bekend dat Siemens het kort geding had verloren, zodat NS een contract met Alstom kon sluiten.^[11] Aanvankelijk werden er 79 treinstellen besteld, inmiddels is de bestelling met (2 + 18 =) 20 stuks uitgebreid (voor de dienst naar Antwerpen en Brussel) tot een totaal van 99 treinstellen.^[12]

Beschrijving

De treinen hebben vijf of acht rijtuigen die ter plaatse van de bakovergangen rusten op Jacobsdraaistellen.^[13] De treinen hebben brede bakovergangen, zoals ook veel voorkomt bij metro's, trams en sprintertreinstellen. Dit vergemakkelijkt de doorstroom van reizigers door de gehele trein. Het doel is door het ruime doorzicht een groter gevoel van veiligheid te geven bij de reizigers zowel als het personeel. De vloer ligt op vrijwel dezelfde hoogte als de perrons, waardoor de treinen makkelijk toegankelijk zijn. De buitendeuren zijn uitgerust met schuiftreden, waardoor rolstoelgebruikers en overige reizigers vrijwel gelijkvloers naar binnen en buiten kunnen. De deuren zijn drukdichte enkelvoudige deuren die ervoor moeten zorgen dat de luchtdruk in de trein niet verandert als de trein door een tunnel rijdt.

De treinen zijn voorzien van ATB-EG, het traditionele beveiligingssysteem op het Hoofdrailnet en het European Rail Traffic Management System (ERTMS), dat gebruikt wordt op de HSL-Zuid en ook aanwezig is op de Hanzelijn en tussen Amsterdam en Utrecht. NS deed al vroeg een aanvullende bestelling voor twee Coradia's geschikt voor het Belgische spoornet (ICNGB),^[14] omdat het in gebruik zijnde treinmaterieel voor de verbinding Amsterdam – Brussel in 2025 aan vervanging toe is. Het was bij die bestelling de bedoeling om met die twee treinstellen te testen en goedkeuring te krijgen voor het Belgisch spoornet, waarna een vervolgorder geplaatst zou kunnen worden. Daarmee was risico afgedekt dat de toelating uit zou lopen.^[bron?] De eerste vervolgorder voor 18 treinstellen is echter al sneller geplaatst, ruim voordat de eerste stellen in dienst zijn gekomen, zodat er vanaf 2025 (2 + 18 =) 20 stuks voor de dienst naar België beschikbaar komen.^[11]

De eerste ICNG met het nummer 3108 kwam op 23 mei 2020 gesleept naar Nederland en werd naar de werkplaats van de Watergraafsmeer in Amsterdam gebracht om voorlopig dienst te doen als stilstaande trein voor opleiding.^[15] Op 4 juni 2020 kwam het tweede stel met nummer 3103 binnen ^[16] die een dag later vanuit de werkplaats in Onnen zijn eerste proefrit maakte waarna deze trein de maanden erna vele duizenden kilometers op het Nederlandse spoor als test heeft afgelegd. Vanaf 2 januari 2021 kwamen de 3106 en de 3112 binnen waarmee de 3103 op 3 januari weer terugkeerde naar Polen. De komende tijd zullen er nog meer treinstellen binnenkomen en voor nawerk teruggaan.

Interieur

De treinen zijn voorzien van een universeel (= rolstoeltoegankelijk) toilet met aansluitend hieraan een speciale rolstoel-opstelplaats voor twee rolstoelen. Het vijfwagentreinstel is tevens voorzien van één standaardtoilet en het achtwagentreinstel van twee standaardtoiletten. De treinen zijn verder voorzien van comfortabele afdelingen eerste en tweede klas, die onderverdeeld zijn in gedeelten voor "werk", "stilte" en "ontmoeten & groeten". In de afdelingen zijn tussen het meubilair extra bagagerekken geplaatst. Zowel in de eerste als in de tweede klas zijn stopcontacten en usb-aansluitingen voor het opladen van telefoon of laptop aanwezig. Ook het binnen NS gebruikelijke OBIS-informatiesysteem met informatieschermen en gratis wifi is in de treinen aanwezig.^[11]

Geplande inzet

NS heeft het plan om de nieuwe treinstellen vanaf 2021 te gaan inzetten, in eerste instantie op de route Breda – Rotterdam – Schiphol – Amsterdam. Vervolgens worden ze ook ingezet op de route Eindhoven – Breda – Rotterdam – Den Haag. In 2023 wordt de dienst Breda – Rotterdam – Schiphol – Amsterdam Zuid verlengd naar Almere - Lelystad – Zwolle – Assen – Groningen / Meppel – Heerenveen – Leeuwarden. In 2025 start de inzet op de route naar Antwerpen en Brussel.^[12]