Houthi's Ash-Shabab al-Muminin (الشباب المؤمن,) | ||
---|---|---|
"God is Groot"
" Dood aan Amerika" " Dood aan Israel" "Verdoemenis aan de Joden" "Overwinning aan de islam" | ||
Oprichting | Actief sinds 1994 Vanaf 2011 betrokken geraakt bij burgeroorlog in Syrië | |
Actief in | Noord-Jemen, Sanaa | |
Leider | Hussein Badreddin al-Houthi †, Abdul-Malik al-Houthi | |
Ideologie | zaidi (vijver-sjiisme) | |
Doelstelling | gelijke rechten voor sjiieten | |
Status | actief | |
Methoden | rebellie | |
Financiering | eigen minderheid, Iran |
De Ansar Allah (Arabisch: أنصار الله, geromaniseerd: Anṣār Allāh; 'helpers van God'), beter bekend onder de naam Houthi's (Arabisch: الحوثيون, geromaniseerd: al-Ḥūthīyūn), zijn een rebellengroepering van sjiitische (zaiditische) strekking in Jemen. De naam Houthi's is afkomstig van een machtige lokale stam, waarvan leden prominente posities in de beweging innemen. De groepering is sinds 1992 actief en beheerst een deel van het noorden van Jemen en de provincie Sa'da.
Tussen 2004 en 2010 vochten de Houthi’s oorlogen uit met de centrale regering van Jemen. Daarbij werden een kwart miljoen Jemenieten uit hun woongebieden verdreven. Ook buurland Saoedi-Arabië mengde zich in die strijd, waarin meer dan 130 Saoedische militairen sneuvelden. De beweging wordt naar verluidt ondersteund door (het eveneens sjiitische, weliswaar twaalvers) Iran.[1][2]
Vóór de stichting van de republiek Noord-Jemen in 1962 was er een imamaat, het Mutawakkilitisch Koninkrijk Jemen. Nadien werden echter de zaidi's economisch meer en meer gemarginaliseerd, zeker toen Noord-Jemen samenging met Zuid-Jemen. Gecombineerd met de stijgende brandstofprijzen en economische moeilijkheden ligt hierin de achterliggende reden voor de Houthi-opstand.
De beweging werd in 1992 gesticht onder de naam Gelovige Jeugd als een zaiditische revival-beweging, die onder andere zomerkampen voor de jeugd organiseerde. De beweging zou bekendstaan als relatief tolerant, maar radicaliseerde na de Amerikaanse inval in Irak in 2003, waarop leden begonnen met demonstraties en massabijeenkomsten waarbij ze in botsing met de politie kwamen. Hierbij werden anti-Amerikaanse en anti-joodse slogans geroepen. Toen Hussein Badreddin al-Houthi een uitnodiging tot een dialoog van president Saleh afwees en de overheid hem wilde arresteren, riep al-Houthi zijn volgelingen op tot openlijke opstand. Toen hij zelf in 2004 sneuvelde, kwam als eerbetoon de bijnaam 'Houthi's' in zwang.
Toen in 2011 de Jemenitische Revolutie uitbrak als onderdeel van de Arabische Lente, namen de Houthi's deel aan de protesten en de daaropvolgende onderhandelingen. Zij waren het niet eens met de immuniteit die Saleh zou krijgen indien hij aftrad.
Naarmate de revolutie voortduurde verzwakte de regering verder, waarvan de Houthi's in 2011 en 2012 gebruikmaakten om meer gebied te bezetten. In mei 2012 hadden ze het merendeel van de gouvernementen Saada, Al Jawf, en Hajjah in handen, wat hen een gunstige positie verschafte om eventueel Sanaa in te nemen. Ondertussen breidden ook salafistische rebellen (Al Qaida op het Arabisch Schiereiland, Ansar al-Sharia en later ook Islamitische Staat) hun invloed gestadig uit. Hierop verbreedden de Houthi's hun doelstellingen tot het beschermen van de zaidistische minderheid tegen de salafisten. Ook de Zuidelijke Beweging die een afscheiding van Zuid-Jemen wil, begon enigszins terrein te winnen. Een andere partij wordt gevormd door aanhangers van ex-president Saleh die een gelegenheidsverbond met de Houthi's lijken te hebben gesloten.[3] De toestand escaleerde de facto tot een meervoudige burgeroorlog met zes fracties (regering, Houthi's, Saleh-aanhangers, Zuidelijke Beweging, AQAS en IS): de Jemenitische Crisis. De Houthi's zagen hun aantal gewapende strijders toenemen van enkele duizenden tot meer dan 100.000.
In januari 2024 vielen de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk doelen van Houthi-rebellen aan in Jemen. De aanleiding waren recente aanvallen van de Houthi's op schepen in de Rode Zee.[4]
Sinds november 2013 zijn de gevechten tussen de Houthi's en salafisten/wahabisten weer opgelaaid in Jemen.[5][6] Ook het verzet tegen de regering van Jemen groeide. Op 20 januari 2015 vielen Houthi's het presidentiële paleis aan in Sanaa, waar zij president Al-Hadi onder druk zetten om af te treden. Dat deed hij op 22 januari 2015.[7] De Houthi's trachtten hierop een eigen president naar voren te schuiven en een nieuwe regering te vormen. Veel partijen weigerden echter zich aan de onderhandelingstafel te melden en Al-Hadi ontvluchtte de stad naar Aden. Hier verkondigde hij nog steeds rechtmatig president van Jemen te zijn en de Houthi-regering niet te erkennen. Salafistische groeperingen reageerden met bomaanslagen op Houthi's en zaiditische moskeeën, zoals de driedubbele bomaanslag op 20 maart 2015 waarbij 140 doden vielen.[3]
Op 25 maart 2015 bereikten de Houthi's tot op 30 kilometer de havenstad Aden, waarop Al-Hadi het land ontvluchtte om in Saoedi-Arabië politiek asiel te krijgen. Op 25 maart 2015 begonnen Saoedi-Arabië en andere soennitische landen uit Noord-Afrika, Zuid-Azië en het Midden-Oosten aan een militaire campagne tegen de Houthi's.
Hoewel de Houthi's de luchthaven en delen van Aden wisten te veroveren, konden de troepen van Al-Hadi met luchtsteun van de coalitie het tij keren en de slag om Aden winnen. De Houthi's werden teruggedreven en in augustus 2015 zag het er zelfs naar uit dat Al-Hadi's troepen Sanaa zouden heroveren.[8] Zover kwam het echter ook niet: in hun offensief hadden de troepen van Al-Hadi nagelaten Aden afdoende te beveiligen, waardoor jihadistische opstandelingen hun kans schoon zagen en wijken begonnen in te nemen.[9] Dit dwong Al-Hadi zijn offensief tegen de Houthi's te staken, waarop de Houthi's een deel van het verloren gebied heroverden. Eind 2015 leken de fronten zich te hebben gestabiliseerd. De Houthi's beheersten nu ruwweg het voormalige Noord-Jemen.
De burgeroorlog duurt tot op heden voort. Er is inmiddels sprake van een gefragmenteerde oorlog met vele strijdende partijen en buitenlandse partijen. Er is echter ook sprake van een vastgelopen conflict.[10]
De Houthi-beweging wil de identiteit van de zaidi's beschermen en vecht tegen het uitbreidende salafisme in Jemen. De beweging wordt door de centrale regering van Jemen ervan beschuldigd door Iran te worden gesteund en zaidistische religieuze gebruiken aan de bevolking (inclusief niet-zaidi's) op te dringen. De beweging ontkent dat.[11]
Een sjiitische islamitische republiek zoals in Iran werd door zegsman Hassan al-Homran in een interview verworpen als irrealistisch, alleen al omdat de zaydi's hier de demografische basis niet voor hebben.[12] De slogans op de vlag zouden aldus ook moeten worden gezien als gericht tegen de regering en niet tegen de volkeren of personen. Ali al-Bukhayti, een andere zegsman, verklaarde in een ander interview dat de beweging helemaal niemand de dood toewenst, maar dat deze zich keert tegen buitenlandse interventie.[13]
Er zouden ongeveer 200 Houthi's meevechten aan de zijde van Bashar al-Assad in Syrië.[14]
Artikel Houthi's in de Nederlandse Wikipedia nam de volgende plaatsen in de lokale populariteitsranglijst in beslag:
De gepresenteerde inhoud van het Wikipedia-artikel werd in 2024-01-22 geëxtraheerd op basis van https://nl.wikipedia.org/?curid=3056680