Grand tour

Engelse toeristen in de Campagna, aquarel door Carl Spitzweg, ca. 1845

Goethe in de Campagna, door Johann Tischbein, 1787

Grand tour is een term voor een uitgebreide reis door het vasteland van Europa, zoals dat gebruikelijk was in de 18e tot in het begin van de 20e eeuw.

Deze rondreis langs klassieke monumenten (met name Italië en Frankrijk) was in de 17de tot de 19de eeuw voor mannelijke jongvolwassenen uit de West-Europese elite een bijna verplicht onderdeel van hun vorming. Het werd beschouwd als een onderdeel van de opvoeding, het leren kennen en waarderen van de (met name klassieke) kunsten. Maar ook op seksueel gebied werd men opgevoed, of zo men wil, opgeleid voor het huwelijk.

De grand tour was ook de gelegenheid om tijdelijk te ontsnappen uit het keurslijf van de hoogste standen. Ouders stimuleerden de grand tour opdat de jongeren op deze manier ver van huis hun wilde haren konden kwijtraken.

De bekendste figuur uit Duitsland die een uitgebreid bezoek aan Italië bracht was Johann Wolfgang von Goethe. Hij bezocht het land tijdens zijn grand tour van 1786 tot 1788 en bracht verslag uit van deze reis in zijn boek Italiaanse Reis. Hij werd tijdens zijn reis lange tijd begeleid door de schilder Johann Tischbein, die daar het bekend geworden portret van Goethe schilderde.

Om zo comfortabel mogelijk te reizen, zonder extreme hitte of regenval en tegelijkertijd zoveel mogelijk bijzondere evenementen bij te wonen, vertrokken de reizigers meestal in het vroege voorjaar. Als vervoermiddel dienden veelal koetsen, hetzij eigen koetsen van de adellijke familie, huurkoetsen of postkoetsen.

Het begrip grand tour wordt in de moderne tijd ook wel gebruikt als eufemisme voor het opdoen van de eerste seksuele ervaringen.

Ongemak en gevaar

Italiaans poststation, door Heinrich Bürkel

Dankzij de reisverslagen en brieven van hun voorgangers waren de reizigers zich ervan bewust dat hen onderweg veel ongemak ten deel zou vallen, met name buiten de grote steden. Het was zaak om daarop voorbereid te zijn, net als op het gevaar van bandieten en rovers. Een paar pistolen hoorden daarom tot de standaard reisuitrusting.^[1]

Zie ook

• Prix de Rome
• Hippie trail

Literatuur

• Janneke Budding, De Grand Tour in de 18e eeuw. Op reis door Frankrijk en Italië, 2018. ISBN 9789402174120

Referenties