Dag van de Doden

Figuren van papiermaché

Dag van de Doden-altaar

Suikerfiguurtjes

De Dag van de Doden (Spaans: Día de Muertos^[1]) is een Mexicaanse feest- en herdenkingsdag. Deze traditie vindt elk jaar plaats op 1 en 2 november, dus op Allerheiligen en Allerzielen. In mindere mate wordt de Dag van de Doden ook in de rest van Latijns-Amerika, de Verenigde Staten en de Filipijnen gevierd.^[2]

Viering

Bezoek aan een begraafplaats

Men gelooft dat de zielen van kinderen op 1 november terugkeren naar de aarde, en die van volwassenen op 2 november. Gedurende het hele jaar bereidt men zich voor op het festival, men verzamelt goederen die men aan de doden zal offeren.

In de periode rond de dag van de doden maakt men graven van dierbaren schoon en versiert deze. Sommige families bouwen bovendien altaren in hun huis. Men bezoekt de graven van dierbaren en offert er voedsel en drank. Na afloop eet en drinkt men het niet vaak zelf op, omdat men gelooft dat de zielen van de doden de ziel van het voedsel tot zich hebben genomen. Men gaat er dan ook van uit dat het voedsel geen voedingswaarde meer heeft.

Sommigen schrijven calaveras, korte gedichten waarin de spot wordt gedreven met grafschriften van vrienden. Sommige kranten publiceren calavera's van beroemdheden, met karikaturen van skeletten. Schedels zijn een veelvoorkomend symbool op deze dag.

Herkomst

De Dag van de Doden vindt zijn oorsprong in de tradities van de Meso-Amerikaanse indianenvolkeren. Voor onder anderen de Azteken, Maya en Purépecha was het gebruikelijk de voorouders en dus de doden te vereren (zie voorouderverering). Men bewaarde schedels en stelde deze tijdens rituelen tentoon om dood en wedergeboorte te symboliseren. Deze dag werd gevierd in de negende maand van de Azteekse kalender, begin augustus en duurde de rest van de maand. De festiviteiten waren gewijd aan de godin Mictecacihuatl, de 'dame van de doden'.

Na de komst van de Spanjaarden werd de viering van de Dag van de Doden verplaatst naar Allerheiligen en Allerzielen en geassimileerd door het christendom.

UNESCO-vermelding

De Dag van de Doden staat vermeld op de Lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid van UNESCO.

Afbeeldingen

• 

  De graven worden net gemaakt op de Dag van de Doden

• 

  Altaar met offers aan de doden

• 

  La Calavera Catrina

• 

  Enorme Catrina

• 

  Brandende kaarsen

• 

  Pan de muerto (brood van de dood)

• 

  Offers

• 

  Offers

In populaire media

• In de James Bond-film Spectre speelt de beginscène zich af rond de Dag van de Doden in Mexico-Stad.
• De animatiefilm Coco uit 2017 speelt zich af in Mexico op de Dag van de Doden.
• Het computerspel Grim Fandango uit 1998 heeft als thema en stijl de Dag van de Doden.
• Het computerspel Tomb Raider - Shadow of the tomb raider uit 2018 begint in Mexico waar op dat moment de Dag van de Doden wordt gevierd.
• Het kledingmerk Suspicious Antwerp heeft als logo de schedel van een mens die verwijst naar de Dag van de Doden.

Zie ook

• Halloween
• Samhain

Zie de categorie Day of the Dead van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.