4 september

aug		september					okt
<<		1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30				>>

4 september is de 247ste dag van het jaar (248ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 118 dagen tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1781 - Los Angeles wordt gesticht.
  • 1827 - Een grote brand legt de Finse stad Turku grotendeels in de as.
  • 1954 - Het standbeeld van Bartje wordt onthuld in Assen.
  • 1996 - Koningin Beatrix verricht de officiële opening van de Erasmusbrug in Rotterdam.
•  Economie
  • 1998 - Google LLC wordt opgericht.
  • 2000 - De AEX-index bereikt het hoogste punt ooit: 1546,03 (gulden-)punten (in euro’s: 701,56 punten). Hierna zal de koers tot begin 2003 een dalende lijn inzetten.
•  Media
  • 1987 - Vanuit Turijn wordt live wereldwijd Madonna's concert in het kader van haar Who's That Girl World Tour uitgezonden.
  • 1998 - De laatste aflevering van Flodder wordt uitgezonden. De televisieserie kent 62 afleveringen in 5 seizoenen. Verder heeft het drie films.
  • 2019 - RTL is terug met Het spijt me. Zonder bloemetje, andere tune en met Caroline Tensen. Ook is Ranking the Stars weggekocht van de NPO en te zien bij RTL 5 met opnieuw Paul de Leeuw als presentator.
•  Oorlog
  • 1886 - De Noord-Amerikaanse indianenleider Geronimo geeft zich over.
  • 1941 - USS Greer (DD-145) wordt beschoten door een Duitse onderzeeboot (U-652), alhoewel de VS neutraal zijn. Spanningen lopen op tussen de twee landen.
  • 1944 - Tweede Wereldoorlog: de geallieerde troepen bevrijden Antwerpen, maar de Scheldemonding blijft nog weken bezet.
  • 1991 - Bij gevechten tussen gewapende Serviërs en de Kroatische Nationale Garde valt Kroatië uiteen in twee, niet langer met elkaar verbonden delen.
  • 2017 - De Colombiaanse regering sluit een tijdelijke wapenstilstand met rebellenbeweging ELN voor de duur van 102 dagen.
•  Politiek
  • 476 - Odoaker, aanvoerder van de Germaanse hulptroepen, laat zichzelf in Ravenna tot rex Italiae ("koning van Italië") uitroepen.
  • 626 - Keizer Gao Zu, grondlegger van de Tang-dynastie, treedt af ten gunste van zijn zoon Tai Zong die de troon bestijgt van het Chinese Rijk.
  • 1416 - Johan I van Nassau-Siegen wordt opgevolgd door zijn zoons Adolf I, Johan II “met de Helm”, Engelbrecht I en Johan III “de Jongere”.
  • 1870 - Keizer Napoleon III van Frankrijk wordt afgezet. De Derde Republiek wordt uitgeroepen.
  • 1913 - Huwelijk van ex-koning Emanuel II van Portugal en prinses Augusta Victoria van Hohenzollern-Sigmaringen in Sigmaringen.
  • 1948 - Abdicatie van Wilhelmina en troonsaanvaarding van Juliana als Koningin der Nederlanden.
  • 1976 - Palestijnse terroristen kapen een KLM-vliegtuig en eindigen op Cyprus.
  • 1990 - De eerste ministers van Noord- en Zuid-Korea ontmoeten elkaar voor het eerst sinds 45 jaar in Seoel. Zij plegen overleg om de spanningen tussen beide landen te verminderen.
  • 2014 - Zuid-Afrika heeft de dalai lama, de geestelijk leider van de Tibetanen, voor de derde keer in vijf jaar een visum geweigerd.
•  Recreatie
  • 2001 - Tokyo DisneySea, het tweede attractiepark binnen het Tokyo Disney Resort, opent zijn deuren.
•  Religie
  • 1994 - Bisschopswijding van Leonardus Dobbelaar, Nederlands apostolisch vicaris van Nekemte in Ethiopië.
  • 2016 - Moeder Theresa wordt heilig verklaard.
•  Sport
  • 1960 - Real Madrid wint de eerste editie van de wereldbeker voetbal door het Uruguayaanse CA Peñarol over twee wedstrijden te verslaan.
  • 1965 - Bij wedstrijden in Debrecen scherpt Gyula Zsivótzky het wereldrecord kogelslingeren van de Amerikaanse atleet Harold Connolly (71,26 meter) aan tot 73,74 meter.
  • 1971 - Zwemmer Mark Spitz uit de Verenigde Staten brengt in Leipzig het wereldrecord op de 200 meter vrije slag op 1.54,2.
  • 1974 - In de eerste interland na het WK voetbal 1974 in West-Duitsland wint het Nederlands voetbalelftal in Stockholm met 5-1 van Zweden. Johan Neeskens benut twee strafschoppen. Middenvelder Jan Peters van N.E.C. maakt zijn debuut voor Oranje.
  • 1985 - Het Nederlands voetbalelftal bereidt zich voor op de play-offs tegen België en verslaat Bulgarije. Rob de Wit maakt in Heerenveen het enige doelpunt voor Oranje. Ernie Brandts (28ste) en Huub Stevens (18de) spelen hun laatste interland.
•  Wetenschap en technologie
  • 1609 - Henry Hudson ontdekt het eiland Manhattan.
  • 1882 - Thomas Edison schakelt 's werelds eerste elektriciteitsvoorziening in, waarmee hij 59 klanten rond zijn Pearl Street Station in Lower Manhattan van 110 volt gelijkspanning voorziet.
  • 1888 - George Eastman registreert de naam Kodak, en krijgt een octrooi voor zijn camera, die een filmrolletje gebruikt.

Geboren

• 1241 - Alexander III van Schotland, Schots koning (overleden 1286)
• 1563 - Wanli, keizer van China (overleden 1620)
• 1596 - Constantijn Huygens, Nederlands dichter, geleerde en componist (overleden 1687)
• 1729 - Lodewijk Ferdinand van Frankrijk, Dauphin van Frankrijk, vader van drie koningen: Lodewijk XVI, Lodewijk XVIII en van Karel X (overleden 1765)
• 1746 - Bernardus Bosch, Nederlands schrijver en politicus (overleden 1803)
• 1768 - François René de Chateaubriand, Frans schrijver en diplomaat (overleden 1848)
• 1801 - Cullen Whipple, Amerikaans uitvinder (overleden 1868)
• 1803 - Sarah Polk, Amerikaans first lady (echtgenote van James K. Polk) (overleden 1891)
• 1815 - Johannes Rudolf Roth, Duits zoöloog en ontdekkingsreiziger (overleden 1858)
• 1824 - Anton Bruckner, Oostenrijks componist (overleden 1896)
• 1832 - Antonio Agliardi, Italiaans curiekardinaal (overleden 1915)
• 1846 - Daniel Burnham, Amerikaans stedenbouwkundige en architect (overleden 1912)
• 1848 - Lewis Howard Latimer, Afro-Amerikaans uitvinder en technisch tekenaar (overleden 1928)
• 1851 - John Dillon, Iers nationalist (overleden 1927)
• 1865 - Albert Spear Hitchcock, Amerikaans botanicus (overleden 1935)
• 1868 - Herman Robbers, Nederlands schrijver (overleden 1937)
• 1872 - Pietro Fumasoni Biondi, Italiaans curiekardinaal (overleden 1960)
• 1877 - Kārlis Ulmanis, president van Letland (overleden 1942)
• 1885 - Antonio Bacci, Italiaans curiekardinaal (overleden 1971)
• 1885 - Rika Davids, Nederlands variété-artieste (overleden 1943)
• 1890 - Gerrit Roorda, Nederlands communist (overleden 1977)
• 1891 - Fritz Todt, Duits ingenieur en minister in het Derde Rijk (overleden 1942)
• 1892 - Darius Milhaud, Frans componist (overleden 1974)
• 1896 - Antonin Artaud, Frans toneelschrijver en acteur (overleden 1948)
• 1896 - Adolphe Reymond, Zwitsers voetballer (overleden 1976)
• 1900 - Cornelis Verolme, Nederlands industrieel en scheepswerfmagnaat (overleden 1981)
• 1905 - Mary Renault, Engels schrijfster (overleden 1983)
• 1906 - Max Delbrück, Duits bioloog (overleden 1981)
• 1907 - Henry Palmé, Zweeds atleet (overleden 1987)
• 1908 - Edward Dmytryk, Amerikaans filmregisseur (overleden 1999)
• 1908 - Richard Wright, Amerikaans schrijver (overleden 1960)
• 1909 - Johannes Willebrands, Nederlands kardinaal, metropoliet en aartsbisschop (van aartsbisdom Utrecht) (overleden 2006)
• 1913 - Victor Kiernan, Brits historicus (overleden 2009)
• 1914 - Jan Lijding, Nederlands verzetsstrijder (overleden 1945)
• 1915 - Rudolf Schock, Duits lyrisch tenor (overleden 1986)
• 1918 - Ashruf Karamat Ali, Surinaams praktizijn en politicus (overleden 1971)
• 1919 - Teddy Johnson, Brits zanger (overleden 2018)
• 1920 - Clemar Bucci, Argentijns autocoureur (overleden 2011)
• 1920 - Jackie Holmes, Amerikaans autocoureur (overleden 1995)
• 1922 - Ramon Malla Call, Spaans bisschop (overleden 2014)
• 1924 - Bobby Grim, Amerikaans autocoureur (overleden 1995)
• 1925 - Leo Apostel, Belgisch filosoof (overleden 1995)
• 1925 - Elias Hrawi, Libanees politicus (overleden 2006)
• 1926 - Kees Korbijn, Nederlands zanger, (overleden 2012)
• 1927 - John McCarthy, Amerikaans informaticus (overleden 2011)
• 1929 - Max Soliven, Filipijns journalist en krantenuitgever (overleden 2006)
• 1930 - Jerry Ragovoy, Amerikaans liedschrijver en muziekproducent (overleden 2011)
• 1931 - Els Amman, Nederlands kunstenares (overleden 1978)
• 1931 - Jan Klaassens, Nederlands voetballer (overleden 1983)
• 1931 - Jozef Schils, Belgisch wielrenner (overleden 2007)
• 1933 - Bill Moss, Brits autocoureur (overleden 2010)
• 1934 - Clive Granger, Britse econoom en Nobelprijswinnaar (overleden 2009)
• 1934 - Helga Ruebsamen, Nederlands schrijfster (overleden 2016)
• 1936 - Carlos Griguol, Argentijns voetballer en voetbaltrainer (overleden 2021)
• 1937 - Dawn Fraser, Australisch zwemster en olympisch kampioene
• 1938 - Nicholas Worth, Amerikaans karakteracteur (overleden 2007)
• 1942 - Jan-Harm Pol, Amerikaans dierenarts van Nederlandse komaf, bekend uit de tv-reeks The incredible Dr. Pol
• 1944 - Tony Atkinson, Brits econoom (overleden 2017)
• 1946 - Emiel Goelen, Belgisch televisiepresentator (overleden 2015)
• 1946 - Harry Vos, Nederlands voetballer (overleden 2010)
• 1948 - Michael Berryman, Amerikaans acteur
• 1948 - Marian Soutendijk-van Appeldoorn, Nederlands politica en rechter
• 1951 - Elly van Beuzekom-Lute, Nederlands atlete
• 1954 - Isabelle Durant, Belgisch politicus
• 1957 - Gidamis Shahanga, Tanzaniaans atleet
• 1959 - Fernando Álvez, Uruguayaans voetballer
• 1959 - Eduardo Lara, Colombiaans voetbalcoach
• 1960 - Kim Thayil, Indisch-Amerikaans gitarist
• 1961 - Bernard Casoni, Frans voetballer en voetbalcoach
• 1961 - Jan van Zanen, Nederlands politicus
• 1963 - Gary Neiwand, Australisch wielrenner
• 1965 - Marc Degryse, Belgisch voetballer
• 1965 - Hedda zu Putlitz, Duits mountainbikester
• 1966 - John Beresford, Engels voetballer
• 1967 - Igor Kornejev, Russisch voetballer
• 1968 - Michael Goulian, Amerikaans piloot
• 1968 - Eddy Merckx, Belgisch biljarter
• 1969 - Ramon Dekkers, Nederlands kickbokskampioen (overleden 2013)
• 1969 - Džoni Novak, Sloveens voetballer
• 1970 - Koldo Álvarez, Andorrees voetballer en voetbalcoach
• 1970 - Carsten Bresser, Duits mountainbiker
• 1970 - Igor Cavalera, Braziliaans drummer van Sepultura
• 1971 - Bas van de Goor, Nederlands volleyballer
• 1971 - Teun van de Keuken, Nederlands journalist en programmamaker
• 1972 - Daniel Nestor, Canadees tennisser
• 1973 - Dominique Arnold, Amerikaans atleet
• 1973 - Lidia Şimon, Roemeens atlete
• 1974 - Alex Roy, Engels darter
• 1975 - Julie Deiters, Nederlands hockeyster
• 1975 - Megumi Oshima, Japans atlete
• 1975 - Yoani Sánchez, Cubaans blogger
• 1975 - Dominic Seiterle, Canadees roeier
• 1976 - Bjorn Haneveer, Belgisch snookerspeler
• 1978 - Frederik Veuchelen, Belgisch wielrenner
• 1980 - Fábio Carbone, Braziliaans autocoureur
• 1980 - David Garrett, Duits-Amerikaans viool-virtuoos
• 1981 - Tom Van Imschoot, Belgisch voetballer
• 1981 - Beyoncé Knowles, Amerikaans zangeres
• 1981 - Pavel Sofin, Russisch atleet
• 1982 - Mark Lewis-Francis, Brits atleet
• 1983 - Pau Quemada, Spaans hockeyer
• 1985 - Thomas Matthys, Belgisch atleet
• 1985 - Leonie Meijer, Nederlands zangeres
• 1986 - Lorenzo Davids, Surinaams-Nederlands voetballer
• 1986 - Stefano Gross, Italiaans alpineskiër
• 1986 - Igor Jerochin, Russisch atleet
• 1987 - Gideon Louw, Zuid-Afrikaans zwemmer
• 1988 - Anna Berecz, Hongaars alpineskiester
• 1990 - James Bay, Engelse singer-songwriter
• 1990 - Maud Catry, Belgisch volleybalster
• 1992 - Sara Hector, Zweeds alpineskiester
• 1993 - Yannick Ferreira Carrasco, Belgisch voetballer
• 1993 - Metkel Eyob, Eritrees wielrenner
• 1996 - Michael Ciccarelli, Canadees snowboarder
• 2012 - Ine Clevers, Belgisch kunstenares

Overleden

• 422 - Bonifatius I, paus van Rome
• 1063 - Toghrül Beg (ca. 73), grondlegger van de dynastie van de Seltsjoeken
• 1390 - Rupert van Nassau-Sonnenberg (~50), graaf van Nassau-Sonnenberg
• 1416 - Johan I van Nassau-Siegen (~77), graaf van Nassau-Siegen
• 1588 - Robert Dudley (56), graaf van Leicester, vertrouweling van Elizabeth I van Engeland
• 1907 - Edvard Grieg (64), Noors componist
• 1914 - Karl Franz (22), Duits voetballer
• 1918 - Frans Coeckelbergs (59), Vlaams schrijver
• 1938 - Patrick Joseph Hayes (70), Amerikaans kardinaal-aartsbisschop van New York
• 1942 - Jules Brunfaut (89), Belgisch architect
• 1953 - Magdalon Monsen (43), Noors voetballer
• 1958 - Raffaele Paolucci (66), Italiaans militair
• 1963 - Robert Schuman (77), Frans politicus
• 1964 - Werner Bergengruen (71), Duits schrijver
• 1965 - Albert Schweitzer (90), Duits arts, Nobelprijswinnaar
• 1974 - Marcel Achard (75), Frans toneelschrijver
• 1974 - Jean-Baptiste Piron (78), Belgisch militair
• 1977 - Ernst Friedrich Schumacher (66), Duits economisch denker
• 1989 - Georges Simenon (86), Belgisch schrijver
• 1990 - Richard Brancart (68), Belgisch atleet
• 1990 - Irene Dunne (91), Amerikaans actrice
• 1991 - Dottie West (58), Amerikaans countryzangeres
• 1993 - Hervé Villechaize (50), Frans acteur o.a. Tattoo Fantasy Island
• 1997 - Chuck Arnold (71), Amerikaans Formule 1-coureur
• 1997 - Hans Eysenck (81), Brits psycholoog
• 1997 - Aldo Rossi (66), Italiaans architect
• 2002 - Jerome Biffle (74), Amerikaans atleet
• 2003 - Jefferson Gottardi (27), Boliviaans voetballer
• 2004 - Bram Vermeulen (57), Nederlands cabaretier, tekstschrijver en zanger
• 2005 - Alan Truscott (80), Engels bridgespeler
• 2006 - Rémy Belvaux (38), Belgisch acteur, producer, regisseur en scenarioschrijver
• 2006 - Giacinto Facchetti (64), Italiaans voetballer
• 2006 - Margot Hudig-Heldring (87), Nederlands beeldhouwster
• 2006 - Steve Irwin (44), Australisch dierenkenner, dierentuinhouder, natuurbeschermer, documentairemaker en televisiepresentator
• 2008 - Alain Jacquet (69), Frans kunstenaar
• 2008 - Willem Symor (72), Nederlands held van de Bijlmerramp
• 2011 - Lalla Aicha (81), Marokkaans prinses
• 2013 - Dick Raaijmakers (83), Nederlands componist
• 2013 - Leopold Vandille (83), Belgisch politicus
• 2014 - Gustavo Cerati (55), Argentijns artiest, singer-songwriter, gitarist en producent
• 2014 - Gerrit Kouwenaar (91), Nederlands journalist, vertaler en dichter
• 2014 - Wolfhart Pannenberg (85), Duits theoloog
• 2014 - Joan Rivers (81), Amerikaans comédienne, televisiepersoonlijkheid en actrice
• 2015 - Chandra Bahadur Dangi (75), kleinste volwassen man die ooit geleefd heeft
• 2015 - Jean Darling (93), Amerikaans actrice
• 2015 - Rico Rodriguez (80), Cubaans reggaemuzikant
• 2016 - Élisabeth Collot (113), Frans supereeuwelinge
• 2017 - Gastone Moschin (88), Italiaans acteur
• 2018 - Christopher Lawford (63), Amerikaans acteur
• 2018 - Willem van der Slik (87), Nederlands hoogleraar
• 2019 - Roger Etchegaray (96), Frans kardinaal
• 2019 - Nenad Šulava (56), Kroatisch schaker
• 2020 - Luk Bral (71), Belgisch zanger, kunstschilder en kleinkunstenaar
• 2020 - Annie Cordy (92), Belgisch zangeres en actrice
• 2020 - Gary Peacock (85), Amerikaans jazzmusicus<
• 2020 - Lucille Starr (82), Canadees zangeres

Viering/herdenking

• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Rosalie (van Palermo) († 1160?)
  • Heilige Irmgard van Süchtlen († vóór 1090)
  • Heilige Mozes († 13e eeuw v.Chr.)

Weerextremen

Nederland

Dagrecords^[1]

• 1925 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 8,9 °C
• 1949 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 22,7 °C
• 1923 - Laagste minimumtemperatuur 3 °C
• 1949 - Hoogste maximumtemperatuur 30,5 °C
• 1910 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 12,3 m/s
• 2005 - Langste zonneschijnduur 12,2 uur
• 2001 - Langste neerslagduur 10,4 uur
• 2001 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 16,7 mm
• 1901 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 57 %

België

Dagrecords^[2]

• 1925 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 9,6 °C
• 1929 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 25,4 °C
• 1915 - Laagste minimumtemperatuur 5,3 °C
• 1929 - Hoogste maximumtemperatuur 33,9 °C. Dit is de hoogste maximumtemperatuur ooit in de maand september.
• 1954 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 34,3 mm

Bronnen, noten en/of referenties ↑ Afgeleid uit de door het KNMI gepubliceerde klimatologische gegevens 1901-2005 meetstation De Bilt ↑ KMI-Gegevens Ukkel 1833-2009 (temperaturen vóór juni 1983 gecorrigeerd naar gesloten thermometerhut)

Zie de categorie 4 September van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.