10.000 meter (atletiek)

10000 meter
Algemene gegevens
Organisatie	België: KBAB  Nederland: Atletiekunie  Suriname: SAB Mondiaal: IAAF
Categorie	Hardlopen
Locatie	Atletiekbaan
Competities / Kampioenschappen
Kampioenschappen	BK / NK / EK / WK (outdoor) Diamond League World Challenge
Kampioenen
Belgisch kampioen	29.29,92 Mats Lunders 34.29,98 Hanne Verbruggen
Nederlands kampioen	27.59,10 Mike Foppen 32.20,75 Jasmijn Lau
Wereldkampioen	26.49,51 Mo Farah 30.17,62 Sifan Hassan
Olympisch kampioen	27.30,42 Mo Farah 29.17,45 Almaz Ayana
Records
Belgisch record	indoor 28.12,40 Miel Puttemans outdoor 26.52,30 Mohammed Mourhit 31.03,60 Marleen Renders
Nederlands record	outdoor 27.26,29 Kamiel Maase 29.06,82 Sifan Hassan
Europees record	outdoor 26.52,30 Mohammed Mourhit 29.06,82 Sifan Hassan
Wereldrecord	outdoor 26.11,00 Joshua Cheptegei 29.01,03 Letesenbet Gidey
Verwante sporten
Disciplines	60m 100m 200m 400m 800m 1000m 1500m 3000m 5000m 100km Halve marathon Marathon 4 x 100m 4 x 200m 4 x 400m 4 x 800m 4 x 1500m Zweedse estafette Veldlopen
Verwante sporten	Snelwandelen Hordelopen Triatlon Duatlon
Laatst bijgewerkt op: 8 juni 2021
Portaal    Sport Atletiek

De 10.000 meter is in de atletiek het langste loopnummer op de atletiekbaan dat een vast onderdeel is van alle nationale en internationale kampioenschaptoernooien. Dat wil niet zeggen dat er op de atletiekbaan in wedstrijdverband geen langere afstanden worden gelopen. Op incidentele basis worden soms ook nummers als de 20.000 m en de uurloop bij vooraanstaande baanatletiekwedstrijden verwerkt. Over het algemeen worden deze nummers in de wedstrijdprogramma’s opgenomen om atleten de gelegenheid te geven om bestaande nationale en/of wereldrecords aan te vallen.

De 10.000 meter dient in exact 25 ronden te worden gelopen; de standaardlengte van een atletiekbaan bedraagt namelijk 400 meter. Start en finish van dit atletiekonderdeel vinden dus op de finishlijn plaats.

Aangezien er ook op de weg veel wedstrijden worden georganiseerd met afstanden variërend van 10 km t/m de marathon en de nationale en internationale atletiekorganisaties hier ook officiële records in erkennen, wordt in de recordlijsten onderscheid gemaakt tussen gevestigde records op de baan en op de weg door baanrecords in meters weer te geven (bijvoorbeeld 20.000 m) en wegrecords in kilometers (bijvoorbeeld 20 km).

Bij de Olympische Spelen staat het nummer bij de mannen sinds 1912 op het programma, bij de vrouwen sinds 1988.

Continentale records (outdoor)

Continent	Geslacht	Prestatie	Atleet	Land	Datum	Plaats
Afrika	M	26.11,00 (WR)	Joshua Cheptegei	UGA	7 oktober 2020	Valencia
	V	29.01,03 (WR)	Letesenbet Gidey	ETH	8 juni 2021	Hengelo
Noord- en Midden-Amerika	M	26.44,36	Galen Rupp	USA	30 mei 2014	Eugene
	V	30.13,17	Molly Huddle	USA	12 augustus 2016	Rio de Janeiro
Zuid-Amerika	M	27.28,12	Marilson dos Santos	BRA	2 juni 2007	Neerpelt
	V	31.47,76	Carmen de Oliveira	BRA	21 augustus 1993	Stuttgart
Azië	M	26.38,76	Ahmad Hassan Abdullah	QAT	5 september 2003	Brussel
	V	29.31,78	Wang Junxia	CHN	8 september 1993	Peking
Europa	M	26.46,57	Mo Farah	GBR	3 juni 2011	Eugene
	V	29.06,82	Sifan Hassan	NED	6 juni 2021	Hengelo
Oceanië	M	27.24,95	Ben St. Lawrence	AUS	1 mei 2011	Palo Alto
	V	30.35,54	Kim Smith	NZL	4 mei 2008	Palo Alto

Bijgewerkt: 8 juni 2021

Wereldrecordontwikkeling

Mannen

Tijd	Atleet	Nationaliteit	Plaats	Datum
30.58,8	Jean Bouin	FRA	Parijs	16 november 1911
30.40,2	Paavo Nurmi	FIN	Stockholm	22 juni 1921
30.35,4	Ville Ritola	FIN	Helsinki	25 mei 1924
30.23,2	Ville Ritola	FIN	Colombes	6 juli 1924
30.06.2	Paavo Nurmi	FIN	Kuopio	31 augustus 1924
30.05,5	Ilmari Salminen	FIN	Kouvola	18 juli 1937
30.02,0	Taisto Mäki	FIN	Tampere	29 september 1938
29.52,6	Taisto Mäki	FIN	Helsinki	17 september 1939
29.35,4	Viljo Heino	FIN	Helsinki	22 augustus 1944
29.28,2	Emil Zátopek	TCH	Ostrava	11 juni 1949
29.27,2	Viljo Heino	FIN	Kouvola	1 september 1949
29.21,2	Emil Zátopek	TCH	Ostrava	22 oktober 1949
29.02,6	Emil Zátopek	TCH	Turku	4 augustus 1950
29.01,6	Emil Zátopek	TCH	Stara Boleslav	25 mei 1953
28.54,2	Emil Zátopek	TCH	Brussel	1 juni 1954
28.42,8	Sandor Iharos	HUN	Boedapest	15 juli 1956
28.30,4	Vladimir Koets	URS	Moskou	11 september 1956
28.18,8	Pjotr Bolotnikov	URS	Kiev	5 oktober 1960
28.18,2	Pjotr Bolotnikov	URS	Moskou	11 augustus 1962
28.15,6	Ron Clarke	AUS	Melbourne	18 december 1963
27.39,4	Ron Clarke	AUS	Oslo	14 juli 1965
27.38,4	Lasse Virén	FIN	München	3 augustus 1972
27.30,8	David Bedford	GBR	Londen	13 juli 1973
27.30,5	Samson Kimobwa	KEN	Helsinki	30 juni 1977
27.22,4	Henry Rono	KEN	Wenen	11 juni 1978
27.13,81	Fernando Mamede	POR	Stockholm	2 juli 1984
27.08,23	Arturo Barrios	MEX	Berlijn	18 augustus 1989
27.07,91	Richard Chelimo	KEN	Stockholm	5 juli 1993
26.58,38	Yobes Ondieki	KEN	Oslo	10 juli 1993
26.52,23	William Sigei	KEN	Oslo	22 juli 1994
26.43,53	Haile Gebrselassie	ETH	Hengelo	5 juni 1995
26.38,08	Salah Hissou	MAR	Brussel	23 augustus 1996
26.31,32	Haile Gebrselassie	ETH	Oslo	4 augustus 1997
26.27,85	Paul Tergat	KEN	Brussel	22 augustus 1997
26.22,75	Haile Gebrselassie	ETH	Hengelo	1 juni 1998
26.20,31	Kenenisa Bekele	ETH	Ostrava	8 juni 2004
26.17,53	Kenenisa Bekele	ETH	Brussel	26 augustus 2005
26.11,00	Joshua Cheptegei	UGA	Valencia	7 oktober 2020

Vrouwen

Tijd	Atleet	Nationaliteit	Plaats	Datum
32.17,20	Jelena Sipatowa	URS	Moskou	19 oktober 1981
31.35,3	Mary Tabb (Mary Decker-Slaney)	USA	Eugene	16 juli 1982
31.35,01	Ljoedmila Baranova	URS	Krasnodar	29 mei 1983
31.27,58	Raisa Sadrejdinova	URS	Odessa	7 september 1983
31.13,78	Olga Bondarenko	URS	Kiev	24 juni 1984
30.59,42	Ingrid Kristiansen	NOR	Oslo	27 juli 1985
30.13,74	Ingrid Kristiansen	NOR	Oslo	5 juli 1986
29.31,78	Wang Junxia	CHN	Peking	8 september 1993
29.17,45	Almaz Ayana	ETH	Rio de Janeiro	12 augustus 2016
29.06,82	Sifan Hassan	NED	Hengelo	6 juni 2021
29.01,03	Letesenbet Gidey	ETH	Hengelo	8 juni 2021

Medaillewinnaars op de Olympische Spelen

Mannen

Jaar	Goud	Zilver	Brons
1912	Hannes Kolehmainen  FIN	Lewis Tewanima  USA	Albin Stenroos  FIN
1920	Paavo Nurmi  FIN	Joseph Guillemot  FRA	James Wilson  GBR
1924	Ville Ritola  FIN	Edvin Wide  SWE	Eero Berg  FIN
1928	Paavo Nurmi  FIN	Ville Ritola  FIN	Edvin Wide  SWE
1932	Janusz Kusociński  POL	Volmari Iso-Hollo  FIN	Lasse Virtanen  FIN
1936	Ilmari Salminen  FIN	Arvo Askola  FIN	Volmari Iso-Hollo  FIN
1948	Emil Zátopek  TCH	Alain Mimoun  FRA	Bertil Albertsson  SWE
1952	Emil Zátopek  TCH	Alain Mimoun  FRA	Alexandr Anufrijev  URS
1956	Vladimir Koets  URS	József Kovács  HUN	Allan Lawrence  AUS
1960	Pjotr Bolotnikov  URS	Hans Grodotzki  EUA/ GDR	Dave Power  AUS
1964	Billy Mills  USA	Mohammed Gammoudi  TUN	Ron Clarke  AUS
1968	Naftali Temu  KEN	Mamo Wolde  ETH	Mohammed Gammoudi  TUN
1972	Lasse Virén  FIN	Miel Puttemans  BEL	Miruts Yifter  ETH
1976	Lasse Virén  FIN	Carlos Lopes  POR	Brendan Foster  GBR
1980	Miruts Yifter  ETH	Kaarlo Maaninka  FIN	Mohammed Kedir  ETH
1984	Alberto Cova  ITA	Michael McLeod  GBR	Mike Musyoki  KEN
1988	Brahim Boutayeb  MAR	Salvatore Antibo  ITA	Kipkemboi Kimeli  KEN
1992	Khalid Skah  MAR	Richard Chelimo  KEN	Addis Abebe  ETH
1996	Haile Gebrselassie  ETH	Paul Tergat  KEN	Salah Hissou  MAR
2000	Haile Gebrselassie  ETH	Paul Tergat  KEN	Assefa Mezgebu  ETH
2004	Kenenisa Bekele  ETH	Sileshi Sihine  ETH	Zersenay Tadese  ERI
2008	Kenenisa Bekele  ETH	Sileshi Sihine  ETH	Micah Kogo  KEN
2012	Mo Farah  GBR	Galen Rupp  USA	Tariku Bekele  ETH
2016	Mo Farah  GBR	Paul Tanui  KEN	Tamirat Tola  ETH

Vrouwen

Jaar	Goud	Zilver	Brons
1988	Olga Bondarenko  URS	Liz McColgan  GBR	Jelena Zjoepijova  URS
1992	Derartu Tulu  ETH	Elana Meyer  RSA	Lynn Jennings  USA
1996	Fernanda Ribeiro  POR	Wang Junxia  CHN	Gete Wami  ETH
2000	Derartu Tulu  ETH	Gete Wami  ETH	Fernanda Ribeiro  POR
2004	Xing Huina  CHN	Ejegayehu Dibaba  ETH	Derartu Tulu  ETH
2008	Tirunesh Dibaba  ETH	Elvan Abeylegesse  TUR	Shalane Flanagan  USA
2012	Tirunesh Dibaba  ETH	Sally Kipyego  KEN	Vivian Cheruiyot  KEN
2016	Almaz Ayana  ETH	Vivian Cheruiyot  KEN	Tirunesh Dibaba  ETH

	Olympisch kampioen
Atletiek: 10.000 meter vrouwen 1988: Olga Bondarenko · 1992: Derartu Tulu · 1996: Fernanda Ribeiro · 2000: Derartu Tulu · 2004: Xing Huina · 2008: Tirunesh Dibaba · 2012: Tirunesh Dibaba · 2016: Almaz Ayana · 2020: Sifan Hassan Atletiek: 10.000 meter mannen 1912: Hannes Kolehmainen · 1920: Paavo Nurmi · 1924: Ville Ritola · 1928: Paavo Nurmi · 1932: Janusz Kusociński · 1936: Ilmari Salminen · 1948: Emil Zátopek · 1952: Emil Zátopek · 1956: Vladimir Koets · 1960: Pjotr Bolotnikov · 1964: Billy Mills · 1968: Naftali Temu · 1972: Lasse Virén · 1976: Lasse Virén · 1980: Miruts Yifter · 1984: Alberto Cova · 1988: Brahim Boutayeb · 1992: Khalid Skah · 1996: Haile Gebrselassie · 2000: Haile Gebrselassie · 2004: Kenenisa Bekele · 2008: Kenenisa Bekele · 2012: Mo Farah · 2016: Mo Farah · 2020: Selemon Barega

Atletiek

Onderdelen Loopnummers 60 m · 100 m · 200 m · 400 m · 800 m · 1000 m · 1500 m · Engelse mijl · 3000 m · 5000 m · 10.000 m · uurrecord Horden 60 m horden · 100 m horden · 110 m horden · 400 m horden · 3000 m steeple Snelwandelen 10 km snelwandelen · 20 km snelwandelen · 30 km snelwandelen · 50 km snelwandelen Estafette 4 × 100 m estafette · 4 × 200 m estafette · 4 × 400 m estafette · 4 × 800 m estafette · 4 × 1500 m estafette · Zweedse estafette Technische nummers hoogspringen · polsstokhoogspringen · verspringen · hink-stap-springen · kogelstoten · discuswerpen · speerwerpen · kogelslingeren Meerkamp vijfkamp (vrouwen indoor) · zevenkamp (vrouwen outdoor en mannen indoor)· tienkamp (mannen outdoor) · Veertienkamp (vrouwen outdoor) · Twintigkamp (mannen outdoor) Wegatletiek 10 km · 15 km· 10 Eng. mijl · 20 km · halve marathon · marathon · 100 km · veldlopen Gerelateerde onderwerpen Verwante sporten ultralopen · trailrunning · oriëntatieloop · triatlon · wandelen · nordic walking · wheelen · berglopen Overig atletiekbaan · Finse piste · World Athletics · European Athletic Association · KNAU · KBAB · mastersatletiek · pentatlon