Zbyszek Godlewski

  1. Strona główna
  2. Polska Wikipedia
  3. Zbyszek Godlewski
Zbyszek Godlewski
Ilustracja
Medalion z grobu Zbyszka Godlewskiego
Data i miejsce urodzenia 3 sierpnia 1952
Zielona Góra
Data i miejsce śmierci 17 grudnia 1970
Gdynia
Przyczyna śmierci postrzał
Miejsce spoczynku Elbląg
Odznaczenia
Krzyż Wolności i Solidarności Złoty Krzyż Zasługi
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Zbigniew Eugeniusz Godlewski (ur. 3 sierpnia 1952 w Zielonej Górze, zm. 17 grudnia 1970 w Gdyni) – polski robotnik, pracownik Zarządu Portu Gdynia[1], zastrzelony w czasie wydarzeń Grudnia 1970.

Zbyszek Godlewski jest uważany za symbol ofiar Grudnia 1970. O jego śmierci mówi Ballada o Janku Wiśniewskim.

Śmierć i pogrzeb

Miejsce śmierci Zbyszka Godlewskiego, współcześnie
Demonstracje Grudnia 1970 w Gdyni: ciało Zbyszka Godlewskiego niesione przez demonstrantów
Inscenizacja marszu ulicami Gdyni z ciałem Zbyszka Godlewskiego, na planie filmu Czarny czwartek.
Grób Zbigniewa Godlewskiego na Cmentarzu komunalnym Agrykola w Elblągu
Tablica pamiątkowa na dawnym budynku szkolnym przy ulicy Bożego Ciała 10 w Elblągu

Zbyszek Godlewski został zastrzelony 17 grudnia przez żołnierzy LWP ok. godz. 8:00. Stało się to nieopodal przystanku Szybkiej Kolei Miejskiej Gdynia Stocznia, po jego przyjeździe do pracy z Elbląga. W chwili śmierci miał 18 lat. Po tym incydencie protestujący przemaszerowali z jego ciałem niesionym na drzwiach ulicami Gdyni. Jego ojciec stwierdził, że na oddanym mu pokrwawionym swetrze syna widniały 3 dziury prawdopodobnie po postrzale, 2 na części brzusznej i 1 na części piersiowej[2][3]. W programie „Kadry sprzed lat”[4] ojciec poinformował o postrzale w głowę, prawdopodobnie z rykoszetu. Pogrzeb odbył się nocą 20 grudnia 1970 na cmentarzu w Gdańsku-Oliwie bez okazania zwłok rodzinie. W marcu 1971 staraniem rodziny przeniesiony na cmentarz w Elblągu[3].

Upamiętnienie

Po upadku Polski Ludowej jedna z ulic w jego rodzinnym Elblągu została nazwana jego imieniem. Ulicę poświęconą pamięci Zbyszka Godlewskiego ustanowiono także w Zielonej Górze, gdzie się urodził i spędził ostatnie wakacje w życiu[5].

Odznaczenia

  • 17 grudnia 2008 (w 38. rocznicę Grudnia 70), za zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, został pośmiertnie odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[6][7][8].
  • 19 listopada 2015, za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności[9][10].

Janek Wiśniewski

 Osobny artykuł: Ballada o Janku Wiśniewskim.

Historia młodego mężczyzny niesionego na drzwiach po ulicach miasta zainspirowała Krzysztofa Dowgiałłę do napisania tekstu piosenki o tym wydarzeniu. Nie znał on imienia ani nazwiska ofiary, więc użył przypadkowego imienia i nazwiska: Janek Wiśniewski. Janek Wiśniewski, jako bohater piosenki, stał się symbolem tamtych wydarzeń, bardziej znanym nawet od swojego pierwowzoru. Po upadku komunizmu, Janek Wiśniewski stał się patronem jednej z ulic w Gdyni, znajdującej się w pobliżu stacji kolejowej, gdzie zginął. Również w Pruszczu Gdańskim jedna z ulic nosi jego imię.

Film

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Piotr Brzeziński, Robert Chrzanowski, Tomasz Słomczyński, Pogrzebani nocą. Ofiary Grudnia '70 na Wybrzeżu Gdańskim. Wspomnienia, dokumenty, Polskapress sp. z o.o., Gdańsk 2015.
  2. ↑ „Panorama” wydanie z 18:30 i „Wiadomości” wydanie z 19:30, TVP SA, 17 XII 2008
  3. ↑ a b Mariusz Bober. Niech Jaruzelski powie prawdę Z Izabelą i Eugeniuszem Godlewskimi, rodzicami Zbyszka Godlewskiego (Janka Wiśniewskiego) zastrzelonego w grudniu 1970 r. w Gdyni, rozmawia Mariusz Bober. „Nasz Dziennik”. 294 (3311), 19 grudnia 2008. Warszawa. ISSN 1429-4834 (pol.). [dostęp 17 grudnia 2009]. 
  4. ↑ 3 Gdansk, Kadry sprzed lat, 17 grudnia 2016.
  5. ↑ Tomasz Czyżniewski: Zabity stoczniowiec Zbyszek Godlewski ma ulicę w Zielonej Górze (pol.). W: Gazeta Lubuska [on-line]. 3 listopada 2009. [dostęp 4 listopada 2009].
  6. ↑ M.P. z 2009 r. nr 29, poz. 410 – pkt 14.
  7. ↑ Obchody 38. rocznicy Grudnia 70 w Gdyni (pol.). Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, 17 grudnia 2008. [dostęp 17 grudnia 2009].
  8. ↑ „-To odznaczenie ma dla mnie kolosalne znaczenie, mimo że od tych wydarzeń minęło aż 38 lat – powiedział Eugeniusz Godlewski, ojciec zastrzelonego w grudniu 1970 r. Zbigniewa Godlewskiego, którego śmierć upamiętniała później „Ballada o Janku Wiśniewskim”.” za: Lech Kaczyński odznaczył uczestników Grudnia`70 (pol.). Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, 11 lutego 2009. [dostęp 17 grudnia 2009].
  9. ↑ Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności – Elbląg, 19 grudnia 2015. ipn.gov.pl. [dostęp 2016-03-11].
  10. ↑ M.P. z 2016 r. poz. 31 – pkt 62.

Linki zewnętrzne

Informacja

Artykuł Zbyszek Godlewski w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:

O stronie

Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2020-12-24 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=517741