| ||
Janusz Sanocki (2016) | ||
Data i miejsce urodzenia | 5 marca 1954 Nysa | |
Data i miejsce śmierci | 7 grudnia 2020 Kędzierzyn-Koźle | |
Burmistrz Nysy | ||
Okres | od 1998 do maja 2001 | |
Przynależność polityczna | Liga Nyska | |
Poprzednik | Mieczysław Warzocha | |
Następca | Ryszard Rogowski | |
Odznaczenia | ||
Janusz Antoni Sanocki (ur. 5 marca 1954 w Nysie, zm. 7 grudnia 2020 w Kędzierzynie-Koźlu) – polski dziennikarz, polityk i samorządowiec, działacz opozycji antykomunistycznej w PRL, burmistrz Nysy w latach 1998–2001, poseł na Sejm VIII kadencji (2015–2019).
W 1973 ukończył I Liceum Ogólnokształcącego Carolinum w Nysie[1]. W 1979 ukończył studia na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie na Wydziale Organizacji i Zarządzania. W listopadzie tego samego roku podjął pracę w Fabryce Pomocy Naukowych w Nysie. Następnie był zatrudniony w Nyskim Przedsiębiorstwie Budowlanym i Opolskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego nr 1. W 1993 zaczął kierować lokalnym tygodnikiem „Nowiny Nyskie”.
Był autorem książek (m.in. WoJOWnicy z 2005[2] i Za oknem mur, kolczasty drut… z 2008[3]), a także publikacji w prasie krajowej i lokalnej (był m.in. stałym felietonistą „Myśli Polskiej”).
Od 1977 był działaczem Duszpasterstwa Akademickiego w Krakowie oraz kolporterem wydawnictw niezależnych. Według m.in. Encyklopedii Solidarności od 1977 do 1979 był członkiem PZPR[4][5]. Janusz Sanocki w udzielonym w 2016 wywiadzie stwierdził natomiast, że aplikował do PZPR, jednak ostatecznie nie został przyjęty[6]. W 1980 należał do założycieli NSZZ „Solidarność” w Nysie. Kierował MKZ Ziemi Nyskiej, był delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów związku w Gdańsku. We wrześniu 1981 współtworzył i stanął na czele nyskiego Klubu Służby Niepodległości. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 został internowany, przebywał w obozach internowania w Opolu, Grodkowie, Kamiennej Górze, Głogowie, Nysie, Uhercach. Zwolniony został 10 grudnia 1982, zaangażował się w podziemną działalność wydawniczą i samokształceniową.
W 1985 za działalność opozycyjną aresztowany, skazano go na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. W 1986 inicjował powstanie jawnej regionalnej struktury związkowej – Tymczasowej Rady Regionalnej NSZZ „Solidarność” Śląska Opolskiego. W 1989 brał udział w obradach Okrągłego Stołu w zespole polityki mieszkaniowej, w tym samym roku w okresie wyborów współorganizował kampanię „Solidarności” w województwie opolskim (jako wiceprzewodniczący wojewódzkiego KO). Wycofał się następnie z działalności związkowej.
W 1990 utworzył nyski Komitet Obywatelski, który wygrał pierwsze wybory samorządowe w Nysie. W 1991 został członkiem Kongresu Liberalno-Demokratycznego, w latach 1992–1993 należał do Unii Polityki Realnej. W 1993 wycofał się z partyjnej aktywności i założył lokalne stowarzyszenie Liga Nyska. Od 1995 był związany z organizacjami działającymi na rzecz jednomandatowych okręgów wyborczych.
W 2000 został wybrany na prezesa Stowarzyszenia na rzecz Zmiany Systemu Wyborczego „JOW”. Pełnił tę funkcję do 2008. Od 1994 do 2006 był radnym rady miejskiej w Nysie, a w latach 1998–2001 sprawował urząd burmistrza Nysy (odwołany w trakcie kadencji przez radę miejską po nieuzyskaniu przez zarząd miasta absolutorium). W 2006 został wybrany do rady powiatu nyskiego. Od listopada 2006 do marca 2007 był członkiem jego zarządu.
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 jako bezpartyjny bez powodzenia ubiegał się o mandat europosła z ramienia Prawicy Rzeczypospolitej w okręgu wyborczym Katowice. Pełnił funkcję pełnomocnika okręgowego tej partii w Opolu. W wyborach samorządowych w 2010 i w 2014 uzyskiwał reelekcję do rady powiatu z listy Ligi Powiatu Nyskiego[7][8]. W wyborach parlamentarnych w 2011 został kandydatem Prawa i Sprawiedliwości do Senatu w okręgu nr 51 (jako bezpartyjny)[9]. Po ujawnieniu przez media wypowiedzi dla białoruskiej telewizji, w których Janusz Sanocki miał zarzucać polskim mediom kreowanie nieprawdziwego obrazu Białorusi, poparcie PiS jeszcze przed wyborami zostało wycofane[10][11].
Zaangażował się w działalność ruchu związanego z Pawłem Kukizem oraz w jego kampanię przed wyborami prezydenckimi w 2015. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku otworzył listę wyborczą zorganizowanego przez niego komitetu wyborczego wyborców Kukiz’15 w okręgu opolskim. Uzyskał mandat posła VIII kadencji, otrzymując 15 705 głosów[12]. Nie został przyjęty do klubu parlamentarnego Kukiz’15 i pozostał posłem niezrzeszonym[13]. W sierpniu 2019 objął funkcję przewodniczącego nowo powstałego koła poselskiego Przywrócić Prawo[14]. W wyborach parlamentarnych w 2019 z ramienia komitetu o tej nazwie bezskutecznie ubiegał się o mandat senatora X kadencji z okręgu wyborczego nr 51[15]. W 2020 pełnił funkcję prezesa Nyskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego[16].
W 2020 prokurator w Opolu przedstawił mu zarzuty związane z incydentami z sierpnia i października 2019: zniszczenia mienia Urzędu Wojewódzkiego w Opolu, naruszenia nietykalności funkcjonariuszy publicznych oraz naruszenia miru domowego w związku z odmową opuszczenia biura delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Opolu. Polityk nie przyznał się do ich popełnienia[17].
Krytykował działania rządu Prawa i Sprawiedliwości w walce z pandemią COVID-19, twierdząc, że COVID-19 jest „medialną manipulacją społeczeństwem i doprowadzeniem do strachu i paraliżu wszystkich na całym świecie”[18]. Zdania nie zmienił nawet po tym, jak pod koniec listopada 2020 sam zachorował na tę chorobę[18][19]. Zmarł wskutek COVID-19 w szpitalu w Kędzierzynie-Koźlu 7 grudnia 2020[20]. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Nysie[21].
Syn Bronisława i Stanisławy[22]. Był żonaty z Elżbietą[1].
W 2001, za zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[23]. W 2017 został odznaczony przez minister edukacji narodowej Annę Zalewską Medalem Komisji Edukacji Narodowej, co uzasadniono udziałem w obronie nauczania historii w szkołach w 2012[24]. W 2016 otrzymał Krzyż Wolności i Solidarności[25].
Artykuł Janusz Sanocki w polskiej Wikipedii zajął następujące miejsca w lokalnym rankingu popularności:
Prezentowana treść artykułu Wikipedii została wyodrębniona w 2021-06-13 na podstawie https://pl.wikipedia.org/?curid=181225