Łuk Triumfalny w Paryżu

	Łuk Triumfalny
	Łuk Triumfalny
	nr rej. PA00088804
Państwo	Francja
Region	Île-de-France
Miejscowość	Paryż
Miejsce	Place Charles-de-Gaulle
Typ pomnika	łuk triumfalny
Styl architektoniczny	klasycyzm
Projektant	Jean Chalgrin
Całkowita wysokość	51 m
Data budowy	1806–1836
	Położenie na mapie Paryża Łuk Triumfalny
	Położenie na mapie Francji Łuk Triumfalny
	Położenie na mapie Île-de-France Łuk Triumfalny
	48°52′25″N 2°17′42″E/48,873611 2,295000
	Multimedia w Wikimedia Commons

Łuk Triumfalny (fr. Arc de triomphe, Arc de triomphe de l’Étoile) – monumentalny pomnik w formie łuku triumfalnego stojący na placu Charles’a de Gaulle’a w Paryżu (dawniej place de l’Étoile, plac Gwiazdy). Znajduje się w 8. dzielnicy, na zachodnim skraju Pól Elizejskich (Avenue des Champs-Élysées). Jest to ważny element architektury Paryża, stanowiący zakończenie perspektywy Pól Elizejskich. Łuk został zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku dla uczczenia tych, którzy walczyli i polegli za Francję w czasie wojen rewolucji francuskiej i wojen napoleońskich.

Historia

Budowę łuku z białego wapienia rozpoczęto w 1806, na zlecenie Napoleona i z przerwami prowadzono do ukończenia w 1836, za panowania Ludwika Filipa I. Projektantem architektury był Jean François Chalgrin, dekorację rzeźbiarską wykonał François Rude. Z biegiem lat pomnik uległ degradacji i został po raz pierwszy wyczyszczony w 1966^[2].

Charakterystyka

Bryła łuku

Jest to budowla empirowa, w formie jednoarkadowego rzymskiego łuku triumfalnego.

Wysokość: 51 m
Szerokość: 44,9 m
Liczba stopni prowadzących na platformę widokową: 284

Na łuku znajdują się 4 znaczne reliefy:

Marsylianka (inna nazwa Wymarsz ochotników w 1792) - wykonał François Rude (1833-1835)
Triumf 1810 (fr. Le Triomphe de 1810) - wykonał Jean-Pierre Cortot (1787-1843), przedstawia Napoleona w stroju antycznym, koronowanego przez boginię zwycięstwa Victorię.
Obrona Francji przed koalicją 1814 - wykonał Antoine Etex (1808-1888)
Pokój (fr. la Paix) - wykonał Antoine Etex

Fryz obiegający Łuk Triumfalny przedstawia wymarsz i powrót w chwale armii francuskiej. Przedstawiono także w mniejszej formie sceny z wielu znanych bitew.

Nazwiska zapisane na łuku

Osobny artykuł: Nazwiska zapisane na Łuku Triumfalnym w Paryżu.

Na łuku wyryto nazwiska 660 oficerów napoleońskich, w tym 7 Polaków. Są to:

gen. Józef Grzegorz Chłopicki (ur. w 1771 r. w Kapustyniach na Wołyniu) - zapisany jako KLOPICKY
gen. Jan Henryk Dąbrowski (ur. w 1755 r. w Pierzchowcu koło Bochni) - DOMBROWSKY
gen. Karol Otto Kniaziewicz (ur. w 1762 r. w Asseiten w Kurlandii) - KNIAZIEWICZ
gen. Józef Feliks Łazowski (ur. w 1759 r. w Lunéville we Francji) - LASOWSKI
marsz. Cesarstwa Francuskiego, książę Józef Antoni Poniatowski (ur. w 1763 r. w Wiedniu w Austrii) - PONIATOWSKY
bryg. Józef Sułkowski (ur. w 1773 r., dokładne miejsce urodzenia nie jest znane, wychowywał się w Rydzynie w Leszczyńskiem) - SULKOSKY
gen. Józef Zajączek (ur. w 1752 r. w Kamieńcu Podolskim) - ZAYONSCHECK

Na pamiątkę napoleońskich zwycięstw wyryte są także nazwy pięciu obecnych polskich miast, są to:

Gdańsk (oblężenie, marzec - maj 1807) - DANTZIG
Ostrołęka (bitwa, luty 1807) - OSTROLENKA
Pułtusk (bitwa, 26 grudnia 1806) - PULTUSK
Heilsberg – Lidzbark Warmiński (bitwa, 10 czerwca 1807) - HEILSBERG
Wrocław (zdobycie miasta, 29 grudnia 1806) - BRESLAW

Grób Nieznanego Żołnierza

Pod łukiem znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza, którego Płomień Pamięci (fr. Flamme du Souvenir)^[3] jest symbolicznie rozpalany każdego wieczora oraz niewielkie muzeum poświęcone historii tego obiektu.

Pozostałe łuki w Paryżu

Oprócz ww. Łuku Triumfalnego, w Paryżu znajduje się nieco starszy łuk triumfalny Arc du Carrousel (również ufundowany przez Napoleona I), położony na terenie Luwru (u wejścia do ogrodów Tuileries). Istnieje także nowoczesny łuk triumfalny Grande Arche, zamykający oś Pól Elizejskich, położony poza Sekwaną, a tym samym już poza granicami Paryża (w dzielnicy La Défense).

Galeria

Łuk Triumfalny
Łuk Triumfalny w 1939
Łuk Triumfalny ozdobiony flagami na Wyzwolenie Paryża w sierpniu 1944
Tablica z nazwami miejsc zwycięstw
Relief Triumf Napoleona
Relief Marsylianka
Na obrazie Aleksandra Jędrzejewskiego „Paryż”

Zobacz też

Przypisy

↑ 1812 Wojna Światów Napoleon rusza na Moskwę. „Ale Historia Extra”. 1, s. 91, listopad 2012. Warszawa: AGORA SA. ISSN 2299-5064.
↑ Notice "I restauri dell'Arco di Trionfo a Parigi" - BCIN, www.bcin.ca [dostęp 2020-03-19] (fr.).
↑ La visite de l’Arc de Triomphe (fr.). [dostęp 6 października 2008].

[1] 1812 Wojna Światów Napoleon rusza na Moskwę. „Ale Historia Extra”. 1, s. 91, listopad 2012. Warszawa: AGORA SA. ISSN 2299-5064.

[2] Notice "I restauri dell'Arco di Trionfo a Parigi" - BCIN, www.bcin.ca [dostęp 2020-03-19] (fr.).

[3] La visite de l’Arc de Triomphe (fr.). [dostęp 6 października 2008].

[1]

[2]

[3]