Soldaat van Oranje
| ||||
---|---|---|---|---|
Rutger Hauer en Jeroen Krabbé tijdens de première
| ||||
Alternatieve titel(s) | Soldier of Orange; Survival Run; Voor koningin en vaderland; In geheime opdracht van Hare Majesteit | |||
Regie | Paul Verhoeven | |||
Producent | Rob Houwer | |||
Scenario | Gerard Soeteman Kees Holierhoek Paul Verhoeven Erik Hazelhoff Roelfzema (roman) | |||
Hoofdrollen | Rutger Hauer Jeroen Krabbé | |||
Muziek | Rogier van Otterloo | |||
Montage | Jane Sperr | |||
Camerawerk | Jost Vacano | |||
Distributie | Rank Organisation | |||
Première | 22 september 1977 | |||
Genre | Oorlog, Drama | |||
Speelduur | 152 minuten (film) 215 minuten (miniserie) | |||
Taal | Nederlands Engels Duits | |||
Land | Nederland België | |||
Budget | ƒ 5.000.000,- | |||
Gewonnen prijzen | 1 | |||
Overige nominaties | 2 | |||
(en) IMDb-profiel | ||||
MovieMeter-profiel | ||||
|
Soldaat van Oranje is een Nederlandse speelfilm uit 1977. De film is genoemd naar de na de oorlog verkregen bijnaam van Erik Hazelhoff Roelfzema, wiens belevenissen in de film uitgebeeld worden.
De film betekende de internationale doorbraak voor filmregisseur Paul Verhoeven, scenarioschrijver Gerard Soeteman, en de acteurs Rutger Hauer en Jeroen Krabbé.
De film is gebaseerd op het autobiografische boek Het hol van de ratelslang van Erik Hazelhoff Roelfzema, dat in 1970 verscheen, en in 1971 opnieuw werd uitgebracht, nu onder de titel Soldaat van Oranje 1940-1945.
Het scenario is van Gerard Soeteman, met wie Verhoeven in 1968 de televisieserie Floris had gemaakt, en Kees Holierhoek. Het camerawerk is van Jost Vacano, en de muziek is van Rogier van Otterloo. De première vond plaats op 22 september 1977 in het Tuschinski Theater te Amsterdam.
Soldaat van Oranje was de officiële Nederlandse inzending voor de Oscars van 1977.
Een groepje studenten leidt een onbezorgd leventje in Leiden, als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Allemaal doen ze hun best zich aan de nieuwe omstandigheden aan te passen. De meesten gaan in het studentenverzet, met wisselend succes; Alex meldt zich voor de strijd aan het oostfront; Jacques, waarover tijdens het begin van de film subtiel wordt aangegeven dat hij een bangelijk karakter heeft, vindt al dat verzet flauwekul en blijft onverstoorbaar doorstuderen. De hoofdpersoon ontsnapt met Guus, de praeses van zijn studentenvereniging, naar het Verenigd Koninkrijk; voert samen met Guus spionageacties in Nederland uit - een onderdeel van het Englandspiel - die voornamelijk een Britse afleidingsmanoeuvre blijken te zijn; en brengt het tot adjudant van koningin Wilhelmina. Als hij in Leiden terugkeert, is van de oude vriendenclub nog alleen de passieve Jacques over. Waarna de vraag rest of dit het allemaal waard is geweest.
Diverse personen hebben een naam die afwijkt van de naam van de werkelijke persoon. Zie de tabel hieronder.
Ook het verhaal wijkt op enkele momenten af van het boek.
De Nederlandse filmcritici waren verdeeld over de film. NRC Handelsblad stelde: "Nederlands duurste speelfilm doet niets voor de filmcultuur in Nederland". Het Parool schreef "De huzarenstukjes die de flapdrolhelden Erik en Guus volbrengen zijn voorspelbaar en zonder verrassingen". Trouw merkte op: "Films als Soldaat van Oranje vindt men in het buitenland dertien in een dozijn".[2] Het Algemeen Dagblad, De Telegraaf en de Volkskrant waren positiever.
In de Verenigde Staten werd de film goed ontvangen. In Nederland trok de film 1,5 miljoen bezoekers.[3]
De film werd in 1979 genomineerd voor een Golden Globe Award in de categorie Best Foreign Film, maar de onderscheiding ging naar La Cage aux folles van Edouard Molinaro.
In 2006 werd Soldaat van Oranje door filmwereld.net uitgeroepen tot beste Nederlandse film aller tijden, op basis van een enquête onder 9000 bezoekers van de site.[4] De film werd echter niet opgenomen in de Canon van de Nederlandse film.
Acteur | Personage | Opmerkingen - Eigenlijke naam |
---|---|---|
Hoofdrollen | ||
Rutger Hauer | Erik Lanshof | Erik Hazelhoff Roelfzema |
Jeroen Krabbé | Guus LeJeune | Combinatie van Ernst de Jonge, Peter Tazelaar en Chris Krediet |
Bijrollen | ||
Dolf de Vries | Jacques ten Brink | |
Huib Rooymans | Jan Weinberg | Jean Mesritz |
Derek de Lint | Alex | Aad Robertson maar in het boek genaamd Alexander Rowerth |
Eddy Habbema | Robbie Veenman | Marconist, wordt na arrestatie de verrader |
Hero Muller | Verzetsman bij Tjeukemeer | |
Lex van Delden | Nico | Frits van der Schrieck |
Belinda Meuldijk | Esther | Jodin, heeft in het echt niet bestaan en komt ook in het boek niet voor. |
Peter Faber | Willem Oostgaarde | Toon Buitendijk en Sjakie |
Paul Brandenburg | Ontgroener | |
Dick Scheffer | M. Cohen | Jood met bakfiets |
Andrea Domburg | Koningin Wilhelmina | |
Truus Dekker | Hofdame van de Koningin | Mevr. Verbrugge |
Henny Alma | Secretaresse van de Koningin | |
Guus Hermus | Van der Zanden | François van 't Sant |
Edward Fox | Britse kolonel Rafelli | Kolonel Euan Rabagliatti |
Susan Penhaligon | Susan, Britse secretaresse | |
John Leddy | Drill instructor | |
Bert Struys | Verzetsleider | Wiardi Beckman? |
Jacques Commandeur | Rekruteringsofficier | |
Wim Kouwenhoven | Verrader van Guus | |
Johan Schmitz | Nederlands generaal | |
Cas Baas | Nederlands generaal | |
Eric van der Donk | Nederlandse pelotonscommandant bij boerderij | |
Con Meijer | Soldaat | |
Karel Sebeste | Soldaat | |
Serge-Henri Valcke | Soldaat | |
Reinhard Kolldehoff | Geisman | Hoofd Abwehr III F in Den Haag, Maj. Hermann Giskes |
Rijk de Gooyer | SD-agent Breitner | V-mann Matthijs Ridderhof |
Brûni Heinke | SD-medewerkster | |
Bert André | Gekke Dirk | |
Tom van Beek | Officier van Kriegsmarine | |
Han Blaauw | Dirk | |
Ward De Ravet | Polzer, kapitein van de St. Cergue | |
Huib Broos | Matroos op St. Cergue | |
Henk Votel | Matroos op St.Cergue | |
Bob Löwenstein | Commandant van Oranjehotel | |
Jan Anne Drenth | NSB'er | |
Del Henney | Sergeant | |
Hannah de Leeuwe | Feestgangster | |
Bert Dijkstra | Meneer Lanshof | dhr. Hazelhoff Roelfzema sr. |
Kitty Janssen | Mevrouw Lanshof | mevr. Hazelhoff Roelfzema |
Willy Van Heesvelde | Alex' vader | |
Hugo Koolschijn | Duits marineofficier | |
Mary Michon | Alex' moeder |
Bronnen, noten en/of referenties
|
Films onder regie van Paul Verhoeven |
---|
Wat zien ik!? (1971) · Turks fruit (1973) · Keetje Tippel (1975) · Soldaat van Oranje (1977) · Voorbij, voorbij (1979) · Spetters (1980) · De vierde man (1983) · Flesh & Blood (1985) · RoboCop (1987) · Total Recall (1990) · Basic Instinct (1992) · Showgirls (1995) · Starship Troopers (1997) · Hollow Man (2000) · Zwartboek (2006) · Steekspel (2012) · Elle (2016) · Benedetta (2021) |
Artikel Soldaat van Oranje (film) in de Nederlandse Wikipedia nam de volgende plaatsen in de lokale populariteitsranglijst in beslag:
De gepresenteerde inhoud van het Wikipedia-artikel werd in 2022-05-13 geëxtraheerd op basis van https://nl.wikipedia.org/?curid=68161