Max Moszkowicz sr.

Max Moszkowicz sr.
Max Moszkowicz sr. (1985)
Algemene informatie
Geboren	Essen, 5 oktober 1926
Overleden	Lanaken, 27 januari 2022
Nationaliteit	Nederlands
Beroep	Advocaat
Overig
Kinderen	Onder anderen: Robert (1953) Bram (1960)
Religie	joods
Politiek	VVD
Portaal    Mens en maatschappij

Max Moszkowicz sr. (Essen, 5 oktober 1926 – Lanaken, 27 januari 2022^[1][2]) was een Nederlands advocaat.

Levensloop

Moszkowicz' Joodse ouders werden allebei in een deel van het huidige Polen geboren, dat indertijd onder Oostenrijks-Hongaarse heerschappij viel. Zijn vader, Abraham Moszkowicz (1902-1945), werd in Budziwój (Rzeszów) geboren, terwijl zijn moeder, Feiga Bluma Raab (1902-1942), in Tyczyn was geboren.^[3] Zijn ouders vluchtten voor pogroms naar Duitsland. Moszkowicz werd in 1926 in Essen (de Weimarrepubliek) geboren. Moszkowicz had een jongere zus Helga (geb. 1930 te Essen)^[4] en een jongere broer Joop (geb. 1940 te Maastricht). In 1933 vluchtten Moszkowicz' ouders uit angst voor het opkomend nationaalsocialisme naar Nederland en vestigden zich met hun gezin in Amby bij Maastricht.

Tweede Wereldoorlog

In 1942 werd het gezin weggevoerd naar Auschwitz. Zijn moeder, zusje en broertje werden meteen vermoord. Max had nummer 65016 getatoueerd gekregen op zijn linkerarm. Max was een begenadigd bokser en overleefde door deel te nemen aan de wekelijkse bokswedstrijden in het kamp.^[5] In januari 1945 begint het Russische Rode Leger aan een snelle opmars. Omdat Auschwitz ontmanteld werd, moest hij begin 1945 mee in de dodenmars naar Mauthausen. Daardoor raakten Max en zijn vader gescheiden. Wegens administratieve wanorde werden de gevangenen in Mauthausen opnieuw geregistreerd en Max gaf zich uit voor de politiek gevangene en protestante Max Raab (Raab is de meisjesnaam van zijn moeder). Na korte tijd moest hij naar Melk, een 80 km oostelijker gelegen Aussenlager van Mauthausen. Na een kort verblijf moest hij naar Ebensee, eveneens een Aussenlager van Mauthausen dat weer 200 km westelijk lag. Hij was waarschijnlijk onderdeel van het laatste transport daarheen, op 15 april 1945. Dat kamp was het gruwelijkste, volgens het later gepubliceerde dagboek van Heinz Kounio, die ongeveer tegelijk met Max in dezelfde kampen verbleef. De vader van Max moest van Mauthausen direct naar Ebensee en werd na aankomst vermoord middels een dodelijke injectie. Max kwam terecht in een groep gevangenen die gedood zou worden als vergelding voor een ontsnapping van Russische gevangenen. Een SS-onderofficier verhinderde dat. In een boekje deed Max verslag van de laatste uren voor de bevrijding van het kamp, in de middag van 6 mei 1945. Dat boekje heeft tientallen jaren in de kluis van zijn advocatenkantoor gelegen.^[6] Max verloor zijn vader, moeder, broer en zus. Zij werden vermoord in Duitse vernietigingskampen. Hijzelf keerde 16 mei 1945 terug in Maastricht.^[7] Na zijn terugkeer uit Duitsland werd hij opgevangen door een katholiek gezin in Limburg.^[8]

Advocatuur

Moszkowicz maakte na de oorlog alsnog het gymnasium af. Op 5 oktober 1948 huwde hij in Maastricht Maria Bertha (Berthe) Bessems, een lid van de familie die hem opgevangen had. Zij kregen vier zonen, David, Max jr., Robert en Bram. Samen met zijn vrouw dreef hij een aantal lingeriewinkels in Maastricht. Het beviel hem niet echt en hij begon in 1954 een studie medicijnen te Utrecht. Al snel verwisselde hij deze studie voor rechten aan de Katholieke Universiteit Nijmegen. Na zijn afstuderen vestigde hij zich als advocaat in Maastricht.

Zijn zonen studeerden eveneens rechten en gingen de advocatuur in voor de familiefirma, die na zijn pensionering geleid werd door de broers David en Max jr. Als strafpleiter groeide Moszkowicz uit tot een van de bekendste van Nederland.^[9] Hij is vaak geroemd om zijn retorische begaafdheid, vakkennis en pleidooien. "Going slowly, but with a heavy stick" was naar eigen zeggen zijn betoogstijl.^[2] Moszkowicz verdedigde bekende namen uit de Amsterdamse onderwereld, zoals de crimineel Klaas Bruinsma en de Heineken-ontvoerders Cor van Hout en Willem Holleeder.^[8] Moszkowicz heeft wel aan kritiek blootgestaan omdat hij goed geld verdiende aan het verdedigen van harde misdadigers. Hij pareerde dit met de opmerking dat hij nooit de misdaad verdedigde, maar de mens.

Moszkowicz verdedigde in principe elk soort verdachte. "Echt intrinsiek slechte mensen bestaan niet", is zijn lijfspreuk. Hij maakte echter een uitzondering van personen die verdacht worden van oorlogsmisdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Naar eigen zeggen vloeit dit voort uit de afweging dat hij dan "wegens persoonlijke omstandigheden niet in staat zou kunnen zijn om de best mogelijke verdediging van zo'n cliënt te garanderen". Een voorbeeld is Pieter Menten.^[10]

In 2004 kreeg Moszkowicz een beroerte, sindsdien woonde hij in het Belgische Hasselt.^[9] Per 31 december 2012 was hij om gezondheidsredenen uitgeschreven als advocaat.^[9][11]

Moszkowicz overleed op 95-jarige leeftijd in zijn woonplaats in het Belgische Lanaken aan ouderdom.^[12]

Nevenactiviteiten

• Naast zijn activiteiten als advocaat en manager heeft Moszkowicz sr. onder het pseudoniem 'Mr. Raab' vele jaren lang een wekelijkse column in De Telegraaf geschreven.^[13] Hierin verhaalde hij over zijn belevenissen als advocaat. Op basis hiervan zijn boeken verschenen en is ook een televisieserie gemaakt. Zijn pseudoniem Raab was de meisjesnaam van zijn moeder Feiga Raab (1902-1942).
• Hij zat namens de VVD gedurende 16 jaar in de gemeenteraad van Maastricht^[2]
• Van 1963 tot 1967 was hij lid van het hoofdbestuur van de VVD.

Bibliografie

• 2005 - Raab geeft niet op
• 2003 - Raab zet door
• 1999 - Raab op zijn best
• 1998 - Recht voor zijn raap
• 1994 - Bloed en tranen: uit de praktijk van mr. Raab
• 1989 - Uit de praktijk van mr Raab
• 1988 - Mr. Raab vertelt
• 1986 - Recht voor z'n raap Dl. 2
• 1985 - Recht voor z'n raap Dl. 1

Literatuur

• H. ten Berge, Mr. Max Moszkowicz, de pleitvader : vechten voor recht. BZZTôH, Den Haag (1998). ISBN 90-5501-564-4.
• Marcel Haenen, De bokser. Het leven van Max Moszkowicz. Amsterdam, 2018.

Zie de categorie Max Moszkowicz sr. van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.